Mắc tật khúc xạ luôn khiến mọi người cảm thấy phiền toái, tự ti, bất cập trong sinh hoạt, học tập. Vì thế, cần biết những giải pháp hiệu quả giúp giảm nguy cơ mắc tật khúc xạ học đường tốt hơn. Có một số ít trường hợp bị tật khúc xạ ở tuổi rất nhỏ, hoặc ở tuổi trưởng thành sau những lần thay đổi lớn về sức khỏe như thai sản, chấn thương, bệnh lý nội khoa… Tật khúc xạ thường có xu hướng phát triển tăng dần cho đến năm 18 – 20 tuổi thì dừng lại. Xuất hiện càng sớm và càng nặng thì sự tăng độ càng nhiều. Tình trạng mắc tật khúc xạ tuổi học đườngCận thị có thể làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí Opthalmology của Viện Nhãn khoa Hoa Kỳ, ước tính vào năm 2050, khoảng 49,8% dân số thế giới tức hơn 4 tỷ người có thể mắc các tật về khúc xạ. Điều đáng lo ngại là trong số này, có thể có đến gần 1 tỷ người có tỉ lệ cận thị cao dẫn đến thoái hóa bán phần sau nhãn cầu và mất thị lực. Tình trạng mất thị lực do cận thị cao được dự báo sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2050. Và cận thị có nguy cơ thành nguyên nhân gây khiếm thị hàng đầu trên thế giới. Tại Việt Nam, tỉ lệ cận thị trong giới học sinh đang được ước tính khoảng 30%. Cá biệt ở một số trường chuyên, lớp chọn…, số học sinh bị dị tật khúc xạ chiếm đến 60%. Nếu so sánh, trẻ em ở khu vực thành thị trong độ tuổi từ 6 đến 15 tuổi có tỉ lệ mắc tật khúc xạ từ 25% đến 40%, tại khu vực nông thôn tỉ lệ này là từ 10% đến 15%. Tỉ lệ tật khúc xạ đang tăng cao, đặc biệt ở trẻ em trong lứa tuổi đến trường. Có 3 loại tật khúc xạ mà lứa tuổi học đường hay mắc phải là cận thị, viễn thị và loạn thị, trong đó cận thị học đường phổ biến nhất chiếm tới 2/3 số ca mắc. Tật khúc xạ học đường chủ yếu tập trung ở các đô thị, nhất là khu vực nội đô của Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Ước tính có khoảng 3 triệu trẻ em cần phải đeo kính điều chỉnh tật khúc xạ. Gần đây, tại Hội thảo quốc gia về Phòng chống mù lòa, tật khúc xạ được nhận định như là một vấn đề mới nổi trong chăm sóc mắt và được xem là một ưu tiên trong Kế hoạch quốc gia về Phòng chống mù lòa của Việt Nam giai đoạn 2014-2020. Với tật khúc xạ mắt, việc cung cấp kính cho người dân bị tật khúc xạ là một trong những can thiệp hiệu quả và hợp lý nhất, góp phần làm giảm tỉ lệ các bệnh mù lòa có thể phòng tránh được. Đặc biệt, đây là một trong những biện pháp can thiệp rẻ tiền và có hiệu quả nhất để giảm tỉ lệ mù lòa. Xem thêm: Chăm sóc mắt cận thị và những điều cần biết Giải pháp giảm nguy cơ mắc tật khúc xạĐể có một đôi mắt sáng đẹp và giảm nguy cơ mắc tật khúc xạ cho mắt, ở lứa tuổi học đường cần thực hiện các biện pháp sau đây. Nơi học tập đảm bảo đủ ánh sáng, nên dùng đèn dây tóc có chụp phản chiếu, ánh sáng chiếu từ phía trước mặt hoặc đối diện với tay cầm bút, góc học tập nên bố trí gần của sổ. Không đọc sách trong điều kiện thiếu ánh sáng, khi đi tàu xe, khi nằm. Tư thế ngồi học thẳng lưng, hai chân khép để trên nền nhà, đầu cúi 10 – 15 độ. Cần bố trí chiều cao bàn ghế phù hợp để khoảng cách từ mắt đến sách vở là 25 cm với cấp tiểu học, 30 cm với cấp trung học cơ sở và 35 cm với học sinh trung học phổ thông. Chữ viết trên bảng và trong tập vở phải rõ nét, không viết mực đỏ, mực xanh lá cây, không đọc sách in chữ quá nhỏ, in trên giấy vàng, giấy đen. Nên có chế độ học tập, vui chơi ngoài trời hợp lý để mắt được nghỉ ngơi và điều tiết giữa nhìn gần và nhìn xa. Khi học, cứ 1 giờ phải nghỉ 10 – 15 phút. Khi xem tivi, chơi điện tử không quá 60 phút mỗi lần, không ngồi quá gần sẽ ảnh hưởng tới mắt. Chớp mắt thường xuyên và dùng thêm nước muối sinh lý (nếu cần) để giữ độ ẩm cho mắt. Không nên thức quá khuya để làm việc với máy tính và sử dụng điện thoại trong bóng tối. Vệ sinh mắt bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý mỗi ngày. Cần có chế độ dinh dưỡng tốt cho mắt, ngủ từ 8 – 10 tiếng một ngày; dinh dưỡng nhiều rau xanh, trái cây đảm bảo đủ các loại vitamin cho cơ thể. Cho trẻ đi khám kiểm tra mắt mỗi 6 tháng một lần hoặc ngay khi có các biểu hiện nghi ngờ như mờ mắt, dụi mắt, nheo mắt, nghiêng đầu, cúi sát tập vở… để kịp thời phát hiện và điều chỉnh tật khúc xạ. Xem thêm: Những địa chỉ khám mắt cho trẻ Đeo kính đúng độ cận: Hiện nay ngoài thị trường có nhiều cửa hàng kính, phụ huynh thường dẫn các con đến đo mắt bằng máy khúc xạ để mua kính nhưng không phải tất cả trường hợp đều đúng. Vì vậy, các bạn cần đưa con em mình đến bác sĩ tại các bệnh viện mắt chuyên khoa khám và tư vấn chính xác.
Đôi mắt được coi là cửa sổ của tâm hồn, là giác quan có giá trị quan trọng nhất của cơ thể, 90% thông tin trẻ thu thập được từ thế giới xung quanh là nhờ vào đôi mắt. Mặc dù, ai cũng biết rõ tầm quan trọng của đôi mắt nhưng không phải ai cũng có thói quen bảo vệ và chăm sóc mắt đúng mức và thường xuyên, đặc biệt là các em nhỏ. Bệnh Cận thị đang ngày càng trở nên phổ biến và gây ra nhiều gánh nặng cho gia đình và xã hội. Theo các thống kê khác nhau , ở nước ta tỷ lệ cận thị khoảng 20-60% tùy theo độ tuổi và tùy khu vực thành thị hay nông thôn.Trong những năm gần đây tật cận thị ở lứa tuổi học sinh đang có chiều hướng gia tăng rõ rệt. Cận thị là mắt chỉ nhìn thấy vật ở gần chứ không nhìn thấy vật ở xa. Biểu hiện ban đầu của bệnh là mỏi mắt, căng mắt, nhức đầu, khó chịu khi đọc sách, tiếp theo là nhìn mờ, không nhìn thấy vật ở xa.
Các bệnh về mắt ngày càng phổ biến do thói quen sinh hoạt hàng ngày của giới trẻ Bệnh Cận thị làm cho không nhìn thấy vật ở xa và gây nhiều tác hại như: hạn chế sự phát triển toàn diện của học sinh; hạn chế các hoạt động thể dục thể thao nâng cao sức khỏe; hạn chế sự lựa chọn ngành nghề trong cuộc sống, hạn chế một số hoạt động sinh hoạt hàng ngày của học sinh và hạn chế một phần kết quả học tập do mắt chóng bị mỏi, do nhìn bảng không rõ, viết và đọc chậm, dễ bị tai nạn trong lao động, sinh hoạt. Nguyên nhân thứ: Cận thị bẩm sinh do yếu tố di truyền, cha mẹ cận thị thì con cũng bị cận thị, những trẻ này độ cận cao phát triển rất nhanh làm ta dễ nhận biết và cần được khám chữa bệnh sớm. Nguyên nhân thứ 2: gây cận thị mắc phải bao gồm nhiều yếu tố như: ngồi học sai tư thế đầu cúi quá sát với sách vở, học tập ở nơi thiếu ánh sáng, bàn ghế không phù hợp với độ tuổi chiều cao của học sinh, để trẻ xem Tivi ngồi quá gần dưới 2 mét hoặc xem quá lâu hơn 2 giờ mỗi ngày, chơi game quá nhiều trên các thiết bị điện tử liên tục… có lẽ đây là nguyên nhân chính gây bệnh cận thị học đường hiện nay. Đọc sách ở những nơi thiếu ánh sáng, thiếu vận động thể lực, học tập kéo dài và ít được vui chơi giải trí thể lực, dinh dưỡng không đủ chất, đặc biệt là thiếu vitamin A. Hậu quả là thị lực giảm, mắt không nhìn rõ vật ở xa, chỉ thấy vật ở gần. sau đây là một số triệu chứng của bệnh cận thị. Triệu chứng ban đầu: Những dấu hiệu thường thấy đầu tiên ở các trẻ bị mắc cận thị là hay nheo mắt khi nhìn xa, nhìn bảng và thích ngồi gần khi xem Tivi, khi học bài thường cúi thấp đầu, mắt sát vở sách, thường viết sai lỗi khi chép bài trên bảng, than mỏi mắt khi tập trung ngồi học lâu… Tác hại của bệnh cận thị có nhiều mặt như ảnh hưởng đến thẩm mỹ: các em học sinh còn rất bé đã phải đeo cặp kính rất to, nặng. Hạn chế kết quả học tập vì do nhìn mờ chữ, viết chậm hơn so với các bạn cùng lớp, nhanh mỏi mắt. Hạn chế tham gia các hoạt động thể lực, hạn chế vui chơi sinh hoạt một số lĩnh vực. Nếu không được đeo kinh chỉnh mắt thì độ cận ngày càng tăng nhiều, có thể dẫn đến biến chứng thoái hóa sắc tố võng mặc, bong võng mạc gây mù lòa. Điều trị: Khi thấy trẻ em có các biểu hiện đầu tiên: nheo mắt khi nhìn xa, chép bài từ bảng vào vở có nhiều lỗi, than mỏi mệt khi học tập hơi lâu là nên đưa con đi khám mắt ở các cơ sở chuyên khoa Mắt huyện hoặc tỉnh để xác định tình trạng mắt vì có thể trẻ bị loạn thị hoặc cận thị hoặc cận thị nhưng 2 mắt không đều … để được đeo kính chỉnh thị thích hợp. Vì trẻ không quen hoặc thấy vướng hoặc ngại ngùng nên rất ít khi đeo kính thì các phụ huynh nên thường nhắc các em nên đeo kính thường xuyên để giúp mắt bớt điều tiết và hạn chế tăng độ. Quan niệm đeo kính nhiều sẽ làm tăng độ cận là không đúng. Phòng bệnh: - Để phòng tránh bệnh cận thị học đường, trước hết phải bố trí chế độ học tập của học sinh hợp lý, kết hợp học tập, vui chơi, nghỉ ngơi, lao động để mắt được nghỉ. Cần giáo dục cho học sinh có ý thức vệ sinh trong học tập, đồng thời tăng cường nâng cao sức khoẻ qua chế độ dinh dưỡng đủ chất, bổ sung vitamin A cho học sinh. Hàng năm nhà trường nên tổ chức khám sức khoẻ định kỳ, kiểm tra thị lực cho học sinh để phát hiện sớm các trường hợp mắt tật khúc xạ nói chung và cận thị nói riêng để có biện pháp điều trị phù hợp. Khi bị cận thị phải đeo kính đúng số thầy thuốc đã chỉ định. - Bệnh cận thị hoàn toàn có thể phòng được nếu có sự phối hợp tích cực giữa học sinh, gia đình và nhà trường. Sau đây là một số chỉ dẫn cần được tuân thủ trong sinh hoạt và học tập: + Không nằm, quỳ để đọc sách hoặc viết bài. + Không đọc sách báo, tài liệu khi đang đi trên ô tô, tàu hỏa, máy bay. + Khi xem ti vi, video phải ngồi cách xa màn hình tối thiểu 2,5 m, nơi ánh sáng phòng phù hợp. Thời gian xem cần ngắt quãng, không quá 45-60 phút mỗi lần xem. + Không tự ý dùng kính đeo mắt không đúng tiêu chuẩn. Khi đeo kình cần tuân thủ hướng dẫn của nhà chuyên môn. + Thường xuyên tham gia các hoạt động vui chơi ngoài trời. Điều này không chỉ tốt cho mắt mà còn tăng sức đề kháng ở trẻ. + Đi khám mắt định kỳ để kịp thời phát hiện tật khúc xạ ở trẻ. + Khi đi ra ngoài nên che chắn cho mắt để hạn chế ánh sáng mạnh chiếu trực tiếp vào mắt. + Ăn nhiều thực phẩm tốt cho mắt. Thường xuyên bổ sung các vi chất như vitamin A, C, E, chất khoáng có trong rau củ, trái cây tươi, thịt, cá. Giúp tăng cường sức khỏe mắt, phòng tránh các bệnh về mắt./. Lê Hoàng Minh - TYT Phú Thạnh. |
