Tại sao năng suất lúa tăng

Vì sao năng suất lúa vụ mùa của thành phố Hà Giang giảm ?!

HGĐT- Thành phố Hà Giang có các xã thuần nông như Phương Thiện, Phương Độ, Phương Tiến, Ngọc Đường, nơi bà con một nắng, hai sương trông chờ vào ngày thu hoạch. Tuy nhiên, năng suất, sản lượng vẫn phụ thuộc phần lớn vào yếu tố thời tiết, sâu bệnh...

Một thửa ruộng bị sâu bệnh nặng ở thôn Lâm Đồng, xã Phương Thiện.

Vụ mùa năm 2012, thành phố Hà Giang có tổng số 418 ha diện tích gieo cấy lúa mùa, trong đó có 69 ha diện tích thực hiện chương trình cánh đồng mẫu lớn, theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, Nhà nước hỗ hỗ trợ 50% giống, phân viên nén, phân lân, vôi bột, còn lại nhân dân đóng góp ngày công, 100% phân chuồng, thuốc BVTV, sản phẩm người dân được hưởng 100%; nhân dân được tập huấn, hướng dẫn thực hiện 5 cùng: Cùng sử dụng một loại giống, cùng gieo cấy, cùng đầu tư chăm sóc, cùng phòng trừ sâu bệnh và cùng thu hoạch... Chương trình mang tính nhân văn, ưu việt là thế, những tưởng ngành nông nghiệp thành phố, bà con sẽ có một vụ mùa bội thu, vì từ khi cấy đến khi cây lúa trưởng thành phát triển rất tốt, trổ bông dài, đẹp, tuy nhiên khi lúa trổ bông, vào hạt thì gặp trời mưa lớn dài ngày khiến lúa không thể vào hạt được dẫn đến bông lép, lốp trắng hoàn toàn, ảnh hưởng khá lớn đến năng suất, chất lượng hạt lúa. Một nguyên nhân nữa dẫn đến năng suất, chất lượng lúa tại thành phố năm nay đều giảm đó là sự xuất hiện của một loại sâu bệnh hại lúa mới đặc biệt nguy hiểm “Lùn sọc đen” do rầy lưng trắng là môi giới truyền vi rút lùn sọc đen gây nên, bệnh làm cho cây lúa khó trổ bông và nếu có trổ được thì cũng bị lép hoàn toàn, hiện chưa có phương thức trị bệnh hữu hiệu.

Về xã Phương Thiện, dọc hai bên đường bà con đã bắt đầu thu hoạch, chúng tôi dừng chân hỏi thăm các bác nông dân, đa số nhận được những cái lắc đầu và những tiếng thở dài mang nhiều tiếc nuối nhận định như nhau là khi lúa sinh trưởng phát triển rất tốt, đến khi trổ bông vào hạt thì gặp thời tiết không thuận lợi dẫn đến mất mùa... năng suất chất lượng thấp. Trưởng thôn Lâm Đồng, xã Phương Thiện Đàm Đức Hiển cho biết: Toàn thôn có 195 hộ, đại đa số sống bằng nghề nông nghiệp. Toàn thôn có 22 ha lúa, thì đa số bị nhiễm bệnh lem lép và bệnh lùn sọc đen nên năng suất chắc chắn sẽ giảm so với năm ngoái, khi phát hiện bệnh khuyến nông thôn đã báo cáo lên khuyến nông xã, xã đã cử cán bộ nông nghiệp xuống kiểm tra, xử lý, nhưng do đây là loại bệnh mới, diễn biến phức tạp nên không thể giải quyết được; các giống lúa bị bệnh nặng là Kương ưu 725, Việt lai 20, còn các giống truyền thống như lúa nếp, bào thai cũng nhiễm bệnh nhưng nhẹ hơn các giống lúa lai.

Ông Mạc Văn Tấn, Phó Chủ tịch UBND xã Phương Thiện cho biết, xã có 136 ha lúa mùa, trong giai đoạn để nhánh do ảnh hưởng của bão, toàn bộ cánh đồng của thôn Châng bị nước lũ tràn qua, nhân dân phải cấy lại, 4 ha bị lũ cuốn mất trắng, không thể cấy lại được. Sau thời gian ngập nước xuất hiện rầy nâu và sâu cuốn lá lớn, nhỏ với mật độ từ 50-60 con/m2, UBND xã đã tập trung chỉ đạo phun thuốc dập dịch đồng loại bằng thuốc bassa và ofatox... Ở giai đoạn trổ bông đến chắc xanh lại xuất hiện bệnh lùn sọc đen và bệnh lem lép đen hạt, xã tổ chức huy động các đoàn thể tập trung dập dịch, tiêu hủy những diện tích bị bệnh lùn sọc đen tránh lây lan ra diện rộng, đồng thời lấy mẫu bệnh gửi đi kiểm tra, phân tích ở cấp trên. Hiện xã đã tiêu hủy 4,8 ha lúa bị bệnh lùn sọc đen, còn 8,7 ha bị bệnh lem lép đen hạt sắp sửa cho thu hoạch nhưng năng suất chắc chắn giảm khoảng 30-35%...

Đồng chí Vũ Văn Nền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Giang cho biết: Vụ mùa năm nay thời tiết không thuận lợi, xuất hiện nhiều loại sâu bệnh hại lúa đặc biệt nguy hiểm như lùn sọc đen, lem lép hạt ảnh hưởng lớn đến năng suất, chất lượng lúa của thành phố. Ngay sau nhận được báo cáo về dịch bệnh gây hại lúa của các xã, UBND thành phố đã triển khai phương án dập dịch xuống hộ dân, ngay trong ngày nghỉ như khoanh vùng dịch bệnh, nhổ bỏ tiêu hủy diện tích bị bệnh lùn sọc đen, lúc đầu chỉ khoảng hơn 2 ha, nhưng do ý thức của người dân không tuân theo hướng dẫn của thành phố trong việc tiêu hủy dịch bệnh, nên đến nay đã lây lan 11,13 ha của 266 hộ trên địa bàn 3 xã: Phương Độ 6,3ha, Phương Thiện 4,8 ha, Ngọc Đường 0,03 ha... Toàn bộ diện tích bị bệnh lùn sọc đen trên địa bàn thành phố đã tiêu hủy hết tránh lây lan sang diện rộng và ảnh hưởng đến các vụ tiếp theo. Đến nay các địa phương đang tiến hành thu hoạch vụ mùa, năng suất ước chỉ đạt 48 – 50 tạ/ha, so với 54 tạ/ha vụ mùa năm 2011. Hiện thành phố đang rà soát lại diện tích bị thiêu hủy để có biện pháp hỗ trợ người dân và có kế hoạch triển khai cây vụ Đông.