Trái Đất có bao nhiêu người

Nhưng đây chỉ là ước tính. Sự thực là không có cách nào để biết chính xác có bao nhiêu người đang sống trên thế giới ở một thời điểm nhất định. Có thể dân số thế giới đạt 8 tỷ người trước hoặc sau vài tuần, thậm chí vài tháng, so với ngày 15/11.

Liên Hợp Quốc thừa nhận sai số vào khoảng 2-3%, tương đương khoảng 150-225 triệu người. Chỉ riêng sai số này đã lớn gấp đôi dân số Việt Nam. Tuy nhiên, ước tính của UNPD là chính xác nhất có thể, dựa trên một lượng lớn dữ liệu.

Theo một nhà phân tích của UNPD, cơ quan này ước tính số người thế giới dựa trên dữ liệu mức sinh và tỷ lệ tử vong từ nhiều nguồn khác nhau. Các nguồn bao gồm điều tra dân số và hồ sơ khai sinh, khai tử của các chính phủ, các cuộc điều tra nhân khẩu học và sức khỏe độc ​​lập, dữ liệu của Tổ chức Y tế Thế giới, dữ liệu Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn.

Những khoảng trống dữ liệu

Cần lưu ý dữ liệu điều tra dân số của các chính phủ thường có sai số lớn, trong khoảng từ 2-3% ở hầu hết quốc gia, nhà phân tích yêu cầu giấu tên, làm việc cho UNPD chia sẻ với Livescience. Đối với một quốc gia tỷ dân như Trung Quốc, sai số có thể lên đến 40-60 triệu người.

Ở nhiều quốc gia đang phát triển, hệ thống khai sinh và khai tử không đủ bao quát toàn bộ dân số, có các ca sinh và ca tử vong không được ghi nhận chính thức. Và các cuộc điều tra của các nước này thường không đến được các khu vực khó tiếp cận, bỏ qua một lượng lớn dân.

Trái Đất có bao nhiêu người

Những cậu bé người Syria tại một trại dành cho người Syria di tản, ở làng Atmeh, Syria, tháng 12/2012. Ảnh: Newint.

Một yếu tố quan trọng khác, thường không được ghi nhận trong các tài liệu chính thức, là các cuộc khủng hoảng di cư và tị nạn. Các sự kiện này làm giảm dân số ở một quốc gia và làm tăng dân số một quốc gia khác.

Trong một số trường hợp, số người di cư có thể lên tới hàng triệu. Ví dụ, năm 1979, có khoảng 6,3 triệu người chuyển từ Afghanistan đến Pakistan và Iran. Năm 2011, có khoảng 12 triệu người chuyển từ Syria sang Thổ Nhĩ Kỳ, Liban, Jordan và Tây Âu.

Vì vậy, cần có dữ liệu từ các tổ chức độc lập bù đắp vào các khoảng trống này.

"Ngoài ra ở một số vùng, dữ liệu điều tra dân số rất hạn chế, điều tra thiếu sót hoặc thậm chí không có điều tra trong nhiều thập kỷ", nhà phân tích cho biết.

Mỹ và Vương quốc Anh thực hiện điều tra dân số quốc gia có độ chính xác cao 10 năm một lần. Trong khi đó, Ý đã không có một cuộc điều tra dân số nào kể từ năm 2000 và Đức thì từ năm 1987. Ngoài ra ở nhiều khu vực bị chiến tranh tàn phá, cũng rất khó điều tra dân số một cách chính xác.

27 tỷ người vào năm 2100

Dựa trên dữ liệu từ các quốc gia, UNPD đưa ra tỷ lệ tăng trưởng dân số ở từng độ tuổi ở mỗi quốc gia, từ đó xác định xu hướng tăng tổng thể của dân số thế giới theo thời gian.

Liên Hợp Quốc ước tính sau khi đạt mốc 8 tỷ người vào năm nay, dân số thế giới sẽ lên đến 10 tỷ người vào năm 2100.

Trái Đất có bao nhiêu người

Theo một ước tính đăng trên Tạp chí Khoa học Xã hội của Trung Quốc, dân số nước này đã đạt đỉnh vào năm 2021 và bắt đầu suy giảm. Ảnh: CNN.

"Tuy nhiên ước tính này dựa trên một loạt các điểm dữ liệu có thể thay đổi", nhà phân tích lưu ý. Chẳng hạn, UNPD giả định rằng người dân ở các nước đang phát triển, mức sinh cao sẽ sinh ít con hơn trong tương lai, dựa trên kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Vì thế rất khó chỉ ra một kịch bản duy nhất cho số người trên thế giới trongtương lai.

Nếu mức sinh trên thực tế ở các nước không giảm mà giữ nguyên mức như năm 2010, thế giới sẽ có 27 tỷ người vào năm 2100, theo nhà phân tích.

Chuyên gia này cũng cho biết tất cả lượng gia tăng dân số thế giới từ nay đến cuối thế kỷ sẽ diễn ra ở châu Phi, không phải châu Á.

Dữ liệu Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố đầu năm nay cho thấy dân số nước này bước vào thời kỳ suy giảm. Tỷ lệ sinh ở châu Á dao động quanh mức 1,6 ca sinh trên một phụ nữ. Trong khi đó, châu Phi vẫn còn nhiều quốc gia có mức sinh cao, lên đến 5 ca sinh trên một phụ nữ.

Những câu chuyện ít được biết về tỷ phú công nghệ

Tủ sách Công nghệ đem đến cho độc giả những cuốn sách hay nhất, đúc kết hàng trăm giờ chia sẻ của Steve Jobs, Elon Musk và những người liên quan. Chúng chứa đựng những câu chuyện công nghệ thú vị, ít khi được bật mí.

AI có thể đoán trước vé số độc đắc 2 tỷ USD không

Câu trả lời ngắn gọn là không. Trí tuệ nhân tạo phải xử lý một lượng dữ liệu khổng lồ với hàng nghìn tỷ xác suất lựa chọn khác nhau để tìm ra vé trúng giải trong 292 triệu vé.

Các chuyên gia không thể dự đoán được số dân cư trên Trái đất trong năm 2100 - Ảnh: REAL CLEAR POLITICS

Theo tạp chí The Atlantic, trong vài năm qua, Chương trình phát triển của Liên Hiệp Quốc (UNDP) đưa ra hai dự báo về dân số: một từ Trung tâm Chuyên môn về dân số và di cư (CEPAM), và một từ các nhà nghiên cứu tại Viện Đánh giá và đo lường sức khỏe (IHME), tại Đại học Washington. Cả hai đơn vị này đã dự đoán những câu chuyện về tương lai của nhân loại.

Dự báo gần đây nhất của UNDP nhận định, dân số toàn cầu sẽ đạt khoảng 10,9 tỉ người vào năm 2100, và có thể ổn định hoặc thậm chí giảm từ từ sau đó. 

CEPAM dự báo dân số sẽ đạt đỉnh 9,8 tỉ người vào khoảng năm 2070-2080, sau đó giảm xuống còn khoảng 9,5 tỉ người vào cuối thế kỷ này. CEPAM hình dung về sự già hóa dân số cực độ và một "tháp tuổi đảo ngược".

Theo IHME, dân số toàn cầu vẫn sẽ đạt đỉnh sớm hơn, ở mức 9,7 tỉ người vào năm 2064, và sau đó giảm mạnh gần 1 tỉ người trước khi thế kỷ 21 kết thúc. Dân số mà IHME chỉ ra ở mức độ thấp hơn mọi nghiên cứu khác.

Các nhà khoa học dường như có những quan điểm khác biệt về những gì cần làm tiếp theo.

Ông John Wilmoth, giám đốc UNDP, nói rằng trong thời gian ngắn, những dự báo về nhân khẩu học khá đáng tin cậy. Đến khoảng năm 2050, cả ba dự báo về dân số toàn cầu hầu hết đều được các nhà nghiên cứu nhất trí. Chỉ trong nửa sau của thế kỷ 21, các nghiên cứu về dân số mới bắt đầu phân hóa.

Mô hình UNDP cho rằng cách tốt nhất để dự đoán tương lai là nghiên cứu quá khứ, ông Wilmoth nói. Theo UNDP, mức sinh sẽ tăng ở những nơi như châu Phi. 

Tuy nhiên, các nhà nhân khẩu học ở cả CEPAM và IHME đều nhận định phụ nữ châu Phi hiện đã được tiếp cận với nền giáo dục hiện đại và các biện pháp tránh thai hiệu quả, có thể làm tăng tốc độ giảm sinh.

Một nguồn tranh cãi khác là điều gì sẽ xảy ra đối với mức sinh ở các quốc gia giàu có như Mỹ, Phần Lan và Nhật Bản. Ở nhiều nước, mức sinh đã giảm mạnh.

Tỉ lệ cần thiết để dân số của một quốc gia có thể tự thay thế từ thế hệ này sang thế hệ khác là khoảng 2,1 trẻ em/1 phụ nữ.

Mô hình UNDP và CEPAM đều kỳ vọng mức sinh cuối cùng sẽ đạt mức trung bình toàn cầu, khoảng 1,75. Tuy nhiên, điều đó đòi hỏi một sự phục hồi đáng kể ở nhiều quốc gia. Dựa trên tính toán của ông Christopher Murray, giám đốc IHME, mức sinh sẽ hội tụ gần tỉ lệ 1,3 ở hầu hết các quốc gia.

Theo các chuyên gia, nếu không thể dự đoán chính xác nhân khẩu học, thì rất khó để chuẩn bị đầy đủ lương thực, thực phẩm, năng lượng, nhà ở, y tế, và giáo dục... cho nhân loại, do đó gây tác động sâu sắc đến xã hội. 

Trái Đất có bao nhiêu người
Người gốc Á tăng mạnh nhất trong dân số Mỹ

TTO - Dữ liệu thống kê dân số Mỹ trong một thập kỷ, từ 2010 đến 2020, cho thấy số dân da trắng lần đầu tiên giảm xuống dưới 60%, trong khi số dân gốc Latin và châu Á tăng mạnh.