 Lực lượng lao động trẻ trong thời kỳ dân số vàng cần được khai thác hiệu quả trước thách thức già hóa dân số - Ảnh: TT Thông tin được đưa ra tại Hội nghị công bố kết quả và tổng kết tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 được Tổng cục Thống kê công bố sáng 19-12. Ông Nguyễn Bích Lâm, tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, cho biết với tổng tỉ suất sinh là 2,09 con/phụ nữ, Việt Nam vẫn duy trì mức sinh ổn định trong hơn một thập kỷ qua. Xu hướng mất cân bằng giới tính, già hóa dân số Tỉ số giới tính của dân số là 99,1 nam/100 nữ. Năm 2018 là 114,8 bé trai/100 bé gái và năm 2019 là 111,5 bé trai/100 bé gái. Người Việt Nam có tuổi thọ trung bình là 73,6, liên tục tăng từ năm 1989 đến nay. Trong đó, tuổi thọ của nam giới là 71 và nữ giới là 76,3 tuổi. Mặc dù dân số liên tục tăng nhưng di cư đang có dấu hiệu giảm về số lượng và tỉ lệ. Người di cư có xu hướng lựa chọn điểm đến trong phạm vi quen thuộc, trong đó Đông Nam bộ là điểm đến thu hút nhất đối với người di cư khi có tới 1,3 triệu người đến. Gần 88% dân số trong độ tuổi từ 25 - 59 tham gia lực lượng lao động, trong đó có gần 40% tốt nghiệp trung học phổ thông; đã được đào tạo có bằng, chứng chỉ từ sơ cấp trở lên là 23,1%. Lao động làm việc trong khu vực dịch vụ lần đầu tiên vượt qua khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản năm 2019, đưa khu vực dịch vụ và công nghiệp sớm đạt ngưỡng 70%. Tuy nhiên, lao động giản đơn thu hút nhiều nhân lực nhất trong nền kinh tế với 33,2%. Tổng điều tra nhà ở cũng cho thấy đa số các hộ dân đều có nhà ở và đang sống tại các ngôi nhà kiên cố, bán kiên cố. Tuy nhiên, vẫn còn 1.244 hộ không có nhà ở, tương đương với 4.108 người sống ở ghe, thuyền. Có 310 người lang thang cơ nhỡ tại 10 tỉnh, thành trực thuộc trung ương đã được thu thập thông tin, không có nhà ở. Diện tích nhà ở bình quân là 23,2m2/người, tăng 6,5m2/người so với năm 2009. Có 11,7% hộ dân cư đang sống trong các ngôi nhà/căn hộ đi thuê/mượn, đặc biệt tại địa phương đông dân cư, tập trung nhiều khu công nghiệp. Điều kiện ở và sinh hoạt của hộ dân cư được cải thiện rõ rệt, 99,4% hộ sử dụng điện thắp sáng; nguồn nước hợp vệ sinh là 97,4%; hơn 91% hộ sử dụng tivi, điện thoại và hơn 30% hộ có máy tính… Bà Naomi Kitahara, trưởng đại diện Quỹ dân số Liên Hiệp quốc tại Việt Nam, cho rằng dân số Việt Nam đang già hóa với tốc độ nhanh, từ 35,9% năm 2009 lên 48,8% năm 2019, nên Việt Nam cần giải quyết thách thức già hóa dân số. Giải quyết thách thức già hóa dân số Tuổi thọ bình quân tăng là minh chứng thành tựu phát triển xã hội và chăm sóc sức khỏe con người của Việt Nam, song bà Naomi Kitahara bày tỏ lo ngại khi tỉ lệ mất cân bằng giới tính đang có xu hướng tăng. "Có nhiều khả năng do sự lựa chọn giới tính thai nhi vì ưa thích con trai, một phần do văn hóa truyền thống. Do đó, từ quan điểm bình đẳng giới, hệ lụy mất cân bằng giới tính, việc lựa chọn giới tính theo giới cần phải dừng lại. Phải tăng cường thực hiện khung pháp lý và chính sách hiện hành, ngăn chặn lựa chọn giới tính và bình đẳng giới" - bà Naomi Kitahara nói. Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng đây là cuộc tổng điều tra dân số và nhà ở có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, ứng dụng công nghệ thông tin đã giúp điều tra chính xác, kịp thời, tiết kiệm hàng trăm tỉ đồng cho ngân sách. "Việt Nam đang giai đoạn dân số vàng, cứ 1 người phụ thuộc có 2 người đi làm nhưng tốc độ già hóa đang tăng nhanh, tỉ lệ người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên ở mức cao, chỉ số già hóa 48,8%, tăng 2 lần so với năm 1999. Việt Nam được đánh giá là nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất" - Phó thủ tướng nhấn mạnh.
Theo số liệu của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong giai đoạn 2013 - 2017, số doanh nghiệp thành lập mới ở Việt Nam có xu hướng tăng theo từng năm, từ 76.955 doanh nghiệp năm 2013, lên 94.754 doanh nghiệp năm 2015 và năm 2017 là 126.859 doanh nghiệp. Cùng với đó, số vốn đăng ký của các doanh nghiệp mới cũng tăng tương ứng trong các năm 2013, 2015 và 2017 lần lượt là 398.681 tỷ đồng, 601.519 tỷ đồng và 1.295.911 tỷ đồng. So sánh giữa năm 2013 và 2017, có thể thấy, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng 1,65 lần, số vốn đăng ký tăng 3,25 lần, tỷ trọng vốn đăng ký bình quân/doanh nghiệp tăng 1,96 lần. Riêng trong 8 tháng năm 2018, số doanh nghiệp thành lập mới là 87.448, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2017, với số vốn đăng ký là 878.627 tỷ đồng. Nhiều chuyên gia đánh giá, xu hướng này là kết quả của quá trình cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao nhận thức khởi nghiệp, nâng cao tỷ lệ người trưởng thành ở Việt Nam nhận thấy có cơ hội để bắt đầu kinh doanh. Theo một nghiên cứu khác của VCCI, tỷ lệ người có ý định khởi sự kinh doanh ở Việt Nam là 22,3%, cao hơn mức 18,2% năm 2014 và gần bằng mức 24% năm 2013. Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn còn kém xa so với mức trung bình của các nước có cùng trình độ phát triển như Việt Nam.
Trăn trở về thực trạng khởi nghiệp tại Việt Nam hiện nay, PGS.TS Phạm Văn Liên-Phó Giám đốc Học viện Tài chính đưa ra sự so sánh với Israel. Nhìn vào sự phát triển của đất nước này, cần đặt câu hỏi, vì sao và bằng cách nào, một quốc gia mới gần 70 năm tuổi và chỉ có 8,5 triệu dân, điều kiện thiên nhiên vô cùng khắc nghiệt, hơn 2/3 diện tích là sa mạc, đồi núi, 95% diện tích đất nước được coi là khô hạn và không thể canh tác, hầu như không có tài nguyên thiên nhiên, nhưng đã tạo ra những nông trang đầy hoa giữa sa mạc khô cằn, đã sản sinh ra rất nhiều chủ nhân Giải thưởng Nobel, khoa học gia, kỹ nghệ gia lỗi lạc và các thương gia đại tài. Điều đáng nói, dân số Việt Nam đông hơn Israel gần 11 lần, diện tích lớn hơn 15 lần, nhưng GDP đầu người lại chưa bằng 1/16 của họ. Tương tự với đất nước Singapore, diện tích chỉ bằng 2/3 thành phố Đà Nẵng, lại có thể trở thành “con rồng châu Á”? Từ những ví dụ trên, TS. Phạm Văn Liên khẳng định, tinh thần khởi nghiệp được khơi dậy mạnh mẽ trong xã hội có nền kinh tế phát triển sôi động, có nền giáo dục khởi nghiệp với nhiều trường đại học và các trung tâm nghiên cứu - phát triển được gắn kết chặt chẽ, có đội ngũ trí thức trẻ tuổi dám nghĩ, dám làm, có cộng đồng doanh nghiệp năng động, có sự hỗ trợ tích cực của chính quyền... đã tạo nên sự phát triển thần kỳ ở những quốc gia này. Còn tại Việt Nam, mặc dù, hoạt động khởi nghiệp phát triển nhanh nhưng phần lớn diễn ra một cách tự phát, chưa có hệ thống và sự kết nối chặt chẽ. Bên cạnh đó các doanh nghiệp khởi nghiệp còn phải đối mặt với khó khăn về vốn, sự thiếu hụt kiến thức, kinh nghiệm quản trị kinh doanh… Điều này đặt ra yêu cầu cần có các chính sách khuyến khích khởi nghiệp, nhất là thông qua việc đào tạo nâng cao năng lực, trang bị kiến thức khởi sự kinh doanh cho người trưởng thành ở Việt Nam. Theo các chuyên gia kinh tế, để thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đồng bộ, nhất quán, đủ mạnh, có tính đột phá và có quy định cụ thể, tránh mang nặng tính khuyến khích chung chung; phát triển đồng bộ các loại thị trường trong nền kinh tế thị trường nhằm tạo điều kiện cho các DNNVV khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hoạt động có hiệu quả. Đồng thời, tăng cường sự liên kết hợp tác giữa DNNVV khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, cần có chính sách phát triển nhân lực cho các doanh nghiệp mới đăng ký thành lập nói chung và DNNVV khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nói riêng, trong đó, trọng tâm là nâng cao năng lực quản trị. Đối với các cá nhân trưởng thành, các nhà khởi nghiệp tương lai, cần tăng cường kỹ năng học hỏi, tích lũy kinh nghiệm trong kinh doanh, lãnh đạo và điều hành công việc. Từ đó hình thành kinh nghiệm bản thân và thói quen phản ứng linh hoạt trước các tình huống phát sinh trong hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo./.
Dân số trên thế giới hiện nay khoảng hơn 90 tỷ người và có tốc độ gia tăng dân số khá ổn định. Tại Việt Nam tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên đang có xu hướng giảm, đặc biệt là trong những năm gần đây. Tuy nhiên thực tế cho thấy rằng dân số vẫn tăng nhanh và số dân vẫn tăng lên qua các năm. Vậy có bao giờ bạn thắc mắc vì sao tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh? Bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những thắc mắc và đưa ra câu trả lời cho câu hỏi trên. Sơ lược về dân số Việt NamTheo thống kê hiệu quả tử cuộc tìm hiểu dân số lần thứ 5 tại Nước Ta cho thấy tính đến 0 giờ ngày 1/4/2019, dân số tại Nước Ta là 96.208.984 người và là vương quốc đông dân thứ 15 trên quốc tế, số lượng này cũng đứng thứ 3 về thống kê những nước có số dân đông trong khu vực Khu vực Đông Nam Á . Trong đó có 47,88 triệu dân là nam giới chiếm 49.8% và 48,32 triệu người là nữ giới chiếm 50.2% trên tổng dân số. Cũng theo đó chúng ta có thể thấy sau 10 năm, kể từ năm 2009 đến nay, quy mô dân số Việt Nam tăng thêm 10,4 triệu người, tỷ lệ gia tăng dân số bình quân đạt 1,14%/năm và có xu hướng giảm nhẹ so với giai đoạn 10 năm trước (1,18%/năm). Kết quả thống kê cũng cho thấy Nước Ta là một vương quốc có tỷ lệ dân số cao so với những nước trên quốc tế và những nước trong khu vực Khu vực Đông Nam Á với tỷ lệ dân số là 290 người / km vuông tăng 31 người / km vuông so với năm 2009. Trong đó, khu vực Thành Phố Hà Nội và Thành Phố Hồ Chí Minh có tỷ lệ dân số cao nhất cả nước, tương ứng là 2.398 người / km2 và 4.363 người / km2. Điều này chứng tỏ vận tốc đô thị hoá diễn ra ở nước ta khá nhanh và rộng khắp tại những địa phương đã tác động ảnh hưởng đến sự ngày càng tăng dân số ở khu vực thành thị . Bên cạnh đó việc phân bổ dân cư giữa các vùng kinh tế – xã hội có sự khác biệt đáng kể, chủ yếu dân cư tập trung ở vùng Đồng bằng sông Hồng với 22,5 triệu người, chiếm gần 23,4%; tiếp đến là vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung với khoảng 21%. Tây Nguyên và các vùng núi là nơi có ít dân cư sinh sống nhất chỉ chiếm 6.1% dân số.Trong đó 85.3% dân số là người kinh và 14.7% dân số là người thuộc các dân tộc khác.
Xem thêm: Tại sao lá cây có màu xanh? Những thông tin thú vị về lá cây Nhận xét về tỉ lệ gia tăng dân số tại Việt NamTheo thống kê những số liệu tích lũy được về tỉ lệ ngày càng tăng dân số Việt nam từ 1954 đến năm trước tất cả chúng ta hoàn toàn có thể đưa ra những Kết luận như sau :
Như vậy, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy rằng vì sao tỉ lệ ngày càng tăng dân số tự nhiên giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh. Vậy tại sao trường hợp này lại xảy ra ở nước ta ? Tỉ lệ ngày càng tăng dân số tự nhiên ở Nước Ta có xu thế giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh đó là bởi những nguyên do tác động ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức và sự ngày càng tăng dân số. Thứ nhất nước ta là nước có dân số đông với quy mô dân số lớn, cơ cấu tổ chức dân số trẻ và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cao. Thứ hai tỉ lệ ngày càng tăng dân số giảm nhưng vẫn là một nước có tỉ lệ ngày càng tăng dân số cao trên quốc tế, ước tính mỗi năm nước ta tăng thêm khoảng chừng 1 triệu dân . Trên đây là những thông tin về dân số và giải thích trực quan cho câu hỏi Vì sao tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh? Hy vọng bài viết đã cung cấp cho các bạn những thông tin hữu ích giúp các bạn có thêm những kiến thức hữu ích về cuộc sống. Chúc các bạn may mắn và thành công. |
