Trả lời:
Chào bạn,
Không phải tất cả các bé tiêm vaccine lao BCG đều tạo sẹo hoặc mưng mủ, có khảng 5% các bé sẽ không tạo sẹo. Không có sẹo BCG sau khi tiêm chủng không chứng tỏ được trẻ không được bảo vệ, cũng không khuyến cáo chỉ định tiêm lại vaccine lao.
Lao là một trong 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cần thực hiện tiêm vaccine bắt buộc. Tất cả trẻ sơ sinh đều được tiêm chủng vaccine phòng bệnh lao nếu đáp ứng đủ các tiêu chuẩn tiêm chủng, tức là không có các chống chỉ định hoặc hoãn tiêm. Thông thường tiêm chủng vaccine lao để lại một vết sẹo ở vị trí tiêm, nhiều người không có sẹo vẫn xuất hiện kháng thể bảo vệ.
Cảm ơn câu hỏi của bạn. Trân trọng!
ThS.BS Ngô Thị Kim Phượng
Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC
Thông thường tiêm chủng vaccine lao để lại một vết sẹo ở vị trí tiêm, nhiều người không có sẹo vẫn xuất hiện kháng thể bảo vệ.
Lao là một trong 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cần thực hiện tiêm vaccine bắt buộc. Tất cả trẻ sơ sinh đều được tiêm chủng vaccine phòng bệnh lao nếu đáp ứng đủ các tiêu chuẩn tiêm chủng, tức là không có các chống chỉ định hoặc hoãn tiêm.
Hiện, vaccine phòng bệnh lao sử dụng tại Việt Nam là BCG, được tiêm một liều duy nhất, không cần tiêm nhắc lại. Song, không phải ai cũng hiểu đúng để tiêm phòng hiệu quả.
Tiêm BCG không chống lại hoàn toàn sự xâm nhập của vi khuẩn gây bệnh
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng cho Trẻ em và Người lớn VNVC, cho biết BCG không chống lại hoàn toàn sự xâm nhập của vi khuẩn lao gây bệnh, nhưng có khả năng hạn chế 70% nguy cơ các thể lao nặng và các biến chứng lao nguy hiểm như lao xương, lao khớp, lao kê, lao màng não.
Vaccine tiêm trong da, liều lượng đối với trẻ dưới một tuổi là 0,05 mg BCG/ 0,1 ml còn trẻ trên một tuổi 0,1 mg BCG/ 0,1 ml.
Tiêm BCG có thể không để lại sẹo
"Không có sẹo BCG sau khi tiêm chủng không chứng tỏ được trẻ không được bảo vệ, cũng không khuyến cáo chỉ định tiêm lại vaccine lao", bác sĩ Chính nhấn mạnh. Do đó, điều cần thiết là phải chắc chắn trẻ đã được tiêm vaccine lao. Phụ huynh không nhớ con mình đã tiêm chủng lao chưa, nên xem lại tiền sử tiêm chủng của trẻ qua sổ tiêm chủng cá nhân hoặc thông báo cho cán bộ y tế truy xuất tiền sử tiêm chủng vaccine thông qua phần mềm quản lý thông tin tiêm chủng quốc gia.
Thời điểm vàng tiêm BCG là một tháng đến một năm sau sinh
Bộ Y tế khuyến cáo tiêm vaccine phòng lao cho trẻ trong vòng một tháng đến một năm sau sinh. Nếu quá thời hạn tiêm phòng, trẻ dễ mắc bệnh lao hơn bé đã được tiêm hoặc có thể nhiễm lao ngay những ngày đầu sau sinh. Lúc này hệ miễn dịch của trẻ còn yếu ớt nên không có đủ khả năng tự bảo vệ cơ thể trước mọi tác nhân xâm nhập.
Tiêm vaccine phòng lao sau một năm tuổi chỉ có tác dụng phòng bệnh khi cơ thể trẻ chưa bị nhiễm khuẩn lao. Chỉ hoãn tiêm BCG khi trẻ đang bị nhiễm khuẩn cấp, sốt cao, có bệnh ngoài da trên diện rộng, bị suy giảm miễn dịch nặng, suy dinh dưỡng nặng, trẻ thiếu cân (dưới 2 kg) và các tiêu chuẩn hoãn tiêm theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Trẻ sinh non, bé có vấn đề về sức khỏe cần theo dõi, chăm sóc đặc biệt, phải đợi đến khi thể trạng tốt, mới tiến hành tiêm phòng lao.
Không tiêm BCG cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV mà mẹ không được điều trị dự phòng lây truyền sang con, hoặc các trường hợp chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Nên tiêm vaccine phòng lao cho trẻ trong vòng một tháng đến một năm sau sinh. Ảnh do VNVC cung cấp
Tác dụng phụ khi tiêm vaccine lao
Thông thường ngay sau khi tiêm BCG, da sẽ xuất hiện một nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Khoảng hai tuần sau tiêm, chỗ tiêm xuất hiện một vết loét đỏ có kích thước nhỏ, tự lành sau hai tuần và để lại sẹo nhỏ khoảng 5 mm.
Rất hiếm trường hợp sau khi tiêm chủng có dấu hiệu nhiễm trùng BCG toàn thân, viêm hoặc sưng hạch mủ ngoại vi. Nếu có, người bệnh sẽ được tiến hành điều trị nhiễm trùng BCG theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Nguy cơ tai biến sau tiêm là rất thấp và hoàn toàn có thể phòng ngừa.
Không nên để trẻ bị đói trước khi đi tiêm chủng để đảm bảo trẻ có thể trạng tốt khi đi tiêm chủng và hạn chế các phản ứng sau tiêm vaccine. Chủ động thông báo với cán bộ y tế về tình trạng sức khỏe của con trong những trường hợp như đang ốm, sốt, sinh non, tiền sử dị ứng, có phản ứng mạnh với lần tiêm chủng trước. Người nhà nên đề nghị được cán bộ y tế kiểm tra sức khỏe của con mình trước khi tiêm chủng.
Sau khi tiêm phòng lao, bố mẹ cho trẻ ăn uống bình thường và theo dõi sau tiêm chủng 30 phút tại điểm tiêm và ít nhất 24 giờ sau tiêm tại nhà.
Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo nên đưa trẻ tới bệnh viện để kịp thời xử lý khi phát hiện những dấu hiệu bất thường sau tiêm vaccine phòng lao, bao gồm sốt cao trên 39 độ C, khó đáp ứng thuốc hạ sốt, sốt kéo dài trên 24 giờ, sốt xuất hiện sau 12 giờ tiêm chủng.
Trẻ quấy khóc kéo dài, kém tương tác với cha mẹ, trẻ mệt xỉu, li bì và hôn mê, co giật, nôn trớ, bú kém, bỏ bú, phát ban. Một số trường hợp nguy hiểm khác như thở nhanh, khó thở co kéo hõm ức, thở rên, thở ậm ạch, tím môi da nổi vân tím.
Những phản ứng nặng sau tiêm chủng thường hiếm gặp và sẽ qua khỏi nếu được phát hiện xử trí kịp thời.
Mới đây một học sinh nghèo ở TP HCM tử vong do lao ruột. Người mẹ không nhớ đã tiêm ngừa lao cho con chưa.
Thùy An
- Một học sinh tử vong vì lao ruột
Tiêm phòng lao bao lâu thì mưng mủ? Nếu không mưng mủ có làm sao không? là thắc mắc thường trực của nhiều cha mẹ mỗi khi đưa con đi chủng ngừa lao. Hãy cùng chúng tôi hóa giải những lo lâu trên trong bài viết dưới đây.
Cũng như các loại vắc xin khác, tiêm vắc xin lao có thể gây ra một số phản ứng thông thường và sẽ tự khỏi không cần phải điều trị như:
- Sốt nhẹ dưới 38,5 độ C
- Sưng, đỏ, đau ở vết tiêm
- Nổi nốt sần nhỏ, đỏ tại chỗ tiêm (thường biến mất sau 30 phút)
- Quấy khóc, bứt rứt, mệt mỏi
- Nổi ban
Ngoài ra, phản ứng điển hình nhất của tiêm vắc xin lao là sau khoảng 2 tuần đến 1-2 tháng, tại vị trí tiêm mưng mủ trong 2-3 ngày rồi đóng vảy. Sau 2 tuần, vảy bong ra, tạo thành một vết sẹo khoảng 3-5mm. Đây là dấu hiệu cho thấy việc tiêm vắc xin đã có hiệu quả, trẻ đã có miễn dịch với vi khuẩn lao.
Trường hợp khác, trẻ có thể bị viêm hạch, sưng hạch quanh vùng cổ, nách, dưới xương đòn trái sau khi tiêm từ 3-5 tuần. Hạch này sẽ tự biến mất trong khoảng 1 tháng mà không để lại di chứng. Do vậy, phụ huynh không cần quá mức lo lắng nhưng vẫn phải thực hiện theo dõi, kiểm tra trẻ theo sự hướng dẫn của cán bộ y tế.
Tiêm phòng lao bao lâu thì mưng mủ?
Thông thường vết tiêm sẽ mưng mủ sau khi tiêm lao khoảng từ 2 tuần đến 2 tháng (có trường hợp bé lên mủ lâu hơn). Tùy theo đáp ứng miễn dịch của từng bé mà thời gian mưng mủ sẽ khác nhau. Thậm chí có bé không bị loét, không lên sẹo nhưng cơ thể vẫn có đáp ứng miễn dịch.
Nếu sau 6 tháng mà bé vẫn không mưng mủ hay có sẹo, cha mẹ có thể đưa bé đi xét nghiệm xem đã có kháng thể kháng lao chưa. Nếu chưa nghĩa là bé không có đáp ứng miễn dịch và phải tiêm lại vắc xin BCG.
"Tiêm phòng lao bao lâu thì mưng mủ" là băn khoăn của nhiều cha mẹ
Hướng dẫn cha mẹ chăm sóc trẻ tại nhà sau tiêm lao
Khi đưa trẻ về nhà, gia đình cần tiếp tục theo dõi trẻ trong vòng 24 giờ và chăm sóc trẻ theo hướng dẫn sau:
Nếu trẻ sốt nhẹ, cha mẹ có thể lau mát cho trẻ ở vùng bẹn, nách. Cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
Nếu bé sưng đau tại vết tiêm, có thể chườm mát quanh vùng tiêm bằng khăn sạch thấm nước mát. Khi ôm bé tránh chạm, tì đè vào vết tiêm. Không thoa, đắp thuốc hoặc bất cứ chất gì vào chỗ tiêm để tránh kích thích, gây đau cho bé và làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Ngoài ra, vết tiêm đã lên mủ cần được giữ sạch sẽ, khô thoáng, hạn chế động chạm làm bé đau nhức. Các mẹ nên để vết mủ tự vỡ, tự lành, không tự ý nặn hay chích rạch vì có thể gây nhiễm trùng.
Nếu các phản ứng thông thường sau tiêm kéo dài trên 2 ngày và nặng hơn như: sốt cao, bỏ bú, vết tiêm sưng to, hạch sưng to kéo dài, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra và điều trị.
Nên tiêm phòng lao ở đâu tại Hà Nội?
Tại khu vực Hà Nội, gia đình có thể đưa trẻ chích ngừa tại Trung tâm Tiêm chủng Bệnh viện Đa khoa Phương Đông (Số 9 Phố Viên, P.Cổ Nhuế 2, Q.Bắc Từ Liêm, Hà Nội). Trung tâm luôn cập nhật đầy đủ vắc xin BCG phòng lao có xuất xứ rõ ràng, bảo quản đúng chuẩn, giúp ngừa bệnh tối ưu.
Trước khi tiêm phòng, trẻ được khám trước tiêm với bác sĩ chuyên khoa vắc xin để đảm bảo sức khỏe tốt nhất, đáp ứng điều kiện tiêm chủng. Gia đình sẽ được tư vấn loại vắc xin, đường tiêm, liều lượng, lịch tiêm, phản ứng sau tiêm và cách chăm sóc trẻ. Chi phí vắc xin luôn được giữ bình ổn, không đội giá vào những mùa cao điểm dịch bệnh. Khách hàng được miễn phí hoàn toàn phí khám trước và sau tiêm với bác sĩ chuyên khoa.
>>> Xem thêm: Chi phí tiêm phòng lao
Trẻ được thăm khám tận tình bởi bác sĩ chuyên khoa
Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng tại Trung tâm tiêm chủng sở hữu trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản tại các trường y khoa danh tiếng, kinh nghiệm dày dặn trong thăm khám và xử lý tình huống, tâm lý và biết cách dỗ dành trẻ, giúp trẻ có trải nghiệm tốt nhất trong quá trình tiêm. Sau tiêm 30 phút, trẻ được theo dõi trong phòng chờ thoáng mát, có khu vui chơi, đảm bảo sức khỏe tốt trước khi ra về.
Mong rằng bài viết trên đã giải đáp thỏa đáng thắc mắc cho các bậc cha mẹ về vấn đề tiêm phòng lao bao lâu thì mưng mủ. Để đặt lịch tiêm cho bé, cha mẹ vui lòng liên hệ hotline 19001806 hoặc TẠI ĐÂY để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.