Ô nhiễm môi trường là một trong những vấn đề cấp bách hiện nay, nó đe dọa đa dạng sinh học, biến đổi khí hậu và nhiều hệ lụy khác mà con người phải gánh chịu. Giáo dục cho mọi người ý thức bảo vệ môi trường là một giải pháp bảo vệ môi trường cho tương lai. Đặc biệt là đối với rác thải nhựa,với đặc tính bền vững trong tự nhiên, rác thải nhựa (chai nhựa, túi ni-lông, hộp đựng đồ ăn, cốc…) cùng với các chất gây ô nhiễm môi trường khác đã và đang tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người trên toàn thế giới. Túi nilon đã trở thành vật dụng khó có thể thiếu trong cuộc sống thường ngày. Nó gắn với thói quen cố hữu của không ít người dân. Với ưu điểm bền, chắc, tiện dụng và giá thành thấp, túi nilon được sử dụng phổ biến và hầu như có mặt ở mọi nơi, từ cửa hàng nhỏ lẻ đến các siêu thị và những trung tâm thương mại lớn. Hiện nay con người đang quá phụ thuộc vào vật dụng nhựa dùng một lần, từ đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến môi trường. Tác hại nguy hiểm nhất của túi nilon tới môi trường chính là tính chất rất khó phân hủy trong điều kiện tự nhiên. Chiếc túi nilon nhỏ bé và mỏng manh như vậy nhưng lại có quá trình phân hủy có thể kéo dài từ 500 đến 1.000 năm nếu không bị tác động của ánh sáng mặt trời. Sự tồn tại của nó trong môi trường sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đất và nước, bởi túi nilon lẫn vào đất sẽ làm thay đổi tính chất vật lý của đất gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng, ngăn cản ôxy đi qua đất ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng. Nếu túi nilon bị vứt xuống ao, hồ, sông ngòi sẽ làm tắc nghẽn cống, rãnh, kênh, rạch, gây ứ đọng nước thải và ngập úng dẫn đến sản sinh ra nhiều vi khuẩn gây bệnh. Nghiêm trọng hơn, môi trường đất và nước bị ô nhiễm bởi túi nilon sẽ ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp tới sức khỏe con người. Thực tế nhiều loại túi nilon được làm từ dầu mỏ nguyên chất khi chôn lấp sẽ ảnh hưởng tới môi trường đất và nước, còn đốt chúng sẽ tạo ra khí thải có chất độc dioxin và furan gây ngộ độc, ảnh hưởng tuyến nội tiết, gây ung thư, giảm khả năng miễn dịch,…  Để giảm thiểu tối đa tác hại của túi nilon nguời sử dụng cần hạn chế sử dụng túi nilon thông thuờng bằng cách sử dụng túi dùng nhiều lần và có khả năng phân huỷ sinh học khi đi mua hàng; không nên dùng túi nilon rẻ tiền, có màu để đựng thực phẩm, đặc biệt là không được dùng để đựng thực phẩm nóng, có vị chua. Sau khi sử dụng xong không được tự ý đốt hay chôn lấp mà phải phân loại riêng túi nilon để công ty môi truờng thu gom và tiêu huỷ theo quy định Mỗi người dân nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia, tổ chức các hoạt động chống rác thải nhựa bằng các sáng kiến và hành động cụ thể, thiết thực. Thay đổi thói quen, nói không với các sản phẩm nhựa sử dụng một lần, túi ni-lông thông qua việc mua sắm, trong sinh hoạt, làm việc, lao động thường ngày; sử dụng thay thế bằng các loại sản phẩm thân thiện với môi trường. Tham gia tích cực các hoạt động bảo vệ môi trường tại nơi sinh sống bằng những hành động nhỏ nhất như phân loại, tái chế, tái sử dụng chất thải, sử dụng tiết kiệm nguyên, nhiên liệu; lên án kịp thời những hành vi gây ô nhiễm môi trường, thói quen sử dụng lãng phí tài nguyên, năng lượng… Tác hại của túi nilon, đồ nhựa một lần ngày càng nhiều, mặc dù dòng sản phẩm này được sử dụng ngày càng phổ biến, chúng mang lại rất nhiều tiện ích, giá thành rẻ. Tuy nhiên, sản phẩm này đã và đang có những tác hại vô cùng lớn đến môi trường, cũng như sức khỏe của người tiêu dùng. Những tác hại đó là gì? Làm thế nào để có thể khắc phục được những tác hại do túi nilon gây ra? Hãy cùng Hợp Phát tìm hiểu và khám phá trong bài viết ngắn dưới đây nhé. Việc sử dụng túi nilon vô tội vạ đã và đang gây ra hàng loạt những tác hại xấu đến môi trường. Cũng như tác động xấu đến sức khỏe của con người, chúng ta cùng nhau tìm hiểu chi tiết hơn về tác hại của túi nilon đối với từng đối tượng cụ thể nhé. Tác hại của túi nilon đến cuộc sống hiện nayKhông chỉ riêng túi nilon, mà ngay cả những ống hút bằng nhựa, cốc nhựa dùng một lần. Những hộp xốp, nước đóng chai bằng nhựa…Hầu hết đều được tái chế từ những sản phẩm nhựa đã qua sử dụng. Một số hóa chất có trong các sản phẩm nhựa này chưa được loại bỏ hết như: Chất hóa dẻo, phẩm màu, chì, Cadimi…Sẽ thôi nhiễm vào thức ăn, sau đó hấp thụ vào cơ thể con người trong quá trình sử dụng. Các hóa chất này được tích tụ lâu ngày sẽ dẫn đến việc gây ung thư, gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển não bộ của trẻ. Thậm chí làm thay đổi mô, gây biến đổi nhiễm sắc thể, xảy thai, dị tật bẩm sinh, thay đổi nội tiết tố cùng nhiều hệ lụy khác.
Nhu cầu sử dụng ngày càng tăng, khiến lượng rác thải nhựa, túi nilon thải ra môi trường ngày càng nhiều. Trong khi đó, việc quản lý, thu gom, xử lý rác chưa kịp thời. Vì thế hiện tượng đốt rác thải nhựa, túi nilon được diễn ra ngày một nhiều. Chính việc đốt túi nilon tưởng chừng như rất sạch sẽ ấy, lại sản sinh ra nhiều loại khí độc. Gây ra hiện tượng khó thở, làm ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, giảm khả năng miễn dịch, rối loạn chức năng tiêu hóa…Nhất là nguy cơ gây ung thư khi phơi nhiễm một cách thường xuyên. Tác hại của túi nilon đến sinh vật biểnTúi nilon và các sản phẩm nhựa dùng một lần, chỉ sử dụng được trong một khoảng thời gian ngắn, sau đó bỏ đi. Tuy nhiên, những sản phẩm tưởng chừng như rất tiện ích này lại rất khó phân hủy. Gây ra những tác hại vô cùng lớn đến sức khỏe của người sử dụng cũng như môi trường sống. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nặng nề hơn. Là tiền đề cho mọi loại dịch bệnh phát triển. Đồng thời, nó còn làm hai mòn đất đai, tàn phá hệ sinh thái túi nilon nằm trong đất khiến cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng. Thậm chí gây ngập úng lụt lội, bao bì nilon bị vứt xuống cống, hồ, đập thoát nước gây tắc nghẽn các đường ống dẫn nước. Một trong những tác hại của túi nilon nữa à hủy hoại sinh vật, những bao bì nilon trôi xuống hồ, biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải nilon. Thực tế có rất nhiều sinh vật đã chết do ăn phải các hộp nhựa đựng thức ăn thừa của khách tham quan vứt bừa bãi xuống biển.
Đến đây chắc hẳn bạn đã hiểu được những hệ lụy tiêu cực của túi nilon đến môi trường, cũng như sức khỏe của con người. Tính đến thời điểm hiện tại, việc hạn chế hướng tới một xã hội không sử dụng túi nilon là vô cùng cần thiết. Nhưng để làm được điều này, chúng ta phải cùng nhau thực hiện tốt một số biện pháp sau: Nên sử dụng túi vải không dệt thay cho túi nilon để hạn chế ô nhiễm môi trường
Hiện nay có một số doanh nghiệp, công ty đã đầu tư sản xuất túi thân thiện bảo vệ môi trường như: Túi giấy sử dụng nhiều lần, túi vải không dệt, túi canvas, túi nilon phân hủy…Một trong số những đó không thể không nhắc đến công ty may balo túi xách Hợp Phát. Một trong những đơn vị tiên phong trong việc sản xuất túi vải không dệt, xưởng sản xuất túi canvas giá rẻ uy tín nhất tại Hà Nội và Thành Phố Hồ Chí Minh. Đến đây bạn đã thấy được tác hại của túi Nilon rồi đúng không? Để bảo vệ môi trường tốt nhất chúng ta nên hạn chế sử dụng túi nilon. Thay vào đó là những chiếc túi canvas, túi vải không dệt, túi giấy nhiều lần…. Hiện nay, ô nhiễm chất thải nhựa, nhất là túi ni lông ở các nước trên thế giới cũng như ở nước ta đang trong tình trạng báo động. Ước tính trung bình mỗi gia đình Việt Nam hàng ngày sử dụng và thải ra ít nhất một túi ni lông, trong khi đó, mỗi hộ ở thành thị có thể sử dụng từ 3 đến 6 túi ni lông/ngày, đây là một con số rất lớn. Nếu tình trạng “xả” túi ni lông bừa bãi vẫn cứ diễn ra hàng ngày mà không có các biện pháp ngăn ngừa, xử lý, thì trong thời gian không xa, môi trường nước ta sẽ phải gánh chịu những hậu quả rất nặng nề. Túi polyetylen (PE) hay còn gọi là túi ni lông được sử dụng lần đầu tiên vào những năm 50 của Thế kỷ trước do nhà hóa học Anh Alexander Parkes phát minh. và đến nay chưa xác định chính xác được thời gian nó phân hủy. Tuy nhiên, các nhà môi trường, khoa học gia đều cho rằng quá trình túi ni lông phân hủy có thể mất từ 500 đến 1000 năm nếu không bị tác động của ánh sáng mặt trời. Dù đã phân huỷ và lẫn vào đất thì chất nhựa PE sẽ làm đất bị trơ, không giữ được nước và chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng . Không kể những tác hại môi trường mà các thế hệ sau phải gánh chịu, túi ni lông còn gây ra nhiều tác hại trước mắt, trực tiếp vào người sử dụng. Làm tắc các đường dẫn nước thải gây ngập lụt cho đô thị, dẫn đến ruồi muỗi phát sinh, lây truyền dịch bệnh… Bao bì ni lông cũng đe doạ trực tiếp tới sức khoẻ con người vì nó chứa chì, cadimi… (có trong mực in tạo mầu trên các bao bì) có thể gây tác hại cho não và là nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư phổi. Vấn đề đối với túi ni lông là chúng không phân huỷ thành các chất vô hại, phân huỷ rất chậm trong môi trường tự nhiên và là chất thải tồn tại lâu dài. Để đối phó với nguồn ô nhiễm này, chính phủ nhiều nước trên thế giới đã có những biện pháp hạn chế và thậm chí cấm hẳn việc phát túi ni lông cho khách hàng, nhưng ở Việt Nam thì chưa. Luật Môi trường Việt Nam đã có mục quy định về vấn đề này, nhưng chúng ta vẫn chưa thể ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể. Hy vọng trong thời gian tới Việt Nam sẽ áp dụng các biện pháp có thể nhằm hạn chế sử dụng túi ni lông góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững trong giai đoạn hội nhập hiện nay. Một số đề xuất biện pháp giảm thiểu và tái sử dụng túi ni lông 1. Sử dụng các loại túi đựng hàng thay thế Để có thể hạn chế và xa hơn là cấm sử dụng túi ni lông (loại mỏng dùng một lần), trước hết phải xác định loại hình túi đựng hàng có thể thay thế túi ni lông ít gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. Trên cơ sở đó, cơ quan quản lý sẽ đưa ra chính sách nhằm định hướng người bán lẻ cũng như người tiêu dùng chuyển từ sử dụng túi ni lông sang loại túi đựng hàng thân thiện với môi trường hơn một cách tự nguyện hay bắt buộc. Tuy nhiên tác hại do túi ni lông sẽ giảm nhưng đồng thời cũng có thể phát sinh ra những vấn đề khác nghiêm trọng hơn từ những túi thay thế. Vì vậy, cần lựa chọn một loại túi vừa đảm bảo về mặt môi trường nhưng cũng phải phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội ở nước ta. Dựa vào kinh nghiệm của một số nước đi trước cũng như trên thực tế có thể sử dụng một số loại túi đựng hàng thay thế túi ni lông hiện đang có trên thị trường như: - Túi giấy - Túi vải sử dụng nhiều lần - Túi dệt từ sợi ni lông sử dụng nhiều lần - Túi ni lông tự huỷ, phân hủy sinh học 2. Sử dụng mô hình 3R Chương trình quản lý chất thải rắn theo mô hình 3R “Giảm thiểu-Tái sử dụng-Tái chế” đã được thực hiện ở một số nơi như ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, mục tiêu chung của chương trình không chỉ nhằm giảm sử dụng túi ni lông mà còn tăng cường tái sử dụng và tái chế túi ni lông. Để giảm thiểu sử dụng túi ni lông cần phải áp dụng đồng bộ và lâu dài nhiều giải pháp quản lý, bao gồm các giải pháp mang tính pháp lý, các giải pháp kinh tế, các giải pháp khuyến khích và tuyên truyền ngắn hạn và dài hạn. 3. Khuyến khích các nhà phân phối, nhà bán lẻ tham gia chương trình giảm phân phát túi ni lông: Giải pháp này nhằm vận động các nhà phân phối/bán lẻ (trước tiên là các hệ thống siêu thị, các trung tâm thương mại qui mô lớn sau đó mở rộng đối tượng tham gia) tham gia hương trình tình nguyện giảm phân phát túi ni lông. Các đơn vị tham gia chương trình cam kết và có kế hoạch cụ thể giảm phân phát miễn phí túi ni lông đựng hàng cho khách và định kỳ báo cáo kết quả theo hướng dẫn của cơ quan quản lý môi trường. Bù lại, các đơn vị này sẽ được hưởng một số quyền lợi như được đưa vào danh sách “Doanh nghiệp Xanh”, được giới thiệu trong các chương trình tuyên truyền giảm sử dụng túi ni lông… Tham gia chương trình, các nhà bán lẻ cam kết thực hiện một số điều theo hướng dẫn của cơ quan quản lý môi trường: - Cung cấp cho khách hàng các phương thức đựng hàng thân thiện với môi trường thay thế cho túi ni lông - Cùng với sự hỗ trợ của các cơ quan môi trường, tuyên truyền nâng cao ý thức nhân viên và khách hàng về việc giảm sử dụng, tái sử dụng và tái chế túi ni lông (loại dùng một lần) - Tập huấn nhân viên trực quầy các giải pháp giảm phát túi ni lông - Tổ chức thu hồi túi ni lông để tái chế - Sử dụng biện pháp tài chính để khuyến khích khách hàng sử dụng túi dùng nhiều lần hay mang theo túi đựng hàng 4. Tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng Đây là giải pháp không thể thiếu trong các chương trình môi trường, ảnh hưởng không nhỏ đến thành công của các giải pháp giảm sử dụng túi ni lông khác. Mặc dù chi phí tốn kém, các chương trình này nên được tổ chức thường xuyên và định kỳ dưới các chiến dịch tuyên truyền, vận động và sau mỗi đợt cần phải có đánh giá tổng kết rút kinh nghiệm để điều chỉnh lại nội dung tuyên truyền phù hợp. Các đối tượng hướng đến bao gồm: - Người tiêu dùng, - Nhà bán lẻ/phân phối - Nhà sản xuất túi ni lông Nội dung tuyên truyền gồm có: - Tác hại của túi ni lông đối với kinh tế- xã hội, môi trường và sức khỏe cộng đồng; - Định hướng người tiêu dùng chuyển sang sử dụng các loại túi thân thiện với môi trường, các loại túi sử dụng nhiều lần; - Các biện pháp giảm sử dụng, tái sử dụng túi ni lông trong đời sống hàng ngày; - Ý nghĩa của phân loại và tái chế túi ni lông. 5. Xây dựng một hệ thống thu gom, tái chế, tái sử dụng túi ni lông Tại các chợ, các siêu thị, các trung tâm thương mại loại túi HDPE mỏng thường được sử dụng một lần. Tuy được sản xuất để sử dụng một lần nhưng một số ít vẫn được các hộ gia đình tái sử dụng cho các mục đích trong gia đình, chủ yếu là lót thùng rác, bao gói thực phẩm, vật dụng… Vì giá trị kinh tế của túi ni lông loại mỏng này không cao nên mặc dù vẫn có một số cơ sở tái chế, chúng không được các đại lý ve chai thu mua, vì vậy, cuối cùng vẫn được thải bỏ lẫn với rác sinh hoạt hoặc phát tán khắp nơi gây ô nhiễm môi trường . Để tăng cường thu gom và tái chế loại túi ni lông đang rất thông dụng này, cơ quan quản lý cần phối hợp với các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, các khu dân cư, các chung cư… bố trí các điểm thu gom dành riêng cho túi ni lông. Trước mắt, trong giai đoạn đầu có thể phối hợp bố trí các điểm thu gom tại các siêu thị, trung tâm thương mại. Có thể khuyến khích khách hàng giao nộp túi ni lông bằng cách tính điểm thưởng trong phiếu thưởng theo số lượng túi giao nộp. Sau đó, các điểm thu gom sẽ dần được mở rộng trên khắp các địa bàn. Việc vận hành và duy trì các điểm thu gom này có thể giao cho các đơn vị tái chế túi ni lông đảm nhận. Tấn Khải Nguồn: http://sta.soctrang.gov.vn/index.php/tin-t-c/tin-t-c-m-i/169-nhua-boc-nilong |
