Vì sao đinh la thăng bị đánh

Ngày 15/3, TAND TP Hà Nội tuyên án 11 năm tù với ông Đinh La Thăng về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí trong vụ án Ethanol Phú Thọ. Về trách nhiệm dân sự, ông Thăng bị buộc phải bồi thường cho PVB số tiền 200 tỷ đồng (tổng thiệt hại trong vụ án này là 543 tỷ đồng).

Trước đó, vào tháng 5/2018, ông Thăng bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt 13 năm tù vì hành vi Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại PVN và Tổng Công ty xây lắp dầu khí Việt Nam – PVC.

Tháng 6/2018, ông Thăng tiếp tục bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên y án 18 năm tù vì gây thiệt hại cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN 800 tỉ đồng khi góp vốn vào Ngân hàng Oceanbank (thời ông Thăng làm chủ tịch HĐQT PVN).

Trong vụ cao tốc TP.HCM - Trung Lương, TAND TP.HCM tuyên án ông Đinh La Thăng 10 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Ông Đinh La Thăng tại phiên tòa xét xử vụ Ethanol Phú Thọ. (Ảnh: Tấn Anh)

Tổng hợp hình phạt tù cho 3 bản án mà ông Đinh La Thăng phải chấp hành là 30 năm tù. Như vậy, sau khi xét xử vụ án Ethanol Phú Thọ, dù nhận thêm 11 năm tù giam nhưng tổng hình phạt mà ông Thăng phải chấp hành không đổi, vẫn giữ nguyên là 30 năm tù.

Giải thích về điều này, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, đoàn Luật sư TP Hà Nội) nêu rõ: Theo quy định của bộ luật hình sự Việt Nam thì hiện nay pháp luật Việt Nam quy định có 7 hình phạt chính, bao gồm: 1. Cảnh cáo; 2. Phạt tiền; 3. Cải tạo không giam giữ; 4. Trục xuất; 5. Tù có thời hạn; 6. Tù chung thân; 7. Tử hình. Trong đó, mức phạt tù có thời hạn tối đa là 30 năm.

"Nếu không bị tuyên án tù Chung thân hoặc Tử hình mà chỉ bị kết án là các mức án tù có thời hạn thì dù có xét xử bao nhiêu lần, khi tổng hợp hình phạt tòa án vẫn không thể quyết định một mức hình phạt quá 30 năm tù đối với ông Đinh La Thăng, đây là nguyên tắc của pháp luật hình sự Việt Nam" - Luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, cả bốn vụ án mà bị cáo Thăng phải hầu tòa đã và sẽ tuyên ông hình phạt tù có thời hạn.

Do vậy, trong vụ án Ethanol Phú Thọ vừa qua HĐXX tuyên án 11 năm tù với ông Thăng thì tổng hợp hình phạt chung với ông Thăng vẫn là 30 năm tù (tổng hợp hình phạt không thay đổi so với trước khi xét xử vụ án Ethanol Phú Thọ).

Võ Nam (VOV.VN)

Tuy nhiên, với diễn biến phiên tòa thời gian qua cho thấy, với sự cộng hưởng của mạng xã hội đã tạo ra những luồng bão dư luận vượt khỏi tính chất một phiên tòa xét xử vụ án kinh tế, tham nhũng thông thường, trong đó rất nhiều vấn đề bị thổi sai lệch bản chất vụ án, đẩy vấn đề đi quá xa. Các thế lực xấu lợi dụng vụ án này suy diễn, xuyên tạc thành “vấn đề chính trị, nội bộ”, từ đó ra sức đả kích, bôi nhọ chế độ...

Từ vụ án này, có mấy vấn đề đặt ra:

Thứ nhất, lần đầu tiên trong lịch sử tố tụng, ông Đinh La Thăng – người từng là Ủy viên Bộ Chính trị bị truy tố, xét xử trước tòa. Tuy nhiên, dư luận lại suy diễn sai lệch về tư cách chính trị của ông Đinh La Thăng khi phạm tội. Ông Đinh La Thăng bị truy tố với các sai phạm trong thời gian ông là Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN), giai đoạn 2007-2011.

Việc xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Đinh La Thăng khi ông với tư cách lãnh đạo một tập đoàn, hoàn toàn không phải với tư cách một Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị. Tuy nhiên, rất nhiều mạng đã suy diễn nhân thân ông Đinh La Thăng, đánh lận giữa tư cách lãnh đạo doanh nghiệp với tư cách Ủy viên Bộ Chính trị. Từ đó, nhiều bài viết phê phán hành vi sai phạm của ông Đinh La Thăng trong vai trò Ủy viên Bộ Chính trị rồi quy kết, suy diễn có tính áp đặt, chủ quan.

Thứ hai, một xu hướng phổ biến lan tràn trên mạng xã hội, đó là thay cho việc đưa thông tin theo diễn biến phiên tòa, theo bản chất vụ án thành sự tung hô như người hùng. Ở đây, dư luận đã chạy theo bề nổi về những gì ông Đinh La Thăng thể hiện khi làm Bộ trưởng Bộ GTVT và Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh. Thực tế, trong giai đoạn này (2011-2017), ông đã làm được rất nhiều việc, ở cả hai cương vị trên đều thể hiện là người lãnh đạo xông xáo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tạo được hình ảnh rất ấn tượng trong xã hội. Tuy nhiên, với một ông Đinh La Thăng khi làm Chủ tịch PVN thì thời gian đó, dư luận ít biết đến và những sai phạm này chỉ có thể được xác định qua các kết luận của cơ quan tiến hành tố tụng.

Dư luận lại đang nhìn nhận vụ án với hình ảnh ông Bộ trưởng, ông Bí thư Thành ủy năng động, xông xáo, nhiệt huyết mà quên đi những cáo buộc VKS luận tội. Sự nhầm lẫn này rất tai hại, khiến người ta có cách nhìn không đúng về phiên tòa. Đó là từ việc bày tỏ lòng ngưỡng mộ ông Đinh La Thăng rồi quay sang đặt nghi vấn về việc xét xử của cơ quan tiến hành tố tụng, biến việc chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước thành vấn đề chính trị, nội bộ. Từ chỗ lẽ ra phải lên án hành vi tham nhũng, làm trái, gây thất thoát tiền, tài sản của Nhà nước của các bị cáo trong vụ án lại đẩy sang việc tung hô, xin “cứu xét”. Vì trào lưu đó mà trên mạng có những người đặt câu hỏi, ông Thăng xông xáo, tốt với dân như thế sao lại bị buộc tội? Thổi bão cho trào lưu này là những trang facebook kêu gọi ủng hộ 10 triệu chữ ký để xóa tội, giảm tội cho bị cáo. Ở đây, cần nhất quán quan điểm: công, tội phân minh. Chúng ta thừa nhận những việc làm rất hiệu quả và rất được lòng dân của ông Đinh La Thăng trên tư cách Bộ trưởng GTVT và Bí thư Thành ủy TP.HCM. Công lao đó là rất rõ ràng. Nhưng tội trạng khi lãnh đạo PVN với những dự án thua lỗ, thất thoát rất lớn tiền của nhân dân thì phải rạch ròi, ông và các đồng phạm ra tòa, chịu trách nhiệm về sai phạm đó. Những thành tích đạt được trong công tác sẽ là tình tiết khi HĐXX lượng hình phạt.

Thứ ba, diễn biến phiên tòa cho thấy việc xét xử dân chủ, công minh theo tinh thần cải cách tư pháp. Mấy ngày qua, những lời nói sau cùng của ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh và nhiều bị cáo khác được trích dẫn, bình chế tràn lan trên mạng. Nhiều quan điểm mủi lòng từ những lời nói này, tỏ ra thương cảm, từ đó có lời bình, nhận xét kiểu như việc tòa đang “xử oan”.

Quan điểm khác thì ngược lại, phê phán, chỉ trích bị cáo rằng không hiểu luật, chỉ lo than vãn trước tòa. Thậm chí, có trang mạng nước ngoài đăng những bài viết chế giễu “tinh thần cộng sản”, “củi đậu đun hạt đậu”, quy chụp, suy diễn những lời nói của bị cáo với vấn đề thể chế chính trị. Thực tế, vấn đề cần phải được nhìn nhận thấu đáo và đúng hoàn cảnh. Lời nói sau cùng trước tòa là lúc bị cáo có thể bày tỏ những quan điểm, suy nghĩ của cá nhân mình, về vụ án, tội trạng, về những gì đã xảy ra. Đó có thể là những bày tỏ, trải lòng sâu xa nhất, chân thực nhất. Những gì ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh và nhiều bị cáo trước tòa trải lòng về cuộc đời, sự nghiệp, về gia đình cũng như những mong muốn “được ăn Tết cùng gia đình”, “được thăm cha mẹ”..., đó là những tình cảm, những mong muốn rất chân thực, rất đời thường. Chúng ta cần tôn trọng những điều đó, tôn trọng những sẻ chia, trải lòng của họ khi ở vào thời khắc sang trang khác cuộc đời vốn không ai mong muốn; còn việc tòa xem xét như thế nào là theo luật định, không nên lấy đó là sự chế giễu, đùa cợt. Lời sau cùng của ông Đinh La Thăng, ông Trịnh Xuân Thanh không chỉ có ý nghĩa với ông, đó còn là thông điệp có ý nghĩa nhắc nhở, cảnh tỉnh xã hội: Hãy sống, làm việc theo pháp luật, theo lẽ phải, hãy trân quý những điều giản dị, thường tình nhất, đừng chạy theo điều gì sai trái mà đánh mất thì hối không bao giờ kịp. Ông Đinh La Thăng nhắc đến lá thư của một người nông dân rằng, mai này khi thôi làm quan, hãy về quê an nhàn trồng rau, câu cá, đánh cờ. “Nay những điều tưởng như giản dị nhất cũng không thành hiện thực nữa” – câu nói của ông lấy nước mắt của nhiều người, ấy cũng là thông điệp truyền gửi có ý nghĩa với bất cứ cán bộ, công chức nào.

Thứ tư, việc xét xử các bị cáo trong vụ án thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật, nỗ lực phòng chống tham nhũng, suy thoái theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) và Trung ương 4 (khóa XII). Một người từng giữ vị trí cao như ông Đinh La Thăng vẫn phải ra tòa, vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự, đó là minh chứng cho sự kiên quyết chống tham nhũng, xử lý sai phạm của Đảng, Nhà nước ta, bất kể người đó là ai, giữ chức vụ gì. Thế nhưng, những thế lực chống phá luôn tìm cách “bẻ lái”, đằng nào cũng bôi nhọ, xuyên tạc cho kỳ được.

Còn nhớ, khi Hội nghị Trung ương 5 quyết định thi hành kỷ luật, cho thôi Ủy viên Bộ Chính trị đối với ông Đinh La Thăng, trên mạng lan tràn các thông tin xuyên tạc, nói rằng đây là minh chứng cho cuộc “ẩu đả”, “đả hổ” giữa các phe phái trong Đảng. Một số trang mạng lại chế giễu hình thức xử lý kỷ luật này và nói rằng, làm thất thoát cả trăm, nghìn tỷ của Nhà nước mà chỉ bị kỷ luật là quá nhẹ, là “vuốt ve”, “mị dân” chỉ xử lấy cớ chứ sự thực Đảng “bao che, dung túng”. Nhưng khi ông Đinh La Thăng bị khởi tố, bắt tạm giam, rồi ra tòa thì cũng chính những trang mạng đó lại trở bút, đưa ra giọng điệu rằng “có biến trong Đảng”, “thanh trừng nội bộ”, là nạn nhân của “triệt hạ, ẩu đả phe phái”, nhằm vào các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước để bôi nhọ...

Một phiên tòa lan tỏa nhiều cảm xúc, nhiều nghĩ suy trong xã hội và với mỗi người. Trước dồn dập thông tin trên mạng, làm sao tránh bão “xua ta đi”, đó là điều cần suy nghĩ...

Theo Báo Công an nhân dân điện tử - cand.com.vn

Bị cáo Đinh La Thăng trong phiên tòa xét xử vụ án Ethanol Phú Thọ - Ảnh: TTXVN

Từ khi bị bắt vào tháng 7-2017, ông Đinh La Thăng đã 4 lần hầu tòa. Sau 4 bản án đã tuyên, bị cáo Thăng phải lãnh tổng cộng 30 năm tù giam (mức án cao nhất với tù có thời hạn), và bồi thường tổng cộng 830 tỉ đồng. Nhiều ý kiến chuyên gia, luật sư, thẩm phán... cho rằng việc thực hiện thi hành án số tiền 830 tỉ với ông Đinh La Thăng là khó khả thi.

Sáng 17-3, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, một thẩm phán TAND TP. Hà Nội cho biết trong trường hợp toàn bộ tài sản của bị cáo Đinh La Thăng đã bị kê biên nhưng không đủ khả năng bồi thường dân sự, cơ quan thi hành án sẽ treo khoản nợ đó, và vẫn bắt buộc bị cáo phải chấp hành án.

"Nếu bị cáo chưa có điều kiện về kinh tế để chấp hành án, cơ quan thi hành án sẽ tạm đình chỉ khoản nợ đó chứ không bao giờ xóa đi. Nếu bị cáo bồi thường đủ, cơ quan chức năng sẽ xem xét trong việc giảm án, ra tù trước thời hạn", vị thẩm phán nói.

Trung tướng Trần Văn Độ, nguyên Phó chánh án TAND Tối cao, cho biết về nguyên tắc, khi phạt tiền, cơ quan thi hành án căn cứ vào hoàn cảnh, định giá tài sản của người phạm tội để tịch thu, thu giữ tài sản.

Bị cáo Đinh La Thăng phạm tội thì bắt buộc phải bồi thường, còn bồi thường được hay không là do bên cơ quan thi hành án thực hiện.

"Giả sử bị cáo không bồi thường được thì khó được xem xét tha tù trước thời hạn. Trong các vụ án về kinh tế, tham nhũng chỉ có cơ quan điều tra mới đủ thẩm quyền kê biên, phong tỏa tài sản của người bị điều tra. Còn với những vụ có quá trình thanh tra, kiểm tra thì dễ bị tẩu tán tài sản, sau này cũng không còn tài sản mà bồi thường.

Do đó, khi vụ án có dấu hiệu của tham nhũng, phải chuyển cơ quan điều tra ngay để kịp thời kê biên, phong tỏa tài sản.

Với tài sản của người thân ông Thăng, nếu chứng minh được những người đó có dấu hiệu tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có thì phải khởi tố vụ án để tịch thu, sung công quỹ Nhà nước.

Một cách thứ 2 là khởi kiện vụ án dân sự để đòi lại tài sản. Khi đó, cơ quan tố tụng sẽ thay mặt để đòi lại và những người hưởng thừa kế đều phải trả lại tài sản sau đó mới được hưởng quyền thừa kế.

"Nếu sau này ông Thăng không bồi thường hết phần dân sự, sẽ không được xoá án tích và suốt đời sẽ là người có tiền án", trung tướng Độ nói.

Theo luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư Hà Nội), việc bồi thường dân sự là trách nhiệm của bị cáo theo bản án. Còn việc bồi thường trên thực tế phụ thuộc và số lượng tài sản bị cáo có.

"Ông Thăng chỉ có 1 ngôi nhà thì cơ quan thi hành án sẽ kê biên, niêm phong, xử lý ngôi nhà đó. Nếu ngôi nhà này liên quan đến quan hệ tài sản vợ chồng, cơ quan chức năng chỉ được thu hồi một nửa giá trị ngôi nhà thuộc phần sở hữu của ông Thăng.

Do số lượng tiền phải bồi thường quá cao, nếu ông Thăng không tự nguyện, hoặc không có khả năng chi trả, bị cáo có thể nhờ bạn bè, người thân đóng góp, bồi thường thay. Nếu ông Thăng không có tài sản khác để thi hành án, việc tuyên án chỉ là trên giấy tờ", luật sư Cường phân tích.

Theo luật sư Cường, nếu ông Thăng bồi thường hết số tiền dân sự này, và chấp hành tốt trong quá trình cải tạo, xếp loại cải tạo khá trở lên, đó là những tình tiết xem xét, đánh giá giảm án cho bị cáo ra tù trước thời hạn.

Trong trường hợp phát mãi tài sản, quá trình thi hành án, cơ quan thi hành án sẽ xác định ông Đinh La Thăng có tài sản gì, kê biên và sau khi bán đấu giá. Số tiền thu được sẽ trừ chi phí đi, còn lại sẽ trừ vào nghĩa vụ của ông Thăng theo bản án.

Sai phạm của ông Đinh La Thăng bị cáo buộc khi giữ chức Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, trước đó là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN).

Ở vụ án thứ nhất, sai phạm của ông Đinh La Thăng khi còn giữ chức Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN.

Theo bản án phúc thẩm ngày 14-5-2018, ông Thăng bị tuyên phạt 13 năm tù, và buộc phải bồi thường 30 tỉ đồng về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".

Tại vụ án thứ hai, tháng 6-2018, TAND cấp cao tại Hà Nội đã tuyên ông Đinh La Thăng y án 18 năm tù, buộc phải bồi thường 600 tỉ đồng. Sai phạm của ông Thăng được xác định trong vụ án PVN mất 800 tỉ đồng khi góp vốn vào Oceanbank.

Vụ án thứ ba, ngày 22-12-2020, TAND TPHCM đã tuyên phạt ông Đinh La Thăng 10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí".

Trong vụ án thứ tư, xảy ra tại Dự án Ethanol Phú Thọ, ngày 15- 3, TAND Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 11 năm tù về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng". Tòa cũng tuyên buộc bị cáo Đinh La Thăng phải bồi thường hơn 200 tỉ đồng.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, theo nguyên tắc của pháp luật hình sự Việt Nam, nếu bị cáo không bị tuyên án tù chung thân hoặc tử hình mà chỉ bị kết án là các mức án tù có thời hạn, dù có xét xử bao nhiêu lần, thì khi tổng hợp hình phạt tòa án vẫn không thể quyết định một mức hình phạt quá 30 năm tù.

Với tất cả vụ án mà ông Đinh La Thăng bị kết án, ông này chỉ bị tòa án áp dụng hình phạt tù có thời hạn. Căn cứ vào quy định tại Điều 55 Bộ luật hình sự năm 2015, tòa án tổng hợp hình phạt sẽ không quá 30 năm tù (dù ông Thăng có bị xét xử bao nhiêu lần, bao nhiêu lần bị kết tội đi chăng nữa).

Ông Đinh La Thăng: ‘Cáo trạng đâu phải bản nhạc mà chỗ nào cũng La Thăng’

DANH TRỌNG