Cách nào để tránh lạc nội mạc tử cung năm 2024

Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý phụ khoa tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, hãy cùng Happy Mommy tìm hiểu bệnh lạc nội mạc tử cung là gì, nguyên nhân, dấu hiệu, cách chẩn đoán và điều trị bệnh như thế nào.

Lạc nội mạc tử cung là gì?

Lạc nội mạc tử cung là tình trạng xảy ra khi các mô tế bào hình thành niêm mạc tử cung được tìm thấy bên ngoài tử cung như khung chậu, khoang bụng, vòi trứng, buồng trứng,…. Các khối u lạc nội mạc tử cung có thể sưng lên và chảy máu bên trong khung chậu và đau bụng kinh. Bệnh có thể gây vô sinh do có khả năng làm tổn thương vòi trứng dẫn đến tắc nghẽn ống dẫn trứng và rối loạn quá trình rụng trứng.

Phân loại và các giai đoạn bệnh lạc nội mạc tử cung

Các loại lạc nội mạc tử cung

Việc phân loại lạc nội mạc tử cung dựa trên các yếu tố như vị trí, độ sâu, kích thước và lượng mô. Cụ thể như sau:

• Hẹp nội mạc tử cung: Đây là loại lạc nội mạc tử cung phổ biến nhất. Tình trạng này xảy ra khi nội mạc tử cung bị gắn vào phúc mạc. Phúc mạc là một lớp màng mỏng bao phủ mặt trong thành bụng và các cơ quan của đường tiêu hóa và một số bộ phận khác.
• Lạc nội mạc tử cung: Đây còn được gọi là u nang sô cô la là những u nang chứa máu cũ. Những u nang này chứa kích thước khác nhau và có thể xuất hiện ở các phần khác nhau của xương chậu hoặc bụng, nhưng phổ biến nhất vẫn là ở buồng trứng.
• Lạc nội mạc tử cung xâm nhập sâu: Tình trạng này xảy ra khi mô nội mạc tử cung đã xâm lấn các cơ quan bên trong hoặc bên ngoài khoang chậu, buồng trứng, trực tràng, bàng quang và ruột. Đây trường rất hiếm xảy ra nhưng một khi xảy ra thì sẽ hình thành nhiều mô sẹo và ảnh hưởng đến các cơ quan khác.

Các giai đoạn bệnh

Có nhiều cách khác nhau để chẩn đoán, xác định giai đoạn bệnh. Thông thường các bác sĩ xác định giai đoạn lạc nội mạc tử cung dựa trên sự lan rộng của mô nội mạc tử cung, độ sâu của nó và các khu vực trên cơ thể bệnh nhân bị ảnh hưởng bởi sự phát triển bất thường này. Có 4 giai đoạn chính của lạc nội mạc tử cung bao gồm:

• Giai đoạn 1 (rất nhẹ): Kích thước và số lượng khối lạc nội mạc tử cung nhỏ. Có ít hoặc không có mô sẹo. Lớp nội mạc có thể được tìm thấy ở vùng xương chậu, vùng bụng.
• Giai đoạn 2 (nhẹ): Chiều dài và độ sâu của việc cấy ghép nội mạc tử cung dài hơn ở giai đoạn 1. Lớp nội mạc cũng nằm sâu hơn trong mô và một số mô sẹo có thể xuất hiện.
• Giai đoạn 3 (trung bình): Ở giai đoạn này, độ sâu của việc cấy ghép nội mạc tử cung diễn ra ngày càng nghiêm trọng. Lúc này cũng có thể phát triển các khối nang nhỏ trên một hoặc cả hai buồng trứng gọi là chất kết dính.
• Giai đoạn 4 (nặng): Nhiều mô cấy sâu và dày. Ngoài ra còn có các u nang lớn trên một hoặc cả hai buồng trứng.

Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung

Tính đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có kết luận chính thức về nguyên nhân lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể dẫn đến lạc nội mạc tử cung như:

• Kinh nguyệt bị trào ngược: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh lạc nội mạc tử cung. Các tế bào nội mô được hồi sinh vào cơ thể và dính chặt vào khoang chậu. Sau đó các tế bào này sẽ sinh sôi và phát triển.
• Do di truyền từ người thân trong gia đình như mẹ, chị/em gái,…
• Các vấn đề về hệ thống miễn dịch: Hệ miễn dịch không khoẻ mạnh thì sẽ khó nhận ra và tiêu diệt các mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung.
• Nội tiết tố estrogen và progesterone hoạt động bất thường trong cơ thể. Điều này thay đổi tế bào phôi thai trong cơ thể thành nội mạc tử cung ở tuổi dậy thì. Vì là tế bào lạ nên sẽ gây ra nhiều bất thường cho sức khỏe phụ nữ.
• Những vết sẹo để lại sau phẫu thuật như cắt bỏ tử cung hoặc mổ lấy thai có thể khiến các tế bào nội mạc tử cung dính vào nội mạc. Từ đó gây ra bệnh lạc nội mạc tử cung.
• Có kinh sớm (trước 11 tuổi)
• Thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại.
• Kích thước và hình dạng của tử cung bất thường
• …

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh

Ước tính có khoảng 6 đến 10% phụ nữ trên toàn thế giới bị lạc nội mạc tử cung. Trên thực tế, con số này có thể nhiều hơn do có nhiều phụ nữ mắc bệnh nhưng không có triệu chứng. Lạc nội mạc tử cung có thể xảy ra ở bất kỳ phụ nữ nào có kinh nguyệt, nhưng nó phổ biến hơn ở phụ nữ trong độ tuổi từ 30 đến 40. Dưới đây là những trường hợp dễ có nguy cơ mắc bệnh:

• Chưa có con
• Mẹ, chị hoặc em gái đã/đang mắc bệnh
• Có kinh sớm (trước 11 tuổi)
• Mãn kinh muộn
• Chu kỳ kinh nguyệt ngắn (thường dưới 27 ngày)
• Rong kinh dài hơn 7 ngày trong chu kỳ kinh nguyệt
• Nồng độ estrogen cao
• Chỉ số BMI thấp
• Hệ thống bộ phận sinh sản bất thường
• …

Dấu hiệu lạc nội mạc tử cung

Tuỳ theo cơ địa, mức độ cơn đau, tình trạng sức khoẻ hiện tại mà dấu hiệu mắc bệnh lạc nội mạc tử cung của mỗi người là khác nhau. Một số chị em có các triệu chứng nhẹ, nhưng những người khác có thể có các triệu chứng từ trung bình đến nặng. Dưới đây là một vài dấu hiệu của bệnh mà chị em có thể tham khảo:

• Đau bụng dữ dội trong giai đoạn hành kinh: đau ở vùng lưng, xương chậu.
• Đau khi quan hệ tình dục: phụ nữ không có cảm giác hưng phấn mà chỉ thấy đau, khó chịu.
• Mỗi khi đi tiểu, đại tiện sẽ có cảm giác khó chịu, đau bụng dưới, nhất là trong thời kỳ hành kinh.
• Máu trong nước tiểu, phân, bị chảy máu âm đạo sau khi quan hệ tình dục.
• Chảy máu nặng bất thường trong hoặc giữa các thời kỳ không rõ nguyên nhân.
• Có một số chị em đến khám vì vô sinh, hiếm muộn, nguyên nhân được chẩn đoán là lạc nội mạc tử cung.
• Xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy, táo bón, căng thẳng, thậm chí có thể sốt cao.
• …
  
  Dấu hiệu lạc nội mạc tử cung mỗi người là khác nhau

Lạc nội mạc tử cung tuy là bệnh lành tính nhưng vẫn gây đau đớn, khó chịu cho chị em phụ nữ trong những ngày “dâu rụng”. Những triệu chứng này nếu không được kiểm soát và điều trị sớm có thể dẫn đến những biến chứng nặng hơn, thậm chí dẫn đến vô sinh. Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh lạc nội mạc tử cung, chị em nên chủ động đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và tìm ra phương pháp điều trị phù hợp.

Phương pháp chẩn đoán bệnh lạc nội mạc tử cung

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ yêu cầu chị em mô tả các triệu chứng, bao gồm vị trí và thời gian của cơn đau. Ngoài ra, bác sĩ sẽ thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán lạc nội mạc tử cung khác như:

• Khám vùng chậu: Bác sĩ sẽ dùng tay để kiểm tra vùng chậu xem có khối u không, chị em có thấy đau mỗi khi bác sĩ kiểm tra qua không.
• Kiểm tra hình ảnh: Siêu âm, chụp CT hoặc MRI giúp tạo ra hình ảnh chi tiết về cơ quan sinh sản.
• Siêu âm soi ổ bụng: nhằm xác định vị trí, mức độ lan rộng của khối u nội mạc tử cung. Phương pháp này giúp chẩn đoán chính xác chị em có mắc bệnh hay không.
• Xét nghiệm kiểm tra sinh thiết: Bác sĩ sẽ tiến hành nội soi ổ bụng để lấy một mẫu mô, sau đó mang đi xét nghiệm để chẩn đoán bệnh.

Cách điều trị lạc nội mạc tử cung

Mục tiêu chung của điều trị là kiểm soát và loại bỏ lạc nội mạc tử cung. Đồng thời giúp bảo tồn khả năng sinh sản cho chị em. Tuỳ theo tình trạng bệnh của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị bệnh phù hợp. Thông thường, các bác sĩ giỏi chữa lạc nội mạc tử cung thường khuyên chị em nên sử dụng thuốc, chú ý đến chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt hàng ngày. Nếu phương pháp này không hiệu quả thì mới chuyển sang phẫu thuật. Dưới đây là một số lựa chọn điều trị lạc nội mạc tử cung mà chị em có thể tham khảo:

Sủ dụng thuốc điều trị lạc nội mạc tử cung

Nếu xuất hiện các triệu chứng nhẹ, bác sĩ có thể kê toa thuốc giảm đau. Các loại thuốc giảm đau này có thể được sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp với nhau để tăng hiệu quả điều trị, giúp kiểm soát cơn đau do lạc nội mạc tử cung.

• Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Advil ibuprofen, Motrin ibuprofen, Aleve naproxen,..
• Hạ sốt, giảm đau: paracetamol, aspirin.
• Thuốc giảm đau opioid: tramadol, hydrocodone hoặc fentanyl.

Nếu các thuốc trên không đỡ, bạn hãy kết hợp với các liệu pháp hỗ trợ như: Tắm nước ấm, chườm nóng, vận động thường xuyên, châm cứu, xoa bóp,…

Điều trị nội tiết

Ngoài thuốc giảm đau, liệu pháp hormone có thể làm giảm hoặc loại bỏ các triệu chứng đau do lạc nội mạc tử cung. Liệu pháp hormone giúp làm giảm sự dao động của nồng độ hormone trong máu trong chu kỳ kinh nguyệt, do đó làm chậm sự phát triển của mô lạc nội mạc tử cung. Dưới đây là một vài liệu pháp điều trị lạc nội mạc tử cung bằng hormone:

• Thuốc tránh thai, miếng dán hoặc vòng tránh thai: Đây sự kết hợp của estrogen và progestin. Thuốc được dùng dưới dạng thuốc tiêm hoặc thuốc viên.
• Thuốc chủ vận GnRH: nếu không thể kiểm soát cơn đau bằng NSAIDS hoặc liệu pháp hormone, bác sĩ có thể kê toa một hoạt chất tương tự như hormone giải phóng gonadotropin (GnRH). Loại thuốc này khiến buồng trứng ngừng sản xuất estrogen, từ đó khiến mô lạc nội mạc tử cung co lại. Theo thống kê, hơn 80% chị em sau khi sử dụng phương pháp điều trị này đã giảm thiểu rõ rệt các tình trạng đau nhức, kể cả những người bị đau nặng.
• Danazol (Danocrine): Thuốc này có tác dụng ngăn chặn sự giải phóng hormone và rụng trứng, đồng thời tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nếu người mẹ mang thai trong khi dùng danazol, nó có thể khiến bé gái phát triển các đặc tính nam.
• Aromatase Inhibitors: Giúp cơ thể hạn chế sản sinh estrogen. Những chất ức chế này thường được sử dụng kết hợp với thuốc tránh thai khi các phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung khác không hiệu quả.

Tuy nhiên, liệu pháp hormone không chữa khỏi hoàn toàn lạc nội mạc tử cung. Khi ngừng sử dụng, các triệu chứng lạc nội mạc tử cung có thể quay trở lại.

Phẫu thuật bảo tồn

Phương pháp phẫu thuật bảo tồn này phù hợp với những phụ nữ không đáp ứng với 2 liệu pháp thuốc uống và điều trị nội tiết bên trên. Mục tiêu của phương pháp phẫu thuật bảo tồn là phá hủy sự phát triển của nội mạc tử cung mà không làm tổn thương chức năng sinh sản. Ngoài ra, phẫu thuật bảo tồn còn giảm đau cho bệnh nhân. Các bác sĩ có thể lựa chọn phẫu thuật nội soi hoặc đốt laser cho bệnh nhân.

Phẫu thuật cắt bỏ tử cung

Phẫu thuật cắt bỏ tử cung là phương pháp điều trị cuối cùng nếu như các phương pháp trên không có hiệu quả. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ cắt bỏ tử cung hoặc buồng trứng. Những cơ quan này sản xuất estrogen, gây ra sự phát triển của mô nội mạc tử cung. Ngoài ra, bác sĩ còn tiến hành cắt bỏ các mô tổn thương xung quanh. Khi cắt tử cung, chị em sẽ không còn khả năng mang thai. Do đó, hãy cân nhắc thật kỹ trước khi tiến hành phương pháp này, nhất là khi bạn vẫn còn trong độ tuổi lập gia đình và sinh con. Sau quá trình này, bác sĩ có thể cân nhắc thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm

Cách phòng tránh lạc nội mạc tử cung

Mặc dù không có cách nào để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung, nhưng chị em có thể giảm khả năng mắc bệnh này và kiểm soát các triệu chứng khi mắc bệnh.

• Hãy hỏi bác sĩ để được tư vấn về các phương pháp ngừa thai nội tiết tố như dùng thuốc viên, miếng dán hoặc đặt vòng tránh thai.
• Tập thể dục không chỉ giúp bạn có trạng thái tinh thần tốt mà còn giúp bạn duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Duy trì thói quen tập thể dục 30 phút mỗi ngày có thể làm giảm khả năng mắc bệnh lạc nội mạc tử cung. Di chuyển trong khi tập luyện sẽ làm giảm trọng lượng cơ thể và duy trì lượng chất béo thích hợp trong cơ thể. Tập thể dục cũng có tác dụng làm tăng mức độ chuyển hóa estrogen tốt trong cơ thể.
• Hạn chế sử dụng đồ uống có cồn: Uống quá nhiều rượu có thể làm tăng lượng estrogen trong cơ thể, từ đó dẫn đến lạc nội mạc tử cung.
• Hạn chế tối đa dùng các thực phẩm có chứa cafein: Những phụ nữ uống một lượng caffeine vừa phải từ soda và trà xanh có nồng độ estrogen cao hơn so với những phụ nữ không uống. Tuy nhiên, caffein không liên quan đến nồng độ estrogen. Chị em có thể thay đổi thói quen, chuyển từ uống cafe sang nước lọc để có một cơ thể khoẻ mạnh.
• Khám phụ khoa định kỳ để phòng tránh những tình huống xấu có thể xảy ra.

Giải đáp thắc mắc về bệnh lạc nội mạc tử cung

Lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không?

Nhiều cuộc khảo sát chỉ ra rằng, trong số phụ nữ hiếm muộn có tới 30-50% phụ nữ có tổn thương về nội mạc tử cung. Cơ chế gây vô sinh của lạc nội mạc tử cung là do sự biến dạng của các cơ quan vùng chậu gây dính, co kéo, ảnh hưởng đến chức năng của ống dẫn trứng, buồng trứng, tử cung. Những yếu tố này sẽ cản trở đến quá trình thụ thai.

Tình trạng nội mạc tử cung xuất hiện ở nhiều vị trí trong cơ thể trước sự thay đổi của nội tiết tố nữ estrogen. Những mô bị lạc này có thể phát triển, gây chảy máu niêm mạc tử cung trong chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra, tình trạng này ảnh hưởng đến các mô xung quanh, gây kích ứng, viêm và sưng tấy, đau nhức vào khoảng thời gian trước và trong kỳ kinh nguyệt. Những cơn đau dai dẳng này dẫn đến tình trạng nhiều chị em bị rối loạn lo âu, trầm cảm, nghỉ làm, nghỉ học mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt,… cần đến liệu pháp chăm sóc sức khỏe tinh thần.

Lạc nội mạc tử cung có thai được không? Ảnh hưởng đến khả năng sinh con như thế nào?

Chị em khi mắc bệnh lạc nội mạc tử cung rất khó có khả năng mang thai. Khi các mô nội mạc phát triển bên ngoài tử cung dễ gây dính, ảnh hưởng đến ống dẫn trứng và cản trở trứng gặp tinh trùng. Không chỉ vậy, các mô này còn ngăn trứng đã thụ tinh làm tổ trong niêm mạc tử cung. Để tăng khả năng mang thai, chị em có thể tìm hiểu đến phương pháp điều hiếm muộn.

Có thai khi bị lạc nội mạc tử cung phải làm thế nào?

Khi mang thai, chị em sẽ tạm thời không còn kinh nguyệt. Do đó mà các triệu chứng lạc nội mạc tử cung thường giảm hoặc biến mất. Tuy nhiên, không phải ai cũng sẽ may mắn như vậy. Một số trường hợp các triệu chứng bệnh có thể không cải thiện thậm chí có khi còn nặng hơn. Vì vậy, khi mang thai, bệnh có thuyên giảm hay không sẽ phụ thuộc vào tình trạng từng bệnh nhân như thay đổi nội tiết tố và phản ứng của cơ thể đối với việc mang thai. Lạc nội mạc tử cung có thể làm tăng nguy cơ biến chứng khi mang thai và sinh nở, bao gồm sảy thai, sinh non và nhau tiền đạo.

Phương pháp điều trị bằng nội tiết tố và can thiệp phẫu thuật thường không được chỉ định cho phụ nữ mang thai bị lạc nội mạc tử cung. Thuốc giảm đau sẽ có tác dụng giảm bớt sự khó chịu nhưng bác sĩ sẽ kê loại thuốc an toàn, với liều lượng phù hợp với thai nhi. Ngoài ra chị em có thể thực hiện thêm các biện pháp khác như: tắm nước ấm, tích cực ăn các thực phẩm có chứa nhiều chất xơ, đi bộ, vận động nhẹ nhàng,…

Lời kết

Lạc nội mạc tử cung là bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, có liên quan mật thiết đến khả năng sinh sản. Vì vậy, việc chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời, triệt để sẽ cải thiện đáng kể khả năng sinh sản. Đồng thời tiết kiệm một phần đáng kể chi phí khám chữa bệnh, mang lại niềm vui, hạnh phúc cho nhiều người. gia đình. Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh lạc nội mạc tử cung mà Happy Mommy chia sẻ đến bạn. Để biết thêm chi tiết hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn nhé!

Đừng quên thường xuyên theo dõi Happy Mommy để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về kiến thức phụ khoa, kiến thức thai kỳ, chăm sóc mẹ mang thai và hiếm muộn nhé!