Ức người nằm ở đâu

3/31/2015 12:28:00 AM

Đầu trước của thân xương sườn nối với các sụn sườn ngoại trừ xương sườn 11 và 12 tự do nên hai xương sườn này được gọi là xương sườn cụt.

Lồng ngực gồm 12 đôi xương sườn, kết nối xương ức với các đốt sống ngực tạo thành

Hình. Lồng ngực

1. Xương ức     2. Xương sườn      3. Sụn sườn

Xương sườn

Ðại cương

Xương sườn là các xương dài, dẹt và cong, nằm hai bên lồng ngực, chạy chếch xuống dưới và ra trước.

Ðặc điểm chung của các xương sườn

Mỗi xương sườn gồm có ba phần: đầu, cổ và thân.

Thân sườn:  dài, dẹt và cong từ sau ra trước. Từ phía sau, thân chạy ra ngoài sau đó cong ra trước tạo nên một góc ở đoạn sau và đoạn bên là góc sườn, nơi hay xảy ra gãy xương sườn. Đầu trước của thân xương sườn nối với các sụn sườn ngoại trừ xương sườn 11 và 12  tự do nên hai xương sườn này được gọi là xương sườn cụt.

Xương ức

Là một xương dẹt, nằm phía trước, giữa lồng ngực.

Gồm ba phần: cán ức, thân ức và mỏm mũi kiếm. Cán và thân ức tạo một góc nhô ra trước gọi là góc ức.

Có hai mặt trước và sau, hai bờ bên, một nền ở trên và một đỉnh ở dưới.

Mặt trước

Cong, lồi ra trước, có các mào ngang là vết tích của các đốt xương ức dính nhau.

Mặt sau

Lõm, nhẵn.

Bờ bên

Có 7 khuyết sườn để khớp với 7 sụn sườn đầu tiê.

Nền

Ở trên, có khuyết tĩnh mạch cảnh ở giữa và hai khuyết đòn ở hai bên để khớp với đầu ức của xương đòn.

Ðỉnh

Mỏng, nhọn như mũi kiếm nên còn gọi là mỏm mũi kiếm.

Xương ức là những chiếc xương có hình dạng như chiếc cravat có nhiệm vụ rất quan trọng trong việc liên kết xương sườn. Đồng thời bảo vệ các bộ phận bên trong lồng ngực. Biết được vị trí, cấu tạo và chức năng của xương ức sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Vậy, xương ức nằm ở đâu? Bài viết dưới đây sẽ thông tin đến bạn đọc một số kiến thức liên quan đến xương ức.

Xương ức nằm ở đâu?

Xương ức còn được gọi là xương lồng ngực. Giải phẫu xương ức cho thấy đây là một ống xương hình dẹp và dài. Nó góp phần không nhỏ trong cấu tạo của lồng xương sườn. Bảo vệ các cơ quan bên trong lồng ngực gồm có phổi, tim, gan, lá lách và các mạch máu quan trọng trên cơ thể như tĩnh mạch, động mạch chủ,…

Trên cơ thể người, xương ức là vị trí kết nối với các xương sườn qua các đầu sụn. Hình thành nên mặt trước của lồng ngực. Bất kỳ một chấn thương, khiếm khuyết hay dị tật nào của xương ức đều sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta.

>> Tìm hiểu: Bộ xương người có bao nhiêu xương? Cấu tạo và giải phẫu chi tiết

Ức người nằm ở đâu

Cấu tạo của xương ức

Tài liệu giải phẫu y khoa về xương ức cho thấy, xương ức có một số đặc điểm riêng biệt như:

  • Ống xương ức không đều, có bề mặt phẳng và dài
  • Phần đầu trên của xương ức góp phần trong việc hỗ trợ xương đòn.
  • Mép xương ức ở hai bên lồng ngực đóng vai trò là điểm neo cho 7 cặp sụn sườn đầu tiên
  • Dây chằng xương ức được gắn vào mặt trong của xương ức
  • Độ dài trung bình của xương ức khoảng 17cm. Độ dài ở xương ức ở nam giới dài hơn ở nữ giới.

Từ những cấu tạo riêng biệt này, cấu tạo của xương ức được chia thành 3 phần là cán ức, thân ức và mũi ức. Chi tiết như sau:

Cán ức

Cán ức là phần trên của xương ức và có độ rộng nhất. Nó có hình tứ giác với 4 đường viền rõ ràng. Phần rộng nhất là ở trên cùng và dần thu hẹp về phía dưới, kết thúc ở thân ức.

Phần này chứa rất nhiều tĩnh mạch, có thể cảm nhận được bằng tay. Ở hai bên là rãnh xương đòn trái và rãnh xương đòn phải, giữ nhiệm vụ liên kết chặt chẽ giữa những chiếc xương với nhau.

Ở cán ức có một vị trí lõm hơn hẳn làm nổi lên các đường viên ở bên. Bên dưới có một khía nhỏ có vai trò tiếp nhận, kết nối sụn viền của cặp xương sườn số 2.

Thân ức

Thân ức có độ dài nhất trong cấu tạo xương ức. Bộ phận này có hai mặt rõ rệt ở phía trước và phía sau. Mặt phía trước có cấu tạo phẳng và mặt phía sau có cấu tạo lõm.

Ở trên thân ức có các góc xương nằm bên trên, ngay điểm giao thoa với cán ức. Các góc xương này có thể lõm hoặc có thể tròn tùy vào cấu tạo cơ thể đặc trưng của mỗi người. Những góc xương này sẽ kết nối với cán ức để tạo thành điểm cặp cho cặp xương sườn thứ hai bám nối vào.

Ngoài ra, ở phần dưới của thân ức còn có 4 điểm lõm. Các điểm lõm này tiếp nhận đầu sụn của 4 cặp xương sườn từ vị trí số 3 đến số 6. Bên dưới nó có một góc nhỏ giữ nhiệm vụ hỗ trợ và kết nối thân ức với mũi ức. Ngoài ra nó còn tạo thành một điểm tựa vững chắc để cặp xương sườn thứ 7 bám nối vào.

Ức người nằm ở đâu

Phần mũi ức

Mũi ức là đoạn nằm ở phía dưới cũng là vị trí cuối cùng của xương ức. Đoạn xương này khá nhỏ, có góc nhọn, phần trên nối với thân ức.

Ở phía dưới nó liên kết với đoạn thân ức, tạo thành điểm trụ vững chắc cho đầu sụn của cặp xương sườn thứ 7 bám dính vào. Ở mặt sau của xương mũi ức kết nối với màng ngoài tim, thông qua hệ thống dây chằng dưới tim, phía ngoài.

Cấu trúc của tổng thể của xương ức được bao phủ bởi lớp màng mỏng của xương đặc phía ngoài. Bên cạnh đó, ở giữa mặt khớp xương đòn cũng được bao phủ một lớp màng dày. Bên trong được cấu tạo từ rất nhiều mạch máu.

Theo quy luật phát triển tự nhiên, xương ức của cơ thể người được hình thành và phát triển tự hai thanh sụn ở bên trái và bên phải. Trong quá trình lớn lên và trưởng thành, chúng sẽ hợp nhất với nhau tạo thành một chiếc xương ứng nằm dọc ở vị trí giữa ngực.

Ngoài ra, ở mỗi bên thanh sụn sẽ kết nối với các vòi tương ứng của xương sườn.

Thông thường, xương ức của con người được hình thành bởi 6 trung tâm. Trong đó có một trung tâm cho sự phát triển của cán ức. 4 trung tâm tiếp theo hỗ trợ sự phát triển của thân ức. Phần trung tâm còn lại dành cho mũi ức.

Dựa theo đặc điểm này, chúng ta có thể biết được sự hình thành của xương ức qua độ tuổi như sau:

  • Phần cán xương ức và đoạn đầu tiên của thân ức thường hình thành và phát triển khi thai nhi được 6 tháng tuổi
  • Đoạn thứ 2 và thứ 3 phát triển khi thai nhi được 7 tháng tuổi
  • Phần thứ 4 của xương ức phát triển ở 12 tháng đầu đời
  • Cuối cùng là mũi ức, bộ phận này thường phát triển từ khi trẻ được 5 tuổi đến khi bước vào độ tuổi trưởng thành.

Mọi người cần lưu ý rằng cấu tạo của mũi ức là một góc nhọn nên có thể gây ra tình trạng tổn thương gan, xuất huyết gan và dẫn đến tử vong nếu ép ngực không đúng cách hoặc mũi ức bị tác động vật lý quá mạnh.

Ức người nằm ở đâu

Chức năng của xương ức

Từ đặc điểm giải phẫu và cấu tạo đặc trưng của xương ức, bộ phận này giữ những nhiệm vụ sau:

  • Hỗ trợ khả năng nâng đỡ trọng lượng cơ thể. Cùng với việc liên kết với xương sườn và đoạn cột sống ngực sẽ tạo thành lồng ngực có chức năng bảo vệ trái tim, hệ thống mạch máu trong lồng ngực khỏi những tác động vật lý từ bên ngoài.
  • Xương ức giữ vai trò là nơi bám đỡ và cố định các dây chằng bên ngoài xương. Giúp ổn định chức năng của những chiếc xương xung quanh.
  • Đóng vai trì là điểm liên kết chắc chắn cho các bộ phận khác trên hệ thống xương khớp, đặc biệt là xương đòn và xương sườn.
  • Tạo sự gắn kết cho hệ thống cơ vùng bụng và phần ngực. Ổn định chức năng và sự hoạt động của lồng ngực và ổ bụng.

Bài viết trên đây đã chia sẻ đến mọi người một số kiến thức cơ bản về xương ức, bộ phận giữ vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ các cơ quan nội tạng trên cơ thể. Hy vọng đã giúp mọi người có thêm nhiều thông tin hữu ích về cấu tạo cơ thể người, giúp bảo vệ cơ thể khỏi những chấn thương ngoài ý muốn. Chúc bạn đọc sức khỏe!

>> Xem thêm: Con người có bao nhiêu xương sườn? Chức năng và giải phẫu

Bài viết được chỉnh sửa ngày 21 Tháng Ba, 2021

Xương ức nằm ở vị trí giữa lồng ngực, có nhiệm vụ bảo vệ các bộ phận, cơ quan thuộc phần thân trên cũng như liên kết các xương khác lại với nhau. Để tìm hiểu chính xác về vị trí, chức năng, cấu tạo và các bệnh lý có thể ảnh hưởng đến phần xương này, bạn đọc hãy theo dõi bài viết dưới đây.

Xương ức là một đoạn xương dài, dẹt và thẳng nằm cố định ở giữa lồng ngực. Phần xương này nối liền với xương sườn để tạo thành khung vòm ngực, bảo vệ cho tim, phổi và các bộ phận quan trọng khác của cơ thể.

Ức người nằm ở đâu

Trong giải phẫu học, người ta chia xương ức thành ba phần, chúng lần lượt là:

  • Cán ức (tên tiếng Anh: Manubrium): Đây là phần trên cùng của xương ức, là nơi kết nối xương ức với xương đòn và hai đốt xương sườn đầu tiên. Hình dạng của cán ức khá giống tứ giác. Khi sờ tay vào vị trí này, chúng ta có thể cảm nhận được độ lõm rõ rệt. Theo các chuyên gia, cán ức có chứa các dây tĩnh mạch notch.
  • Thân ức (tên tiếng Anh: Body sternum): Đây là phần giữa của xương ức và cũng là phần có độ dài lớn nhất. Các xương sườn từ thứ 3 đến thứ 7 được nối với xương ức thông qua thân ức. Các điểm nối đều được bao bọc bởi một lớp sụn, tạo thành 4 điểm lõm lớn trên thân ức.
  • Mũi ức (tên tiếng Anh: Xiphoid process): Đây là phần nằm phía dưới cùng của xương ức. Phần này nối liền với thân ức, hình dạng thuôn dài thành chóp nhọn. Thành phần chính của mũi ức là sụn, vì vậy khi con người bước vào giai đoạn lão hóa, khu vực này rất dễ bị vôi hóa.

  Tìm hiểu giải phẫu bộ xương người

Xương ức ban đầu chỉ là hai thanh sụn nhỏ, một ở bên trái, một ở bên phải. Sau đó, khi thai nhi bắt đầu hình thành khung xương, hai thanh sụn này dính làm một và nằm ở giữa phần ngực. Nhờ vào xương ức, các xương sườn và xương đòn vai liên kết lại và tạo nên lồng ngực hoàn chỉnh.

Theo bác sĩ, xương ức có quá trình phát triển cụ thể như sau:

  • Tháng thứ 6 của thai kỳ: Cán ức và phần đầu của thân ức hình thành.
  • Tháng thứ 7 của thai kỳ: Đoạn thứ hai và thứ ba của phần thân ức phát triển toàn vẹn.
  • Năm thứ nhất sau khi chào đời: Đoạn cuối cùng của thân ức hình thành.
  • Năm thứ 5 đến năm thứ 18 của trẻ: Mũi ức hoàn thiện, xương ức chính thức kết thúc quá trình phát triển.

Xương ức đảm nhận 2 nhiệm vụ quan trọng, đó chính là:

  • Bảo vệ cơ quan nội tạng quan trọng của cơ thể: Xương ức cùng với xương đòn và xương sườn tạo thành một lồng chứa khổng lồ vững chắc giúp bảo vệ những cơ quan nội tạng phần thân trên. Đây đều là những cơ quan rất quan trọng đối với sự sống của cơ thể, ví dụ như tim, phổi, mạch máu lồng ngực,…
  • Hỗ trợ liên kết các xương khác lại với nhau: Nếu không có xương ức, phần trước lồng ngực sẽ bị hở. Điều này khiến hệ thống xương ngực không được khép kín cũng như mối liên kết trở nên lỏng lẻo hơn. Không chỉ là điểm nối của xương, xương ức cũng là nơi một số cơ bụng và ngực của chúng ta được liên kết.

  Trượt đốt sống lưng là gì? có nguy hiểm không?

Ức người nằm ở đâu

Có nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau có thể khiến phần xương ức của chúng ta bị đau nhức khó chịu. Một số nguyên nhân phổ biến nhất có thể kể đến là:

  • Viêm khớp sụn sườn (Costochondritis): Tình trạng này xảy ra khi phần sụn nối giữa xương ức và xương sườn bị viêm do chấn thương, nhiễm trùng, vận động mạnh,… Viêm khớp sụn sườn gây ra những cơn đau thắt rất khó chịu ở lồng ngực. Hiện tượng này trở nên dữ dội hơn khi chúng ta thực hiện động tác vươn vai, ho, hắt hơi hoặc hít thở sâu.
  • Căng cứng cơ ngực: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến chúng ta cảm thấy đau ở xương ức. Căng cứng cơ xảy ra khi phần cơ hoặc gân nằm ở phần ức bị tổn thương. Đối với trường hợp này, người bệnh có thể có các triệu chứng khác nhau, ví dụ như đau nhức ngực, bầm tím, bị hạn chế trong một số chuyển động liên quan đến ngực,….
  • Xương ức bị gãy: Nếu vùng ngực phải chịu đựng ngoại lực ở cường độ mạnh gây ra bởi tai nạn xe hơi, chấn thương thể thao,… tình trạng gãy xương ức có thể xảy ra. Khi xương ức nứt, gãy, người bệnh thường cảm thấy những cơn đau thắt ngực dữ dội, nhất là khi hít thở sâu. Bên cạnh đó còn xuất hiện một số dấu hiệu khác như chảy máu, tím bầm, sưng tấy, hơi thở đứt quãng,…
  • Chấn thương ở xương đòn: Xương đòn được nối trực tiếp với cán ức. Vì vậy, nếu xương đòn xảy ra chấn thương, người bệnh rất dễ bị đau nhức quanh vùng xương ức. Chấn thương xương đòn phần lớn có liên quan đến các tai nạn như ngã, va chạm xe cộ,…. Trong những trường hợp chấn thương nặng, người bệnh có thể phải nhờ đến sự can thiệp của phẫu thuật.

  Cách phát hiện hẹp khe đốt sống cổ và cách điều trị hợp lý

Ức người nằm ở đâu

Để phòng tránh tình trạng đau nhức xương ức, mọi người nên chú ý đến các hoạt động sinh hoạt thường ngày. Cụ thể như sau:

  • Đảm bảo an toàn cho cơ thể khi tham gia giao thông (lái xe cẩn thận, thắt dây an toàn khi ngồi xe hơi) hoặc khi tham gia các hoạt động thể thao khác nhau (mặc đồ bảo hộ ngực, đầu, khuỷu tay, đầu gối).
  • Trọng lượng cơ thể nên được duy trì ở mức độ vừa phải. Nếu có các dấu hiệu thừa cân, béo phì, mọi người nên điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng cũng như tăng cường vận động nhiều hơn.
  • Xây dựng các thói quen lành mạnh đối với cơ thể, ví dụ như ngủ đủ giấc, không thức quá khuya, không ăn nhiều đồ ăn chiên rán, không hút thuốc, không uống rượu bia,…
  • Dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe xương khớp cũng như sức khỏe tổng thể của chúng ta. Vì vậy, hãy cố gắng bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi, collagen, vitamin D như rau xanh đậm, các loại đậu, sữa bò, trứng gà, chân giò, cá biển,…
  • Nếu phần giữa ngực xuất hiện tình trạng đau nhức bất thường mà không do va đập hay chấn thương ngoài, mọi người nên nhanh chóng đến bệnh viện thăm khám và kiểm tra đầy đủ.

Xương ức đóng vai trò bảo vệ cơ quan nội tạng quan trọng và liên kết các xương sườn lại với nhau. Khu vực này có thể xảy ra nhiều vấn đề bệnh lý khác nhau, gây ra những cơn đau nhức khó chịu cho người bệnh. Trong những trường hợp này, tốt nhất là bệnh nhân nên đi khám sớm để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.

Lưu Đức Chương 9 Tháng Tư, 2021

Nguồn tham khảo: