Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Bùi Thị Hà - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Chứng ợ nóng thường xảy ở người lớn, đặc biệt sau khi ăn no hoặc ăn thức ăn cay. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh và trẻ em cũng có thể có triệu chứng nóng rát ở ngực. Theo một số nghiên cứu, có khoảng 2% trẻ từ 3 đến 9 tuổi và 5% trẻ từ 10 đến 17 tuổi bị ợ nóng. Các triệu chứng thậm chí có thể bắt đầu ở giai đoạn sơ sinh.

Chứng ợ nóng ở trẻ em và trẻ sơ sinh là dấu hiệu của trào ngược acid (tên tiếng Anh là gastroesophageal reflux và viết tắt là GER). Tình trạng này xảy ra khi axit của dạ dày trào ngược lên thực quản, đây là một đường ống nối giữa miệng và dạ dày. Bình thường cơ thắt dưới của thực quản sẽ giữ cho axit trong dạ dày không bị trào ngược lên thực quản, nhưng nếu cơ này bị giãn quá nhiều dẫn đến mất đồng bộ giữa đóng – mở cơ thắt dưới của thực quản và sự co bóp của dạ dày, tạo điều kiện cho các axit của dạ dày có thể trào lên và kích thích niêm mạc thực quản. Hậu quả, dẫn đến ợ nóng và các triệu chứng khác.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (Tên tiếng Anh là Gastroesophageal reflux và viết tắt là: GERD), cũng là một dạng của GER nhưng nghiêm trọng hơn, chỉ ảnh hưởng đến hơn 1% trẻ sơ sinh. Trẻ bị nhỏ nước dãi nhiều hơn bình thường và diễn ra thường xuyên, trẻ cảm thấy khó chịu khi bị ợ nóng, quấy khóc trong khi cho ăn.

Ở trẻ nhỏ, nguyên nhân gây ợ nóng thường là do đường tiêu hóa chưa phát triển đầy đủ. Ở trẻ lớn hơn, yếu tố nguy cơ bao gồm thừa cân, tiếp xúc với khói thuốc và ăn một số loại thực phẩm nhất định (ví dụ, thực phẩm cay).

Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Phần lớn trẻ bị ợ nóng do đường tiêu hóa chưa phát triển đầy đủ

Nếu nguyên nhân gây ợ nóng là bệnh trào ngược dạ dày thực quản thì trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ cũng có thể gặp các triệu chứng khác, như:

  • Trẻ có hiện tượng còng lưng trong khi cho ăn
  • Đau ngực
  • Ho
  • Giọng hơi khàn
  • Nuốt đau
  • Ăn uống kém
  • Viêm họng
  • Nôn
  • Khò khè

Những triệu chứng này có thể bắt gặp trong nhiều bệnh lý khác nhau, vì vậy có thể không nhất thiết là dấu hiệu của GER hoặc GERD.

Ngoài cảm thấy khó chịu, trẻ sơ sinh bị ợ nóng có thể không tăng cân theo đúng lứa tuổi. Các vết loét có thể hình thành trong thực quản do acid bị trào ngược liên tục, do đó nếu không được điều trị, GERD có thể dẫn đến hẹp thực quản hoặc xuất hiện các tế bào bất thường trong niêm mạc thực quản, các vấn đề về hô hấp và ăn uống.

Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Khi bị ợ hơi, trẻ sẽ có dấu hiệu nôn nhiều

Do trẻ em và trẻ sơ sinh rất khó có thể diễn đạt được các triệu chứng nên bác sĩ cũng gặp khó khăn trong quá trình chẩn đoán.

Nếu trẻ có bất kỳ triệu chứng nào của ợ nóng hoặc GERD, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám với bác sĩ nhi khoa chuyên khoa tiêu hóa. Bác sĩ sẽ khám trẻ và hỏi bố mẹ về các triệu chứng của trẻ ở nhà như thế nào. Các xét nghiệm về chứng ợ nóng do GERD gây ra bao gồm:

  • Chụp X quang đường tiêu hóa trên (Upper GI series). Sau khi trẻ uống một loại dung dịch có chứa chất cản quang (barium) và sau đó kỹ thuật viên sẽ sử dụng tia X để chụp hình ảnh của thực quản, dạ dày và một phần của ruột.
  • Nội soi. Trong kỹ thuật này, trẻ sẽ được gây mê để bác sĩ đưa ống nội soi có gắn một camera đi qua miệng vào thực quản và dạ dày. Thiết bị này cho phép bác sĩ xem trực tiếp đường tiêu hóa trên và lấy mẫu mô để sinh thiết.
  • Theo dõi độ pH thực quản. Trong kỹ thuật này, bác sĩ sẽ đưa một ống mềm mỏng đi từ mũi của trẻ vào thực quản để kiểm tra nồng độ axit trong thực quản.
  • Chụp rửa dạ dày (Gastric emptying study). Sau khi trẻ uống sữa có chứa một loại chất phóng xạ đặc biệt, bác sĩ tiến hành quét dạ dày để theo dõi chuyển động của thức ăn khi đi qua dạ dày diễn ra như thế nào.

Điều trị sẽ phụ thuộc vào tuổi của trẻ và nguyên nhân gây ợ nóng. Mặc dù một vài trường hợp các triệu chứng ợ nóng có thể tự cải thiện khi trẻ đến sinh nhật đầu tiên, nhưng một số trường hợp khác thì khó điều trị hơn. Các nghiên cứu trên thế giới đã xem xét một số phương pháp để làm giảm ợ nóng tại nhà nhưng hầu hết đều không hiệu quả như: trẻ sơ sinh ngủ ở tư thế thẳng đứng, uống sữa đặc hơn, sử dụng núm vú giả, giữ cho bé đứng thẳng trong khoảng 30 phút sau khi cho ăn.

Sử dụng thuốc là phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng ợ nóng, nhưng không nên xem là biện pháp điều trị đầu tiên để thực hiện. Thuốc điều trị chứng ợ nóng bao gồm:

  • Thuốc kháng histamin H2 (Tagamet, Zantac, Pepcid)
  • Thuốc ức chế bơm proton (như Dexilant, Nexium, Prevacid và Prilosec)

Cả hai loại thuốc này đều làm giảm lượng axit dạ dày, do đó có ít axit để trảo ngược lên thực quản.

Bạn cũng có thể thử các phương pháp này để giúp giảm chứng ợ nóng thường xuyên ở trẻ:

  • Chia nhỏ các bữa ăn, thay vì ăn ba bữa lớn trong ngày.
  • Cho trẻ ăn xong trước hai hoặc ba giờ rồi mới được đi ngủ.
  • Không cho trẻ uống caffeine và thức ăn cay, chiên hoặc nhiều axit. Những thực phẩm cần tránh nếu trẻ bị ợ nóng thường xuyên bao gồm socola, soda chứa caffein, bạc hà, cam và các loại trái cây có múi khác và cà chua.
  • Nâng đầu giường của trẻ lên từ 15 đến 20cm bằng cách đặt các khối gỗ dưới chân giường.

Nếu thực hiện các biện pháp trên mà triệu chứng vẫn không thuyên giảm thì trẻ nên sử dụng thuốc. Trong một số trường hợp hiếm hơn, trẻ có thể cần phải phẫu thuật bằng phương pháp khâu xếp nếp đáy vị vào thực quản (fundoplication). Trong kỹ thuật này, bác sĩ sẽ lấy phần trên của dạ dày để bọc lại khu vực xung quanh cơ thắt thực quản dưới, tạo ra một dải ngăn chặn axit của dạ dày chạy lên thực quản.

Chứng ợ nóng mặc dù không gây nguy hiểm nhưng lại là nguyên nhân khiến bé không tăng cân, gặp các vấn đề về ăn uống, hô hấp, tổn thương thực quản. Nếu để tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của bé, gây sợ hãi cho bé. Khi áp dụng những phương pháp điều trị nêu trên mà tình trạng bệnh vẫn không khả quan thì bạn nên đưa bé đến gặp các bác sĩ chuyên khoa để được khám và tư vấn điều trị sớm.

Trẻ cần cung cấp đủ lượng kẽm nguyên tố/ngày để trẻ ăn ngon, đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn và vượt chuẩn. Kẽm đóng vai trò tác động đến hầu hết các quá trình sinh học diễn ra trong cơ thể, đặc biệt là quá trình phân giải tổng hợp axit nucleic, protein... Các cơ quan trong cơ thể khi thiếu kẽm có thể dẫn đến một số bệnh lý như rối loạn thần kinh, dễ sinh cáu gắt,... Vì vậy cha mẹ cần tìm hiểu về Vai trò của kẽm và hướng dẫn bổ sung kẽm hợp lý cho bé.

Ngoài kẽm, cha mẹ cũng cần bổ sung cho trẻ các vitamin và khoáng chất quan trọng khác như lysine, crom, vitamin nhóm B,... giúp con ăn ngon, có hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt.

Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.

Bài viết tham khảo nguồn: Webmd.com

Cách chữa trào ngược dạ dày thực quản

XEM THÊM:

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ. Bác sĩ Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Viêm dạ dày là bệnh về đường tiêu hóa hầu như bất kỳ trẻ em nào cũng từng mắc phải. Vì những triệu chứng viêm dạ dày ở trẻ em khác biệt so với người lớn nên các bậc phụ huynh thường không để ý phát hiện. Hiện tượng viêm dạ dày kéo dài sẽ khiến trẻ bị xuất huyết tiêu hóa hay thậm chí là ung thư dạ dày. Hãy lưu ý những dấu hiệu cảnh báo viêm dạ dày ở trẻ sau đây!

Khi bị viêm dạ dày, bé sẽ chậm tăng cân vì biếng ăn, lười ăn, đặc biệt là nôn ói thường xuyên. Các bậc phụ huynh lại hay cho rằng con giả vờ nôn ói để không phải ăn và càng thúc ép nhiều hơn khiến bệnh dạ dày của con tiến triển tệ hơn. Điều này không chỉ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất, mà còn tổn thương tâm lý của trẻ.

Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Thúc ép trẻ ăn khi bị viêm dạ dày không chỉ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất, mà còn tổn thương tâm lý của trẻ.

Các bậc phụ huynh thường hay nhầm lẫn những cơn đau bụng thường hay đau bụng giun với những cơn đau dạ dày để rồi chủ quan không đưa trẻ đi khám. Theo số liệu thống kê, trong 60% đứa trẻ nhập viện do viêm dạ dày thì hết một nửa là đau bụng kéo dài trên 3 tháng mà chưa được điều trị, dẫn đến tình trạng viêm loét dạ dày, thủng dạ dày, xuất huyết dạ dày,...

Vì thế, bạn cần lưu ý khi trẻ đau bụng thất thường, tái đi tái lại nhiều lần và thường là trước hoặc sau khi ăn. Vị trí đau dạ dày ở trẻ cũng khác biệt so với người lớn: đau ở trên rốn hoặc quanh rốn. Cơn đau thường diễn ra về đêm, khiến trẻ tỉnh giấc, âm ỉ kéo dài hay dữ dội trong vài chục phút đến hàng giờ liền.

1.3. Bé hay bị đầy hơi, ợ chua, khó tiêu

Đầy hơi và ợ chua là dấu hiệu viêm dạ dày phổ biến ở trẻ, thế những bé sẽ gặp khó khăn khi miêu tả triệu chứng này, đặc biệt là các bé dưới 2 tuổi. Đồng thời, dịch acid trong dạ dày trào ngược lên thực quản và họng khiến bé hay bị ho, ợ hơi, ợ chua. Nếu như không được điều trị sớm, bé có thể bị viêm loét dạ dày nặng đến chảy máu.

Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Dịch acid trong dạ dày trào ngược lên thực quản và họng khiến bé hay bị ho, ợ hơi, ợ chua.

Như đã đề cập, nôn ói là một trong những triệu chứng đau dạ dày thường gặp ở trẻ, thường là ở các bé dưới 2 tuổi. Do hay nôn ói nên khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của bé sẽ kém, dẫn đến tình trạng chậm tăng cân, suy dinh dưỡng. Khi tình trạng bệnh nặng hơn, viêm dạ dày sẽ gây xuất huyết mạch máu, khiến bé ói ra máu, nếu như không điều trị kịp thời sẽ gây nguy hiểm tính mạng.

1.5. Bé đi phân đen hoặc máu

Thống kê cho thấy hơn 50% số ca trẻ em nhập viện do xuất huyết bao tử bị tình trạng đi ngoài phân đen hoặc có máu tươi. Tuy nhiên do thói quen của phụ huynh Việt Nam ta không hay quan sát phân của trẻ nên khó có thể lưu ý tình trạng bệnh dạ dày của trẻ từ sớm.

1.6. Xanh xao, hay chóng mặt

Một vài trường hợp trẻ bị viêm loét dạ dày và xuất huyết kéo dài trong nhiều ngày, dẫn đến tổn thương mạch máu tệ hơn là thiếu máu mạn tính.

Một số dấu hiệu khác bạn nên lưu ý khi trẻ bị viêm dạ dày:

  • Da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt
  • Lòng bàn tay bàn chân trắng nhợt
  • Mệt mỏi, thường bị chóng mặt
  • Bé học không tập trung

Ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường trên, phụ huynh hãy đưa trẻ đến thăm khám ngay với bác sĩ để được thăm khám và tư vấn chính xác căn bệnh bé đang mắc phải

Nguyên nhân cơ bản nhất khiến trẻ bị viêm dạ dày đó chính là bị nhiễm khuẩn HP. Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là một trong số ít những loại vi khuẩn có khả năng tồn tại trong niêm mạc dạ dày của bệnh nhân. Khi xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn HP gây ra nhiều vấn đề về cho hệ tiêu hóa, trong đó có viêm dạ dày tá tràng.

Trẻ bị ợ chua phải làm sao

Nguyên nhân cơ bản nhất khiến trẻ bị viêm dạ dày đó chính là bị nhiễm khuẩn HP.

Việc sử dụng thuốc điều trị bệnh không phù hợp có thể dẫn đến tình trạng viêm loét dạ dày ở cả người lớn và trẻ em do bị kích ứng.

2.3. Chế độ ăn uống không khoa học

Dạ dày của trẻ em yếu hơn người lớn, niêm mạc dạ dày của trẻ dễ bị kích ứng. Vì thế, khi tiếp xúc với các thực phẩm có tính chua, cay, thực phẩm có ga trong một thời gian dài, phần niêm mạc dạ dày của bé sẽ dễ bị viêm và gây bệnh nguy hiểm.

2.4. Căng thẳng, stress kéo dài

Stress, căng thẳng cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh về đường tiêu hóa. Đối với trẻ em, stress, căng thẳng do áp lực học hành thi cử khiến cho trẻ dễ rơi vào trạng thái trầm cảm, mệt mỏi. Cộng thêm việc học hành liên tục, ăn uống thất thường ở trường sẽ gây ra viêm dạ dày ở trẻ.

  • Luôn chú ý vệ sinh sạch sẽ thân thể cho trẻ, đặc biệt là phải rửa thật sạch tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
  • Hãy cho trẻ sử dụng riêng các đồ dùng cá nhân của mình: việc dùng chung đồ cá nhân sẽ làm lây lan rất nhiều bệnh tật, trong đó có bệnh viêm dạ dày ruột.
  • Không được để trẻ vui chơi, nghịch ngợm ở các bãi rác bẩn bởi đó là môi trường bẩn, ẩn chứa rất nhiều tác nhân gây bệnh, dễ dàng tấn công trẻ và gây bệnh.
  • Luôn đảm bảo chế biến thức ăn cho trẻ phải được nấu chín kỹ, bảo quản tốt, không nên cho trẻ ăn đồ sống.
  • Nước uống cho trẻ phải đun sôi để nguội, để loại trừ tiêu các mầm mống bệnh nếu có.
  • Chú ý bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ để trẻ phát triển khỏe mạnh, nâng cao sức đề kháng và làm giảm nguy cơ viêm dạ dày ruột ở trẻ em.

Nếu nhận thấy các biểu hiện viêm dạ dày ở trẻ em như đầy hơi, ợ chua, khó tiêu,... cha mẹ cần nhanh chóng đưa con đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị. Một trong những địa chỉ luôn được tin tưởng là các bệnh viện Đa khoa Quốc tế thuộc Hệ thống Vinmec trên toàn quốc. Đây là một trong những bệnh viện hàng đầu cả nước về thăm khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh về tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh. Cùng với đó là sự tận tâm từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên môn với các bệnh nhi, việc thăm khám và điều trị sẽ không còn là nỗi trăn trở của các bậc cha mẹ.

Để được thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa nhi có kinh nghiệm tại Vinmec. Quý khách vui lòng đặt lịch tại website để được phục vụ.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Vi khuẩn HP có lây không và lây qua đường nào?

XEM THÊM: