Tùy vào mục đích sử dụng mà nhà sản xuất sẽ trang bị động cơ 1 hoặc nhiều xy-lanh.
Đa số những người đam mê môtô khi mua xe đều quan tâm đến công suất cũng như số lượng xy-lanh được trang bị trên xe. Nhiều người quan niệm xe càng nhiều xy-lanh thì càng mạnh, thế nhưng có những chiếc môtô địa hình (dirtbike) có dung tích xy-lanh lên đến 600 cc nhưng chỉ có 1 xy-lanh, trong khi chiếc Honda CD125 có dung tích xy-lanh 125 cc lại được trang bị đến 2 xy-lanh. Tại sao lại có sự khác nhau như vậy?
Xy-lanh là một bộ phận quan trọng không thể thiếu của động cơ đốt trong, piston sẽ di chuyển lên xuống liên tục trong xy-lanh để sinh ra công suất cho xe. Công suất động cơ tỉ lệ thuận với thể tích xy-lanh, vì thế để tăng công suất cho động cơ các hãng xe thường sử dụng phương pháp tăng kích thước thể tích của 1 xy-lanh hoặc trang bị thêm xy-lanh cho xe. Xe có cùng phân khối nhưng ít xy-lanh hơn đồng nghĩa với kích thước xy-lanh sẽ lớn hơn. Kích thước lớn cho momen xoắn cao từ những vòng tua thấp, điều này đồng nghĩa với việc xe "bốc" hơn khi tải nặng hoặc leo dốc. Những mẫu xe chuyên chạy off-road như cào cào hay các dòng xe cruiser thường được trang bị động cơ có thể tích mỗi xy-lanh lên đến 600 cc.
Tuy nhiên do được trang bị ít xy-lanh cộng với kích thước piston lớn nên những mẫu xe này khó đạt được vòng tua cao, vì thế tốc độ tối đa của những động cơ này không thật sự ấn tượng. Để khắc phục tình trạng đó, các kỹ sư đã nghiên cứu và chế tạo ra động cơ 4 xy-lanh. Cùng phân khối, xe có nhiều xy-lanh sẽ giúp piston có khối lượng nhỏ hơn nhờ vào kích thước nhỏ, nhờ đó tốc độ của xe cũng dễ dàng được đẩy lên cao. Đối với động cơ 4 kỳ (nạp - nén - nổ - xả) chỉ có kỳ nổ giúp động cơ sinh công, xe được trang bị động cơ 4 xy-lanh sẽ luôn luôn có 1 xy-lanh ở kỳ nổ giúp xe nhanh chóng đạt được vòng tua máy và công suất cao.
Động cơ 4 xy-lanh tuy hoạt động tốt ở tốc độ cao nhưng lại không phù hợp để chạy chậm vì ở những vòng tua thấp khối động cơ này hoạt động yếu cộng với khối lượng nặng. Những mẫu xe được sinh ra với mục đích thiên về tốc độ như Honda CBR1000RR, Yamaha YZF-R1, Suzuki GSX-S1000... thường được trang bị động cơ 4 xy-lanh. Tóm lại, động cơ 1 xy-lanh phù hợp cho những xe cần momen xoắn cao ở những vòng tua thấp nhưng không yêu cầu tốc độ cao như những xe môtô địa hình. Ngược lại, động cơ 4 xy-lanh chỉ phát huy tác dụng ở dãy vòng tua cao.
Ngày nay 1 số mẫu xe được trang bị động cơ 3 xy-lanh. Đây là kiểu động cơ kết hợp được ưu điểm giữa động cơ 2 xy-lanh và 4 xy-lanh với nhau, nghĩa là xe vẫn "bốc" khi chạy chậm đồng thời ở những vòng tua cao xe vẫn không bị yếu. Động cơ 3 xy-lanh dễ bắt gặp trên các mẫu naked bike như Yamaha MT-09, Triumph Street Tripple, MV Agusta Rivale...
Theo khoản 3.39 và 3.40 trong Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN - 41:2016/BGTVT ban hành kèm theo Thông tư 06/2016/TT-BGTVT, 2 phương tiện này được định nghĩa như nhau: - Xe mô tô là xe cơ giới 2 hoặc 3 bánh và các loại xe tương tự để vận chuyển hành khách, di chuyển bằng động cơ có dung tích xi-lanh từ 50cm3 trở lên, trọng lượng không quá 400kg đối với môtô hai bánh hoặc sức chở từ 350kg đến 500kg đối với môtô 3 bánh. Định nghĩa này không bao gồm xe gắn máy. - Xe gắn máy là phương tiện chạy bằng động cơ, có 2 hoặc 3 bánh và vận tốc thiết kế lớn nhất không lớn hơn 50 km/h. Nếu động cơ dẫn động là động cơ nhiệt thì dung tích làm việc hoặc dung tích tương đương không được lớn hơn 50cm3. Phân biệt xe mô tô và xe gắn máy một cách đơn giản nhất là tất cả các loại xe có tốc độ tối đa theo thiết kế lớn hơn 50 km/h, động cơ đốt trong có dung tích xi lanh lớn hơn 50cm3 là xe máy (xe mô tô). Và ngược lại là xe gắn máy.  Quy định pháp luật hiện hành về 2 loại phương tiện này cũng có nhiều điểm khác biệt, cụ thể như sau:
2. Nên mua xe mô tô hay xe gắn máy?Để lựa chọn chính xác loại phương tiện phù hợp với bản thân, người sử dụng phương tiện cần lưu ý và cân nhắc đến các tiêu chí sau:
Mỗi người dùng xe sẽ có nhu cầu đi lại khác nhau cả về quãng đường lẫn tần suất sử dụng. Ví dụ, những người đi lại không thường xuyên hoặc chỉ đi quãng đường ngắn mỗi ngày như nội trợ, học sinh thì một chiếc xe gắn máy dưới 50 phân khối là đủ. Còn với nhu cầu đi lại thường xuyên như nhân viên văn phòng, người đi làm thì đi xe máy có thể sẽ phù hợp hơn. Lưu ý là xe máy, xe mô tô không có nghĩa chỉ là xe xăng truyền thống và đồng thời xe đạp điện, xe máy điện là xe gắn máy phân khối thấp như nhiều người lầm tưởng. Hiện các loại xe máy điện cũng được trang bị phân khối lớn, như chiếc xe máy điện VinFast Theon mạnh mẽ, thời thượng có khả năng cho vận tốc tối đa tới 90km/h. Xe máy điện VinFast Klara S có các tính năng thông minh như chìa khóa chống trộm, định vị GPS, kết nối Bluetooth, kết nối App Mobile để quản lý xe và hành trình,... Các tính năng đi kèm này sẽ hỗ trợ đắc lực cho người dùng trong suốt quá trình sử dụng xe, giúp người tham gia giao thông một cách tiện lợi và an toàn hơn. Một trong những cách phân biệt xe mô tô và xe gắn máy mà nhiều người thường áp dụng là cho rằng xe gắn máy sẽ có thiết kế nhỏ hơn, tải trọng cũng thấp hơn. Đây là một nhận định tương đối vì tải trọng cụ thể còn tùy thuộc vào từng sản phẩm. Nhưng thực tế trên thị trường hiện tại, nếu bạn cần tải trọng xe cao thì xe mô tô sẽ có nhiều lựa chọn đa dạng hơn. Dù là xe mô tô hay xe gắn máy thì trên thị trường cũng có rất nhiều mẫu mã sản phẩm đa dạng về tầm giá cho người dùng lựa chọn. Nếu bạn có ngân sách mua xe thấp, khoảng trên 10 triệu đồng thì xe gắn máy sẽ là lựa chọn hợp lý hơn vì có nhiều sản phẩm thuộc phân khúc này hơn. Ví dụ, nếu người dùng xe là học sinh dưới 18 tuổi thì cần phải chọn những mẫu xe máy điện không cần bằng lái. Với nhóm đối tượng này không thể lựa chọn chạy xe mô tô để di chuyển. Hiện nay, VinFast hiện đang phân phối ra thị trường 6 dòng xe máy điện: Theon, Klara S, Klara A2, Feliz, Impes và Ludo. Giá xe máy điện VinFast hiện nay vô cùng ưu đãi dao động từ 12 đến 70 triệu đồng. Dù là loại phương tiện nào, các dòng xe máy điện thông minh VinFast với thiết kế, sức mạnh và phân khúc giá đa dạng đều có thể đáp ứng linh hoạt cho người dùng. Là người tham gia giao thông, phân biệt xe mô tô và xe gắn máy chính xác là việc làm cần thiết vì mỗi loại phương tiện sẽ có quy định khác nhau cần tuân thủ. Mỗi loại xe cũng đều có ưu nhược điểm riêng và thích hợp cho các đối tượng sử dụng khác nhau. Dù là dòng xe nào, người dùng cũng nên chọn sản phẩm chất lượng, đến từ thương hiệu uy tín để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng. |
