Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

Bài 52. Thực Hành : Thiết bị đóng – cắt và lấy điện – Thực hành bài 52 trang 181 SGK Công Nghệ 8. Cấu tạo và công dụng của cầu dao, công tắc điện, nút ấn, ổ điện và phích cắm điện, nguyên lí làm việc và cách lắp đặt các thiết bị đó như thế nào ?

 I. CHUẨN BỊ 

Tranh vẽ cấu tạo của một số thiết bị đóng – cắt và lấy điện.

Một số thiết bị: Cầu dao, các loại công tắc điện, ổ cắm, phích cắm điện tháo lắp được, tua vít hai cạnh hoặc bốn cạnh.

II. NỘI DUNG VÀ CÁCH THỰC HÀNH

1. Tìm hiểu số liệu kĩ thuật

Các số liệu kỹ thuật ghi trên các thiết bị điện :

Vỏ của công tắc ghi: 220V-10A.

Vỏ của cầu dao ghi: 250V-15A.

Vỏ của ổ điện ghi: 250V-10A.

Vỏ của phích cắm điện ghi: 250V-5A. 

Giải thích ý nghĩa:

Quảng cáo

Công tắc: Điện áp định mức: 220V.

Dòng điện định mức: 10A.

Cầu dao: Điện áp định mức: 250V.

Dòng điện định mức: 15A. ổ điện: Điện áp định mức: 250V.

Dòng điện định mức: 10A.

Phích cắm điện: Điện áp định mức: 250V. Dòng điện định mức: 5A

2. Tìm hiểu cấu tạo 

Công tắc: Cực động và cực tĩnh tiếp xúc nhau làm kín mạch khi đóng công tắc, hai cực tách rời nhau làm mạch hở khi ngắt công tắc. Cầu dao: Khi 2 bộ phận tiếp điện tiếp xúc nhau thì mạch điện được nối.

Khi chúng tách rời nhau thì mạch điện bị cắt. ổ điện: Có vỏ và hai cực tiếp điện bằng đồng là chỗ lấy điện. Phích cắm điện: Chốt tiếp điện bằng đồng được lắp vào thân và kẹp chặt đầu dây dẫn bằng đai ốc, dùng để cắm vào các ổ lấy điện, lấy điện cho các dụng cụ điện. Tìm hiểu cấu tạo: Công tắc Cầu dao ổ điện Phích cắm điện

III. BÁO CÁO THỰC HÀNH

Thiết bị đóng cắt giúp ta điều khiển các đồ dùng điện theo yêu cầu sử dụng.Thiết bị lấy điện dùng để cung cấp điện cho các đồ dùng điện ở nhiều vị trí khác và để bảo vệ mạng điện trong, đồ dùng điện khi xảy ra sự cố ngắn mạch, quá tải người ta dùng cầu chì, áptomat. Đó là những thiết bị điện của mạng điện trong nhà nội dung của Bài 51: Thiết bị đóng cắt và lấy điện của mạng điện trong nhà sẽ giúp các em tìm hiểu cấu tạo của chúng.

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Thiết bị đóng - cắt mạch điện

a. Công tắc điện

Công tắc điện là loại thiết bị dùng để đóng hoặc cắt mạch điện bằng tay.

- Cấu tạo:

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

+ Công tắc điện gồm: Vỏ, cực động và cực tĩnh.

  • Vỏ được làm bằng nhựa hoặc sứ để cách  điện và bảo vệ phần dẫn điện.
  • Cực động, cực tĩnh được làm bằng đồng để đóng - cắt mạch điện.
  • Điện thế định mức 220V, cường độ dòng điện định mức 10A.

- Phân loại:

  • Dựa vào số cực: Công tắc điện hai cực; công tắc điện ba cực…
  • Dựa vào thao tác đóng - cắt: Công tắc bật, công tắc bấm, công tắc xoay…

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

- Nguyên lí làm việc:

  • Khi đóng công tắc, cực động tiếp xúc cực tĩnh làm kín mạch. Khi cắt công tắc, cực động tách khỏi cực tĩnh làm hở mạch điện
  • Công tắc thường được lắp trên dây pha, nối tiếp với tải, sau cầu chì.

b. Cầu dao

- Khái niệm: 

  • Cầu dao là loại thiết bị đóng - cắt dòng điện đồng thời cả dây pha và dây trung tính.
  • Được lắp đặt ở đầu đường dây chính, sau công tơ điện.
  • Dùng để cắt mạch điện, đảm bảo an toàn cho người khi sửa chữa

- Cấu tạo:

  • Vỏ (1): Làm bằng nhựa, sứ. Trên có ghi số liệu kĩ thuật (Ví dụ: 250V-15A).
  • Các cực động (2), các cực tĩnh (3) làm bằng đồng.

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

- Phân loại:

  • Theo số cực: Cầu dao một cực, hai cực, ba cực.
  • Theo sử dụng: Cầu dao một pha, ba pha.

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

a. Cầu dao một pha, b. Cầu dao ba pha

1.2. Thiết bị điện

a. Ổ điện

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

1. Vỏ, 2. Cực tiếp điện

- Cấu tạo gồm: 

  • Vỏ: bằng nhựa, sứ, trên có ghi số liệu kĩ thuật.
  • Cực tiếp điện: Làm bằng đồng.

- Ổ điện được nối với nguồn để từ đó cấp điện cho đồ dùng điện.

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

b. Phích cắm điện

- Là thiết bị dùng cắm vào ổ điện, lấy điện cung cấp điện cho các đồ dùng điện.

- Cấu tạo:

  • Thân: Thường làm bằng nhựa
  • Chốt tiếp điện:Thường làm bằng đồng.

- Có nhiều loại: loại tháo được, không tháo được; chốt cắm tròn, chốt cắm dẹt…

Lưu ý: Khi sử dụng cần chọn loại phích cắm điện có loại chốt và số liệu kĩ thuật phù hợp với ổ điện.

Vỏ ổ cắm điện được làm bằng gì Công nghệ 8

2. Luyện tập

Câu 1: Tại sao tay nắm cầu dao lại được bọc gỗ, nhựa hoặc sứ? Trên vỏ của một cầu dao có ghi số 250V-15A, hãy giải thích ý nghĩa của các số đó

Gợi ý trả lời

- Phải là bằng bọc gỗ, nhựa hoặc sứ để cách điện khi ta đóng gạt cầu dao đóng điện

- 250V: là điện áp định mức của cầu dao

- 15A là dòng điện định mức mà cầu dao chịu được

- Vỏ cầu dao thường làm bằng nhựa vì rẻ và nhẹ hoặc khi thời tiết ẩm thì không bị rò điện

Câu 2: Mô tả cấu tạo và vật liệu của ổ điện?

Gợi ý trả lời

- Ổ điện gồm hai phần vỏ và cực tiếp điện

- Vỏ điện là bằng nhựa cứng, cực tiếp điểm làm bằng đồng

3. Kết luận

Sau khi học xong bài này các em cần:

- Hiểu cấu tạo, công dụng, nguyên lý làm việc của dụng cụ đóng cắt và lấy điện

- Hiểu nguyên lý làm việc của hai thiết bị này.

- Biết cách sử dụng các thiết bị an toàn và đúng kĩ thuật.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 176: Quan sát hình 51.1, em hãy cho biết trong trường hợp nào bóng đèn điện sáng hoặc tắt? Tại sao?

Em hãy cho biết công dụng của công tắc điện.

Trả lời:

- Hình a đèn sáng do mạch đã đóng.

- Hình b đèn không sáng do mạch hở.

- Công tắc điện dùng để đóng, mở nguồn điện.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 177: Hãy quan sát công tắc điện (h.51.2) và mô tả cấu tạo của nó. Trên vỏ của một công tắc điện có ghi 220V-10A. Hãy giải thích ý nghĩa của số đó.

Trả lời:

- Cấu tạo công tắc gồm 3 phần: vỏ, cực động và cực tĩnh.

- 220V: hiệu điện thế định mức của công tắc là 220V.

- 10A: cường độ dòng điện định mức của công tắc là 10A.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 177: Quan sát hình 51.3, hãy điền số theo thứ tự (a; b; c; …) của các loại công tắc điện vào cột B trong bảng 51.1 cho thích hợp với tên gọi

Trả lời:

A B
1. Công tắc bậtb, g, c
2. Công tắc bấm d
3. Công tắc xoay e, h
4. Công tắc giật a

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 178: Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống (…) trong câu sau để nêu nguyên lí làm việc của công tắc.

Trả lời:

Khi đóng công tắc, cực động tiếp xúc cực tĩnh làm kín mạch. Khi cắt công tắc, cực động tách khỏi cực tĩnh làm hở mạch.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 178: Trong mạch điện, công tắc thường được lắp ở vị trị nào?

Hãy chọn từ hoặc cụm từ thích hợp dưới đây và điền vào chỗ trống (…) trong câu sau.

Trả lời:

Công tắc thường được lắp đặt trên dây pha, nối tiếp với tải, sau cầu chì.

Trả lời câu hỏi Công nghệ 8 Bài 51 trang 180: Em hãy quan sát ổ điện và mô tả cấu tạo của ổ điện. Ổ điện gồm mấy bộ phận? Tên gọi các bộ phận đó. Các bộ phận của ổ điện làm bằng vật liệu gì?

Trả lời:

Ổ điện gồm 2 thành phần:

Vỏ: làm bằng nhựa hoặc sứ.

Cực tiếp điện: làm bằng đồng.

Câu hỏi & Bài tập

Bài 1 trang 181 Công nghệ 8: Quan sát mạng điện trong nhà, em thấy có những thiết bị đóng – cắt và lấy điện nào? Hãy mô tả cấu tạo của các thiết bị đó.

Trả lời:

- Thiết bị đóng – cắt điện

Cầu dao, công tắc, nút ấn.

Chúng thường có vỏ bên ngoài bao bọc bằng sứ hoặc nhựa và có một nút gạt hoặc một nút ấn.

- Thiết bị lấy điện:

Ổ cắm, phích cắm điện.

Ổ cắm thường có vỏ bằng nhựa hoặc sứ. Cực tiếp điện bằng đồng ở bên trong để dẫn điện.

Phích cắm điện có 2 cực tiếp điện bằng đồng và một lớp nhựa hoặc cao su bao bọc bên ngoài dây dẫn điện.

Bài 2 trang 181 Công nghệ 8: Tại sao người ta không nối trực tiếp các đồ dùng điện như: bàn là, quạt bàn, … vào đường dây dẫn điện mà phải dùng các thiết bị lấy điện?

Trả lời:

- Để đảm bảo tính thuận tiện và di chuyển khi nối dây có thể đưa các dụng cụ trên ra xa hơn, thao tác dễ hơn.

- Đảm bảo tính an toàn khi nối trực tiếp điện vào sẽ rất nguy hiểm và cần vật trung gian để lấy điện.