Sự khác nhau giữa u xơ và u nang

U xơ tử cung và u nang buồng trứng là hai bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở nữ giới, thường được nhắc chung với nhau. Mặc dù vậy vẫn có rất nhiều bệnh nhân chưa thể phân biệt u xơ tử cung và u nang buồng trứng giống hay khác nhau như thế nào, qua đó có cách chủ động điều trị cho phù hợp hơn.

Vị trí phát bệnh

U xơ tử cung và u nang buồng trứng có các đặc điểm không giống nhau và được phân biệt thông qua các dạng thường gặp.

U nang buồng trứng:

• Là khối u có lớp vỏ mỏng chứa dịch lỏng hình thành tại buồng trứng.
• U nang buồng trứng phát triển từ các mô tế bào của buồng trứng hay các mô của cơ quan khác trong cơ thể người bệnh (chẳng hạn như tế bào nội mạc tử cung).
• U nang buồng trứng có thể xuất hiện ở một bên hoặc đồng thời cả hai bên buồng trứng.

U xơ tử cung:

• U xơ tử cung là khối u đặc, vị trí phát triển tại tử cung.
• U xơ có thể hình thành ở khắp các vị trí khác nhau bên trong tử cung như ở niêm mạc, dưới thanh mạc hay tận sâu trong lớp cơ tử cung.
• U xơ hình thành do các tế bào cơ trơn bị nhân lên nhiều lần và phát triển thành một khối đàn hồi, vững chắc, tách biệt khỏi phần còn lại thuộc tử cung.

Có thể nói u xơ tử cung cũng như u nang buồng trứng khác nhau ở vị trí hình thành.

Về kích thước

U nang buồng trứng và u xơ tử cung đều có thể phát triển kích thước từ vài milimet tới mức rất lớn, tương đương với kích thước của một quả dưa hấu.

Khối u có kích thước càng lớn chứng tỏ nguy cơ ung thư càng cao.

Độ tuổi hình thành

U nang buồng trứng có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi từ trẻ sơ sinh cho đến phụ nữ đã mãn kinh.

Trong khi đó, u xơ tử cung xuất hiện phổ biến ở nữ giới trong độ tuổi trung niên. Cụ thể, có khoảng 70 – 80% u xơ tử cung được phát hiện ở những phụ nữ trên 45 tuổi.

Các đặc điểm khác

U xơ và u nang hầu hết là những khối u lành tính, nguy cơ tiến triển thành ung thư rất thấp <1%.

U nang noãn buồng trứng có thể tự biến mất sau vài kỳ kinh nguyệt mà không cần điều trị.

U xơ tử cung thì có thể teo nhỏ khi phụ nữ bước sang giai đoạn mãn kinh.

Không phải loại u xơ hay u nang nào cũng cần phải mổ. Chỉ những khối u quá to hoặc gây ra biến chứng xấu thì mới cần điều trị.

Biểu hiện của bệnh

Các biểu hiện của u xơ tử cung:

• Ra kinh nhiều bất thường: Đây là triệu chứng chỉ điểm khá phổ biến của u xơ tử cung.
• Đau bụng vùng hạ vị hoặc hố chậu: Đau theo kiểu căng tức, tăng lên nhiều khi trước khi bệnh nhân đến kỳ kinh hoặc sau kỳ kinh kết thúc, cũng khá hay gặp ở bệnh nhân bị u xơ tử cung.
• Rối loạn tiểu tiện: Sự tăng sinh khối u ở tử cung chèn ép bàng quang ở phía trước làm giảm thể tích chứa đựng nước tiểu ở bàng quang.
• Vô sinh: Xuất hiện khối u ở tử cung khiến cấu trúc tử cung bị thay đổi bất thường.
• Sảy thai nhiều lần: Một trường hợp khá điển hình ở bệnh nhân bị u xơ tử cung là tình trạng thường xuyên sảy thai.

Các biểu hiện của u nang buồng trứng:

U nang buồng trứng có các biểu hiện thầm lặng hơn so với u xơ tử cung. Các biểu hiện hay gặp nhất như:

• Rối loạn kinh nguyệt: Sự rối loạn nội tiết tố nữ ở bệnh nhân u nang buồng trứng dẫn đến tình trạng rụng trứng không bình thường ở bệnh nhân, chu kỳ rụng trứng có thể kéo dài lên đến trên 35 ngày. Chu kỳ kinh nguyệt ở bệnh nhân u nang buồng trứng cũng khá bất thường do sự rối loạn rụng trứng.
• Có hiện tượng nam hóa: Sự rối loạn nồng độ hormone khiến cho buồng trứng sản xuất nhiều hơn hormone sinh dục nam androgen. Sự gia tăng sản xuất hormone sinh dục nam androgen ở các bệnh nhân u nang buồng trứng khiến cho các bệnh nhân này có hiện tượng nam hóa.
• U nang buồng trứng trên siêu âm: Biểu hiện của bệnh u nang buồng trứng còn có thể được phát hiện trên siêu âm bởi hình ảnh các nang đặc trưng xuất hiện bất thường hay không.

Phương pháp điều trị

Hiện nay để điều trị u xơ tử cung có hai phương pháp được sử dụng rộng rãi là điều trị ngoại khoa và nội khoa.

• Phương pháp nội khoa: Đây là phương pháp sử dụng thuốc để điều trị u xơ tử cung. Phương pháp sử dụng thuốc này khá hạn chế, chỉ đem lại hiệu quả kìm hãm sự phát triển của khối u mà không có tác dụng làm tan hết khối u.
• Phương pháp ngoại khoa: Là phương pháp sử dụng can thiệp ngoại khoa bằng phẫu thuật để điều trị khối u xơ tử cung. Điều trị bệnh bằng phương pháp này là tối ưu, sẽ đảm bảo bóc tách hoàn toàn khối u nếu là u lành tính và tỉ lệ tái phát rất thấp.

Tương tự như điều trị u xơ tử cung, điều trị ngoại khoa và nội khoa cũng là hai phương pháp được sử dụng để điều trị u nang buồng trứng. Tuy nhiên việc điều trị u nang buồng trứng còn phụ thuộc rất nhiều vào mong muốn có thai tiếp hay không của bệnh nhân để đưa ra lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Phòng ngừa u xơ tử cung và u nang buồng trứng

Nguyên nhân hình thành khối u bất thường hiện vẫn chưa được làm rõ, song các nhà khoa học xác định có liên quan đến yếu tố di truyền, rối loạn nội tiết tố và bệnh lý tại cơ quan của người bệnh. Do đó, khám sức khỏe phụ khoa định kỳ 6 tháng – 1 năm/lần là cần thiết để tầm soát, phát hiện sớm sự xuất hiện của khối u bất thường.

Ngoài ra, để phòng ngừa u xơ tử cung, u nang buồng trứng, cần cải thiện sức khỏe từ bên trọng bằng việc:

Ăn uống hợp lý

• Chế độ ăn giàu protein và vitamin từ các loại trái cây, rau tươi có tác dụng giảm sự phát triển bất thường của mô xơ.
• Thực phẩm bổ sung estrogen cân bằng tốt cho phụ nữ: đậu hũ, đậu lăng, sữa đậu nành,…
• Nên hạn chế nạp vào cơ thể quá nhiều chất béo dẫn đến hiện tượng cường estrogen.

Thói quen sinh hoạt hợp lý

• Thường xuyên tập thể dục giúp tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa tác nhân gây bệnh.
• Uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày.
• Điều trị triệt để các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, vệ sinh sạch sẽ vùng kín hàng ngày.
• Hạn chế việc nạo phá thai: Đây là nguyên nhân dẫn đến vô sinh và các bệnh liên quan đến tử cung, vùng kín.

Thông qua bài viết này, hi vọng bạn đọc có thể phân biệt u xơ tử cung và u nang buồng trứng – hai bệnh lý thường gặp ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nói riêng và sức khỏe chung của người phụ nữ.

U xơ và u nang là bất thường so với sự tăng trưởng của một số mô. U xơ chủ yếu được tìm thấy trong tử cung, trong khi u nang có thể xảy ra bất cứ nơi nào trong cơ thể. Cả u xơ và u nang đều lành tính và không đe dọa đến tính mạng. Hầu hết thời gian họ nói dối không bị phát hiện và chỉ được phát hiện khi kiểm tra toàn bộ cơ thể thông thường.

U xơ là gì?

U xơ là sự phát triển của tế bào được tìm thấy trong tử cung hoặc tử cung. Chúng không phải là ung thư trong tự nhiên. Chúng xảy ra ở phụ nữ thuộc nhóm tuổi sinh sản. Sự xuất hiện của chúng ít hơn ở phụ nữ trên 30 tuổi và ở phụ nữ mãn kinh. Thường có một lịch sử gia đình về tình trạng này. Về mặt y học, chúng được gọi là Leiyomyomas, myomas hoặc fibromyomas.

U xơ có thể là một hoặc nhiều số. Kích thước của chúng có thể thay đổi từ nhỏ như hạt đậu đến đủ lớn để chiếm toàn bộ tử cung. U xơ có thể được đặt ở bất cứ đâu trong tử cung. U xơ xảy ra trong lớp lót cơ tử cung được gọi là u xơ nội mạc và là loại phổ biến nhất được tìm thấy. U xơ huyết thanh phụ nằm ở thành ngoài của tử cung và đôi khi kéo dài vào khung chậu. U xơ dưới niêm mạc phát triển từ thành trong và thâm nhập vào lớp giữa của lớp lót cơ tử cung. U xơ tử cung được gắn vào thành tử cung bên ngoài thông qua một cuống hẹp hẹp.

Nguyên nhân của u xơ vẫn chưa được hiểu hoàn toàn, nhưng dường như có mối liên hệ giữa mức độ nội tiết tố nữ và kích thước của u xơ. Estrogen và progesterone mức độ cao có xu hướng làm tăng sự phát triển của u xơ, đó là lý do tại sao kích thước của chúng tăng lên trong thai kỳ, khi mức độ hormone là cao nhất. Béo phì là một nguyên nhân có thể khác của u xơ vì nó cũng liên quan đến việc tăng nồng độ estrogen. Khi mãn kinh bắt đầu, hầu hết các khối u xơ này co lại hoặc biến mất do giảm nồng độ nội tiết tố nữ. Những người ăn ít rau và trái cây và nhiều thịt đỏ có nguy cơ bị u xơ cao hơn.

Trong hầu hết các trường hợp, phụ nữ bị u xơ không biết về sự hiện diện của họ. Họ đến trong quét vùng chậu thường xuyên. Sau khi phát hiện sự tăng trưởng của chúng cần được theo dõi bằng quét theo dõi thường xuyên. Trong một số trường hợp, phụ nữ bị u xơ có dòng chảy kinh nguyệt nặng bất thường, đau vùng chậu nghiêm trọng, đau khi giao hợp và sảy thai nhiều lần. U xơ thường không ảnh hưởng đến thai kỳ, nhưng nếu chúng nằm gần âm đạo hoặc lớn, chúng có thể dẫn đến xuất hiện vòng mông, khởi phát sớm chuyển dạ và sinh mổ.

Điều trị u xơ hoàn toàn dựa trên các triệu chứng được trình bày. Trong trường hợp nhẹ hơn, thuốc giảm đau được đưa ra để giảm đau. Các loại thuốc để giảm lưu lượng kinh nguyệt được quy định. Trong trường hợp rất nặng lựa chọn phẫu thuật cắt tử cung (cắt bỏ tử cung), phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung (cắt bỏ u xơ tử cung), cắt bỏ nội mạc tử cung (sử dụng LASER), siêu âm định hướng MRI hoặc LASER để đốt cháy u xơ và thuyên tắc động mạch tử cung Được cân nhắc.

U nang là gì?

Mặt khác, u nang là túi chứa đầy chất lỏng bất thường gắn liền với cơ quan gần đó. Nhưng họ có một ranh giới màng xác định và khác biệt. Chúng có thể ảnh hưởng đến hầu như bất kỳ cơ quan nào của cơ thể như da, gan, thận, vú, buồng trứng, não, v.v ... Chúng có thể nhỏ bằng kính hiển vi hoặc to như quả bóng tennis.

Nguyên nhân của u nang vẫn chưa được xác định nhưng các yếu tố di truyền, sự phát triển cơ quan bị lỗi, tắc nghẽn trong các ống dẫn ảnh hưởng đến dòng chảy chất lỏng hoặc các điều kiện y tế như hội chứng buồng trứng đa nang có thể đóng một vai trò trong sự phát triển của họ.

Các triệu chứng của u nang có thể thay đổi tùy theo vị trí của họ. U nang gan và thận là không có triệu chứng và chỉ nhặt trên quét thường xuyên. U nang vú có thể gây đau. U nang trong não gây ra đau đầu và u nang da xuất hiện dưới dạng cục và cục.

U nang buồng trứng là túi chứa đầy chất lỏng trong buồng trứng. Nó có thể gây đau vùng chậu, đau ruột, bí tiểu, đầy bụng, thay đổi dòng chảy kinh nguyệt. Chúng cũng có thể làm cho việc thụ thai trở nên khó khăn vì chúng có thể chặn đường trứng từ buồng trứng đến tử cung. Chúng có hai loại chức năng hoặc bệnh lý. Không phải là đa dạng là ung thư.

Phẫu thuật cắt bỏ u nang hoặc hút (dẫn lưu) chất lỏng là cách duy nhất để điều trị u nang.