Trong cuộc sống hằng ngày chắc chắn bạn sẽ bắt gặp những nhân tố sinh thái trong môi trường. Tuy nhiên bạn có biết nhân tố sinh thái là gì hay chưa? Hôm nay chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé! Show Định nghĩa về nhân tố sinh tháiNhân tố sinh thái là gì? Nhân tố sinh thái là những ảnh hưởng của sinh vật xung quanh bởi sự tác động của môi trường xung quanh. Những tác động trên đã làm thay đổi đi tập tính của mọi sinh vật như: Ảnh hưởng đến mức độ tăng trưởng, mức độ sinh sản, mức độ phát triển… Từ những tác động của nhân tố sinh thái, nên các sinh vật đã thích nghi và tạo thành những đặc điểm riêng. Nhân tố sinh thái là những tác động của môi trường xung quanh làm ảnh hưởng đến cuộc sống của mọi sinh vậtĐa số thì những nhân tố sinh thái trong môi trường thường xuyên thay đổi theo thời gian. Ngoài ra thì nhân tố sinh thái còn được chia làm hai nhóm: nhóm nhân tố sinh thái vô sinh, nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh. Những nhân tố khác có trong nhân tố sinh tháiTrong nhân tố sinh thái có rất nhiều nhân tố khác được tồn tại trong môi trường sống của mọi sinh vật như: Nhân tố vô sinh là những nhân tố về những tính chất hóa học, vật lý của những môi trường xung quanh sinh vật. Những yếu tố như: nhiệt độ, độ ẩm, không khí, ánh sáng… Nhân tố hữu sinh là tổng hợp những chất hữu cơ có trong môi trường xung quanh. Đây được gọi là những mối quan hệ của một hay nhiều sinh vật này kết hợp với những sinh vật hoặc nhóm khác. Ngoài ra thì con người là nhóm nhân tố mạnh nhất của nhân tố hữu sinh. Bởi vì con người có thể tác động đến đời sống của nhiều loại sinh vật khác. Nhân tố hữu sinh là những chất hữu cơ có trong môi trường xung quanhNhóm nhân tố sinh thái hữu sinh được chia thành hai nhóm nhỏ khác nhau đó là nhóm sinh tố con người và nhóm sinh tố sinh vật khác.
Trong tự nhiên có rất nhiều nhân tố có thể làm ảnh hưởng đến đời sống của sinh vật như: Nhân tố ánh sáng, nhân tố độ ẩm, nhân tố nhiệt độ… Đặc điểm của những nhân tố sinh tháiNhững nhân tố sinh thái thường không bị tác động riêng lẻ một cá nhân nào. Mà chúng thường được tác động chung một tập thể những nhân tố. Ngoài ra thì bất cứ nhân tố sinh thái nào cũng sẽ bị tác động và bị hạn chế bởi những khoảng không gian khác. Nhân tố sinh thái thường bị tác động vào chung một tập thểÝ nghĩa của những quy luật của tác động tổng hợp những nhân tố sinh tháiSự tổng hợp và đồng thời là những sự tác động lên đời sống của những nhân tố sinh thái. Tuy nhiên mỗi một cá nhân sinh thái nào cũng sẽ có một vai trò khác nhau đối với môi trường xung quanh. Ví dụ như: những hoạt động của thực vật là quang hợp ánh sáng và thanh lọc không khí đều phải phụ thuộc vào khí hậu, ánh sáng… Ngoài ra thì khi điều kiện môi trường thay đổi thì những nhân tố sinh thái cũng sẽ thay đổi để có thể thích nghi với môi trường sống. Một số loài thì sẽ phải tiến hóa nhằm mục đích thay đổi đặc tính của cơ thể để phù hợp với môi trường như: Tự đóng băng cơ thể, đóng kén cơ thể, tự tản nhiệt, tự chuyển hệ, thay đổi huyết tính,… Thông thường những nhân tố sinh thái thường sẽ tiến hóa để phù hợp với môi trường sốngTrên đây là những thông tin cần thiết nhằm giải đáp câu hỏi nhân tố sinh thái là gì mà mình muốn chia sẻ đến với các bạn. Chắc rằng những thông tin trên sẽ rất có ích cho việc tìm hiểu thông tin của các bạn. Cám ơn các bạn đã quan tâm đến bài viết của mình, chúc các bạn có một ngày làm việc thật vui vẻ. Đăng bởi: THPT Sóc Trăng Chuyên mục: Tổng hợp Bản quyền bài viết thuộc trường THPT Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận! Nguồn chia sẻ: Trường THPT Thành Phố Sóc Trăng (thptsoctrang.edu.vn) Nhân tố sinh thái là nhân tố ở môi trường có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến quá trình sống của sinh vật.[1][2][3][4] Đây là một khái niệm trong sinh thái học, ở các ngôn ngữ khác được gọi là "ecological factor" (tiếng Anh),[4] "facteur écologique" (tiếng Pháp),[5]... đều dùng để chỉ một hay nhiều nhân tố (hoặc yếu tố) ở môi trường sống có tác động đến một hay nhiều sinh vật, còn gọi là nhân tố môi trường (environmental factor).[2][6][7] Các nhân tố sinh thái thường gặp trong một hệ sinh thái.
a. Thành phần vô sinh của một quần xã bao gồm tất cả các nhân tố không sống, thường gọi là sinh cảnh (biotope) hay môi trường vật lí của quần xã. Thành phần này có thể gồm: - Các chất vô cơ (nước, các loại khí như CO2, O2, N2, các loại muối v.v), ánh sáng, nhiệt độ, v.v. trong đó, các nhân tố khí hậu (chủ yếu là ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ v.v) có ảnh hưởng rất mạnh tới quần xã lên cả sinh cảnh - Các chất hữu cơ không trong cơ thể sinh vật đang sống, như mùn, chất bã, chất thải hữu cơ, các chất trong những vật thể rơi rụng (lá rơi, lông rụng, xác rắn lột) … có thể chứa prôtêin, lipid, cacbôhyđrat.v.v. Ở đây gọi tắt là "mùn, bã". b. Thành phần hữu sinh là quần xã sinh vật, gồm 3 nhóm: sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân giải. - Sinh vật sản xuất phổ biến là thực vật có khả năng quang hợp gồm cây xanh (trên cạn) và các loại tảo (dưới nước), ngoài ra còn một số loài vi khuẩn quang hợp và hóa hợp. - Sinh vật tiêu thụ gồm hầu hết sinh vật dị dưỡng, chủ yếu và phổ biến nhất là các động vật, gồm 3 loại: + động vật ăn thực vật (thường gọi là động vật ăn cỏ); + động vật ăn động vật (thường gọi là động vật ăn thịt); + động vật ăn "mùn, bã" (như bọ hung, giun đất). - Sinh vật phân giải (chủ yếu là nấm và nhiều loài vi khuẩn) là các sinh vật dị dưỡng, sống nhờ bằng chất hữu cơ "mùn, bã" có sẵn đồng thời phân hủy chất hữu cơ thành chất vô cơ, trả lại sinh cảnh. Trong một hệ sinh thái, thành phần vô sinh và thành phần hữu sinh bao giờ cũng tương tác chặt chẽ với nhau.[1][2][3]
- Nhóm thiết yếu gồm các nhân tố không thể thiếu đối với sự tồn tại, sinh trưởng, phát triển và sinh sản của sinh vật. Các nhân tố này thay đổi tuỳ loài. Ví dụ: oxy, nước, thức ăn,... với người; cacbônic, muối khoáng,... với cây xanh. - Nhóm ảnh hưởng là không bắt buộc phải cần cho sự sống còn của loài, nhưng có thể gây biến đổi mạnh mẽ ở sinh vật, như tia phóng xạ, hoá chất. Ô nhiễm không khí gây ra nhiều bệnh.[8]
Exposome là một khái niệm khá mới, liên quan tới tác động của những nhân tố sinh thái với môi trường sống của con người và Y học.[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19] Exposome bao gồm tập hợp các yếu tố xuất hiện khi con người tiếp xúc với môi trường ngoài, nghĩa là những yếu tố phái sinh, ngoài nhiễm sắc thể, không do di truyền, bổ sung cho bộ gen mà bố mẹ truyền cho, kể từ khi là hợp tử cho đến khi chết. Khái niệm này lần đầu tiên được đề xuất bởi nhà dịch tễ học ung thư Christopher Paul Wild, vào năm 2005 trong một bài báo có tựa đề "Bổ sung bộ gen với exposome: thách thức nổi bật của phép đo tiếp xúc với môi trường ở dịch tễ học phân tử".[20] Vấn đề này đã gây thảo luận sôi nổi với nhiều quan điểm khác nhau kéo dài hơn chục năm nay.[10][11][12][13][14][15][16][17][18][19] Theo nghĩa này, exposome có thể diễn đạt ra tiếng Việt là "thể ngoại" (ngoài nhiễm sắc thể) hoặc "thể phơi nhiễm". Wild cho rằng: "... exposome gồm tất cả những chất sống hình thành khi tiếp xúc với môi trường ngoài, bao gồm cả tác động ngoại cảnh lẫn lối sống cá nhân". Các tác động của nhân tố sinh thái gây ra những "cảm biến" cá nhân, dấu ấn sinh học hình thành trong cơ thể.[12][21] Nghĩa là một đứa trẻ ở trong bụng của người mẹ nghiện rượu và hay hút thuốc lá sẽ có những "thể phơi nhiễm" khác với đứa trẻ của người mẹ bình thường.
|