Xuất hiện trong chương trình "Lời tự sự" (VTV), nhà sản xuất âm nhạc (producer) Hoaprox chia sẻ hành trình từ một sinh viên yêu nhạc rồi rẽ ngang để theo đuổi con đường producer chuyên nghiệp và đạt nhiều thành tích sau khoảng 7 năm làm nghề. Hoaprox từng cùng Bảo Thy và Nguyễn Phúc Thiện giành ngôi quán quân The Remix 2017. Sau đó, bản nhạc "Ngẫu hứng" của Hoaprox bất ngờ gây sốt ở thị trường Trung Quốc. Nam producer bắt tay cùng Nick Strand và Mio - hai producer quốc tế - sản xuất With you, từ nền tảng của "Ngẫu hứng" và tiếp tục gây sốt ở một số thị trường âm nhạc quốc tế. "Bản nhạc "Ngẫu hứng" ra mắt vào năm 2015. Mang tên này vì tôi sáng tác theo cách ngẫu hứng và cũng đăng bản nhạc một cách ngẫu hứng. Đó thật sự là bản nhạc nháp chỉ làm cho vui, dựa trên sản phẩm đã ra mắt rồi. Anh không ngờ "Ngẫu hứng" thành công như vậy. Bản nhạc có thể không xuất hiện vì đã có ý định xóa đi vì khi đó, anh nghĩ sản phẩm này chưa hoàn hảo, sẽ không có người nghe.  Lần đầu tiên, Hoaprox nói về bài hát tỉ view của mình "Tôi thử đăng lên để cho mọi người ý kiến. Không ngờ là sau một thời gian, bản nhạc được chú ý, khiến chính tôi không thể tin. Sau 2 năm, "Ngẫu hứng" hút hơn 2 tỉ lượt nghe, đến hiện tại đã nhiều hơn" - anh nói. Ngẫu hứng là bản nhạc điện tử chỉ hoàn thiện một nửa so với cấu trúc thông thường, kéo dài hơn một phút. Hoaprox lần đầu đăng trên nền tảng soundcloud vào năm 2015. Đến năm 2017, bản nhạc bất ngờ gây sốt ở Trung Quốc, rồi lan tỏa ngược lại về thị trường Việt Nam. "Ngẫu hứng" trở thành giai điệu quen thuộc và "gây nghiện" trong các buổi livestream của streamer Trung Quốc và các video ngắn lồng ghép âm nhạc ở các nền tảng mạng xã hội. Cho đến năm 2019, số liệu ước tính "Ngẫu hứng" hút gần 3 tỉ lượt streams (lượt nghe trực tuyến) ở Trung Quốc. Hoaprox từng bị hiểu lầm là nhà sản xuất âm nhạc Trung Quốc. Chính những khán giả Việt Nam cũng bất ngờ khi biết Ngẫu hứng được tạo ra từ bàn tay của một producer Việt. Một đơn vị ở Trung Quốc bay sang và nói "Ngẫu hứng" đang được nghe rất nhiều ở Trung Quốc. Đơn vị đó ngỏ ý mua lại để phát hành rộng rãi ở thị trường tỉ dân. Mức giá đưa ra là con số cao chưa từng có đối với Hoaprox, gấp 10 lần so với mức doanh thu tối đa mà một sản phẩm thông thường có thể thu về. Nhưng Hoaprox từ chối để giữ "Ngẫu hứng" cho riêng mình. Thành công quá lớn, nhiều người còn tưởng Hoaprox là nhà sản xuất âm nhạc Trung Quốc khi bài hát của anh được yêu thích ở thị trường Trung Quốc Hoaprox từng là sinh viên Toán - Tin nhưng rẽ lối với con đường làm nhạc. Sau "Ngẫu hứng", bản EDM "I Can’t Find You" của nam producer từng được Billboard chọn vào album gồm các ca khúc EDM nổi bật của nhà sản xuất châu Á. Hoaprox được ký hợp đồng phát hành sản phẩm ở các hãng đĩa Dharma (hãng con của Spinnin’ Record, Universal và Monstercat. New World, Savior và Brighter Side) những bản nhạc EDM của Hoaprox phát hành trên Monstercat, nhận được nhiều lời khen từ khán giả quốc tế. Gần nhất, Hoaprox bắt tay cùng 2 producer quốc tế - Nick Strand và Mio phát hành bản nhạc "With You" trên Universal. Erik Smaaland - người viết lời cho ca khúc Alone, Pt. II của Alan Walker và Ava Max - tham gia sản xuất ca khúc được xem là phiên bản hoàn chỉnh nhất của "Ngẫu hứng". MV "With You" hút gần 12 triệu lượt xem sau hơn một năm và cũng từng là bản nhạc gây sốt trên nền tảng Douyin ở Trung Quốc. "Hoaprox được khán giả ví như cậu bé vàng của EDM Việt Nam, đang có phong độ rất cao ở tuổi 23. Cậu ấy nhận món quà của cuộc đời khi được Monstercat ký hợp đồng" - trang Mixmag Asia từng viết về Hoaprox khi nam producer chuẩn bị ra mắt một trong những hãng đĩa danh tiếng và khó tính nhất của làng nhạc điện tử thế giới. Bản hit tỉ view của nhạc Việt "Ngẫu hứng" rất được yêu thích tại Trung Quốc Hoaprox của hiện tại mới 25 tuổi, nhưng có nhiều thành công đáng nể. Duy trì cá tính âm nhạc để sản xuất thêm nhiều bản nhạc EDM lan tỏa quốc tế là khát vọng của Hoaprox trong chặng đường tới. Bên cạnh đó, nam producer vẫn cân bằng giữa cái tôi khi làm nhạc và nhu cầu thưởng thức của khán giả Việt để phát hành các sản phẩm phù hợp ở thị trường trong nước. SlimV nhận 5.000 USD cho một ca khúc vừa sáng tác vừa phối khí. So với thị trường, đây là mức giá cao nhưng cũng cho thấy ca sĩ phải bỏ ra số tiền không nhỏ để "độc quyền" bài hát. Thông tin về "giá" ca khúc hay cụ thể hơn là số tiền mà ca sĩ phải bỏ ra để làm album thường rất hiếm khi được tiết lộ. Với nhiều nghệ sĩ, giá cả trong âm nhạc được xem là một đề tài nhạy cảm. Nhưng một khi đã gọi là "thị trường âm nhạc", ai cũng hiểu quan hệ mua - bán là không thể thiếu. 5.000 USD/ một ca khúc và gấp 10 lần cho một album SlimV là một trong những nhà sản xuất (NSX) hiếm hoi lên tiếng công khai về giá cả của ca khúc được các ca sĩ đặt hàng. Trao đổi với Zing.vn, nhà sản xuất cho biết anh nhận 2.000-2.500 USD khi thực hiện mỗi sản phẩm. Đây cũng là mức giá của việc phối khí của tác giả Phượng hoàng lửa. Như vậy, với một ca khúc vừa sáng tác - vừa phối khí, SlimV nhận được khoảng 5.000 USD, khoảng 115 triệu đồng. Theo chia sẻ của giới trong nghề, SlimV là một trong những NSX nhận cát-xê cao nhất hiện nay. Tuy nhiên, đây cũng là điều hợp lý bởi anh là người có chuyên môn cao, thực sự đầu tư cho sản phẩm. Tính đến nay, NSX này cũng chưa từng dính vào những ồn ào đạo nhái hoặc sản phẩm bị chê kém chất lượng. Lý giải việc NSX thường "đắt hàng" làm ca khúc bởi thị trường âm nhạc hiện nay ưa chuộng single, rất hiếm ca sĩ làm album. Nhưng không vì thế mà số tiền mà ca sĩ phải trả cho NSX khi làm album được ít đi. SlimV cho biết một album có tới trên dưới 10 ca khúc (hoặc nhạc khúc nếu người đặt hàng là nhạc công). Nếu cứ nhân với mức giá ca khúc lẻ, với một album, nam producer sẽ nhận trên dưới 50.000 USD, tương đương 1 tỷ đồng. Một nguồn tin cho biết 1 tỷ cũng là mức giá chung của các album được đầu tư hiện nay. Album Tâm 9 của ca sĩ Mỹ Tâm hay Portrait của Uyên Linh năm vừa qua mức đầu tư sản xuất cũng lên đến 1 tỷ, thậm chí còn có thể nhiều hơn nếu tính cả chi phí cho những buổi ra mắt, ký tặng, quảng bá. Thế nhưng, không thể phủ nhận là để làm một album cần rất nhiều thời gian của cả ca sĩ lẫn nhạc sĩ - producer. SlimV chia sẻ rằng nếu nhận 3 album một năm thì anh sẽ không làm được bất cứ công việc gì khác, chỉ đóng cửa trong phòng để làm nhạc. Hoàng Quyên, Đỗ Bảo và Võ Thiện Thanh mất tới 2-3 năm mới hoàn thành được album Sóng hấp dẫn. Mỹ Linh - Anh Quân cũng bỏ ra rất nhiều thời gian và công sức mới hoàn thành được Chat với Mozart II. Album cần concept, cùng lượng ca khúc lên tới 7-10 bài với số tiền đầu tư không hề nhỏ. Đó cũng là một trong những lý do các nghệ sĩ trẻ hiện nay ngại ra album. Thay vào đó, họ thường chọn cách đặt hàng nhạc sĩ 1-2 ca khúc, nếu thành hit và có sự đồng điệu sẽ lại tiếp tục hợp tác. Thực tế, nếu đầu tư 1 tỷ cho một album, ca sĩ rất khó lấy lại được vốn từ việc bán đĩa. Ca sĩ Mỹ Tâm đột phá khi bán được 10.000 CD trong bối cảnh hiện nay, nhưng "họa mi tóc nâu" cũng thừa nhận số tiền đó so với công sức bỏ ra là rất nhỏ. "Coi như bán được 10.000 đĩa là 2,5 tỷ đồng đi, nhưng công sức bỏ ra còn lớn hơn như vậy rất nhiều. Tâm ra đĩa chỉ để mọi người có được cảm xúc giống mình, đó là hạnh phúc khi được trở về thời kỳ nào đó ngày trước, thời kỳ của băng đĩa", nữ ca sĩ nói. Không chỉ Mỹ Tâm, các nghệ sĩ lớn cũng vẫn đầu tư cho album vì như nhạc sĩ Anh Quân khẳng định "nghệ sĩ không thể thiếu album". Có thể lỗ so với thời gian, công sức, tiền bạc nhưng nhiều ca sĩ vẫn chấp nhận làm. Và bù lại, một nghệ sĩ có album mới cũng dễ được đánh giá và công nhận. Nếu album có hit, thành quả lại càng không thể đong đếm. Liệu có mức giá nào thấp hơn? Trao đổi với phóng viên, nhạc sĩ Phạm Toàn Thắng cho biết việc viết theo đơn đặt hàng ca khúc từ ca sĩ là một nguồn thu tốt của nhạc sĩ và "chẳng phải chuyện gì xấu". Ca khúc cũng là chất xám, và việc ca sĩ hát ca khúc phải trả tiền tác quyền cho nhạc sĩ là bình thường. Theo tác giả Bốn chữ lắm, khi có ca khúc, ca sĩ mang đi biểu diễn, chạy show và nhận cát-xê. Do vậy, việc trả tiền cho người sáng tác là lẽ đương nhiên vì "nếu không người nhạc sĩ biết sống như thế nào". Tuy nhiên, Phạm Toàn Thắng cũng rất coi trọng sự đồng điệu, đó là lý do anh rất hạn chế những đơn đặt hàng. Anh khẳng định viết nhạc cho mình, từ những câu chuyện có thật của bản thân, viết nhạc như một cách rong chơi nên không đặt nặng chuyện tiền bạc. Bù lại, Phạm Toàn Thắng có thu nhập tốt từ viết nhạc quảng cáo, viết nhạc phim. Ca sĩ Thu Hằng - quán quân Sao Mai 2015 cũng đồng ý rằng âm nhạc luôn có sự đồng điệu. Nữ ca sĩ sinh năm 1995 cho biết khi cô làm album Hương Đạo với các ca khúc dân gian, phần đông tác giả của sáng tác đều không lấy tiền tác quyền. Về khâu phối khí cho album, Thu Hằng cho biết album của cô có 3 người phối, và mức giá thấp hơn nhiều so với thị trường. "Mỗi ca khúc chỉ mất 2-3 triệu tiền phối khí, nhưng tôi rất hài lòng về chất lượng. CD của tôi được giúp đỡ rất nhiều, nên tôi chỉ phải đầu tư cho DVD, DVD chắc chắn cần số tiền lớn hơn". Không có được mức giá thấp như Thu Hằng, nhưng OPlus cũng không mất tới 1 tỷ cho một album như mức giá thông thường. Ca sĩ Quang Minh, trưởng nhóm OPlus cho biết album Smooth ra mắt năm 2017 với tổng số tiền đầu tư là 300 triệu đồng. "300 triệu, chủ yếu là tiền sản xuất, đặt bài từ nhạc sĩ, thu âm, phối khí cho ca khúc. Ngoài ra, còn chi phí cho công việc ra mắt album. Số tiền cho truyền thông - quảng bá có thể không nhiều nhưng cũng là một phần không thể thiếu để đưa album đến gần hơn với khán giả", ca sĩ Quang Minh nói. Thực tế, mức đầu tư cho một album phụ thuộc rất nhiều vào tình cảnh của từng nghệ sĩ. Có những nghệ sĩ có thể gần như không mất tiền khi thực hiện album. Ví như diva Mỹ Linh, ê-kíp thực hiện album Chat với Mozart II của nữ ca sĩ là nhạc sĩ Anh Quân. Nữ ca sĩ hiển nhiên là không phải mất số tiền lên tới 1 tỷ vì "cây nhà lá vườn". Chồng là nhà sản xuất, gia đình nữ ca sĩ lại có phòng thu ngay tại nhà. Ê-kíp cũng toàn là bạn bè thân thiết, trong đó có cả sự tham gia của hai cô con gái Anna Trương và Mỹ Anh trong album. Bù lại, cô phải bớt chạy show và từ chối nhiều cơ hội kiếm tiền mới có đủ thời gian, công sức để hoàn thành "đứa con tinh thần". Những trường hợp như ca sĩ Mỹ Linh tuy không nhiều nhưng từng là một phần của đời sống nhạc Việt. Đó là cặp đôi thực sự, cả trong đời sống lẫn âm nhạc như Quốc Trung - Thanh Lam, Anh Quân - Mỹ Linh hay Hà Dũng - Hồ Quỳnh Hương. Nhưng khi âm nhạc bị đẩy lên thành công nghiệp, những cặp đôi như vậy cũng sẽ ít đi. Thay vào đó, sẽ là những đợt đặt hàng hai bên cùng có lợi hoặc sự phát triển của mô hình indie, singer/songwriter - tự sáng tác, tự thể hiện, tự làm nhạc cho mình. |
