Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

Từ ấy - Tố Hữu

Quảng cáo
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
  • I. Tác giả
  • II. Tác phẩm
  • Nhận định
  • I. Tác giả
  • II. Tác phẩm
  • Nhận định
Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy
Bài khác

I. Tác giả

1. Tiểu sử - Con người

- Tố Hữu (1920 - 2002)

- Thời thơ ấu: sinh ra và lớn lên trong gia đình Nho học ở Huế, vùng đất cố đô thơ mộng còn lưu giữ nhiều nét văn hóa dân gian.

- Thời thanh niên: sớm giác ngộ cách mạng, hăng say hoạt động và đấu tranh cách mạng, trải qua nhiều lần tù ngục.

- Sau đó, Tố Hữu liên tục giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy lãnh đạo của đất nước, đặc trách mặt trận văn hóa văn nghệ.

2. Sự nghiệp văn học

a. Phong cách nghệ thuật

- Về nội dung: thơ Tố Hữu là thơ trữ tình - chính trị, gắn bó và phản ánh chân thực những chặng đường cách mạng đầy gian khổ, hi sinh và những chiến công. Thể hiện lẽ sống, lí tưởng, tình cảm cách mạng của người Việt Nam hiện đại.

- Nghệ thuật thơ Tố Hữu thể hiện ở phong cách trữ tình chính trị, đậm đà tính dân tộc.

b. Các tập thơ tiêu biểu: “Từ ấy”, “Việt Bắc”, “Gió lộng”, “Ra trận”, “Máu và hoa”, “Một tiếng đờn”, “Ta với ta” …

- Ông được tặng thưởng Huân chương sao vàng năm 1994; Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996 và Giải thưởng văn học ASEAN 1999.

=> Tố Hữu là nhà thơ lớn của dân tộc, là “lá cờ đầu của thơ ca cách mạng” Việt Nam hiên đại.

Sơ đồ tư duy - Tác giả Tố Hữu

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

II. Tác phẩm

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác

- Bài thơ “Từ ấy” được Tố Hữu viết vào tháng 7/1938 nằm trong phần “Máu lửa” của tập thơ “Từ ấy”.

- Tập thơ “Từ ấy” là tập thơ đầu của Tố Hữu, gồm có ba phần: “Máu lửa”, “Xiềng xích”, “Giải phóng” (1937 – 1946).

- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ ghi lại những cảm xúc, suy tư sâu sắc khi Tố Hữu được đứng vào hàng ngũ của Đảng.

b. Vị trí bài thơ: có ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca và đánh dấu mốc quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu.

c. Bố cục: 3 phần

- Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng.

- Khổ 2: Nhận thức mới về lẽ sống.

- Khổ 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm.

2. Tìm hiểu chi tiết

a. Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng.

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

Mặt trời chân lí chói qua tim

Hồn tôi là một vườn hoa lá

Rất đậm hương và rộn tiếng chim

- “Từ ấy” : trạng từ chỉ thời gian, đánh dấu một thời điểm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong cuộc đời cách mạng và đời thơ của Tố Hữu – 7/1938, Tố Hữu được đứng vào hàng ngũ của Đảng.

- Nhan đề của bài thơ được lặp lại ngay khổ thơ I có tác dụng nhấn mạnh thời điểm nhà thơ giác ngộ lí tưởng cách mạng.

- Nghệ thuật ẩn dụ: “nắng hạ” và “mặt trời chân lí”.

+ Nắng hạ: là thứ nắng chói chang, rực rỡ, mạnh mẽ → nhấn mạnh niềm vui sướng trào dâng của khoảnh khắc nhà thơ được đón nhận lí tưởng cộng sản.

+ Mặt trời chân lí: Chân lí của Đảng, của Cách mạng.

- Sử dụng các động từ mạnh

+ Bừng: ánh sáng phát ra đột ngột.

+ Chói: Ánh sáng chiếu thẳng, mạnh.

→ Khẳng định lí tưởng cộng sản như một nguồn sáng mới làm bừng sáng cả trí tuệ và tâm hồn nhà thơ.

- Hồn tôi ... chim: so sánh + ẩn dụ kết hợp với các từ ngữ giàu sức biểu cảm đậm, rộn→ Tâm hồn nhà thơ khi được đón nhận lí tưởng cộng sản cũng căng tràn nhựa sống như một vườn cây lá xanh tươi, toả hương ngào ngạt và ríu rít tiếng chim kêu.

=> Bút pháp trữ tình lãng mạn kết hợp hình ảnh so sánh, ẩn dụ đã diễn tả cụ thể niềm vui sướng, say mê của nhà thơ trong buổi đầu đến với lí tưởng cộng sản.

b. Khổ 2: Nhận thức mới về lẽ sống

Tôi buộc lòng tôi với mọi người

Để tình trang trải với trăm nơi

Để hòn tôi với bao hồn khổ

Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời

- Lẽ sống mới của Tố Hữu được thể hiện qua những từ ngữ đặc sắc, có tác dụng gắn kết như: Buộc, trang trải, gần gũi, khối đời

+ Buộc: buộc chặt, gắn bó với mọi người → ý thức quyết tâm cao độ muốn thoát khỏi giới hạn của “cái tôi” cá nhân để hướng vào cộng đồng.

+ Trang trải: sự trải rộng tâm hồn ra với đời.

+ Gần gũi: Gần nhau về quan hệ tinh thần, tình cảm, đó là sự gắn bó ruột thịt.

+ Khối đời: Hình ảnh ẩn dụ, chỉ một khối người đông đảo, cùng chung lí tưởng. Đó là sức mạnh của tập thể nhân dân.

- Điệp từ đểtạo nhịp thơ dồn dập, thôi thúc, hăm hở.

- Từ vớitạo mối liên kết chặt chẽ với nhân dân.

=> Lẽ sống mới được đặt ra ở đây là “cái tôi” hòa vào “cái ta”; mối quan hệ hài hòa giữa riêng - chung, cá nhân - cộng đồng. Đó là mối quan hệ đoàn kết gắn bó, tạo ra sức mạnh trong cuộc đấu tranh cách mạng.

c. Khổ 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm

Tôi đã là con của vạn nhà

Là em của vạn kiếp phôi pha

Là anh của vạn đầu em nhỏ

Không áo cơm, cù bất cù bơ...

- “Tôi đã là...” → cấu trúc khẳng định rõ ràng nhận thức của tác giả về vị thế của mình trong gia đình lớn, khẳng định ý thức tự giác, chắc chắn, vững vàng của tác giả.

+ Điệp từlà: mang tính khẳng định.

+ Số từ ước lệ vạn.

+ Cách xưng hô ruột thịt con, em, anh: khẳng định tình cảm đầm ấm, thân thiết, ruột thịt.

- Từ ngữ biểu cảmkiếp phôi pha, cù bất cù bơ: Tấm lòng đồng cảm, xót thương tới những kiếp người đau khổ, bất hạnh, những con người lao động vất vả.

=> Đây là tình cảm mới mẻ và cao đẹp của một chiến sĩ cách mạng, một nhà thơ cách mạng.

d. Giá trị nội dung

- Bài thơ thể hiện sâu sắc niềm vui sướng của nhà thơ khi được đón nhận lí tưởng cộng sản, những nhận thức mới về lẽ sống cũng như những chuyển biến trong nhận thức và hành động của Tố Hữu.

e. Giá trị nghệ thuật

- Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng; ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu; giọng thơ sảng khoái; nhịp thơ hăm hở…

- Cách dùng hình ảnh ẩn dụ đầy sáng tạo; cách nói trực tiếp khẳng định.

Sơ đồ tư duy - Từ ấy

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

Nhận định

Một số nhận định về tác giả tác phẩm

1. Nhân xét về bài thơ "Từ ấy" của Tố Hữu có ý kiến cho rằng: "Từ ấy" là tiếng hát say mê, yêu đời; là lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước giác ngộ lý tưởng cộng sản".

2. Nhà thơ Hữu Thỉnh đã khẳng định: "Có sự thống nhất biện chứng giữa thân thế và sự nghiệp của Tố Hữu. Ở Tố Hữu tập trung tinh hoa, là một nhân cách văn hóa của dân tộc. Tố Hữu đã được ghi nhận với hai phương diện vừa là nhà cách mạng tiêu biểu, vừa là nhà thơ lớn. Một đời người chỉ cần làm một trong hai công việc đó đã đáng kính phục vô cùng. Thế mà Tố Hữu đã làm tốt cả hai.”

3. Theo nhà văn Mai Quốc Liên: "Tố Hữu là một tài năng thơ lớn, là nhà thơ lớn của dân tộc và của cách mạng. Đó là một tài năng thơ bẩm sinh: mới 16, 17 tuổi đã có những bài thơ hay, làm chấn động tâm hồn của cả một thế hệ. Có thể nói, gia đình, quê hương, văn hóa... đã tạo nên tài năng ấy. Nhưng cái chính vẫn là bản ngã của một tâm hồn.”

Loigiaihay.com

  • Phân tích Khổ một bài Từ ấy của Tố Hữu

  • Trong bài thơ Từ ấy xuất hiện một loạt từ chỉ số lượng nhiều: mọi người, trăm nơi, bao hồn khổ, khối đời, vạn nhà, vạn kiếp phôi pha, vạn đàn em nhỏ,... Việc dùng từ như thế nói lên điều gì?

  • Viết một đoạn văn hình dung hoàn cảnh và tâm trạng của Tố Hữu khi viết bài thơ Từ ấy

  • Phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu để thấy tâm trạng của một thanh niên say mê lí tưởng.

  • Phân tích lẽ sống trong bài thơ Từ Ấy của Tố Hữu

Quảng cáo
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Ngữ Văn 11 - Xem ngay
Báo lỗi - Góp ý

I.Tác giả:

- Tố Hữu ( 1920 – 2002) tên thật Nguyễn Kim Thành. Quê: Ông sinh ra tại Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế.

- Con đường thơ gắn liền với con đường cách mạng : Từ ấy, Việt Bắc, gió lộng…

- Dấu mốc là năm 1937, khi Tố Hữu được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng đấu tranh vì lợi ích của nhân dân, tạo ra bước ngoặt trong tư tưởng của người yêu nước trẻ.

II. Tác phẩm:

- Ngày được đứng vào hàng ngũ những người cùng phấn đấu vì một lí tưởng cao đẹp là bước ngoặt trong cuộc đời Tố Hữu, để ghi lại sự kiện đáng nhớ ấy bài thơ "Từ ấy" đã được ra đời.
Từ ấy được sáng tác năm 1938. nằm trong phần "Máu lửa" của tập Từ ấy.

1. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác

- Bài thơ “Từ ấy” được Tố Hữu viết vào tháng 7/1938 nằm trong phần“Máu lửa”của tập thơ“Từ ấy”.

- Tập thơ“Từ ấy”là tập thơ đầu của Tố Hữu, gồm có ba phần:“Máu lửa”, “Xiềng xích”, “Giải phóng” (1937 – 1946).

-Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ ghi lại những cảm xúc, suy tư sâu sắc khi Tố Hữu được đứng vào hàng ngũ của Đảng.

- Vị trí bài thơ:có ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca và đánh dấu mốc quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu.

2. Bố cục: 3 phần

- Khổ 1: Niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng của Đảng.

- Khổ 2: Nhận thức mới về lẽ sống.

- Khổ 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm.

3. Ý nghĩa nhan đề bài thơ Từ ấy

- Từ ấy là khi nhà thơ được đứng trong hàng ngũ của Đảng, chung lí tưởng của Đảng. Đánh dấu mốc son chói lọi trong cuộc đời hoạt động cách mạng của nhàthơTố Hữu. Thể hiện niềm vui sướng hân hoan của nhà cách mạng trẻ tuổi lần đầu tiên bắt gặp lí tưởng của Đảng, của cách mạng và nguyện dấn thân vào con đường máu lửaấy.

4. Phân tích chi tiết bài thơ Từ ấy

Niềm vui sướng, đam mê ghi bắt gặp lí tưởng của đảng. Từ ấy là phút giây đầu tiên tác giả đón nhận ánh sáng của lí tưởng cộng sản. Đó là phút giây thiêng liêng nhất trong cuộc đời nhà thơ

Lí tưởng cộng sản là ánh nắng hạ chói chang tỏa ra từ mặt trời chân lí đứng đắn, đẹp đẽ. Hai câu đầu viết theo bút pháp tự sự: "Từ ấy trong tôi..." Từ ấy, là lúc nhà thơ được mặt trời "chân lí" cách mạng soi sáng . Hình ảnh ẩn dụ "nắng hạ" tượng trưng như ánh sáng của Đảng, cách mạng làm bùng sáng tâm hồn nhà thơ, "mặt trời chân lí" là một liên kết đầy sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa. Câu thơ ca ngợi ánh sáng diệu kì của cách mạng, ánh sáng của những công lí, công bằng trong xã hội.

Hai câu thơsau dạt dào cảm hứng lãng mạn. Những vang động và vui tươi tràn ngập trong tâm hồn của thanh niên trẻ, niềm háo hức khi đón nhận lí tưởng cách mạng được so sánh bằng những hình ảnh và âm thanh lấy từ thiên nhiên tạo vật: "vườn hoa lá", "đậm hương" "rộn tiếng chim".

Ánh sáng của Đảng đã khiến cho hồn thơ của Tố Hữu một cuộc đời có ý nghĩa thiêng liêng, to lớn, một hồn thơ bát ngát tình yêu cách mạng, yêu đồng bào.

Nhà thơ đã đón nhận bằng cả trái tim và khối óc, tâm hồn nhà thơ như bừng tỉnh. Hai động từ bừng, chói đã đặc tả sự thay đổi bất ngờ, mạnh mẽ ấy

Hai câu cuối

Tâm hồn nhà thơ diễn ra cuộc tái sinh màu nhiệm. lí tưởng cộng sản như một nàn gió biến tâm hồn tài lụi lâu nay của nhà thơ bỗng chốc thành vườn hoa lá rực rỡ sắc hương và rộn ràng tiếng chim. Nhịp thơ linh hoạt , biến hóa, lối thơ vắt dòng khiến đoạn thơ như tiếng reo vui hân hoan, như khúc ca sôi nổi chứa chan niềm hạnh phúc, tri ân với Đảng.

5. Nhận thức mới về lẽ sống

Trước khi bắt gặp lí tưởng cộng sản tâm hồn nhà thơ thu vào cái tôi cô đơn, bế tắc không biết đi con đường là đúng đắn.

Nhưng từ khi bắt gặp lí tưởng tâm hồn nhà thơ thay đổi diệu kì:

Nhà thơ hòa vào khối đời chung cùng với cuộc sống của những người lao khổ để cùng sống và chiến đấu với lí tưởng cao đẹp là độc lập, tự do.

Ông tự nguyện gắn kết đời mình với mọi người, với trăm nơi, với bao hồn khổ. Gắn kết để sẻ chia, tạo nên sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc. Hàng loạt điệp từ, điệp cấu trúc khiến lời thơ rắn rỏi như lời thề thiêng liêng mãi sống và làm theo lí tưởng cách mạng.

6. Sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn nhà thơ

Trước khi gặp cách mạng, Tố Hữu là một thanh niên tiểu tư sản. Khi ánh sáng cách mạng như "Mặt trời chân lí chói qua tim", đã giúp nhà thơ bỏ qua tâm hồn chật hẹp để sống với một tình yêu to lớn vẹn tròn.

Nhà thơ nhận mình "là con của vạn nhà", là em của "vạn kiếp phôi pha" gần gũi bằng tình cảm xót thương những kiếp đời lao khổ\những kiếp sống đáng thương; là anh của "vạn đầu em nhỏ" "cù bất cù bơ". Nhà thơ muốn sống trong những người lao khổ ấy để cảm nhận sâu sắc, rõ nét nét đẹp của những người lao động, cùng họ đoàn kết, đứng lên đấu tranh vì độc lập, tự do. Từ những cảm nhận ấy đã giúp nhà thơ say mê hoạt động cách mạng cống hiến đời mình góp phần giải phóng đất nước, giải phóng những kiếp lầm than trong xã hội tăm tối.

Phân tích nội dung bài thơ Từ ấy của Tố Hữu

Cập nhật ngày 21/09/2020 - Tác giả: Huyền Chu

Văn mẫu phân tích bài thơ Từ ấy - Tố Hữu ngữ văn lớp 11, tuyển chọn 2 bài văn mẫu phân tích từ ấy hay nhất do Đọc sưu tầm được

Để phân tích được bài thơ Từ ấy thì các em cần nắm rõ những ý chính sau:

Về nội dung

- Niềm hân hoan, tự hào khi được đứng trong hàng ngũ Đảng - là sự kiện đánh dấu bước ngoặt lớn trong cuộc đời nhà thơ.

- Quan niệm, nhận thức mới về lẽ sống, gắn bó cái tôi cá nhân với cái ta chung của mọi người

- Sự thức tỉnh của nhà thơ hướng tới cái chung, niềm vui lớn. lí tưởng, lẽ sống lớn.

Về nghệ thuật

- Giàu nhạc điệu, cách ngắt nhịp thay đổi liên tục theo cảm xúc, có sức ngân vang

- Biện pháp tu từ sử dụng: ẩn dụ, so sánh, điệp ngữ

- Hình ảnh có nhiều gam màu rực rỡ, tươi sáng.

>>>Dàn ý phân tích bài thơ Từ ấy - Tố Hữu

Tố Hữu được coi là con chim đầu đàn vạch hướng cho cả nền thi ca Việt Nam hiện đại. Có những giai đoạn, thơ ông đã trở thành chỗ dựa tâm hồn cho mọi người. Bài thơ "Từ ấy", "Việt Bắc" in trong SGK NV 12 là hai bài thơ tiêu biểu cho phong cách thơ ông. Blog Làm văn nghị luận giới thiệu đến bạn đọc bài viết về phong cách nghệ thuật thơ của TH.

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

1. Thơ Tố Hữu là thơ trữ tình chính trị:

Có thể nói, đây là đặc điểm bao trùm, chi phối các đặc điểm khác trong phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu, bởi ông là một chiến sĩ - thi sĩ. Thơ là một sự thống nhất giữa tuyên truyền cách mạng và cảm xúc trữ tình.

- Thơ ông chủ yếu khai thác cảm hứng từ đời sống chính trị của đất nước, từ tình cảm chính trị của bản thân tác giả.

Mọi sự kiện, vấn đề của đời sống cách mạng thông qua trái tim nhạy cảm của ông đều có thể trở thành đề tài, cảm hứng nghệ thuật thật sự. Tố Hữu là nhà thơ của lý tưởng cộng sản. Ông là thơ trước hết là để phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Trong thơ TH, dù đề tài, nội dung, cảm hứng có đa dạng đến đâu thì vẫn nhất quán ở chỗ: lấy lý tưởng cách mạng, quan điểm chính trị là hệ quy chiếu. TH nhiệt tình ca ngợi lý tưởng CM, đối với nhà thơ, lý tưởng là "mặt trời chân lý chói qua tim".

- Hồn thơ TH luôn hướng tới cái "ta" chung với lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn. Ngay từ đầu, cái tôi trữ tình trong thơ TH là cái tôi chiến sĩ, sau là cái tôi nhân danh Đảng, nhân danh cộng đồng dân tộc.

+ Lẽ sống lớn của TH là chiến đấu, hi sinh vì CM, vì một ngày mai tươi sáng.
Ngày mai bao lớp đời dơ
Sẽ tan như đám mây mờ đêm nay
(Tiếng hát sông Hương)
+ Tình cảm lớn là tình cảm đối với quê hương, đất nước, nhân dân, với lãnh tụ, ca ngợi đạo lý "uống nước nhớ nguồn".
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người, sống để yêu nhau
+ Niềm vui trong thơ ông không nhỏ bé, tầm thường mà là niềm vui lớn, sôi nổi hân hoan, rực rỡ và tươi sáng nhất là những vần thơ viết về chiến thắng.
Tôi lại nhìn như đôi mắt trẻ thơ
Tổ quốc tôi chưa đẹp thế bao giờ
Xanh núi, xanh sông, xanh đồng, xanh bể
Xanh trời xanh của những ước mơ
(Vui thế hôm nay... )
Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy


2. Thơ Tố Hữu thiên về khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn:

- TH coi những sự kiện lớn của đất nước là đối tượng chủ yếu. Ông luôn đề cập đến những vấn đề lịch sử có tính chất toàn dân.

- Cảm hứng chủ đạo: cảm hứng lịch sử - dân tộc cứ không phải cảm hứng thế sự đời tư.

- Nhân vật trữ tình trong thơ ông luôn đại diện cho phẩm chất của giai cấp, của dân tộc; mang vẻ đẹp lí tưởng cách mạng. Đến cuộc kháng chiến chống Mĩ cữu nước, họ đã được nâng lên thành những hình tượng anh hùng, mang tầm vóc thời đại và lịch sử, nhiều khi được thể hiện bằng bút pháp thần thoại hóa:

+ Đó là những chiến sĩ giải phóng quân kiên cường, bất khuất:
Hoan hô anh giải phóng quân
Kính chào anh, con người đẹp nhất
Lịch sử hôn anh chàng trai chân đất
Sống hiên ngang, bất khuất ở trên đời
Như Thạch Sang của thế kỉ hai mươi
Một cây ná, một cây chông cũng tấn công giặc Mĩ
(Bài ca xuân 68)
hay

Các anh chị bước lên đài gươm máy
Đầu sắp rơi mà môi vẫn cười tươi!
Chỉ còn đây một giây sống nữa thôi
Mà mắt đó vẫn trông đời bình thản
Giữa lúc giặc hằm hằm tay lắp đạn
Anh hùng lên tấm ván vẫn hiên ngang
Vẫn oai nghi, như bao thuở, đường hoàng”
(Quyết hi sinh)

+ Đó là mẹ Tơm - người mẹ nghèo đã nuôi giấu, che chở cán bộ:
Thương người chiến sĩ căm Tây Nhật
Buồng mẹ, buồng tim giấu chúng con
+ Đó là mẹ Suốt, người mẹ Q.Bình bất chấp hiểm nguy chèo thuyền đưa bộ đội qua sông giữa làn mưa bom bão đạn kẻ thù.
+ Đó là chị Trần Thị Lý - người con gái miền Nam anh hùng:
Ôi trái tim em, trái tim vĩ đại
Còn một giọt máu tươi, còn đập mãi
Không phải cho em, cho lẽ phải trên đời
Cho quê hương, cho Tổ quốc loài người
- Khuynh hướng sử thi kết hợp với cảm hứng lãng mạn cách mạng. Thơ ông luôn hướng tới ngày mai, tương lai, khơi dậy niềm vui, lòng tin tưởng và say mê đối với cond đường CM:
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên
(Việt Bắc)
Đến cuộc kháng chiến chống Mĩ:
Hỡi Miền Bắc đó, nặng đôi vai Gánh cả non sông, vượt dặm dài Xẻ dọc Trường Sơn, đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai!
(Theo chân Bác)
Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy


3.Thơ Tố Hữu có giọng điệu riêng: tâm tình, ngọt ngào, tha thiết:

- Giọng điệu đó được thừa hưởng từ điệu hồn con người xứ Huế, những câu ca, giọng hò mái nhì, mái đẩy, nam ai nam bình... Đó còn xuất phát từ quan niệm của nhà thơ:

Thơ là tiếng nói đồng ý, đồng chí, đồng tình.

- Biểu hiện:

+ Thể hiện rõ nhất ở cách xưng hô gần gũi, thân mật. Dù trò chuyện tâm tình hay tuyên truyền CM vẫn một giọng điệu ngọt ngào, thiết tha:
Gặp nhau lưng đèo Nhe
Bóng tre trùm mát rượi
Anh vệ quốc quân ơi!
Sao mà yêu anh thế
(Cá nước)
hay
Ta về mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
(Việt Bắc)
Khi kêu gọi chiến đấu vẫn giữ nguyên giọng điệu ấy:
Anh chị em ơi!
Hãy giương súng lên cao chào xuân 68
Xuân Việt Nam, xuân của lòng dũng cảm
(Bài ca xuân 68)
+ Đó còn là sự cảm hòa giữa người và cảnh: đồng cảm, sẻ chia với thi nhân xưa:
Nỗi niềm xưa nghĩ mà thương
Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng
Nhân tình nhắm mắt chưa xong
Biết ai hậu thế khóc cùng Tố Như
(Kính gửi cụ Nguyễn Du)
+ Đó còn là tình cảm gắn bó, thủy chung với những con người CM:

Thương nhau, chia củ sắn lùi
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng

(Việt Bắc)
Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy


4. Thơ Tố Hữu đậm đà tính dân tộc:

Kế thừa truyền thống thơ ca dân tộc, đặc biệt là thơ ca dân gian và cổ điển, thơ TH đậm đà tính dân tộc trong cả nội dung và nghệ thuật.

- Nội dung:

Hiện thực đời sống CM, những tình cảm chính trị, đạo lý CM qua cảm nhận của TH đã hòa nhập, gắn bó với truyền thống tinh thần, tư tưởng đạo lý của con người VN.

- Nghệ thuật:

+ Thể thơ: TH sử dụng nhuần nhuyễn các thể thơ dân tộc (lục bát, song thất lục bát... ) và có nhiều sáng tạo phong phú.
+ Ngôn ngữ: gần gũi với lời ăn tiếng nói dân tộc, so sánh ví von, thi liệu thành ngữ, tục ngữ, ca dao...
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
(Việt Bắc)
+ Chiều sâu của tính dân tộc trong thơ TH là ở nhạc điệu:
"Âm nhạc như hồn của dân tốc, theo sát các ý thơ của TH, làm cho hiện đai mà vẫn rất VN". (Chế Lan Viên)
Em ơi Ba Lan mùa tuyết tan
Đường bạch dương sương trắng nắng tràn
(Em ơi... Ba Lan)
Ở đây, TH đã phát huy cao độ tính nhạc nhờ việc sử dụng các từ láy, thanh điệu và vần thơ. Nghệ thuật hướng về tình truyền thống hơn là sự tìm tòi đổi mới. Thành công của thơ TH là minh chứng cho sự kết hợp nhuần nhuyễn hai yếu tố CM và dân tộc trong hình thứ đẹp đẽ của thơ ca.

Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Từ ấy

Những nét chính về nhà thơ Tố Hữu

Tố Hữu (1920 – 2002), tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, sinh tại thị xã Hội An (tỉnh Quảng Nam) nhưng quê gốc của ông lại thuộc làng Phù Lai (nay thuộc xã Quảng Thọ), huyện Quảng Điền, tình Thừa Thiên – Huế. Mặc dù cuộc sống gia đình thuở ấu thơ của Tố Hữu phải trải qua những ngày tháng chật vật vì nỗi lo cơm áo nhưng điều đó không thể ngăn cách được Tố Hữu với niềm yêu thích thơ ca.

Một điều may mắn mà Tố Hữu có được chính là việc thân sinh của nhà thơ vốn là một nhà nho có kiến thức uyên thâm về thơ ca cổ điển. Nhờ vậy, Tố Hữu cũng đã ít nhiều học tập được cách làm thơ ngay từ nhỏ từ người cha đáng kính của mình. Không chỉ vậy, ông còn có một người mẹ có vốn hiểu biết rất sâu sắc với ca dao, dân ca xứ Huế, điều này giúp chúng ta có thể dẫ dàng hiểu được vì sao thơ ông lại thường có những dòng viết dạt dào cảm xúc đến như vậy.

Tố Hữu bước vào tuổi trưởng thành trong thời điểm Mặt trận Dân chủ đang diễn ra những phong trào sôi nổi. Là một trí thức nhận thức rất rõ về lí tưởng cao đẹp của cách mạng dân tộc. Tố Hữu đã nhanh chóng trở thành một người chiến sĩ và ít lâu sau đã đảm nhiệm nhiều vai trò lãnh đạo quan trọng. Chính vì sự kiên trì và sự chín chắn trong công tác, Tố Hữu đã có những đóng góp rất quan trọng và về sau ông liên tục giữ những cương vị trọng yếu trong bộ máy lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

Thành tựu trong trang đời Tố Hữu còn được viết bởi những đóng góp của ông trong lĩnh vực thơ ca. Đặc biệt, với sự nghiệp thơ cách mạng đồ sộ, ông đã được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

Phong cách thơ Tố Hữu qua bài Việt Bắc và Từ ấy

Tiêu biểu cho khuynh hướng trữ tình và chính trị sâu sắc

Tố Hữu vốn là một chiến sĩ – thi sĩ nên thơ của ông chính là thơ của lí tưởng cộng sản và mang đậm khuynh hướng trữ tình chính trị. Trong suốt quãng đời sáng tác, ông luôn xác định chính lí tưởng cách mạng và quan điểm chính trị sẽ là ngọn đuốc soi đường dẫn lối cho cảm xúc để ông viết thành thơ. Chế Lan Viên cũng đã có một nhận định đúng đắn về Tố Hữu khi nhắc đến vấn đề này: Với Tố Hữu dù “tả tình hay tả cảnh, kể chuyện mình hay kể chuyện của người, viết về các vấn đề lớn hay về một sự việc nhỏ […] là để nói cho được cái lí tưởng cộng sản ấy thôi”.

Tố Hữu viết thơ nhưng thực chất những điều ông viết chẳng khác gì dòng nhật kí chân tình ông ghi lại những bước ngoặt quan trọng trong lịch sử của cuộc cách mạng dân tộc. Trong thơ ông, ta luôn cảm nhận được từng giai đoạn trong đời sống chính trị của đất nước. Minh chứng rõ nhất cho điều nói trên đây là những tập thơ giàu giá trị mà Tố Hữu để lại cho đời như: “Từ ấy” (1937-1946), “Việt Bắc” (1947-1954), hay “Gió lộng” (1955-1961), “Ra trận” (1962-1972), “Máu và hoa” (1972-1977), Một tiếng đờn” (1992) và “Ta với ta” (1999).

Khi tìm hiểu phong cách thơ Tố Hữu, ta thấy nếu “Từ ấy” thể hiện niềm say mê trong những ngày tháng đầu được bước vào hàng ngũ của Đảng thì “Việt Bắc” là tập hợp những tác phẩm viết về công cuộc kháng Pháp anh dũng còn “Gió lộng” là những tác phẩm viết về thời kì xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc. Những tập thơ còn lại cũng sẽ phản ánh sự song hành giữa con đường thơ và con đường cách mạng của ông.

Mặc dù viết về các chặng đường cách mạng nhưng phong cách thơ Tố Hữu không phải là những dòng viết phản ánh những con số, những sự kiện một cách khô cứng. Trong các sáng tác của nhà thơ, người đọc sẽ thấy được ở đó có sự biểu hiện của những tình cảm tốt đẹp của dân tộc. Đó là tình yêu dành cho lí tưởng cao đẹp của cách mạng dân tộc cất lên thành tiếng hát say mê, vui sướng:

“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

Mặt trời chân lí chói qua tim

Hồn tôi là một vườn hoa lá

Rất đậm hương và rộn tiếng chim”

(“Từ ấy”)

Là nghĩa đồng bào gắn kết thân tình mà lúc chia xa cả người đi và kẻ ở đều xúc động, bịn rịn, quyến luyến. Kẻ ở ướm hỏi:

“Mình về mình có nhớ ta

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng

Mình về mình có nhớ không

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn”

Và tâm trạng người về đã nói lên hết tình cảm dành cho đồng bào ở lại:

“Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ bồn chồn

Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay”

(“Việt Bắc”)

Đó là những tình cảm đẹp đẽ và quý giá mà những người chiến sĩ như Tố Hữu có được trong quá trình làm cách mạng của mình.

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

Gắn liền với khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn Cách mạng

Bên cạnh nội dung trữ tình chính trị, phong cách thơ Tố Hữu cũng thường đề cập đến vấn đề mang tính sử thi và đặc biệt là khuynh hướng đậm chất sử thi ấy lại gắn liền với cảm hứng lãng mạn. Từ những dòng viết sau tập “Việt Bắc”, người đọc đã cảm nhận được cái tôi chiến sĩ trong thơ Tố Hữu đã có sự chuyển biến sang cái tôi nhân danh cộng đồng, dân tộc.

Để phản ánh những điều nói trên, Tố Hữu đã xây dựng nên những hình tượng nhân vật trữ tình là những con người đại diện cho phẩm chất sáng ngời của dân tộc và mang tầm vóc của lịch sử thời đại. Ta có thể bắt gặp trong thơ ông hình ảnh của nữ Anh hùng Lao động trong Chiến tranh Việt Nam Nguyễn Thị Suốt.

Người phụ nữ được bà con quen gọi là Mẹ Suốt ấy đã xuất hiện thật đẹp trên trang thơ của Tố Hữu trong công việc lái đò chở bộ đội, thương binh, đạn dược qua sông Nhật Lệ. Mẹ cũng như biết bao những người có trái tim nồng nàn yêu nước, nguy hiểm là thế, cơ cực là thế nhưng để cứu nước, Mẹ chẳng nề hà điều gì:

“Kể chi tuổi tác già nua

Chống chèo xin cứ thi đua đến cùng!

Ngẩng đầu, mái tóc mẹ rung

Gió lay như sóng biển tung, trắng bờ…

Gan chi gan rứa, mẹ nờ?

Mẹ rằng: Cứu nước mình chờ chi ai?”

(“Mẹ Suốt”)

Cũng như Mẹ Suốt, chị Trần Thị Lý cũng cống hiến sức mình cho công cuộc đánh giặc, chị sẵn sàng hi sinh cả tính mạng của mình.Người con gái Việt Nam ấy tuy đã ra đi nhưng đó là sự ra đi vinh quang và sẽ luôn bất tử trong lòng người ở lại:

“Ôi trái tim em trái tim vĩ đại

Còn một giọt máu tươi còn đập mãi

Không phải cho em. Cho lẽ phải trên đời

Cho quê hương em. Cho Tổ quốc, loài người!”

(“Người con gái Việt Nam”)

Họ tận hiến cho đất nước, và đến những phút cuối đời vẫn không có một chút nuối tiếc về sự lựa chọn của mình. Tiếng thét của Nguyễn Văn Trỗi vang lên trong những câu thơ của Tố Hữu là một minh chứng cho niềm tin của người anh hùng đặt vào cách mạng dân tộc:

“Lệnh: Hàng đầu quỳ xuống! Một giây thôi.

Anh thét lớn: Hãy nhớ lấy lời tôi:

Đả đảo đế quốc Mỹ!

Đả đảo Nguyễn Khánh!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Hồ Chí Minh muôn năm!

Phút giây thiêng liêng, Anh gọi Bác ba lần!”

(“Hãy nhớ lấy lời tôi”)

Tiếng thét ấy vang lên nhiều bao nhiêu có lẽ cũng chỉ để gửi gắm lòng tin tưởng và khơi dậy niềm say mê của con người vào con đường cách mạng của dân tộc. Đó chính là cảm hứng chủ đạo – cảm hứng lãng mạn mà Tố Hữu thể hiện qua cách thần thoại hóa những hình tượng anh hùng. Khi xung phong vào trận tiền với lí tưởng cao đẹp, số phận của họ không còn là số phận cá nhân nữa mà đã trở thành số phận của dân tộc, cộng đồng.

Phong cách thơ Tố Hữu có giọng điệu tâm tình ngọt ngào và tha thiết

Phong cách thơ Tố Hữu có một nét đặc sắc về giọng điệu rất dễ nhận ra, đó chính là sự ngọt ngào, tha thiết như lời tâm tình. Không khó để lí giả điều này bởi bản thân Tố Hữu có sự thừa hưởng từ những làn điệu tâm hồn của con người nơi xứ Huế mộng mơ.

Phong cách thơ Tố Hữu thường sử dụng những cách xưng hô bình dị của đời sống thường nhật nhưng lại tạo cảm giác thân thương, gần gũi vô ngần. Người đọc đến với thơ Tố Hữu vì vậy mà như đến để được nghe trò chuyện, giãi bày tâm tư. Tìm đến đọc thơ ông, người đọc sẽ lắm lần nghe ông gọi đối tượng trò chuyện bằng những tiếng gọi rất tha thiết, tự nhiên như: “Bạn đời ơi”, hay “Anh vệ quốc quân ơi”, “Anh chị em ơi”, và “Đất nước ta ơi”, “Hương giang ơi”…

“Bao khổ ấy, thôi cần chi nói nữa

Bạn đời ơi! Ta đã hiểu nhau rồi.”

(“Trăng trối”)

“Giọt giọt mồ hôi rơi

Trên má anh vàng nghệ

Anh vệ quốc quân ơi

Sao mà yêu anh thế!”

(“Cá nước”)

“Việt Nam đất nước ta ơi!

Mênh mông biển lúa đâu trười đẹp hơn

Cánh cò bay lả rập rờn

Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều”

(“Việt Nam quê hương ta”)

Với bạn đọc, nhà thơ luôn quan niệm “Thơ là chuyện đồng điệu”. Phải chăng trong những tác phẩm của mình, nhà thơ luôn mong muốn độc giả có thể cảm được tấm chân tình của nhà thơ mà đặc biệt là những tình cảm mà ông dành cho cách mạng, cho sự nghiệp cứu nước, bởi thế, nên nhà thơ cũng xác định “Thơ là tiếng nói đồng ý và đồng tình, tiếng nói đồng chí”. Do vậy, khi phân tích phong cách thơ Tố Hữu, ta thấy tác giả đã sử dụng giọng điệu tâm tình, tha thiết nhà thơ cũng muốn thể hiện thật tự nhiên và chân thành những rung động của ông với tình nghĩa cách mạng và ân nghĩa đồng bào.

Đậm đà tính dân tộc là nét tiêu biểu trong phong cách thơ Tố Hữu

Phong cách thơ Tố Hữu luôn thấm đượm tính dân tộc đậm đà, đặc biệt là trong cách ông sử dụng hình thức, từ ngữ dân gian để truyền tải tư tưởng, quan niệm của mình. Tố Hữu đã sử dụng thể thơ lục bát truyền thống của dân tộc, vốn là một hình thức rất hiệu quả để thể hiện những cảm xúc dạt dào, tự nhiên nhất.

Trường hợp bài “Việt Bắc” là một ví dụ tiêu biểu cho sự thành công trong việc thể hiện niềm thương, nỗi nhớ, sự luyến lưu, bịn rịn của cả kẻ ở miền ngược, người về miền xuôi. Hay khi tưởng nhớ đến vị thi hào Nguyễn Du, Tố Hữu cũng dùng thể thơ lục bát với sự da diết, thiết tha để thể hiện nén hương lòng thành kính dành cho người nghệ sĩ đã khuất xa. Dù cho đến mãi nghìn năm sau, tấm lòng chân thành nhớ tiếc Nguyễn Du vẫn vẹn nguyên không đổi dời:

“Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.

Hỡi người xưa của ta nay

Khúc vui xin lại so dây cùng Người!”

(“Kính gửi cụ Nguyễn Du”)

Không chỉ với thể thơ lục bát, mà phong cách thơ Tố Hữu còn thể hiện qua việc sử dụng thể thơ thất ngôn trang nghiêm, ta cũng cảm nhận được những trạng thái cảm xúc khác nhau trong thơ mà không hề khuôn sáo. Là tình cảm ấm nồng dành cho quê hương:

“Huế ơi, quê mẹ của ta ơi!

Nhớ tự ngày xưa, tuổi chín mười

Mây núi hiu hiu, chiều lặng lặng

Mưa nguồn gió biển, nắng xa khơi…”

(“Quê mẹ”)

Là tình cảm xót xa, đau đớn trước sự ra đi của vị lãnh tụ kính yêu:

“Bác đã đi rồi sao, Bác ơi!

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời

Miền Nam đang thắng, mơ ngày hội

Rước Bác vào thăm, thấy Bác cười!”

(Bác ơi!)

Về ngôn ngữ, Tố Hữu đã sử dụng vốn từ ngữ, lối nói quen thuộc của dân tộc. Bên cạnh đó, nhà thơ còn phát huy tính nhạc phong phú của tiếng Việt qua cách sử dụng từ láy và tạo nên âm thanh trong câu thơ dựa trên sự phối hợp về vần, thanh điệu. Những câu thơ với sự hiện diện của những âm mở “an, ang, ơi” trong tác phẩm “Em ơi… Ba Lan” cũng là ví dụ tiêu biểu cho tài năng sử dụng vần điệu để tạo cảm giác vui tươi, rộng mở trước cảnh thiên nhiên tươi đẹp ở Ba Lan xa xăm:

“Em ơi Ba Lan mùa tuyết tan

Đường bạch dương sương trắng nắng tràn”

Kết bài: Tóm lại, làm nên phong cách thơ Tố Hữu là sự cộng hưởng của bốn đặc điểm tiêu biểu: khuynh hướng trữ tình chính trị, khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, giọng điệu tâm tình tha thiết và tính dân tộc đậm đà. Chính những đặc điểm đó đã giúp cho người đọc muôn thuở mê say những vần thơ của một nhà thơ – chiến sĩ nhiệt thành và tài năng như Tố Hữu.

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

Tài liệu hay: Tổng hợp các bài phân tích phong cách thơ Tố Hữu chọn lọc 2021!

+-Xem ngay

Để xem được tài liệu bạn cần xác minh không phải Robot

Restricted Content

To view this protected content, enter the password below:

Làm theo hướng dẫn bên dưới để lấymã xác thựcnhập vào ô bên trên:
  • Bước 1:Vào google tìm từ khóa:Copy
  • Bước 2:Tìm từ trên xuống dưới sẽ thấy trangmeeyland.com/***thì bấm vào đó

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy

  • Bước 3:Kéo xuống tìm trong trang đó sẽ thấyMã xác thực

Phong cách nghệ thuật trong bài thơ Từ ấy