Asean la tổ chức như thế nào

Asean la tổ chức như thế nào

Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc

PV: Qua 55 năm hình thành và phát triển, ASEAN đạt nhiều thành tựu quan trọng về chính trị an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội. Theo đánh giá của ông, trong 55 năm đó, thành tựu nào có ý nghĩa quan trọng nhất đối với Cộng đồng ASEAN và người dân trong khu vực?

Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc: 55 năm qua, ASEAN đã có những bước tiến vượt bậc. Từ một tổ chức ra đời trong nghi kỵ, đối đầu ở Đông Nam Á, ASEAN đã trở thành một trong những tổ chức khu vực thành công nhất thế giới trên 3 phương diện.

Thứ nhất, ASEAN đã xây dựng và duy trì được môi trường khu vực hòa bình, ổn định và an ninh trong nhiều thập kỷ. Đây là tiền đề quan trọng cho sự phát triển và lớn mạnh của ASEAN.

Thứ hai, ASEAN hiện nay là một cộng đồng với mức độ hợp tác, liên kết ngày càng sâu rộng trên cả 3 trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội; trở thành một trong những khu vực phát triển năng động nhất thế giới với GDP khoảng 3.300 tỷ USD (năm 2021) và là nền kinh tế đứng thứ 5 thế giới, mang lại lợi ích thiết thực cho khoảng 680 triệu dân.

Thứ ba, ASEAN là một tổ chức có uy tín và vị thế ngày càng cao, có quan hệ đối ngoại rộng mở, đóng vai trò trung tâm trong khu vực, được các đối tác, trong đó có tất cả các nước lớn, coi trọng, tăng cường hợp tác.

Đây là nền tảng để ASEAN tiếp tục xây dựng cộng đồng, hiện thực hóa Tầm nhìn 2025 và tiếp tục phát triển trong thời gian tới. 

PV: 2 năm qua, ASEAN đứng trước nhiều khó khăn, trong đó có những khó khăn chưa từng gặp phải như: Dịch bệnh COVID-19 phức tạp, cạnh tranh nước lớn gay gắt, kinh tế bị ảnh hưởng tiêu cực. ASEAN đã vượt qua những khó khăn đó như thế nào? Và năm 2022 cũng như những năm sắp tới, ASEAN tiếp tục đối mặt với những thách thức nào và đâu là “chìa khóa” để ASEAN vững tin vượt qua?

Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc: Trong 2 năm qua, ASEAN đã thể hiện được bản lĩnh và khả năng tự cường, ứng phó kịp thời và hiệu quả với các thách thức đặt ra.

Đại dịch COVID-19 bùng phát đã làm gián đoạn các hoạt động của đời sống quốc tế. Tuy nhiên, dưới sự dẫn dắt của Việt Nam trong năm Chủ tịch 2020, ASEAN đã thể hiện sự chủ động thích ứng, kịp thời chuyển các cuộc họp và các hoạt động sang hình thức trực tuyến, qua đó duy trì được đà hợp tác liên kết khu vực và các nỗ lực xây dựng Cộng đồng, cùng nhau ứng phó với đại dịch. ASEAN đã nhanh chóng thông qua và triển khai các sáng kiến như thành lập Quỹ ASEAN ứng phó với COVID-19, thiết lập Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp, đề xuất thành lập Trung tâm ASEAN về các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh mới nổi…, qua đó kịp thời huy động nguồn lực của ASEAN cũng như sự hỗ trợ của các đối tác cho công tác phòng chống dịch.

ASEAN đã ứng xử khôn khéo, hiệu quả sự cạnh tranh nước lớn thông qua cách tiếp cận cân bằng, hài hòa trên cơ sở bảo đảm các nguyên tắc hoạt động cũng như quy trình thủ tục của các cơ chế/diễn đàn do ASEAN khởi xướng và có sự tham gia của các nước lớn như ARF, EAS, ADMM+, đồng thời thể hiện quan điểm độc lập và trung lập, mong muốn các nước lớn cạnh tranh lành mạnh, có trách nhiệm, cùng đóng góp vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực. Điều này được thể hiện rõ trong Tuyên bố của các Ngoại trưởng ASEAN về tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định ở Đông Nam Á ngày 8/8/2020. 

Cùng với những nỗ lực ứng phó với COVID-19, ASEAN đã sớm thúc đẩy các biện pháp phục hồi sau đại dịch, trong đó có việc xây dựng Khung phục hồi tổng thể ASEAN và kế hoạch triển khai nhằm giảm thiểu tác động của đại dịch và thúc đẩy phục hồi toàn diện trong ASEAN; ký thỏa thuận về Khung hành lang đi lại ASEAN - đây là sáng kiến nhằm tạo thuận lợi cho đi lại vì mục đích công vụ và kinh doanh trong ASEAN, trong lúc dịch COVID-19 vẫn chưa hoàn toàn được kiểm soát. Các biện pháp này đã phát huy hiệu quả tích cực, góp phần để các nước ASEAN vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa dần mở cửa trở lại, thúc đẩy hợp tác phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.

Trong thời gian tới, ASEAN sẽ phải tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức: Nguy cơ lạm phát, suy thoái kinh tế, nguy cơ khủng hoảng năng lượng, lương thực do tác động của xung đột tại Ukraine; cạnh tranh nước lớn, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, dịch bệnh, môi trường, biến đổi khí hậu. 

Tuy nhiên, chúng ta vững tin ASEAN sẽ vượt qua những khó khăn thách thức đó vì 3 lý do sau.

Thứ nhất, những thành tựu đạt được trong 55 năm qua chính là cơ sở, nền tảng để ASEAN tiếp tục đẩy mạnh liên kết hợp tác, nâng cao thực lực và sức chống chọi với các tác động từ bên ngoài.

Thứ hai, ASEAN đã có kinh nghiệm ứng xử với các khó khăn thách thức, mà gần đây nhất là đối phó với đại dịch COVID-19, xử lý cạnh tranh nước lớn và thúc đẩy phục hồi sau đại dịch… với những thành công ấn tượng.

Thứ ba, ASEAN tiếp tục duy trì được đoàn kết, thống nhất bên trong và có được sự ủng hộ, hỗ trợ bên ngoài, từ các đối tác của ASEAN và cộng đồng quốc tế.

PV: Ông đánh giá như thế nào về vai trò và đóng góp của Việt Nam trong 27 năm là thành viên “chủ động, tích cực và có trách nhiệm” của ASEAN?

Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc: Từ khi gia nhập ASEAN năm 1995, với tinh thần “chủ động, tích cực và có trách nhiệm”, Việt Nam đã có nhiều đóng góp rất quan trọng cho sự phát triển của Hiệp hội.

Thứ nhất, là một nước tầm trung trong khu vực, với dân số đứng thứ 3, diện tích đứng thứ 4 ở Đông Nam Á, việc Việt Nam tham gia ASEAN đã giúp cho tổ chức này lớn mạnh cả về quy mô, tiềm lực và tổ chức, giúp ASEAN trở thành một tổ chức vững mạnh, chấm dứt sự nghi kỵ, chia rẽ, đối đầu, mở ra một thời kỳ phát triển mới của hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực.

Thứ hai, Việt Nam đã tích cực tham gia và đóng góp vào xây dựng định hướng phát triển và các quyết sách lớn của ASEAN, trong đó có thể kể đến Hiến chương ASEAN, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và các Kế hoạch tổng thể kèm theo, Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC), Sáng kiến hội nhập ASEAN (IAI)… quyết định mở rộng Cấp cao Đông Á (EAS) để kết nạp thêm Mỹ và Nga, lần đầu tiên tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+), vận động để đại diện cho ASEAN dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Hàn Quốc và Canada.

Thứ ba, Việt Nam luôn thể hiện trách nhiệm thành viên, đóng góp vào các thành tựu chung của Hiệp hội. Chỉ 3 năm sau khi gia nhập ASEAN, Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 6 tại Hà Nội; tiếp đó, đã hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2010 và 2020. Chúng ta tham gia triển khai đầy đủ và sâu rộng các hoạt động hợp tác trong các lĩnh vực chính trị- an ninh, kinh tế và văn hóa- xã hội; là một trong số những nước đạt tỉ lệ thực thi cao các chương trình, biện pháp liên kết của ASEAN.

Những đóng góp đó của Việt Nam được các nước thành viên ASEAN cũng như bạn bè quốc tế công nhận và đánh giá cao. Nhiều nước kỳ vọng Việt Nam đóng vai trò lớn hơn trong việc dẫn dắt ASEAN. Đây chính là cơ sở để chúng ta triển khai Chỉ thị 25 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến 2030, vươn lên đóng vai trò nòng cốt, dẫn dắt ASEAN, tổ chức đa phương có tầm quan trọng chiến lược hàng đầu đối với Việt Nam.


Asean không phải là một tổ chức quá xa lạ đối với tất cả mọi người. Tuy nhiên, ngoài Việt Nam ra tổ chức này còn có bao nhiều thành viên? Được thành lập và hoạt động với mục đích như thế nào?

Chính vì thế, trong bài viết hôm nay chúng tôi sẽ đi sâu vào phân tích các nội dung để trả lời cho các câu hỏi đó: Asean là gì? Asean bao gồm bao nhiêu nước?

Asean là gì?

Asean là tên viết tắt của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (tiếng anh là: Association of South East Asian Nations) là một tổ chức chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Tổ chức được thành lập nhằm biểu hiện tinh thần đoàn kết giữa các nước trong cùng khu vực với nhau, đồng thời hợp tác chống tình trạng bạo động và bất ổn tại những nước thành viên.

Sau Hội nghị Bali năm 1976, ASEAN xúc tiến chương trình công tác kinh tế, nhưng các nỗ lựuc đều đi đến bế tắc vào giữa thập niên 1980. Phải đợi đến năm 1991, khi Thái Lan đề xuất thành lập khu vực thương mại tự do, thì Khu vực Mậu dịch Tự do Asean mới hình thành. Hàng năm, các nước thành viên đều luân phiên tổ chức các cuộc hội họp chính thức để tăng cường hợp tác.

Để có thêm thông tin về Asean là gì? Asean bao gồm bao nhiêu nước? Quý độc giả tiếp tục theo dõi nội dung tiếp theo của bài viết.

Sự ra đời của tổ chức ASEAN

– Cộng đồng ASEAN là một nhóm các quốc gia Đông Nam Á gắn bó, hợp tác để giúp nhau phát triển kinh tế, văn hóa, xây dựng hòa bình và có tiếng nói chung trên các diễn đàn Thế giới.

– Tại Hội nghị cấp cao ASEAN 9 tại Bali – Indonesia vào tháng 10/2033, lãnh đạo các nước ASEAN quyết định xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2020 với 03 trụ cột chính về trên các lĩnh vực an ninh – quốc phòng (APSC), kinh tế (AEC) và văn hóa – xã hội (ASCC).

– Hiệp hội ASEAN hiện có 10 quốc gia tham gia và tổng diện tích của Asean là hơn 4.5 triệu km2, dân số 575 triệu người, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của hội có khoảng 1281 tỷ đô la Mỹ và tổng kim ngạch xuất khẩu 750 tỷ USD.

+ Đông Nam Á là khu vực có nguồn tài nguyên phong phú, dồi dào, chính điều này là tiền đề cho sự phát triển xuất nhập khẩu của các quốc gia thuộc Đông Nam Á. Các tài nguyên được xuất khẩu đi chủ yếu là những nguyên liệu thô cơ bản mà người dân ở các nước khai thác được như: Cao su (90% sản lượng cao su thế giới); thiếc và dầu thực vật (90%); gỗ xẻ (60%), gỗ súc (50%), cũng như gạo, đường dầu thô, dứa …

+ Cùng với nông nghiệp, Đông Nam Á còn rất phát triển về công nghiệp có thể kể đến một số ngành như: dệt, hàng điện tử, hàng dầu, các loại hàng tiêu dùng cũng đang trên đà tăng trưởng mạnh. Đây là những sản phẩm được xuất khẩu đi với khối lượng lớn và chất lượng, chính điều này nhanh chóng thu hút được sự quan tâm mạnh mẽ của thị trường Thế giới.

Asean la tổ chức như thế nào

Mục tiêu hoạt động của ASEAN

Căn cứ vào Tuyên bố ASEAN năm 1967 nêu rõ mục tiêu và mục đích của ASEAN, cụ thể:

– Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tiến bộ xã hội và phát triển văn hóa trong khu vục thông qua những sáng kiến chung trên tinh thần bình đẳng và hợp tác nhằm củng cố nền tảng cho một cộng đồng thịnh vượng và hòa bình của các quốc gia Đông Nam Á.

– Thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực thông qua tôn trọng công lý và pháp quyền trong mối quan hệ giữa các quốc gia trong khu vực và tuân thủ các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc.

– Thúc đẩy hợp tác tích cực và hỗ trợ lẫn nhau về các vấn đề cùng quan tâm trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa, kỹ thuật, khao học và hành chính.

– Hỗ trợ lẫn nhau dưới các hình thức đào tạo và cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu trong các lĩnh vực giáo dục, chuyên môn, kỹ thuật và hành chính.

– Hợp tác hiệu quả hơn nhằm sử dụng tốt hơn ngành nông nghiệp và công nghiệp mở rộng thương mại, bao gồm việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến thương mại hàng hóa quốc tế, cải thiện các phương tiện giao thông, liên lạc, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

– Thúc đẩy nghiên cứu về Đông Nam Á.

– Duy trì hợp tác chặt chẽ cũng có lợi với các tổ chức quốc tế và khu vực có tôn chỉ và mục đích tương tự và tìm kiếm các phương thức để có thể hợp tác chặt chẽ hơn giữa các tổ chức này.

Asean bao gồm bao nhiêu nước?

Asean là một khu vực năng động và đa dạng bao gồm 10 quốc gia thành viên bao gồm: Brunei; Campuchia; Indonesia; Lào; Malaysia; Myanmar; Philippines; Singapore; Thái Lan và Việt Nam.

Trên thực tế, rất nhiều người nhầm lẫn rằng Đông Timor và Papua là thành viên của ASEAN, tuy nhiên không phải, hai quốc gia kể trên chỉ là quan sát viên của ASEAN.

Đặc điểm của Asean

Đặc điểm của các nước ASEAN cụ thể như sau:

– Dân số:

Có dân số 630 triệu người, chiếm khoảng 9% dân số Thế giới. Dân số ASEAN nhiều hơn Liên minh châu Âu (500 triệu người) và Bắc Mỹ (444 triệu người). Indonesia là quốc gia đông dân nhất trong ASEAN với 246 triệu người, đứng thứ 04 trên Thế giới. Quốc gia có dân số ít nhất trong khối là Brunei với 412.000 người.

– Tôn giáo:

+ ASEAN là nơi có sự đa dạng về các dân tộc, ngôn ngữ và tôn giáo. Indonesia có tới 90% là người theo đạo Hồi trong khi 80% người dân Philippines theo đạo Thiên Chúa và 95% người dân Thái Lan theo đạo Phật. Ngoài ra, tại khu vực này còn có những người theo Đạo Hindu, Đạo Sikh và Đạo giáo.

+ Trong số 10 quốc gia ASEAN, nước chủ nhà Hội nghị Cấp cao ASEAN năm 2015 là Malaysia có sự đa dạng nhất về văn hóa và sắc tộc, bao gồm người Malay, Trung Quốc, Ấn Độ, Tiểu Á và cả những dân tộc thiểu số khác tại quốc gia này.

– Múi giờ:

Asean trả rộng trên 4 múi giờ, trong đó có 4 quốc gia nằm ở múi giờ +7 so với giờ GMT, bao gồm Indonosia, quốc gia có một số tỉnh miền Đông nằm ở múi giờ +8 và +9. Trong đó, 5 quốc gia nằm ở múi giờ +8, riêng Myanmar ở múi giờ +7h30.

– Kinh tế:

+ Tổng GDP đạt 2.4 nghìn tỷ  USD năm 2015 và có thể tăng gấp đôi lên 4.7 nghìn tỷ USD năm 2020 và vươn lên trở thành nền kinh tế lớn thứ tư Thế giới vào năm 2050.

+ Sự phát triển kinh tế của các nước trong khối cũng không đồng đều, Singapore là một trong những quốc gia thịnh vượng trên thế giới có GDP cao gấp 30 Lào và 50 so với Campuchia và Myanmar.

Như vậy, Asean là gì? Asean bao gồm bao nhiêu nước? Đã được chúng tôi trả lời một cách đầy đủ trong bài viết phía trên. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã phân tích một số đặc điểm nổi bật của các quốc gia tại Asean.