Hay nhất
Hiện tượng này được gọi là quang hướng động. Xem toàn bộ tài liệu Lớp 9: tại đây
Giải Bài Tập Vật Lí 9 – Bài 56: Các tác dụng của ánh sáng giúp HS giải bài tập, nâng cao khả năng tư duy trừu tượng, khái quát, cũng như định lượng trong việc hình thành các khái niệm và định luật vật lí: Bài C1 (trang 146 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một số hiện tượng chứng tỏ ánh sáng chiếu vào các vật sẽ làm nóng các vật đó lên.Lời giải: Ví dụ về một số hiện tượng chứng tỏ ánh sáng chiếu vào mọi vật sẽ làm cho các vật đó nóng lên: Phơi các vật ngoài nắng thì các vật đó sẽ nóng lên; khi chạy điện ở bệnh viện, ta chiếu ánh sáng vào cơ thể, chỗ bị chiếu sáng sẽ nóng lên. Bài C2 (trang 146 SGK Vật Lý 9): Hãy kể một số công việc trong đó người ta sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng để phục vụ đời sống hoặc sản xuất.Lời giải: Phơi khô các vật, làm muối, sưởi nắng,… Bài C3 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy so sánh độ tăng nhiệt độ của tấm kim loại trong hai trường hợp (bảng 1 SGK) và rút ra kết luận về khả năng hấp thụ năng lượng ánh sáng của các vật màu đen và màu trắng.Lời giải: Trong cùng một thời gian, với cùng một nhiệt độ ban đầu và cùng một nhiệt độ chiếu sáng thì nhiệt độ của tấm kim loại khi bị chiếu sáng mặt đen tăng nhanh hơn nhiệt độ của tấm kim loại đó khi bị chiếu sáng mặt trắng. Điều đó có nghĩa là, trong cùng điều kiện thì vật màu đen hấp thụ năng lượng ánh sáng nhiều hơn màu trắng. Bài C4 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một ví dụ về tác dụng của ánh sáng đối với cây cối.Lời giải: Các cây cối thường ngã hoặc vươn ra chỗ có ánh sáng mặt trời để thực hiện quang hợp hiệu quả hơn. Bài C5 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một ví dụ về tác dụng của ánh sáng đối với cơ thể người.Lời giải: Cho trẻ nhỏ tắm nắng sẽ tốt cho sức khỏe. Vì ánh sáng mặt trời có tác dụng tăng cường khả năng tổng hợp vitamin D, ngăn ngừa bị còi xương. Bài C6 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy kể ra một số dụng cụ chạy bằng pin mặt trời mà em biết. Mô tả hình dạng bên ngoài của một pin Mặt Trời và cách làm cho nó hoạt động.Lời giải: + Máy tính bỏ túi, đồ chơi trẻ em, các vệ tinh nhân tạo, tàu vũ trụ, máy bay… + Pin mặt trời là những tấm bán dẫn điện như Silic (Si), germani (Ge)…, có thể rất nhỏ, cũng có thể có rất lớn..Khi được chiếu sáng pin có khả năng biến trực tiếp năng lượng ánh sáng thành điện năng qua việc làm giải phóng nhiều điện tử trong lòng chất bán dẫn và cung cấp năng lượng điện cho các thiết bị sử dụng điện bên ngoài. Bài C7 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Muốn cho pin phát điện thì phải có điều kiện gì?Khi pin hoạt động, nó có nóng lên không? Như vậy pin hoạt động được có phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng hay không? Lời giải: – Muốn cho pin phát điện, phải chiếu ánh sáng vào pin. – Khi pin hoạt động thì nó không nóng lên hoặc chỉ nóng lên không đáng kể. Do đó, pin hoạt động được không phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng Bài C8 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Tương truyền rằng Ac-si-mét đã dùng gương để đốt cháy các chiến thuyền của người La Mã đến xâm phạm thành Xi-ra-quy-xơ, quê hương của ông. Ác-si-mét đã sử dụng tác dụng gì của ánh sáng mặt trời.Lời giải: Ác-si-mét đã sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng mặt trời.
Bài C9 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Bố mẹ thường khuyên con cái thỉnh thoảng phải ra ngoài nắng để cho cơ thể được cứng cáp, khỏe mạnh. Bố mẹ định nói đến tác dụng gì của ánh sáng mặt trời?Khi pin hoạt động, nó có nóng lên không? Như vậy pin hoạt động được có phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng hay không? Lời giải: Muốn nói đến tác dụng sinh học của ánh sáng mặt trời. Bài C10 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Tại sao về mùa đông nên mặc quần áo màu tối, còn về mùa hè nên mặc quần áo màu sáng?Lời giải: Về mùa đông nên mặt quần áo màu tốì vì quần áo màu tối hấp thụ nhiều năng lượng ánh sáng mặt trời và sưởi ấm cho cơ thể. Về mùa hè, trái lại, nên mặc quần áo màu sáng để nó hấp thụ ít năng lượng của ánh sáng mặt trời, giảm được sự nóng bức khi ta đi ngoài nắng
Các tác dụng của ánh sáng
Các tác dụng của ánh sáng
A. Tóm tắt lý thuyết 1. Tác dụng nhiệt của ánh sáng 1.1. Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì?
1.2. Nghiên cứu tác dụng nhiệt của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu đen
2.2. Tác dụng sinh học của ánh sáng
C4: Hãy nêu ví dụ về tác dụng của ánh sáng đối với cây cối.
C5: Nêu tác dụng của ánh sáng với con người và môi trường mà em biết ?
3. Tác dụng quang điện của ánh sáng 3.1. Pin mặt trời:
C7: Muốn cho pin phát điện phải có điều kiện gì? Khi pin hoạt động nó có nóng lên không? Như vậy pin hoạt động được có phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng không?
3.2. Tác dụng quang điện của ánh sáng
Ghi nhớ:
Bài tập minh họa Bài 1. Hãy giải thích tại sao bình chứa xăng, dầu trên các xe ôtô hay các toa tàu chở dầu phải sơn các màu sáng như nhủ bạc, màu trắng, màu vàng,… Hướng dẫn giải Các bình chứa xăng dầu, các toa tàu chở dầu…phải sơn các màu sáng như nhủ bạc, màu trắng, màu vàng…để cho nó hấp thụ ít năng lượng của ánh sáng mặt trời để giảm sự nóng lên của chúng khi phơi ngoài nắng. Bài 2. Ta đã sử dụng những tác dụng nào của ánh sáng trong những công việc sau đây ? a. Phơi lạc ra nắng cho đỡ mốc. b. Mở tivi hoạt động bằng cái điều khiển từ xa. Biết rằng khi bấm cái điều khiển thì nó phát ra ánh sáng hồng ngoại mà mắt ta không nhìn thấy được. Ánh sáng này tác dụng vào bộ phận thu của tivi làm cho tivi hoạt động. c. Ở một bệnh viện, người ta dùng tia tử ngoại để diệt trùng ở các hành lang. Tia tử ngoại là một loại ánh sáng không gây ra cảm giác sáng. Hướng dẫn giải a. Khi phơi lạc ra ngoài nắng cho đỡ mốc, ta đã sử dụng chủ yếu là tác dụng nhiệt của ánh sáng mặt trời. b. Khi mở tivi họat động bằng cái điều khiển từ xa, ta đã sử dụng tác dụng quang điện của tia hồng ngoại. c. Khi dùng tia hồng ngoại để tiệt trùng trong bệnh viện, người ta sử dụng tác dụng sinh học của ánh sáng. B. Hướng dẫn giải bài tập trong sách giáo khoa Bài C1 (trang 146 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một số hiện tượng chứng tỏ ánh sáng chiếu vào các vật sẽ làm nóng các vật đó lên. Hướng dẫn giải: Ví dụ về một số hiện tượng chứng tỏ ánh sáng chiếu vào mọi vật sẽ làm cho các vật đó nóng lên: Phơi các vật ngoài nắng thì các vật đó sẽ nóng lên; khi chạy điện ở bệnh viện, ta chiếu ánh sáng vào cơ thể, chỗ bị chiếu sáng sẽ nóng lên. Bài C2 (trang 146 SGK Vật Lý 9): Hãy kể một số công việc trong đó người ta sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng để phục vụ đời sống hoặc sản xuất. Hướng dẫn giải: Phơi khô các vật, làm muối, sưởi nắng,... Bài C3 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy so sánh độ tăng nhiệt độ của tấm kim loại trong hai trường hợp (bảng 1 SGK) và rút ra kết luận về khả năng hấp thụ năng lượng ánh sáng của các vật màu đen và màu trắng. Hướng dẫn giải: Trong cùng một thời gian, với cùng một nhiệt độ ban đầu và cùng một nhiệt độ chiếu sáng thì nhiệt độ của tấm kim loại khi bị chiếu sáng mặt đen tăng nhanh hơn nhiệt độ của tấm kim loại đó khi bị chiếu sáng mặt trắng. Điều đó có nghĩa là, trong cùng điều kiện thì vật màu đen hấp thụ năng lượng ánh sáng nhiều hơn màu trắng. Bài C4 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một ví dụ về tác dụng của ánh sáng đối với cây cối. Hướng dẫn giải: Các cây cối thường ngã hoặc vươn ra chỗ có ánh sáng mặt trời. Bài C5 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy nêu một ví dụ về tác dụng của ánh sáng đối với cơ thể người. Hướng dẫn giải: Cho trẻ nhỏ tắm nắng sẽ tốt cho sức khỏe Bài C6 (trang 147 SGK Vật Lý 9): Hãy kể ra một số dụng cụ chạy bằng pin mặt trời. Pin mặt trời là một nguồn điện có thể phát điện khi có ánh sáng chiêu vào nó. Hướng dẫn giải: Máy tính bỏ túi, đồ chơi trẻ em,... Bài C7 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Muốn cho pin phát điện thì phải có điều kiện gì? hi pin hoạt động, nó có nóng lên không? Như vậy pin hoạt động được có phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng hay không? Hướng dẫn giải: - Muốn cho pin phát điện, phải chiếu ánh sáng vào pin. - Khi pin hoạt động thì nó không nóng lên hoặc chỉ nóng lên không đáng kể. Do đó, pin hoạt động được không phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng Bài C8 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Tương truyền rằng Ac-si-mét đã dùng gương để đốt cháy các chiến thuyền của người La Mã đến xâm phạm thành Xi-ra-quy-xơ, quê hương của ông. Ác-si-mét đã sử dụng tác dụng gì của ánh sáng mặt trời. Hướng dẫn giải: Ác-si-mét đã sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng mặt trời. Bài C9 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Bố mẹ thường khuyên con cái thỉnh thoảng phải ra ngoài nắng để cho cơ thể được cứng cáp, khỏe mạnh. Bố mẹ định nói đến tác dụng gì của ánh sáng mặt trời? Khi pin hoạt động, nó có nóng lên không? Như vậy pin hoạt động được có phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng hay không? Hướng dẫn giải: Muốn nói đến tác dụng sinh học của ánh sáng mặt trời. Bài C10 (trang 148 SGK Vật Lý 9): Tại sao về mùa đông nên mặc quần áo màu tối, còn về mùa hè nên mặc quần áo màu sáng? Hướng dẫn giải: Về mùa đông nên mặt quần áo màu tốì vì quần áo màu tối hấp thụ nhiều năng lượng ánh sáng mặt trời và sưởi ấm cho cơ thể. Về mùa hè, trái lại, nên mặc quần áo màu sáng để nó hấp thụ ít năng lượng của ánh sáng mặt trời, giảm được sự nóng bức khi ta đi ngoài nắng C. Một số bài tập trắc nghiệm tham khảo Câu 1:Trong công việc nào dưới đây, ta đã sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng ? A. Đưa một chậu cây ra ngoài sân phơi cho đỡ cớm. B. Kê bàn học sinh cạnh cửa sổ cho sáng. C. Phơi thóc ngoài sân khi trời nắng to. D. Cho ánh sáng chiếu vào bộ pin mặt trời của máy tính để nó hoạt động. Hướng dẫn giải Đáp án C Ta đã sử dụng tác dụng nhiệt của ánh sáng khi Phơi thóc ngoài sân khi trời nắng to vì khi trời nắng to tỏa ra một lượng nhiệt lớn làm cho thóc khô khi ta phơi, được con người áp dụng từ thời xa xưa. Câu 2. Ánh sáng Mặt Trời chiếu vào cây cối có thể gây ra những tác dụng gì? A. Tác dụng nhiệt và tác dụng sinh học. B. Tác dụng nhiệt và tác dụng quang điện. C. Tác dụng sinh học và tác dụng quang điện. D. Chỉ gây ra tác dụng nhiệt. Hướng dẫn giải Đáp án A Ánh sáng Mặt Trời chiếu vào cây cối có thể gây ra những tác dụng nhiệt và tác dụng sinh học. Vì khi ánh sáng mặt trời chiếu vào cây làm cây Quang hợp hấp thụ khí CO2 thải ra khí O2 Bài viết gợi ý: |