Cuộc tranh luận Linux tốt hơn Windows chưa bao giờ đi đến hồi kết. Không thể phủ nhận rằng Windows hiện là hệ điều hành phổ biến nhất hiện nay và lý do mọi người yêu thích Windows đều khác nhau. Một số người thích nó vì tính thân thiện với người mới dùng, trong khi những người khác thích nó vì ứng dụng yêu thích của họ không có sẵn cho các hệ điều hành khác. Cá nhân mình, lý do duy nhất khiến mình vẫn sử dụng song song Windows và Linux là do Linux không có Adobe’s Suite.
Trong khi đó, GNU/Linux cũng đã trở nên rất phổ biến gần đây và tất cả đều được thiết lập để tăng trưởng 19,2% vào năm 2027. Mặc dù đây là một chỉ số tốt về hệ điều hành, nhưng hầu hết mọi người vẫn bỏ qua nó. Vậy nên, bài viết này sẽ khai sáng cho những con chiên yêu đạo bằng 10 lý do chứng minh Linux tốt hơn Windows. Để khách quan, bạn có thể tham khảo các lý do mình thích và không thích ở Linux.
Nói một cách đơn giản, chúng ta nói một phần mềm là mã nguồn mở khi mã nguồn (logic của ứng dụng) của phần mềm đó cho phép mọi người chỉnh sửa. Điều này có nghĩa là ngay sau khi bạn tải xuống một phần mềm mã nguồn mở, bạn sẽ có toàn quyền sở hữu nó. Nghe có vẻ không business lắm nhưng rất community.
Vì Linux là mã nguồn mở, nên hàng nghìn nhà phát triển có thể đóng góp “các phiên bản code tốt hơn” của họ để cải thiện hệ điều hành. Đặc điểm này đã giúp Linux trở thành một hệ điều hành vững chắc, an toàn và có khả năng tùy biến cao.
Mã nguồn mở đã cho phép các nhà phát triển tạo ra các phiên bản Linux của riêng họ, được gọi là các bản phân phối. Có hàng trăm bản phân phối cho những người dùng thích các nhu cầu khác nhau như thân thiện, bảo mật,…
Do đó, bạn không cần bất kỳ trình độ chuyên môn nào để sử dụng Linux vì có nhiều bản phân phối thân thiện với người dùng và bạn có thể chọn một trong số các bản phân phối đó để phục vụ bạn làm hàng ngày. Đối với người mới, các bản phân phối như Ubuntu, Linux Mint, Pop! _OS và các bản phân phối khác dựa trên Ubuntu hoặc Debian khá dễ sử dụng.
Hãy nghĩ môi trường desktop như các giao diện OneUI, ZUI, ColorOS của Android. Lấy ví dụ, Ubuntu sử dụng GNOME làm môi trường desktop mặc định. Ở đây, Ubuntu thường là nền tảng (base) và GNOME là giao diện có thể được thay thế bằng các giao diện khác.
Môi trường desktop có khả năng tùy chỉnh cao và mỗi môi trường đều có những đặc điểm riêng. Có hơn 24 môi trường desktop hiện nay, nhưng một số môi trường phổ biến nhất là GNOME, KDE, Mate, Cinnamon và Budgie.
Hầu hết các ứng dụng trên Linux đều là mã nguồn mở. Ví dụ: một sự thay thế tốt cho bộ Office của Microsoft là Libre Office. Ngoài tất cả các ứng dụng thay thế mà bạn có thể tải xuống ngay bây giờ, điều duy nhất không thể thay thế là khả năng chơi game trên Linux. Mình khẳng định luôn là Linux không chơi game tốt bằng Windows, nhưng chúng ta sẽ thấy nhiều tựa game hơn được cung cấp cho Linux trong tương lai.
Về cơ bản, trình quản lý gói quản lý những gì được cài đặt trên máy tính của bạn và cho phép bạn cài đặt, cập nhật hoặc gỡ bỏ phần mềm một cách dễ dàng. Bạn chỉ cần một câu lệnh để cài đặt một ứng dụng mới vì các trình quản lý gói sẽ giúp bạn làm những thứ còn lại. Apt là trình quản lý gói được sử dụng trong các bản phân phối dựa trên Debian/Ubuntu, trong khi các bản phân phối dựa trên Arch/Arch thì sử dụng Pacman. Tuy nhiên, bạn cũng có thể sử dụng các trình quản lý gói khác như Snap hoặc Flatpak.
Vì ban đầu Linux được tạo ra để chạy trên các máy chủ, nên bạn có thể điều hướng toàn bộ hệ thống chỉ bằng lệnh (terminal). Terminal là trái tim của Linux; đó là tất cả những gì bạn cần học để thành thạo Linux. Đây cũng là lý do quan trọng thứ 2 mình quyết định sử dụng Linux.
Bạn có thể tự động hóa các tác vụ nhờ khả năng code và triển khai các tập lệnh của riêng mình. Tuyệt vời!
Bạn có thể nghĩ rằng Linux không phổ biến nhưng, phần lớn các thiết bị trên thế giới đều chạy được trên Linux. Mọi thứ từ điện thoại các thiết bị IoT như máy nướng bánh mì thông minh đều chạy hệ điều hành Linux. Ngay cả Microsoft cũng sử dụng Linux trong nền tảng đám mây Azure của mình.
Vì Android dựa trên Linux, những phát triển gần đây đã làm phát sinh các hệ điều hành như Ubuntu Touch và Plasma Mobile. Còn quá sớm để nói rằng các hệ điều hành có tương lai trong ngành điện thoại di động, nơi các đối thủ như Android và iOS thống trị thị trường. F(x)tec là một trong những OEM gần đây đưa Ubuntu Touch và LineageOS hợp tác với XDA. Nhưng hơi thất vọng chút là con chuột với bàn phím wireless của mình không hỗ trợ driver trên Linux. Dùng thì vẫn được đó, nhưng không custom macro hay đèn đóm gì được.
Linux có thể chạy ổn định được trên những chiếc PC có phần cứng lỗi thời vốn khó chạy Windows. Yêu cầu phần cứng tối thiểu để chạy Ubuntu là cpu lõi kép 2GHz và RAM 4 GB. Nếu bạn nghĩ rằng nó vẫn còn quá nặng, thì các bản phân phối như Linux Lite chỉ cần RAM 768 MB và bộ xử lý 1 GHz.
Khả năng mang toàn bộ hệ điều hành trên một chiếc USB rất tuyệt vời. Điều này rất hữu ích, đặc biệt khi công việc chính của bạn liên quan đến việc kiểm tra số lượng lớn máy móc. Giả sử bạn đang đi du lịch và không muốn mang theo laptop, nếu bạn mang theo USB, bạn có thể khởi động vào Linux trên hầu hết mọi máy tính.
Bạn cũng có thể duy trì một thư mục chính trên nhiều bản cài đặt Linux khác nhau và giữ lại tất cả các cấu hình và tệp người dùng của bạn.
Cộng đồng Linux rất lớn mạnh và cộng đồng này rất quan trọng đối với sự phát triển của Linux. Bạn có thể hỏi bất cứ điều gì ngay cả khi câu hỏi của bạn nghe có vẻ ngu ngốc và bạn sẽ nhận được câu trả lời ngay lập tức.
Chìa khóa để học Linux là sử dụng nó một cách thường xuyên và đặt câu hỏi cho cộng đồng. Nắm vững CLI là một nhiệm vụ đầy thách thức, nhưng cơ hội nghề nghiệp vô hạn đang chờ bạn một khi bạn thành công.
Trên đây là 10 lý do tại sao Linux tốt hơn Windows, hãy cho mình biết lý do nào mà bạn sử dụng Linux, cũng như lý do tại sao bạn không dùng Linux bằng cách bình luận dưới đây nhé.
Cuộc tranh luận giữa Linux và Windows không bao giờ cũ. Không thể phủ nhận rằng Windows hiện là hệ điều hành phổ biến và hoàn chỉnh nhất hiện nay, và lý do mọi người yêu thích nó có thể khác nhau ở mỗi người. Một số thích nó vì tính chất thân thiện với người mới bắt đầu, trong khi những người khác thích nó vì ứng dụng yêu thích của họ không có sẵn cho các hệ điều hành khác. Cá nhân tôi, lý do duy nhất khiến tôi vẫn sử dụng Windows-Linux khởi động kép là do không có Adobe’s Suite trong Linux.
Trong khi đó, GNU/Linux cũng đã trở nên phổ biến gần đây và dự kiến tăng trưởng 19,2% vào năm 2027. Mặc dù đây là một chỉ báo về điều gì đó tốt về hệ điều hành, nhưng hầu hết mọi người vẫn bỏ qua nó. Do đó, đây là mười lý do tại sao Linux tốt hơn Windows.
Linux Vs Windows
Lý do 1: Mã nguồn mở
Nói một cách đơn giản, chúng ta nói một phần mềm là mã nguồn mở khi mã nguồn (logic của ứng dụng) có sẵn để mọi người chỉnh sửa. Điều này có nghĩa là ngay sau khi bạn tải xuống một phần mềm mã nguồn mở, bạn sẽ sở hữu nó.
Vì Linux là mã nguồn mở, hàng nghìn nhà phát triển đóng góp “các phiên bản mã tốt hơn” của họ để cải thiện hệ điều hành khi bạn đọc câu này. Đặc điểm này đã giúp Linux trở thành một hệ điều hành vững chắc, an toàn và có khả năng tùy biến cao.
Lý do 2: Phân phối
Mã nguồn mở đã cho phép các nhà phát triển tạo ra các phiên bản HĐH của riêng họ, được gọi là Phân phối. Có hàng trăm bản phân phối dành cho những người dùng muốn có các yếu tố cụ thể như bộ tính năng, giao diện người dùng, v.v.
Do đó, bạn không cần bất kỳ trình độ chuyên môn nào để sử dụng Linux vì có nhiều bản phân phối thân thiện với người dùng và bạn có thể chọn một trong số rất nhiều bản phân phối có thể phục vụ bạn làm trình điều khiển hàng ngày. Đối với người mới, các bản phân phối như Ubuntu, Linux Mint, Pop! _OS và các bản phân phối khác dựa trên Ubuntu hoặc Debian khá dễ làm quen.
Lý do 3: Môi trường máy tính để bàn
Hãy nghĩ về môi trường máy tính để bàn như các giao diện như MIUI, ZUI, ColorOS trên Android. Hãy lấy ví dụ Ubuntu đi kèm với GNOME làm môi trường máy tính để bàn mặc định. Ở đây, Ubuntu thường là cơ sở và GNOME là giao diện có thể được thay thế bằng các giao diện khác.
Môi trường máy tính để bàn có khả năng tùy biến cao và mỗi môi trường có đặc quyền riêng. Có hơn 24 môi trường máy tính để bàn, nhưng một số môi trường phổ biến nhất là GNOME, KDE, Mate, Cinnamon và Budgie.
Lý do 4: Ứng dụng và Trình quản lý gói
Hầu hết các ứng dụng trên Linux cũng là mã nguồn mở. Ví dụ, một sự thay thế tốt cho bộ Office của Microsoft là Libre Office. Ngoài tất cả các ứng dụng thay thế mà bạn có thể tải xuống ngay bây giờ, điều duy nhất bị tụt hậu là kịch bản chơi game trên Linux. Tôi đã viết một bài báo về Trò chơi trên Linux, vì vậy hãy nhớ xem nó. Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi “Linux có tốt hơn Windows dành cho trò chơi không” là không, nhưng chúng ta sẽ thấy nhiều tựa game hơn được cung cấp khi sự phát triển tiến bộ.
Trình quản lý gói về cơ bản theo dõi những gì được cài đặt trên máy tính của bạn và cho phép bạn cài đặt, cập nhật hoặc gỡ bỏ phần mềm một cách dễ dàng. Bạn luôn chỉ cần một lệnh để cài đặt một ứng dụng mới vì trình quản lý gói sẽ dễ dàng làm điều tương tự cho bạn. Apt là trình quản lý gói được tìm thấy trong các bản phân phối dựa trên Debian/Ubuntu, trong khi các bản phân phối dựa trên Arch/Arch sử dụng Pacman. Tuy nhiên, bạn cũng có thể sử dụng các trình quản lý gói khác như Snap và Flatpak.
Lý do 5: Dòng lệnh
Bởi vì phần lớn Linux ban đầu được tạo ra để chạy trên máy chủ, bạn có thể điều hướng toàn bộ hệ thống chỉ bằng dòng lệnh. Dòng lệnh là trái tim của Linux; đó là tất cả những gì bạn cần học để thành thạo và bạn sẽ được biết đến như một người dùng Linux thành thạo.
Bạn có thể tự động hóa các tác vụ nhờ khả năng viết và triển khai các tập lệnh của riêng mình. Điều đó không thực sự tuyệt vời phải không?
Lý do 6: Hỗ trợ đa thiết bị
Bạn có thể nghĩ rằng Linux không phổ biến nhưng, phần lớn các thiết bị trên thế giới đều chạy trên Linux. Mọi thứ từ điện thoại thông minh bỏ túi của chúng tôi đến các thiết bị IoT thông minh như máy nướng bánh mì thông minh đều chạy hệ điều hành Linux. Heck, ngay cả Microsoft cũng sử dụng Linux trong nền tảng đám mây Azure của mình.
Vì Android dựa trên Linux, những phát triển gần đây đã làm phát sinh các cổng của hệ điều hành như Ubuntu Touch và Plasma Mobile. Còn quá sớm để nói rằng họ có tương lai trong không gian di động, nơi các đối thủ như Android và iOS thống trị thị trường. F (x) tec là một trong những OEM gần đây đưa Ubuntu Touch và LineageOS hợp tác với XDA.
Lý do 7: Linux dễ dàng hơn trên phần cứng
Linux có thể thổi một luồng sinh khí mới vào những chiếc PC có phần cứng cổ lỗ vốn khó chạy Windows. Yêu cầu phần cứng tối thiểu để chạy Ubuntu là bộ xử lý lõi kép 2GHz và RAM 4 GB. Nếu bạn nghĩ rằng đó là quá nhiều, các bản phân phối như Linux Lite chỉ cần RAM 768MB và bộ xử lý 1GHz.
Lý do 8: Tính di động
Khả năng mang toàn bộ hệ điều hành trên ổ USB thật tuyệt vời! Điều này có thể tỏ ra hữu ích, đặc biệt khi công việc chính của bạn liên quan đến việc kiểm tra số lượng lớn máy móc. Giả sử bạn đang đi du lịch và không muốn mang theo máy tính xách tay của mình, nếu bạn mang theo thẻ USB, bạn có thể khởi động vào Linux trên hầu hết mọi máy tính.
Bạn cũng có thể duy trì một thư mục chính trên nhiều bản cài đặt Linux khác nhau và giữ lại tất cả các cấu hình và tệp người dùng của bạn.
Lý do 9: Cộng đồng và hỗ trợ
Trong tôi “Tại sao tôi chuyển sang Linux từ Windows”, tôi đã nói về cộng đồng Linux rộng lớn như thế nào và tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển của Linux. Bạn có thể hỏi bất cứ điều gì ngay cả khi câu hỏi của bạn nghe có vẻ ngu ngốc và bạn sẽ nhận được câu trả lời ngay lập tức.
Lý do 10: Học tập
Chìa khóa để học Linux là sử dụng nó một cách rộng rãi và đặt câu hỏi cho cộng đồng. Nắm vững CLI là một nhiệm vụ đầy thách thức, nhưng cơ hội nghề nghiệp vô hạn đang chờ bạn một khi bạn thực hiện nó.