St. Bernard (Saint Bernard) là một giống chó lao động có kích thước lớn ở phía tây dãy Anpơ ở Ý và Thụy Sĩ. Ban đầu chúng được nhà tế bần đèo Great Saint Bernard ở biên giới Ý-Thụy Sĩ nhân giống với mục đích làm chó cứu hộ. Nhà tế bần này được xây dựng và đặt tên theo nhà sư người Ý tên là Bernard ở Menthon, và họ đã tạo được ra những chú chó đầu tiên vào khoảng những năm từ 1660 đến 1670. Giống chó này đã trở nên nổi tiếng nhờ những câu chuyện cứu hộ trên vùng núi cao, cũng như kích thước khổng lồ của chúng. Show
Ngoại hìnhSt. Bernard là một giống chó khổng lồ. Trọng lượng của chúng vào khoảng từ 65 đến 120 kg (140 và 260 lb) trở lên và chiều cao tính từ bả vai vào khoảng 70 đến 90 cm (28 đến 35 inch). Chúng có hai kiểu lông là mượt hoặc cứng; kiểu lông mượt sẽ mau và xẹp, trong khi kiểu lông cứng sẽ dày đặc, xẹp và cổ và chân sẽ có nhiều lông hơn. Màu lông thường thấy là màu đỏ pha trắng hoặc màu gỗ gụ pha trắng. Lông trên mặt và tai thường có màu đen. Đuôi của chúng dài và nặng, treo cao. Mắt của chúng thường có màu nâu, nhưng đôi khi có thể có màu xanh lam sáng và mí mắt thường sụp, che gần hết con ngươi.  Chó St Bernard cùng với chiếc thùng đặc trưng của chúng. Các nhà sư của Nhà tế bần St Bernard cho rằng hình ảnh này đã trở thành biểu tượng bởi bức tranh Edwin Landseer vẽ vào năm 1820. Lịch sửTổ tiên của Saint Bernard và Sennenhund có liên quan với nhau. Bernard, còn được gọi là Chó núi Anpơ hay Chó chăn gia súc núi Anpơ, là những con chó nông trại lớn của nông dân và người chăn nuôi bò sữa ở dãy núi Anpơ của Pháp, là giống chó bảo vệ gia súc, chó chăn gia súc, chó kéo, chó săn, chó tìm kiếm và cứu hộ và chó canh. Những con chó này được cho là hậu duệ của loại chó molosser được người La Mã cổ đại đưa tới dãy Anpơ và St. Bernard được quốc tế công nhận là một trong những giống chó Molossoid. Những ghi chép cổ nhất về giống chó St. Bernard là từ các nhà sư tại Nhà tế bần Great St Bernard tại Đèo Great St. Bernard năm 1707 và những bức tranh và bản vẽ về giống chó này thậm chí có niên đại lâu đời hơn. Bằng chứng đầu tiên cho thấy giống chó này được sử dụng tại tu viện là hai bức tranh có niên đại từ năm 1690 của nghệ sĩ người Ý Salvator Rosa. Chú chó St. Bernard cứu người ở đèo và trở nên nổi tiếng là Barry (đôi khi được viết là Berry) và nó đã cứu được khoảng 40 đến 100 sinh mạng. Tượng đài của Barry được dựngở Cimetière des Chiens, và thi thể của nó được lưu giữ trong Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở Berne. Chú chó nổi tiếng khác là Rutor, người bạn đồng hành trung thành của linh mục người Ý Pierre Chanoux và tên của nó được đặt theo tên của đỉnh Tête du Rutor nằm trên đèo Little St Bernard. Giống St Bernard ngày nay có ngoại hình khác với giống chó cổ xưa vì chúng đã được lai giống. Từ năm 1816 đến 1818, mùa đông trở nên khắc nghiệt khiến số lượng tuyết lở gia tăng, giết chết nhiều con chó giống trong khi chúng đang thực hiện nhiệm vụ giải cứu. Trong nỗ lực bảo tồn giống chó, những con St. Bernards còn lại đã được lai với giống chó Newfoundland đến từ Thuộc địa Newfoundland vào những năm 1850, và vì vậy chúng đã không còn được dùng nhiều làm chó cứu hộ trong khí hậu tuyết lạnh của dãy Anpơ vì bộ lông dài mà chúng được thừa hưởng sẽ bị đóng băng và làm chúng di chuyển chậm hơn. Những con chó không được các nhà sư huấn luyện bài tập đặc biệt nào. Thay vào đó, những con chó nhỏ sẽ học cách thực hiện các hoạt động tìm kiếm và cứu hộ từ những con chó già. Câu lạc bộ St. Bernard Thụy Sĩ được thành lập tại Basel vào ngày 15 tháng 3 năm 1884. St. Bernard là giống chó đầu tiên được đưa vào Sổ Lý Lịch của Thụy Sĩ vào năm 1884 và tiêu chuẩn giống đã được phê duyệt vào năm 1888. Kể từ đó, giống chó này trở thành quốc khuyển của Thụy Sĩ. Những con chó ở nhà tế bần St Bernard là có kích thước nhỏ hơn giống chó này ngày nay. Ban đầu, chúng có kích thước ngang bằng chó Béc-giê Đức, nhưng vì các câu lạc bộ giống và các cuộc thi chú trọng về mặt ngoại hình hơn chức năng làm việc của chúng và Sổ Lý Lịch không còn được sử dụng, St Bernard đã được phát triển thành kích cỡ hiện tại. Nếu Sổ Lý Lịch vẫn còn được sử dụng, các nhà nhân giống có thể sửa chữa những lỗi như vậy bằng cách nhân giống với những giống chó lao động khác. Danh xưngCái tên “St. Bernard” bắt nguồn từ Nhà Tế Bần Great St. Bernard Aidice, một nhà tế bần dành cho người du hành trên đèo Great St. Bernard ở phía tây núi Anpơ, giữa Thụy Sĩ và Ý vì tính chất nguy hiểm của vùng này. Đèo, nhà nghỉ và giống chó này đã được đặt tên theo nhà sư người Ý Bernard của Menthon, người đã gây dựng nên trạm nghỉ này. “Saint Bernard” không được sử dụng rộng rãi cho đến giữa thế kỷ 19. Trước đó, những con chó này được gọi là “Saint Dogs”, “Noble Steed”, “Alpenmastiff” hay “Barry Dogs”. Một nhóm Saint Bernard thường được gọi là “floof”. Các giống chó liên quanGiống chó này có những đặc điểm giống với Chó Ngao Anh vì chúng có chung tổ tiên chung là Chó Ngao Núi Anpơ. Giống chó St. Bernard hiện đại khác biệt hoàn toàn so với giống chó xưa kia được nuôi tại nhà tế bần St. Bernard: chúng có kích thước và khung người lớn hơn nhiều. Từ cuối những năm 1800, giống chó St. Bernard đã được trau chuốt và cải tiến bằng cách sử dụng nhiều giống chó Molosser lớn khác nhau, bao gồm: Newfoundland, Great Pyrenees, Chó núi Thụy Sĩ, Chó núi Bernese, Great Dane, Chó ngao Anh và có thể có cả Chó Ngao Tây Tạng và Caucasian Ovcharka. Các giống chó khác như Rottweiler, Boxer và Bulldog Anh có thể cũng đã góp phần vào huyết thống của St. Bernard. Người ta nghi ngờ rằng nhiều giống chó lớn này đã được sử dụng để tái phát triển lẫn nhau để chống lại mối đe dọa tuyệt chủng sau Thế chiến II vàđó có thể là lý do tại sao tất cả giống chó này đều góp phần phát triển St. Bernard như ngày nay. Bốn giống chó Sennenhund bao gồm: Chó núi Thụy Sĩ lớn, Chó núi Bernese, Appenzeller và Chó Entlebucher đều có ngoại hình giống nhau, có cùng một vị trí địa lý và lịch sử hình thành, nhưng chúng có bộ lông tam thể chứ không phải đỏ và trắng. Quân đội Nga lai tạo St Bernard với Caucian Ovcharka để tạo thành giống Chó Canh Gác Moscow vẫn còn được sử dụng làm chó quân sự ở Nga ngày nay. St Bernard có nhiều điểm chung với các giống chó chăn gia súc. Sự công nhận của câu lạc bộ giốngSt. Bernard được Fédération Cynologique Internationale công nhận trên toàn thế giới là một giống chó Molosser nằm trong Nhóm 2, Mục 2. Giống chó này được Câu lạc bộ chó giống (Anh), Câu lạc bộ chó giống Canada và Câu lạc bộ chó giống Mỹ xếp vào nhóm Chó Lao Động. Câu lạc bộ chó giống United của Mỹ xếp giống chó này vào Nhóm Chó Bảo Vệ. Câu lạc bộ chó giống New Zealand và Hội đồng chó giống quốc gia Úc xếp giống chó này vào nhóm hữu dụng. Những hoạt động ngày nay – Đèo Great St Bernard & Little St BernardNhững con chó St. Bernard không còn được sử dụng với mục đích giải cứu ở dãy Anpơ từ năm 1955. Cho đến tận năm 2004, Nhà tế bần Great St Bernard vẫn giữ lại 18 con vì muốn tính truyền thống vàtình cảm đối với đàn chó. Vào năm đó, Quỹ Barry đã thành lập nên một đàn chó giống để nhân giống từ thị trấn Martigny xuống đèo Great Saint Bernard và mua những con chó còn sót lại ở Nhà tế bần. Vào mùa hè mỗi năm, một vài con được di dời tạm thời từ Martigny đến Nhà tế bần để khách du lịch có thể tham quan. Lễ kỷ niệm hàng năm của giống chó này được tổ chức trên đèo Little Saint Bernard và tại thị trấn Rosières-Montvalzan ở Pháp. Những người yêu thích giống chó này và những nhà nhân giống cùng tập hợp trong buổi trình diễn và diễu hành. Những cá thể được Quỹ nhân giống sẽ được huấn luyện để tham gia vào một loạt các môn thể thao cho chó bao gồm cả đẩy xe và kéo tạ. Những con chó của Quỹ Barry có kích thước nhỏ hơn so với kích cỡ trung bình. Sức khỏeTốc độ phát triển rất nhanh và trọng lượng của St. Bernard có thể gây suy yếu xương nghiêm trọng nếu không có chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp. Nhiều cá thể có thể mắc chứng loạn sản xương hông và loạn sản khuỷu tay do di truyền. Bênh Osteosarcoma (ung thư xương) đã được chứng minh là bệnh di truyền ở giống chó này. Chúng dễ mắc phải chứng rối loạn mắt gọi là entropion và ectropion (mí mắt quặm vào hoặc lộn ra ngoài). Tiêu chuẩn giống có đề cập rằng đây là một lỗi lớn. Giống này cũng dễ bị động kinh và co giật, dễ mắc phải chứng giãn cơ tim và bệnh chàm. Các câu lạc bộ giống của Mỹ và Anh ghi nhận rằng tuổi thọ trung bình của St Bernard rơi vào khoảng từ 8 đến 10 năm. Một cuộc khảo sát giống ở Đan Mạch vào năm 2003 (trên 35 con chó) ghi nhận tuổi thọ trung bình của chúng ở mức 9,5 năm. Trong khi đó, một cuộc khảo sát giống ở Anh năm 2004 (trên 53 con chó) ghi nhận tuổi thọ trung bình là 7 năm. Trong cuộc khảo sát ở Anh, khoảng 1/5 số lượng cá thể sống tới hơn 10 năm và con chó sống lâu nhất là 12 năm 9 tháng. Một cuộc nghiên cứu về bệnh đa dây thần kinh liên quan đến di truyền ở giống chó này đã được tiến hành. Tập tínhĐược biết đến như một ví dụ kinh điển về một người khổng lồ hiền lành, Saint Bernard có bản tính hiền lành, kiên nhẫn và ngọt ngào với người lớn, và đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, St. Bernard, giống như tất cả những giống chó to khác, phải được hòa nhập xã hội với con người và những con chó khác đúng cách để tránh hình thành tính nhút nhát hoặc dữ tợn và bản tính chiếm hữu lãnh thổ cao. Vì kích thước lớn, chúng dễ va phải và khiến trẻ con ngã. Nhìn chung, chúng là một giống chó hiền lành, trung thành và tình cảm, và nếu được hòa nhập xã hội thì rất thân thiện. Do có kích thước lớn khi trưởng thành, việc huấn luyện và hòa nhập xã hội nên bắt đầu khi chúng còn nhỏ để tránh những khó khăn đi kèm. Một chú chó Saint Bernard ngỗ nghịch có thể gây phiền toái cho một người trưởng thành khỏe mạnh, vì vậy cần phải kiểm soát ngay từ những bước đầu huần luyện. Mặc dù bản năng bảo vệ của chúng không quá cao, Saint Bernard có thể sủa người lạ, và kích thước của chúng khiến chúng trở thành những biện pháp phòng vệ tốt với những kẻ xâm nhập. Saint Bernard được lai tạo để trở thành một người bạn đồng hành trong công việc và cho đến ngày nay, Saint Bernard sống để làm hài lòng chủ nhân của nó, trở thành một chú chó đáng yêu và chăm chỉ. St. Bernard vẫn giữkhả năng về mùi hương và tùy thuộc vào kỹ năng của người huấn luyện và tài năng của từng cá thể, St. Bernard có thể tham gia các công việc truy lùng hay tìm kiếm và cứu hộ. Những chú chó nổi tiếngVề kích thước Saint Bernard được xuất khẩu sang Anh vào giữa thế kỷ 19, nơi chúng được lai tạo với những giống chó ngao để tạo ra một giống chó thậm chí còn lớn hơn. Chú chó Saint Bernard nổi tiếng thời bấy giờ – Plinlimmon nặng 95 kg (210 lb) và cao 87,5 cm (34 1⁄2 in), và được bán cho một người Mỹ với giá 7000 USD. Áp lực thương mại khuyến khích việc nhân giống những con chó lớn cho đến khi “những con chó đó to đến nỗi chúng gặp khó khăn trong việc di chuyển từ đầu này đến đầu khác của vòng tròn trình diễn”. Một bản báo cáo của New York Times năm 1895 có đề cập đến một chú chó Saint Bernard tên là Major F. có chiều dài 8 feet 6 inch (2,59 m), và nếu tuyên bố này là đúng, nó sẽ là con chó dài nhất trong lịch sử. Một chú chó St. Bernard khác tên là Benedictine V Schwarzwald Hof (ở Pierson, Michigan, Mỹ) có cân nặng 315 pounds (143 kg) và đã được ghi danh vào Sách kỷ lục Guinness thế giới năm 1981. Một chú chó St. Bernard tên là Benedictine đang giữ kỷ lục thế giới ở hạng mục“Con chó nặng nhất từ trước đến nay”. Benedictine -chú chó nặng nhất mọi thời đại, nặng 367 pounds. (theo mục “The American Kennel Club’s Meet the Breeds” của Câu lạc bộ chó giống Mỹ) Theo truyền thông Saint Bernards thường được khắc họa là những nhân vật đeo một chiếc thùng chứa rượu brandy trên cổ cổ, đặc biệt là trong các bộ phim hài hành động cũ như “Swiss Miss”, bộ phim truyền hình “Topper” và những bộ phim hoạt hình kinh điển. Người ta cho rằng các nạn nhân gặp tuyết lở sẽ uống rượu brandy để giữ ấm cơ thể khi chờ giải cứu, mặc dù nó không có căn cứ về mặt y tế. Các tu sĩ của Nhà tế bần St. Bernard phủ nhận rằng những chú chó Saint Bernard không đeo thùng trên cổ; hình tượng này đã được gán cho chúng vì bức tranh “Những con chó Ngao Núi Anpơ cứu sống những người du hành khốn khổ” được Edwin Landseer vẽ năm 1820 (trở thành một bản khắc nổi tiếng vào năm 1831 bởi Charles Landseer). Các nhà sư đặt vẫn đặt một vài thùng xung quanh nhà tế bần để du khách có thể chụp ảnh kỉ niệm. Rõ ràng có ít nhất một con đã mang theo rượu brandy bên người. Trong “Giai thoại của Percy” của tác giả Thomas Byerley xuất bản năm 1823 có viết một đoạn giai thoại và thường được trích dẫn trong các cuốn sách khác trong thế kỷ 19: Các nhà sư đã nuôi giống chó này để hỗ trợ họ … và giống chó này từ lâu đã được tôn vinh vì sự khôn ngoan và trung thực. Tất cả những con chó già nhất và chăm chỉ nhất trong số chúng đã bị chôn vùi gần đây, cùng với một số du khách không may, do một vụ lở đá; nhưng ba hoặc bốn chú chó con bị bỏ lại tu viện vẫn sống sót. Chú chó nổi tiếng nhất trong số những chú chó đã mất là Barry. Chú chó này đã phục vụ bệnh viện của nhà tế bần trong mười hai năm, trong thời gian đó, nó đã cứu sống được bốn mươi người. Lòng nhiệt thành của no là vô định. Bất cứ khi nào ngọn núi bị bao phủ bởi sương mù và tuyết, nó sẽ lên đường tìm kiếm những du khách bị lạc. Nó sẽ vừa chạy vừa sủa cho đến khi bị hụt hơi, và sẽ thường xuyên mạo hiểm ở những nơi nguy hiểm nhất. Khi thấy mình không đủ sức để kéo một du khách ra khỏi tuyết, nó sẽ chạy về bệnh viện để tìm kiếm các nhà sư. Khi về già và không còn sức lực, Trưởng Giáo đã thưởng cho nó cuộc sống nghỉ ngơi ở Berney. Sau khi chết, xác của Barry đã được nhồi bông và trưng bày ở bảo tàng thị trấn. Chiếc lọ nhỏ đựng rượu dành cho các du khách vẫn còn được đeo trên cổ chú chó. Một mẩu truyện tranh của tạp chí Punch từ năm 1949 đã mô tả một người đàn ông với chú chó Saint Bernard và một vài chú chó con đeo thùng ở trước cổ. Người đàn ông giải thích: “Tất nhiên, tôi chỉ nhân giống chúng vì rượu brandy.” Chi tiết hài hước thường được khắc họa trong các mẩu phim ngắn MGM và Warner Brothers là mô tả St. Bernard là những kẻ nghiện rượu và thường uống trực tiếp từ những thùng rượu trên cổ của chúng. Những chú chó St. Bernard nổi tiếng
Những nhân vật hư cấu
Huyền thoại Chú chó Barry nổi tiếng đã tìm thấy một cậu bé nhỏ trong tuyết và thuyết phục đứa trẻ trèo lên lưng mình. Sau đó, nó đã đưa cậu bé đến nơi an toàn. |
