So sánh phụ cấp lương và tiền thưởng năm 2024

Lương là một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu của người lao động khi làm việc tại các doanh nghiệp, công ty. Bên cạnh mức lương theo thỏa thuận ban đầu thì phụ cấp lương cũng là một chính sách mà các doanh nghiệp sử dụng để gia tăng quyền lợi cho nhân viên. Vậy phụ cấp lương là gì, có những khoản chi tiết nào? Hãy cùng 1C Việt Nam tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

\>>>> XEM THÊM: Phần mềm 1C:Company Management - Quản trị doanh nghiệp sản xuất

1. Phụ cấp lương là gì?

Phụ cấp lương là một phần quan trọng trong thu nhập của người lao động. Căn cứ vào Điều 3, Thông tư 23/2015/TT-BLĐTBXH, đây là một khoản tiền doanh nghiệp dùng để bù đắp cho người lao động khi phải làm việc trong điều kiện khó khăn, độc hại; công việc có tính chất phức tạp; điều kiện sinh hoạt chưa được tính theo mức lương theo chức danh hoặc chưa được tính đầy đủ.

Phụ cấp lương bao gồm nhiều loại khác nhau như: Phụ cấp thu hút, phụ cấp theo khu vực, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp theo chức vụ, phụ cấp đắt đỏ, phụ cấp làm ban đêm, phụ cấp ưu đãi, phụ cấp cho lãnh đạo, phụ cấp làm việc trong môi trường nguy hiểm và độc hại,...Trong phần tiếp theo của bài viết, 1C Việt Nam sẽ giúp các doanh nghiệp và người lao động hiểu rõ hơn về các loại phụ cấp này.

\>>>> XEM THÊM: 10+ phần mềm tính lương được yêu thích nhất hiện nay

2. Các khoản phụ cấp lương dành cho người lao động

Bên cạnh vấn đề không hiểu rõ phụ cấp lương là gì, nhiều người còn nhầm lẫn và không phân biệt được các loại phụ cấp hiện có. Dưới đây là thông tin chi tiết về các khoản phụ cấp lương dành cho người lao động hiện nay:

2.1 Phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm

Theo Khoản 2 Điều 11 Thông tư 36/2012/TT-BLĐTBXH, phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm được quy định cụ thể như sau:

• Về mặt quan hệ lao động, người lao động khi làm việc cho người sử dụng lao động trong điều kiện độc hại, nặng nhọc, nguy hiểm; ngành nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; hoặc trực tiếp tiếp xúc với các nguồn gây bệnh truyền nhiễm do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành sẽ được hưởng khoản trợ cấp này.
• Doanh nghiệp có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, rà soát về điều kiện lao động, ngành nghề làm việc.
• Để đảm bảo quyền và lợi ích của người lao động, doanh nghiệp sẽ tiến hành xác định mức phụ cấp bằng cách so sánh các ngành nghề có mức độ tương đương trong điều kiện lao động bình thường. Mức phụ cấp đối với ngành nghề độc hại, nguy hiểm, nặng nhọc là 5% - 10%; mức phụ cấp đối với ngành nghề đặc biệt độc hại, nguy hiểm, nặng nhọc là 7% – 15%.
• Theo quy định của luật Lao động 2012, phụ cấp lương sẽ được trả cùng kỳ lương hàng tháng.

2.2 Phụ cấp chức vụ, chức danh

Bên cạnh phụ cạnh độc hại, nguy hiểm thì phụ cấp chức vụ, chức danh cũng khá phổ biến. Đây được coi là một trong những khoản thưởng thêm khi người lao động thăng tiến tới vị trí cao hơn hoặc giữ những vai trò đặc biệt.

• Đối với các chức vụ quan trọng như trưởng phòng thường sẽ được hưởng phụ cấp chức danh. Khoản tiền này giúp đáp ứng trách nhiệm và nhu cầu năng lực cần có cho các vị trí này.
• Doanh nghiệp sẽ tiến hành đánh giá, rà soát, thẩm tra công việc của người lao động và quyết định mức phụ cấp dựa trên tính chất phức tạp và tầm ảnh hưởng của kết quả làm việc.
• Theo quy định, mức phụ cấp thường dưới 15% lương theo nghiệp vụ, chuyên môn cao nhất trong bảng lương.
• Người lao động phải làm việc từ một tháng trở lên để được hưởng phụ cấp trách nhiệm.

2.3 Phụ cấp thâm niên

Phụ cấp thâm niên là khoản tiền được trả cho nhân viên có thời gian làm lâu dài tại công ty. Khoản tiền này như một cách thể hiện sự công nhận và động viên đối với sự cống hiến của nhân viên đó. Cách tính phụ cấp thâm niên dựa trên thời gian làm việc trong công ty của nhân viên. Thông thường số tiền này sẽ tăng theo thời gian làm việc của nhân viên. Ví dụ, sau 1 năm mức phụ cấp là 5%, tăng lên 7% sau 2 năm và có thể lên 10% sau 5 năm làm việc.

2.5 Phụ cấp trách nhiệm

Người lao động thường được hưởng khoản phụ cấp này khi học làm những công việc có chức trách cao hoặc vị trí quản lý quan trọng như trưởng ca, giám đốc, trưởng/phó bộ phận, trưởng/phó nhóm,...Bên cạnh đó cũng có một số công việc có nhiều trách nhiệm khác như thủ quỹ, kiểm toán, kiểm ngân,...

• Doanh nghiệp có trách nhiệm kiểm tra, đánh giá, rà soát điều kiện lao động, chi tiết công việc để đưa ra đề xuất phụ cấp hợp lý nhất.
• Mức phụ cấp trách nhiệm cao nhất hiện nay không vượt quá 10% lương chuyên môn, chức danh cao nhất trong bảng lương.
• Phụ cấp trách nhiệm được trả cùng kỳ lương hàng tháng.
• Người lao động cần cần làm việc từ 1 tháng trở lên để được hưởng trợ cấp trách nhiệm.

2.6 Phụ cấp khu vực

Phụ cấp khu vực là khoản tiền cộng thêm cho người lao động khi làm việc tại các địa bàn, khu vực được quy định trong Danh mục địa bàn hưởng phụ cấp khu vực tại Thông tư liên tịch số 11/2005/TTLT-BNV-BLĐTBXH-BTC-UBDT.

• Phụ cấp trách nhiệm được trả cùng kỳ lương hàng tháng.
• Mức phụ cấp này có thể do doanh nghiệp quyết định hoặc thỏa thuận giữa các bên.
• Người lao động phải làm việc từ một tháng trở lên để được hưởng phụ cấp khu vực.

\>>>> XEM THÊM: Hệ thống quản lý nhân sự tiền lương: Tất tần tật thông tin từ A-Z

2.7 Phụ cấp lưu động

Phụ cấp lưu động không quá phổ biến như các loại phụ cấp phía trên. Cụ thể:

• Phụ cấp lưu động được trả cho người lao động khi phải làm những công việc có tính chất di chuyển liên tục và thường xuyên bị thay đổi về địa điểm, môi trường làm việc. Một số ví dụ có thể kể đến như tu sửa đường sắt, đường bộ,...
• Doanh nghiệp có trách nhiệm đánh giá tính chất lưu động của công việc và đề ra mức chi phí hợp lý.
• Mức phụ cấp lưu động theo quy định là dưới 10% mức lương chuyên môn cao nhất trong bảng lương.
• Mức phục cấp lưu động được trả theo số ngày làm việc của người lao động.
• Phụ cấp sẽ được trả cùng kỳ lương hàng tháng.

2.8 Phụ cấp thu hút

Đối với một số công việc có điều kiện làm việc ở những nơi có xa xôi, đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật thì người lao động sẽ được hưởng thêm phụ cấp thu hút.

• Doanh nghiệp có trách nhiệm kiểm tra, đánh giá, rà soát các vùng hoặc địa bàn làm việc và đối chiếu với quy định để đưa ra đề xuất phụ cấp hợp lý nhất.
• Mức phụ cấp thu hút được quy định là dưới 35% mức lương chức danh được quy định tại bảng lương.
• Doanh nghiệp có trách nhiệm trả phụ cấp thu hút vào cùng kỳ trả lương mỗi tháng.

2.9 Phụ cấp khác mang tính chất tương tự

Theo Điều 10 của Thông tư 17/2015/TT-BLĐTBXH, doanh nghiệp có thể đề xuất thêm các khoản phụ cấp khác để khuyến khích nhân viên làm việc cũng như giữ chân được nhân sự làm lâu dài. Các phụ cấp khác sẽ được thiết kế dựa trên yêu cầu thực tế và kỹ năng thực hiện của công ty. Tuy nhiên, doanh nghiệp có nghĩa vụ phải báo cáo sở hữu để thống nhất các khoản phụ cấp trước khi đưa vào triển khai.

3. Có bắt buộc trả phụ cấp lương cho người lao động không?

Bên cạnh vấn đề phụ cấp lương là gì, rất nhiều người lao động có thắc mắc về việc doanh nghiệp có bắt buộc phải trả khoản tiền này hay không. Theo Điều 21 của Bộ luật Lao động năm 2019, phụ cấp lương là điều khoản cần có trong hợp đồng lao động. Khoản tiền này được thiết kế để bù đắp các yếu tố như điều kiện lao động khó khăn, điều kiện sinh hoạt, tính phức tạp của công việc và mức độ thu hút lao động.

Tuy nhiên, việc trả phụ cấp không phải bắt buộc đối với tất cả nhân viên mà phụ thuộc vào điều kiện công việc của từng người. Khi được trả phụ cấp lương, người sử dụng lao động cần kiểm tra, đánh giá kỹ càng các yếu tố để đảm bảo rằng mức lương được thỏa thuận đã bao gồm các khoản phụ cấp và được quy định rõ ràng.

4. Các quy định phụ cấp lương mới nhất 2024

Để hiểu rõ hơn về phụ cấp lương là gì, các quy định mới nhất về vấn đề này ra sao, hãy cùng 1C Việt Nam giải đáp các thắc mắc thường gặp dưới đây.

4.1 Mức phụ cấp lương theo quy định là bao nhiêu?

Theo Điều 21 của Bộ luật Lao động năm 2019, tiền lương đóng Bảo hiểm xã hội đã bao gồm mức lương chính thức và các khoản phụ cấp lương. Những khoản phụ cấp này sẽ được quyết định dựa trên sự kiểm tra, đánh giá của doanh nghiệp về điều kiện lao động, mức độ phức tạp, trách nhiệm của công việc và mức độ thu hút lao động.

4.2 Các loại phụ cấp lương phải đóng BHXH

Tất cả các loại phụ cấp lương kể trên phải gắn liền với quá trình làm việc và kết của công việc của người lao động. Dưới đây là các khoản phụ cấp lương phải đóng Bảo hiểm xã hội.

• Phụ cấp trách nhiệm
• Phụ cấp cho những công việc nặng nhọc, độc hại và nguy hiểm
• Phụ cấp thâm niên
• Phụ cấp khu vực
• Phụ cấp cho công việc lưu động
• Phụ cấp thu hút nhân tài
• Các khoản phụ cấp có tính chất tương tự.

Ngoài ra cũng có các khoản phụ cấp lương không cần đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể:

• Tiền thưởng
• Tiền ăn giữa giờ làm việc
• Các khoản hỗ trợ bao gồm tiền nhà ở, xăng xe, đi lại, tiền giữ trẻ, điện thoại, nuôi con nhỏ
• Hỗ trợ trong trường hợp nhân viên có thân nhân bị chết, sinh nhật, người thân kết hôn, trợ cấp cho nhân viên gặp khó khăn trong trường hợp mắc bệnh do nghề nghiệp hoặc gặp tai nạn lao động hoặc.
• Các khoản hỗ trợ và trợ cấp khác.

Từ ngày 01/01/2018, mức đóng bảo hiểm xã hội sẽ bao gồm mức lương chính, phụ cấp lương và khoản bổ sung đã được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và được chi trả đều đặn theo kỳ lương mỗi tháng. Những khoản này giúp xác định vụ thể số tiền cần đóng BHXH của người lao động.

Qua bài viết trên, mong rằng người lao động cũng như doanh nghiệp đã hiểu hơn về phụ cấp lương là gì cũng như các vấn đề khác xung quanh khoản tiền này. Việc chi trả phụ cấp lương là khác nhau tùy theo điều kiện lao động, tính chất phức tạp cũng như mức độ thu hút lao động. Để tự động hóa quá trình tính lương và phụ cấp lương, doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm 1C:Company Management - phần mềm hàng đầu về quản trị doanh nghiệp. Liên hệ ngay với 1C Việt Nam để biết thêm thông tin về phần mềm này!