Để giúp bạn hiểu rõ vấn đề hơn, chúng tôi xin chia sẻ một trường hợp bệnh nhân điển hình chúng tôi đã tiếp nhận như sau:
===
Tham vấn thông tin, tư vấn và hẹn khám bệnh:
✍ Sài Gòn: Bệnh Viện Chợ Rẫy, Bệnh Viện ĐHYD
✍ Hà Nội: Đại Học Y Hà Nội, Viện 103
✍ Đà Nẵng: Bệnh viện Tâm Thần Đà Nẵng
☎ Gọi tư vấn với Bác sĩ: 19001246
===
Chào bác sĩ, tôi là nữ, năm nay 55 tuổi, trước đây làm công nhân hiện đã nghỉ hưu. Cách đây 2 tháng hai chân tôi có biểu hiện đau râm ran, không nhức mỏi nhiều, tuy nhiên dạo gần đây lại hay tê buốt nhiều, tăng về đêm gần sáng. Mỗi lần như vậy tôi đều phải lấy dầu gió xoa thật nóng thì mới đỡ. Hiện tại tôi đang điều trị bệnh tăng huyết áp bằng Amlor 5mg/ngày, trước tôi có đi khám tổng quát thì được chẩn đoán viêm dạ dày và viêm xoang, thuốc viêm dạ dày hiện chỉ khi nào đau tôi mới uống 1 viên Omeprazol, còn viêm xoang tôi không điều trị gì. Bác sĩ cho tôi hỏi là tôi bị làm sao? Tôi nên uống thuốc gì?
Trả lời:
Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến cho chúng tôi. Theo thông tin bạn mô tả, chúng tôi cho rằng bạn có thể đang mắc bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên. Vậy khi bị viêm dây thần kinh ngoại biên thì nên uống thuốc gì? Để có thể hiểu hơn về bệnh viêm dây thân kinh và thuốc chữa bệnh này thì mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây.
Viêm dây thần kinh ngoại biên là gì?
Bệnh thần kinh ngoại biên là tình trạng gây ra do sự tổn thương hệ thần kinh ngoại biên, có vai trò truyền thông tin từ não, tủy sống (hệ thần kinh trung ương) đến mọi bộ phận khác của cơ thể. Ngược lại, các dây thần kinh cũng gửi thông tin cảm giác trở lại não và tủy sống. Để hiểu chi tiết hơn về bệnh, bạn có thể xem thêm thông tin tại bài viết Viêm dây thần kinh ngoại biên là gì.
Các triệu chứng bệnh lý viêm dây thần kinh ngoại biên có liên quan tới loại dây thần kinh bị ảnh hưởng, bao gồm dây vận động, cảm giác, hệ thần kinh tự động.
Yếu cơ là triệu chứng phổ biến nhất của tổn thương thần kinh, các triệu chứng khác bao gồm: chuột rút, co giật cơ, teo cơ,…
Đối với tổn thương sợi cảm giác có thể gặp phải tình trạng tê bì, ngứa, cảm giác châm chích, nhạy cảm với kích thích,…
Tổn thương hệ thần kinh tự động có thể có ảnh hưởng tới các chức năng tiêu hóa, duy trì huyết áp, tiết mồ hôi, chức năng tình dục,…
Với tình trạng bạn mô tả cho chúng tôi, bạn có khả năng bị tổn thương dây cảm giác, với tê bì, dị cảm. Chúng tôi khuyên bạn nên đến bệnh viện hoặc các phòng khám chuyên khoa thần kinh, làm xét nghiệm đường máu, siêu âm mạch, … để được chẩn đoán bệnh chính xác và nguyên nhân và tư vấn điều trị.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
DỄ DÀNG GẶP BÁC SĨ: GỌI 1900146
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỨC KHỎE LẬP TỨC: GỌI 19001246
(Liên lạc qua điện thoại, trước khi đến trực tiếp cơ quan y tế, để tránh lây nhiễm Covid-19)
_____________________________
Người bị viêm dây thần kinh ngoại biên nên uống thuốc gì?
Một khi bệnh thần kinh đã phát triển, một vài trường hợp có thể được chữa khỏi hoàn toàn, nhưng vẫn nên điều trị sớm để cải thiện kết quả. Một số sợi thần kinh có thể tái tạo từ từ nếu tế bào thần kinh vẫn còn sống. Loại bỏ nguyên nhân cơ bản có thể ngăn ngừa tổn thương thần kinh trong tương lai. Dinh dưỡng tốt và tập thể dục hợp lý có thể tăng tốc độ chữa bệnh.
Bên cạnh các phương pháp điều trị tình trạng bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên, một số nhóm thuốc được sử dụng để làm giảm các triệu chứng thần kinh, bao gồm:
- Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid (NSAID), có thể làm giảm các triệu chứng nhẹ. Đối với các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể kê toa thuốc giảm đau loại có chứa opioid, chẳng hạn như tramadol (Conzip, Ultram) hoặc oxycodone (Roxicodone), có thể dẫn đến sự phụ thuộc và nghiện, vì vậy những thuốc này thường chỉ được kê đơn khi các phương pháp điều trị khác thất bại.
- Thuốc chống động kinh: Các loại thuốc như gabapentin (Gralise) và pregabalin (Lyrica), để điều trị bệnh động kinh, có thể làm giảm đau thần kinh. Tác dụng phụ có thể bao gồm buồn ngủ và chóng mặt.
- Thuốc chống trầm cảm: Một số thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline, doxepin và nortriptyline (Pam Bachelor), đã được tìm thấy để giúp giảm đau bằng cách can thiệp vào các quá trình hóa học trong não và tủy sống khiến bạn cảm thấy đau.
Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine duloxetine (Cymbalta) và thuốc chống trầm cảm giải phóng kéo dài venlafaxine (Effexor XR) cũng có thể làm giảm cơn đau do bệnh thần kinh ngoại biên do bệnh tiểu đường. Tác dụng phụ có thể bao gồm khô miệng, buồn nôn, buồn ngủ, chóng mặt, giảm sự thèm ăn và táo bón.
Uống thuốc trong bao lâu?
Thời gian điều trị phụ thuộc vào tình trạng bệnh hiện tại của bạn và cách bạn tuân thủ điều trị. Nếu bệnh ở giai đoạn sớm, tuân thủ điều trị và thay đổi lối sống theo hướng lành mạnh, tình trạng bệnh sẽ cải thiện rất nhanh.
Cần phải chú ý rằng, thuốc không phải là phương pháp điều trị nguyên nhân triệt để, chỉ điều trị triệu chứng, dừng thuốc đồng nghĩa với triệu chứng trội lên. Nếu nguyên nhân được khắc phục, thường bệnh thần kinh tự cải thiện.
Có tương tác với thuốc viêm xoang, viêm dạ dày, tăng huyết áp không?
Các thuốc NSAID (đặc biệt là Indomethacin) có thể làm giảm tác dụng hạ huyết áp của Amlodipin do ức chế Prostaglandin.
Các nhóm chống động kinh và chống trầm cảm chưa có nghiên cứu về tương tác thuốc với Amlor, tuy nhiên bạn không nên tự ý mua thuốc về sử dụng mà chưa có đơn của bác sĩ.
Thuốc chống trầm cảm ba vòng và các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) đã được biết uống liều thấp có thể giúp ức chế hoạt động của tế bào thần kinh kiểm soát cơn đau dạ dày do stress.
Các NSAID ức chế COX1 làm giảm tạo thành chất nhầy của niêm mạc dạ dày tá tràng. Khi chất nhầy bảo vệ bị suy giảm thì acid sẵn có trong dạ dày sẽ tấn công niêm mạc của dạ dày và gây loét. Các NSAID đường uống, đường tiêm, đặt, bôi ngoài trên diện rộng, kéo dài, đều có thể gây loét dạ dày.
Do các tương tác và tác dụng phụ có thể xảy ra, hãy thảo luận về các loại thuốc với bác sĩ. Điều này đặc biệt quan trọng khi bạn vì những loại thuốc này có thể có tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng.
_____________________________
HELLO DOCTOR- MANG SỨC KHOẺ ĐẾN CUỘC SỐNG
DỄ DÀNG GẶP BÁC SĨ: GỌI 1900146
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ SỨC KHỎE LẬP TỨC: GỌI 19001246
(Liên lạc qua điện thoại, trước khi đến trực tiếp cơ quan y tế, để tránh lây nhiễm Covid-19)
_____________________________
Nếu uống thuốc không thấy đỡ thì phải làm sao?
Việc điều trị đau thần kinh bằng thuốc không thể trị dứt điểm bệnh mà chỉ có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Có một số loại thuốc, từ thuốc mỡ bôi tại chỗ có chứa chất nóng để giúp giảm đau, đến thuốc viên, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc phiện. Nhưng có nhiều trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với phương thức điều trị nên hiệu quả không cao. Trong thực tế, giảm 30% trong đau đớn thường được coi là một thành công. Và, trong nhiều trường hợp, cơn đau thậm chí có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Một số lựa chọn khác để giúp giảm cơn đau là tập thể dục, bơi lội là tốt nhất vì nước làm giảm áp lực lên cơ thể của bạn. Châm cứu, vật lý trị liệu và thần kinh kích thích điện cũng có thể giúp giảm đau nhức.
Bởi vậy, nếu được kê đơn thuốc bạn nên tuân thủ thời gian uống và đến tái khám theo hẹn, tránh trường hợp tự động mua thuốc không được kê đơn hoặc tự ý bỏ thuốc mà không tham khảo ý kiến bác sĩ. Liên hệ đến số phòng khám của bác sĩ điều trị theo số 1900 1246
Những thông tin bạn có thể tham khảo trong bài viết:
===
Tham vấn thông tin, tư vấn và hẹn khám bệnh:
✍ Sài Gòn: Bệnh Viện Chợ Rẫy, Bệnh Viện ĐHYD
✍ Hà Nội: Đại Học Y Hà Nội, Viện 103
✍ Đà Nẵng: Bệnh viện Tâm Thần Đà Nẵng
☎ Gọi tư vấn với Bác sĩ: 19001246
===
1. Các dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng nhận biết bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên
Hệ thống thần kinh ngoại biên gửi thông tin từ não và tủy sống (hệ thần kinh trung ương) đến phần còn lại của cơ thể. Mỗi dây thần kinh trong hệ thống ngoại vi có một chức năng cụ thể, vì vậy các triệu chứng phụ thuộc vào loại dây thần kinh bị ảnh hưởng. Các loại dây thần kinh được phân thành:
- Các dây thần kinh cảm giác nhận cảm nhiệt độ, đau, rung hoặc chạm từ da
- Dây thần kinh vận động điều khiển chuyển động cơ bắp
- Các dây thần kinh tự động kiểm soát các chức năng như huyết áp, nhịp tim, tiêu hóa và bàng quang
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh lý thần kinh ngoại biên có thể bao gồm:
Đau và tê:
Nếu bị viêm dây thần kinh bạn sẽ xuất hiện triệu chứng ngứa ngứa ran hoặc rát ở cánh tay và chân. Triệu chứng này thường xuất hiện bắt đầu ở ngón chân, bàn chân. Bên cạnh đó, bạn có thể mất cảm giác ở chân và cánh tay làm bạn hầu như mất cảm giác khi giẫm lên vật nhọn hoặc không cảm xúc khi tiếp xúc với vật quá nóng hoặc quá lạnh
Các vấn đề về cơ bắp:
Bạn sẽ cảm thấy đau ở khớp cổ tay, cổ chân, đau khớp vai, cơ thể có cảm giác như kim châm hay bị điện giật. Từ đó làm vận động của cơ thể yếu đi, thậm chí cơ thể có thể bị liệt. Việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và cuộc sống hằng ngày.
Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và tim mạch
- Tiêu hóa: Bạn có thể cảm thấy no và ợ nóng dù mới chỉ ăn một ít thức ăn. Đôi khi có thể nôn ra thức ăn chưa được tiêu hóa.
- Tim mạch: Triệu chứng là bạn có thể cảm thấy đau ngực, choáng váng hoặc ngất xỉu khi đứng lên.
Ngoài ra khi bị viêm dây thần kinh ngoại biên còn làm ảnh hưởng đến chức năng tình dục và ảnh hưởng đến bàng quang.
Cảm giác đau nhức, tê buốt và ngứa ngáy là các triệu chứng thường gặp nhất của viêm dây thần kinh ngoại biên.
2. Những nguyên nhân gây ra bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên
- Chấn thương trực tiếp và đè ép lên dây thần kinh
- Các nguyên nhân chuyển hoá bao gồm: đái tháo đường, suy dinh dưỡng, bệnh porphyria và thiếu vitamin B
- Các nguyên nhân do viêm: lupus ban đỏ hệ thống, hội chứng sjogren, viêm đa động mạch nút, bệnh đa dây thần kinh mất myelin cấp và mãn tính, bệnh sarcoidose và bệnh đa xơ cứng.
- Các nguyên nhân do nhiễm trùng bao gồm: HIV/AIDS, virus herpes, virus thuỷ đậu (zona thần kinh), bệnh Lyme, bệnh phong và giang mai
- Bệnh ung thư dây thần kinh: hiếm gặp cũng có thể gây bệnh thần kinh.
- Những nguyên nhân khác của bệnh thần kinh: nghiện rượu, hoá trị, sử dụng isoniazid, metronidazole và kim loại nặng (Asen – thạch tín).
3. Biến chứng của bệnh lý viêm dây thần kinh ngoại biên
- Bỏng và chấn thương da: Bạn có thể không cảm thấy thay đổi nhiệt độ hoặc đau trên các bộ phận của cơ thể khi đã mất cảm giác.
- Nhiễm trùng: Bàn chân và các khu vực khác thiếu cảm giác có thể bị thương mà bạn không biết, từ đó gây nên không chăm sóc vệ sinh đầy đủ dẫn đến nhiễm trùng. Kiểm tra những vùng bị mất cảm giác thường xuyên và điều trị chấn thương nhẹ trước khi chúng bị nhiễm trùng, đặc biệt là nếu bạn bị đái tháo đường.
- Ngã: Yếu và mất cảm giác có thể liên quan đến sự thiếu cân bằng và té ngã.
4. Chẩn đoán và điều trị viêm dây thần kinh ngoại biên
Để chẩn đoán, các bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng cộng với việc thực hiện xét nghiệm cần thiết để xác định xem trường hợp của người bệnh có đúng là bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên hay không. Sau đó mới định hướng phương pháp điều trị tùy vào từng trường hợp bệnh lý.
Mục đích chung của các phương pháp là giảm nhanh chóng các cơn đau và phục hồi các tổn thương ở hệ thần kinh ngoại biên cho người bệnh. Theo đó, chúng ta có thể áp dụng 2 phương pháp điều trị chính là điều trị không dùng thuốc và điều trị có dùng thuốc.
- Điều trị không dùng thuốc: Sử dụng cho những bệnh nhân ở giai đoạn đầu, tổn thương hệ thần kinh còn nhẹ. Phương pháp được sử dụng chủ yếu trong trường hợp này là châm cứu kết hợp với xung điện để đả thông khí huyết. Nếu kết hợp với một chế độ ăn uống, tập luyện hợp lý, người bệnh có thể khỏi sau từ 1 đến 2 liệu trình.
- Điều trị dùng thuốc: Sử dụng trong trường hợp hệ thần kinh đã bị tổn thương nặng hơn.
Việc điều trị viêm dây thần kinh ngoại biên thay đổi dựa trên nguyên nhân gây ra bệnh. Khi bệnh thần kinh ngoại biên xuất phát từ đái tháo đường, quản lý lượng đường trong máu là chìa khóa để điều trị. Trong bệnh lý thần kinh ngoại biên bắt nguồn từ các bệnh tự miễn, tình trạng cơ bản được điều trị bằng immunoglobulin hoặc steroid tiêm tĩnh mạch,v.v…
Thuốc
Các loại giảm đau thông thường gồm paracetamol và các NSAID (aspirin, ibuprofen,..) thường không hiệu quả. Một loạt các loại thuốc tác động lên hệ thần kinh trung ương đã được tìm thấy là hữu ích trong việc kiểm soát cơn đau thần kinh. Bao gồm thuốc chống trầm cảm ba vòng (như nortriptyline hoặc amitriptyline), thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine (SNRI) như duloxetine, và các thuốc chống động kinh như gabapentin.
Các loại thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, giảm sự ngon miệng và táo bón.
5. Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm dây thần kinh ngoại biên
Cách tốt nhất để ngăn ngừa viêm dây thần kinh ngoại biên là kiểm soát các bệnh lý nền và loại bỏ các yếu tố nguy cơ chẳng hạn như tiểu đường, nghiện rượu hoặc viêm khớp dạng thấp.
Lựa chọn lối sống lành mạnh
Chế độ ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc và protein để giữ cho thần kinh khỏe mạnh. Bảo vệ chống thiếu vitamin B-12 bằng cách ăn thịt, cá, trứng, thực phẩm từ sữa ít béo và ngũ cốc tăng cường.
Luyện tập thể dục đều đặn. Cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút đến một giờ, ít nhất ba lần một tuần.
Tránh các yếu tố có thể gây tổn thương thần kinh, bao gồm các chuyển động lặp đi lặp lại gây tì đè lên vùng thần kinh, tiếp xúc với hóa chất độc hại, hút thuốc và uống quá nhiều rượu.
Những thông tin bạn có thể tra cứu nhanh: