Tại sao cần tạo hứng thú học tập là gì năm 2024

- Project title: Interest in learning the subject "Basic principles of Marxism - Leninism" of first year students of Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry.

- Code number: T2016 - 36

- Coordinator: Masters Ngo Thi May Uoc

Tel: 0976178983 Email: [email protected]

- Implementing institution: Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry

- Cooperating Institution(s):

- Duration: from 3/2016 to 12/2016

2. Objective(s):

- Understanding the state of interest in studying subjects Basic principles of Marxism-Leninism of first-year students in Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry.

- Expressing the manifestations of learning excitement, factors influencing the academic excitement of first-year students in the basic principles of Marxism-Leninism.

- Proposing measures to enhance the students' interest in studying subjects Marxism-Leninism in particular, in subjects Politics in general in order to achieve academic results high training

3. Main contents:

- Theoretical foundation of the research problem: students and student learning activities, the student's interest in learning; Interest in learning the subject "Principles of Marxism - Leninism" of freshman students.

- Research results: Actual state of interest in studying subjects The basic principles of Marxism-Leninism of first-year students of Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry; Analyze the factors that affect the interest in learning this subject; Indicates some measures to improve the interest in studying the subject The basic principles of Marxism-Leninism.

4. Results obtained:

- The topic has presented the theoretical basis of the research problem: Students and student learning activities; Learning activities of first-year students; The formation of interest in learning and the factors that affect students' academic excitement; Interest in studying the subject "Basic Principles of Marxism-Leninism" in first year students.

- The subject has come to find out the real interest of learning the subject "Principles of Marxism - Leninism" (module 1) of the first year students of Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry. The level of academic interest in this subject is reflected in the student's academic attitudes and behavior towards the subject.

- The topic has also investigated the causes of interest in learning this subject and made eight recommendations to improve the quality of teaching and learning of the subject in the curriculum.

5. Products:

- Scientific reports: The report was completed in December 2016

6. Effects and applicability:

Serving for the teaching work of the lecturer in Political Discipline and lecturer at Thai Nguyen University of Agriculture and Forestry.

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Sinh viên là đội ngũ tri thức tương lai của đất nước, sự phát triển của đất nước đòi hỏi phải có lực lượng lao động có trình độ khoa học, tay nghề cao. Học tập ở đại học là hoạt động được tổ chức một cách độc đáo nhằm giúp sinh viên trở thành những chuyên gia phát triển toàn diện, sáng tạo và có trình độ nghiệp vụ cao. Do đó, hứng thú học tập giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao kết quả của quá trình học tập.

Thực tế cho thấy sinh viên năm thứ nhất phần lớn là học sinh đang thực hiện bước chuyển từ môi trường học tập ở phổ thông sang môi trường học tập ở đại học với nhiều khác biệt về khối lượng, nội dung tri thức, phương pháp giảng dạy, hình thức học tập... Sự thay đổi mạnh mẽ đó phần nào tác động đến hứng thú học tập ở sinh viên, đưa đến kết quả học tập không cao đối với sinh viên năm thứ nhất.

Đối với sinh viên trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, việc học tập trong năm thứ nhất, đặc biệt đối với các môn học lý luận chính trị mà ngay trong học kỳ 1 sinh viên học môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin cũng gặp nhiều khó khăn dẫn đến kết quả học tập không cao. Có rất nhiều nguyên nhân (khách quan và chủ quan) song nguyên nhân căn bản là do sinh viên năm thứ nhất chưa có được hứng thú học tập tốt. Bên cạnh đó, môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin là môn học có tính lý luận, tính trừa tượng cao.

Vì vậy, tìm hiểu hứng thú học tập và tìm ra biện pháp nhằm nâng cao hứng thú học tập của sinh viên năm thứ nhất đối với môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin là điều cần thiết góp phần nâng cao kết quả học tập của sinh viên và kết quả đào tạo của nhà trường.

Vì lý do đó tôi chọn đề tài nghiên cứu: Hứng thú học tập môn học “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài

1. Trên thế giới:

Xuất hiện từ khá sớm những công trình nghiên cứu về hứng thú học tập.

- Tác giả A.F.Beliep giải thích bản chất tâm lý của hứng thú với công trình “tâm lý học hứng thú” (1944)

- N.G.Marozova: “Tác dụng của việc giảng dạy, nêu vấn đề đối với hứng thú nhận thức của sinh viên”(1967). Ông nêu ra cấu trúc tâm lý của hứng thú, đồng thời phân tích những điều kiện và khả năng giáo dục hứng thú trong quá trình học tập và lao động của học sinh.

- I.G.Sukira: “ Vấn đề hứng thú trong khoa học giáo dục” (1972) đã đưa ra khái niệm về hứng thú nhận thức cùng những biểu hiện của nó. Đồng thời bà còn nêu ra nguồn gốc của hứng thú nhận thức là nội dung tài liệu và hoạt động của học sinh.

2. Trong nước:

- Lê Ngọc Mai: “Tìm hiểu hứng thú học tập môn toán của học sinh cấp hai” (1969) với mục đích là nhằm tìm hiểu hứng thú học tập của học sinh đối với môn toán học. Đồng thời tác giả cũng kiểm nghiệm các tác động sư phạm nhằm nâng cao hứng thú học môn toán của học sinh thông qua những hoạt động ngoại khóa.

- Phạm Thị Ngạn: “ Tìm hiểu hứng thú học tập môn tâm lý học của sinh viên trường Cao đẳng Sư phạm Cần Thơ” (2002). Tác giả đã tiến hành thử nghiệm biện pháp nâng cao hứng thú học tập môn tâm lý học của sinh viên; cải tiến nội dung các bài tập thực hành; cải tiến các cách sử dụng các bài tập thực hành.

- Mai Văn Hải: “Hứng thú của sinh viên trường Đại học khoa học xã hội và nhân văn đối với môn thể chất” (2004)

- Vương Thị Thu Hằng: “Tìm hiểu hứng thú nghiên cứu khoa học của sinh viên trường Đại học khoa học xã hội và Nhân văn” (2005)

3. Mục đích nghiên cứu

Tìm hiểu thực trạng học tập môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, bước đầu đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin cho sinh viên.

4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu

1. Đối tượng nghiên cứu

Hứng thú học tập môn học “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

2. Khách thể nghiên cứu

Sinh viên năm thứ nhất (K48) trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận thuộc vấn đề nghiên cứu

- Khảo sát, đánh giá thực trạng hứng thú học tập môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin (học phần 1) của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

6. Giới hạn nghiên cứu

- Điều tra trên 400 sinh viên năm thứ nhất (khóa 48) của trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên (gồm học phần N04-TY48, N16- Trồng trọt POHE, Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin (học phần 1)

7. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu lý luận

- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi

- Phương pháp xử lý thông tin bằng thống kê toán học

NỘI DUNG

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Sinh viên và hoạt động học tập của sinh viên

1.1.1. Khái niệm sinh viên và đặc điểm tâm lý lứa tuổi sinh viên

Thuật ngữ sinh viên có nguồn gốc từ tiếng Latinh “student” có nghĩa là người làm việc, học tập nhiệt tình, người tìm kiếm, khai thác tri thức.

Theo nghĩa đó, sinh viên là những người đang trong quá trình tích lũy phẩm chất, tri thức, kỹ năng...của nghề để đáp ứng yêu cầu của xã hội trong tương lai. Để làm được điều này, bản thân sinh viên phải nỗ lực học tập, rèn luyện dưới sự hướng dẫn của giảng viên.

Đặc điểm tâm lý lứa tuổi sinh viên

Lứa tuổi sinh viên là giai đoạn đang chuẩn bị cho việc hình thành nghề nghiệp ổn định và bắt đầu bước vào phạm vi hoạt động lao động. Chính vì vậy, hoạt động của sinh viên phải đi vào nghiên cứu chuyên sâu những chuyên ngành khoa học cụ thể nhằm trở thành chuyên gia trong lĩnh vực khoa học nhất định. Sinh viên phải có sự phối hợp các thao tác tư duy: phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hóa trong quá trình học tập cũng như nghiên cứu khoa học. Bản thân sinh viên phải tự đào tạo, xây dựng kế hoạch và phương pháp học tập phù hợp với ngành nghề được đào tạo.

Đặc điểm tâm lý quan trọng của sinh viên là sự phát triển mạnh mẽ của tự ý thức. Những sinh viên có kết quả học tập cao thường chủ động, tích cực trong việc tự đánh giá, tự kiểm tra hành động, thái độ, cư xử, giao tiếp để tự hoàn thiện bản thân. Tự đánh giá phản ánh năng lực tự hiểu biết, đặc biệt là tự đánh giá về trí tuệ. Ở trường đại học là giai đoạn sinh viên tự học tập, khám phá, tìm hiểu những tri thức của chuyên ngành mình đang theo học. Do đó tự đánh giá có tác dụng rất lớn đối với sự hình thành và phát triển các phẩm chất trí tuệ trong quá trình học tập ở đại học.

1.1.2. Hoạt động học tập của sinh viên

Hoạt động học tập: có nhiều cách hiểu khác nhau về hoạt động học tập, tùy theo cách tiếp cận. Theo từ điển tâm lý học, “học tập là quá trình nắm bắt kinh nghiệm của cá thể” (3, Tr330).

Nhìn chung, các khái niệm hoạt động học tập đều có điểm chung là xem hoạt động học tập là hoạt động có mục đích, tự giác, có ý thức về động cơ và trong đó diễn ra các quá trình nhận thức, đặc biệt là quá trình tư duy.

Hoạt động học tập bao giờ cũng nhằm thỏa mãn một nhu cầu học nhất định được kích thích bởi động cơ học và được thực hiện bởi một hoạt động chuyên biệt. Học tập không chỉ đem lại cho người học kinh nghiệm cá nhân mà còn giúp người học lĩnh hội được các tri thức khoa học đã được thực nghiệm và khái quát hóa thành những chân lý phổ biến. Vì vậy, xã hội càng hiện đại, khoa học càng phát triển thì học tập càng đóng vai trò quyết định trong sự phát triển của cá nhân và xã hội.

Đặc điểm của hoạt động học tập:

Đối tượng của hoạt động học tập là tri thức và những kỹ năng, kỹ xảo tương ứng. Mục đích của hoạt động học tập hướng đến là chiếm lĩnh tri thức, kỹ năng, kỹ xảo của xã hội thông qua sự tái tạo của cá nhân. Do đó người học phải tích cực tiến hành các hoạt động học tập bằng ý thức tự giác và năng lực trí tuệ của bản thân.

Đặc điểm của hoạt động học tập là hướng vào làm thay đổi chính chủ thể hoạt động học. Thông qua những tri thức mà người học chiếm lĩnh được sẽ làm cho tâm lý chủ thể thay đổi và phát triển. Người học không chỉ tiếp thu tri thức, kỹ năng, kỹ xảo mà còn hướng vào học cách tiến hành hoạt động học tập, học phương pháp học tập.

Đặc điểm học tập của sinh viên:

Hoạt động học tập của sinh viên là một loại hoạt động nhận thức cơ bản của sinh viên, được thực hiện dưới sự hướng dẫn của cán bộ giảng dạy nhằm nắm vững hệ thống kiến thức, kỹ năng về một loại nghề nghiệp nào đó, làm cơ sở cho hoạt động nghề nghiệp tương lai.

Học tập ở đại học nhằm đào tạo, bồi dưỡng sinh viên trở thành những chuyên gia phát triển toàn diện và có trình độ nghiệp vụ cao. Vì vậy, ngoài những đặc điểm chung của hoạt động học tập, học tập của sinh viên còn có những đặc điểm riêng sau đây:

* Tính chuyên nghiệp: học tập của sinh viên mang tính đặc trưng của hoạt động nghề nghiệp trong tương lai, mục đích là chiếm lĩnh một hệ thống kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp, hình thành phẩm chất của chuyên gia tương lai.

* Tính độc lập cao trong học tập: xuất phát từ mục đích đào tạo mà đòi hỏi sinh viên có mức độ trí tuệ cao, sự tự ý thức đầy đủ về hoạt động của bản thân. Sinh viên cần nhận thức mình là chủ thể của hoạt động học tập, là người tổ chức, định hướng, kiểm tra quá trình học tập. Tính độc lập trong hoạt động học tập của sinh viên thể hiện trong suốt quá trình học tập, từ việc lập kế hoạch học tập, giải quyết các nhiệm vụ học tập đến sưu tầm tài liệu tham khảo.

* Tính sáng tạo: tính sáng tạo trong học tập của sinh viên vừa xuất phát từ sự trưởng thành của lứa tuổi, vừa do yêu cầu của bản thân hoạt động học tập của sinh viên trong thời đại mới.

* Tính thực tiễn: ngoài việc nắm vững hệ thống tri thức lý luận ở tầm cao, sinh viên phải phát triển kỹ năng ứng dụng à năng lực sáng tạo vào lĩnh vực chuyên môn của bản thân trong quá trình học tập. Tính thực tiễn còn thể hiện ở việc đáp ứng những đòi hỏi của xã hội đối với việc đào tạo đội ngũ chuyên gia trong các lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội.

Tóm lại, hoạt động học tập của sinh viên là hoạt động trí tuệ tích cực, căng thẳng, cường độ cao và có tính lựa chọn rõ rệt. Hoạt động học tập của sinh viên có thể đáp ứng được những yêu cầu nghề nghiệp ngày càng cao của xã hội hiện đại. Vì vậy, hoạt động học tập của sinh viên phải có tính chuyên nghiệp, tính độc lập cao, tính sáng tạo và tính thực tiễn.

1.2. Hứng thú học tập của sinh viên năm thứ nhất

1.2.1. Khái niệm hứng thú học tập của sinh viên

Học tập là một trong những nhiệm vụ quan trọng của sinh viên và trong quá trình học tập, hứng thú học tập giữ một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của các quá trình học tập. Nhờ hứng thú mà trong quá trình học tập, sinh viên tăng sự chú ý, thúc đẩy sự tìm tòi sáng tạo. Hứng thú học tập tạo nên ở sinh viên sự tích cực học tập, khao khát tiếp cận và đi sâu tìm hiểu, khám phá tri thức.

Đối với sinh viên năm thứ nhất, có những thay đổi ở môi trường học tập ở bậc đại học thì hứng thú học tập sẽ giúp cho sinh viên nỗ lực vượt qua khó khăn trong giai đoạn chuyển tiếp cách học ở trường phổ thông sang đại học, làm nâng cao tính tích cực của sinh viên.

Chính vì vậy, có thể nói hứng thú học tập là thái độ nhận thức đặc biệt của người học đối với hoạt động học tập. Nó có ý nghĩa thiết thực trong quá trình học tập, làm việc của mỗi người.

1.2.2. Sự hình thành hứng thú học tập và các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú học tập của sinh viên năm thứ nhất

Đặc điểm của sinh viên năm thứ nhất trong hệ thống đào tạo tín chỉ.

Sinh viên năm thứ nhất là những người vừa rời khỏi ghế nhà trường phổ thông để bước vào ngưỡng cửa đại học, cao đẳng. Nhân cách của sinh viên đã và đang phát triển mạnh mẽ, họ có ý thức về hành vi của mình. Sinh viên năm thứ nhất có phẩm chất nghề nghiệp chuyên biệt thuộc một ngành nhất định. Hoạt động học tập của sinh viên năm thứ nhất trong đào tạo theo hệ thống tín chỉ là học theo một phương thức đào tạo mới. Đây là hình thức đào tạo phát huy sự năng động, chủ động của người học, do đó sinh viên học theo hệ thống tín chỉ nói chung và sinh viên năm nhất học theo hệ thống tín chỉ nói riêng cần phải cần có những kế hoạch học tập thật khoa học, chủ động. Đặc biệt sinh viên năm nhất là những người lần đầu được tiếp xúc với các môn học, phương pháp học hoàn toàn mới, việc chuẩn bị các nội dung về lý thuyết trước giờ lên lớp, tự học, thảo luận cũng như tham gia tranh luận trong các buổi học yêu cầu sự chủ động rất cao. Từ những học sinh phổ thông đang học những tri thức cơ bản của cấp phổ thông, lên đại học - cao đẳng họ bắt đầu học những môn học đại cương chuyên về các lĩnh vực của ngành và xã hội. Hơn nữa, bên cạnh việc tự học ở nhà thì giờ đây sinh viên phải tham gia các buổi thảo luận cũng như chuẩn bị các nội dung thảo luận và các câu hỏi chất vấn… nên hoạt động học tập của họ những đặc thù riêng.

Sinh viên năm nhất theo học chế tín chỉ là những người vừa rời khỏi ghế nhà trường phổ thông bước vào môi trường học tập mới đại học, cao đẳng. Trong hoạt động học tập, ban đầu sinh viên mang theo cả cách học, thói quen ở trường phổ thông áp dụng vào hoạt động học tập ở đại học cao đẳng nên họ gặp rất nhiều khó khăn khi tham gia vào hoạt động học tập. Ở phổ thông, học sinh lĩnh hội tri thức đã được biên soạn sao cho phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi, nghĩa là chúng đã được sư phạm hóa cao. Còn ở bậc đại học, cao đẳng sinh viên phải tiếp thu những kiến thức cơ bản hệ thống và có tính khoa học cao của một khoa học nhất định. Với việc đào tạo theo học chế tín chỉ, sinh viên lĩnh hội kiến thức bằng phương pháp tự học tự nghiên cứu là chủ yếu, thầy cô chỉ đóng vai trò là một người hướng dẫn còn sinh viên mới là trung tâm của quá trình dạy và học. Do đó, việc chuyển từ học tập ở phổ thông lên bậc đại học cao đẳng gây nên những biến đổi mạnh mẽ trong tâm lý của sinh viên. Khác hẳn với bậc phổ thông, tài liệu học tập ở bậc đại học cao đẳng không ngừng thay đổi, hoàn cảnh trong giảng đường, trong nhà trường, môi trường sống ở ký túc xá...Tất cả những thay đổi đó gây cho sinh viên năm thứ nhất một loạt những khó khăn tâm lý làm cản trở việc học tập của bản thân.

Sự hình thành hứng thú học tập của sinh viên năm thứ nhất

Khi vào trường đại học, sinh viên đã chuyển sang một giai đoạn mới trưởng thành hơn, giàu kinh nghiệm hơn so với lứa tuổi học sinh phổ thông, ý thức đối với việc học tập tăng lên. Lúc này, việc học tập của sinh viên gắn liền với nghề nghiệp trong tương lai mà họ đã lựa chọn nên phần lớn đã ý thức được việc học tập của bản thân là để trở thành những chuyên gia thành thạo trong lĩnh vực nghề nghiệp đã chọn.

Hoạt động học tập của sinh viên năm thứ nhất được hình thành dần dần và phát triển qua mỗi bài học, khi giảng viên khơi dậy sự tích cực ở sinh viên làm cho sinh viên cùng suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo trong quá trình học. Từ đó, bản thân sinh viên sẽ nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của bài học, của ngành nghề mình đang học và tính chất, đặc điểm của học tập, tri thức trở thành đối tượng hấp dẫn. Hứng thú học tập trở thành trở thành một trong những động cơ học tập chủ yếu của sinh viên. Nó kích thích khát vọng thường xuyên mở rộng và đào sâu suy nghĩ trong lĩnh vực khoa học. Từ đó, sinh viên trở nên thích thú, yêu thích công việc học tập và thể hiện sự tích cực học tập bằng những hành động cụ thể, khát khao đi sâu vào tiếp cận, khai thác, tìm hiểu tri thức.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú học tập của sinh viên năm thứ nhất

Hứng thú học tập có ý nghĩa rất lớn đối với thành tích, kết quả học tập của sinh viên. Hứng thú học tập giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của các quá trình học tập, nhờ đó mà sinh viên có thể giảm mệt mỏi, căng thẳng, tăng sự chú ý, thúc đẩy tính tích cực tìm tòi, sáng tạo. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc hình thành và phát triển hứng thú học tập của sinh viên.

* Yếu tố chủ quan: hứng thú học tập của sinh viên chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau, trong đó người học với tư cách là chủ thể của hoạt động nhận thức được xem là yếu tố quyết định đến mức độ hứng thú đối với học tập. Ở lứa tuổi sinh viên, trí tuệ và kỹ năng đã phát triển ở trình độ cao và đặc biệt có sự phối hợp nhịp nhàng, uyển chuyển, linh động tùy theo từng hoàn cảnh. Đây là cơ sở cần thiết để phát triển, bồi dưỡng hứng thú nhận thức trong hoạt động học tập.

Trong thời gian đầu ở trường đại học, sinh viên năm thứ nhất sẽ gặp nhiều sự thay đổi trong hoạt động học tập như phương thức tổ chức học tập mang tính chuyên ngành, phương pháp học tập mang tính khoa học đòi hỏi sự tích cực, tự giác cao. Do đó, sinh viên phải thích ứng với phương thức tổ chức học tập ở bậc đại học, có phương pháp học tập hợp lý. Sinh viên phải tự giác tìm hiểu, sắp xếp, tìm cách thích nghi và hoàn thành nhiệm vụ của giảng viên giao. Mỗi cá nhân phải ý thức được vai trò của mình trong việc học tập, tích cực học tập mọi lúc mọi nơi, vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, tích cực tham gia vào hoạt động mang tính tập thể.

Bên cạnh đó, việc hiểu biết rõ về ngành nghề, những yêu cầu phẩm chất tiêu biểu mà nghề đòi hỏi cũng như có niềm đam mê, yêu thích nghề mình đang theo học sẽ làm cho sinh viên năm thứ nhất hứng thú học tập và đạt kết quả cao.

* Yếu tố khách quan:

+ Yếu tố thuộc về môn học: nội dung các môn học tác động đến hứng thú học tập của sinh viên dựa trên cơ sở phù hợp với nhận thức của bản thân sinh viên, thiết thực với ngành nghề đang theo học, cập nhật những nội dung mới, qua đó tác động vào hệ động cơ học tập của sinh viên. Tuy nhiên, tính thiết thực, cập nhật của nội dung môn học không phải do bản thân môn học mà phụ thuộc vào công tác biên soạn giáo trình, tài liệu, trình độ chuyên môn của đội ngũ giảng viên giảng dạy.

Vì vậy, để tạo hứng thú học tập cho sinh viên đòi hỏi nội dung giáo trình, bài giảng của các môn học phải thường xuyên cập nhật thông tin mới mẻ, thực tiễn, đáp ứng nhu cầu nhận thức của sinh viên trong quá trình học tập.

+ Yếu tố thuộc về nhà trường: cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật là yếu tố quan trọng của hoạt động dạy - học. Việc đảm bảo yếu tố này trên thực tế có ảnh hưởng nhất định đến hứng thú học tập của sinh viên. Nếu nhu cầu trên không được đáp ứng sẽ làm giảm tính tích cực, sự nhiệt tình của sinh viên đối với hoạt động học tập. Do đó, để sinh viên tìm hiểu sâu hơn về kiến thức các môn học thì cần phải có phòng thực hành, thí nghiệm, tài liệu ở thư viện...mới có thể tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận, khát khao đi sâu tìm hiểu kiến thức mình đang học.

Mặt khác, các phương tiện dạy học hiện đại đã và đang được sử dụng một cách khá phổ biến trong hoạt động dạy - học. Với việc sử dụng các phương tiện này sẽ làm tăng hưng phấn, sự tập trung chú ý, kích thích sự tích cực, tư duy độc lập sáng tạo của người học, làm cho người học tăng hứng thú và chủ động tiếp cận tri thức sâu hơn.

+ Yếu tố thuộc về giảng viên: cùng với trình độ kiến thức chuyên môn thì phương pháp sư phạm của giảng viên cũng là yếu tố tác động mạnh tới hứng thú học tập của sinh viên, đặc biệt với sinh viên năm thứ nhất. Nếu trong mỗi bài học, giảng viên biết đề ra cho sinh viên những bài tập làm cho sinh viên suy nghĩ, tìm tòi, khám phá thì sẽ tạo sự say mê, niềm vui cho sinh viên. Giảng viên cần có phương pháp giảng dạy phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm nhận thức, nội dung học tập, luôn chú ý tạo ra những tình huống có vấn đề nhằm khơi gợi hứng thú học tập, khả năng tư duy sáng tạo của người học.

Mặt khác, thái độ của giảng viên đối với sinh viên (đánh giá công bằng, trao đổi cởi mở...) cũng có ảnh hưởng mạnh tới hứng thú học tập của sinh viên, kích thích sinh viên tin vào khả năng nhận thức của mình, tự tin trao đổi vấn đề sẽ thúc đẩy sự phát triển hứng thú học tập ở sinh viên.

Như vậy, hứng thú học tập bị ảnh hưởng từ những yếu tố chủ quan và yếu tố khách quan, do đó chúng ta cần tìm hiểu cả những điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan nhằm giúp đề ra những giải pháp phù hợp để nâng cao hứng thú học tập, giúp sinh viên năm thứ nhất học tập hiệu quả hơn.

1.3. Hứng thú học tập môn học “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” của sinh viên năm thứ nhất

Vai trò của môn học trong chương trình đào tạo bậc đại học:

“Những nguyên lý của chủ nghĩa Mác – Lênin” là môn học bắt buộc đối với tất cả sinh viên khi bước vào giảng đường cao đẳng, đại học. Đây là môn học quan trọng, trang bị cho sinh viên một thế giới quan và phương pháp luận khoa học, tạo tiền đề cho sinh viên chủ động trong việc chiếm lĩnh tri thức, nhất là ở trường cao đẳng, đại học - môi trường mà phương pháp học chủ yếu là “tự học”, biến quá trình đào tạo trở thành quá trình tự đào tạo. Đây cũng là môn học giữ vai trò chủ chốt trong việc giáo dục ý thức và hành vi, góp phần hình thành và phát triển những phẩm chất và năng lực cần thiết của người công dân trong xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Nó góp phần đào tạo những người lao động mới vừa có tri thức khoa học, vừa có đạo đức, vừa có năng lực hoạt động thực tiễn, vừa có phẩm chất tư tưởng chính trị, vừa có ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng, với gia đình và chính bản thân mình.

Hứng thú học tập môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin”

Hứng thú học tập thể hiện ở nhiều góc độ khác nhau. Để nhận biết hứng thú học tập có thể căn cứ vào các nhóm dấu hiệu như hành vi, hoạt động của người học trong quá trình học tập trên lớp, ngoài giờ lên lớp hoặc những quan điểm, lối sống xuất hiện nơi người học do chịu ảnh hưởng của hứng thú học tập.

Đặc trưng của nhóm dấu hiệu hành vi và hoạt động học tập trên lớp là tính suy nghĩ tích cực, tập trung chú ý khi nghe giảng, phát biểu ý kiến xây dựng bài, tích cực tham gia thảo luận những vấn đề giảng viên đặt ra cho cả lớp, trao đổi với giảng viên khi có thắc mắc, … Đặc biệt là khi hứng thú, người học muốn đi sâu vào bản chất của vấn đề, bản chất của đối tượng nhận thức nên nảy sinh những câu hỏi và lời giải đáp cho những câu hỏi đó.

Với nhóm dấu hiệu liên quan đến sự thay đổi hành vi của cá nhân ngoài giờ lên lớp thể hiện qua việc sinh viên gặp giảng viên để trao đổi, đặt câu hỏi hoặc nêu suy nghĩ của cá nhân về vấn đề thầy cô vừa giảng. Sinh viên tập trung lại thành nhóm tranh luận với nhau về vấn đề giảng viên đặt ra,… Biểu hiện của những dấu hiệu liên quan đến cách sống ở nhà là biểu hiện độ bền vững của hứng thú học tập: mức độ thường xuyên của người học đọc thêm sách báo, tài liệu liên quan đến môn học, có kế hoạch dùng thời gian rảnh rỗi phục vụ cho yêu cầu của môn học,…

Hứng thú học tập có thể biểu hiện ở thái độ của sinh viên đối với môn học, ví dụ như sinh viên nhận thức tầm quan trọng, ý nghĩa thiết thực của môn học đối với chuyên ngành và cuộc sống của mình; sinh viên tự thấy mình thích thú với môn học, sau mỗi tiết học hài lòng về giảng viên và kiến thức được cung cấp. Bên cạnh đó, hứng thú học tập còn thể hiện ở hành động học tập cụ thể như: trên lớp, tập trung nghe giảng, phát biểu; ở nhà, đọc sách, tài liệu tham khảo, chia sẻ băn khoăn trong môn học với giảng viên và sinh viên khác...

Với đặc thù của môn học khó và trừu tượng, việc sinh viên tạo ra hứng thú học tập khi học học phần là vô cùng quan trọng. Đi sâu vào các khái niệm, các quy luật, các cặp phạm trù, các nguyên lý để hiểu rõ bản chất vấn đề cũng như gắn với liên hệ thực tiễn, vận dụng thế giới quan và phương pháp luận được học vào giải quyết những vấn đề trong thực tế là một hoạt động vô cùng quan trọng giúp sinh viên hứng thú hơn trong học tập.

CHƯƠNG II: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG

2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng

2.1.1. Khách thể nghiên cứu

Khách thể nghiên cứu: 400 sinh viên năm thứ nhất (khóa 48 gồm học phần N04-TY48, N16- Trồng trọt POHE) trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên có tham gia học môn Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin (học phần 1)

2.1.2. Mục đích nghiên cứu

Tìm hiểu thực trạng học tập môn “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” (học phần 1) của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, bước đầu đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học môn “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” cho sinh viên.

2.1.3. Phương pháp nghiên cứu

Trong phạm vi nghiên cứu này, hứng thú học tập của sinh viên đối với môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin được xem xét qua 2 biểu hiện chủ yếu:

(1) Thái độ của sinh viên đối với học phần gồm 9 mệnh đề được xác định thông qua tiêu chí “đồng ý” hay “không đồng ý” của người được hỏi;

(2) Hành động học tập (tự học, tự nghiên cứu, trao đổi, nêu thắc mắc...) bao gồm 6 mệnh đề được xác định thông qua mức độ: rất thường xuyên, thường xuyên, thỉnh thoảng, hiếm khi, không bao giờ của người được hỏi.

Bên cạnh đó, hứng thú học tập của sinh viên đối với môn học còn được thể hiện thông qua bảng hỏi về những nguyên nhân làm cho sinh viên hứng thú đối với môn học.

2.2. Thực trạng hứng thú học tập môn “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin” của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên

2.2.1. Mức độ hứng thú học tập của sinh viên đối với môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin

* Hứng thú học tập thể hiện qua hành động học tập của sinh viên đối với môn học Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin

Tại sao phải tạo hứng thú học tập cho học sinh?

Hứng thú là một thuộc tính tâm lí - nhân cách quan trọng của con người. Cùng với tự giác, hứng thú làm nên tính tích cực nhận thức, giúp học sinh học tập đạt kết quả cao, có khả năng khơi dậy mạch nguồn của sự sáng tạo.

Làm sao để có hứng thú trong học tập?

Top 10 phương pháp tạo hứng thú học tập.

Thu hút sự chú ý bằng cách đặt câu hỏi hoặc tổ chức trò chơi nhỏ ... .

Dẫn dắt nội dung bằng câu chuyện và hình ảnh minh họa cho bài giảng. ... .

Trưng bày sản phẩm học tập của học sinh. ... .

Tăng cường các hoạt động kể chuyện, thuyết trình về bài học. ... .

Tăng độ tương tác giữa giáo viên và học sinh..

Hứng thú học tập của sinh viên là gì?

Hứng thú học tập là thái độ đặc biệt của sinh viên đối với nội dung các môn học mà họ thấy có ý nghĩa trong cuộc sống, nghề nghiệp tương lai và có khả năng đem lại khoái cảm trong quá trình học tập đó. Hứng thú có ý nghĩa quan trọng trong đời sống cũng như trong hoạt động của con người.

Bạn làm gì để kích thích hứng thú học tập của trẻ?

Làm sao để trẻ hứng thú học?.

Không ép trẻ đột ngột trở lại việc học với cường độ cao. ... .

Cho trẻ tự chọn môn học ưa thích. ... .

Kết hợp học và chơi. ... .

Dành nhiều thời gian cho trẻ ... .

Cùng con tạo một không gian học tập. ... .

Nêu gương. ... .

Kích thích mặt tích cực của trẻ ... .

Không đánh, mắng trẻ.