Khi trời lạnh cơ thể điều hòa thân nhiệt bằng cách

Bài 1 trang 106 SGK Sinh học 8

Đề bài

Trình bày cơ chế điều hòa thân nhiệt trong các trường hợp: Trời nóng, trời oi bức và khi trời rét.

Video hướng dẫn giải

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Xem lại Thân nhiệt

Lời giải chi tiết

Cơ chế điều hoà thân nhiệt trong các trường hợp:

- Trời nóng: mao mạch ở da dãn ra giúp tỏa nhiệt nhanh, đồng thời tăng tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi giúp giảm nhiệt cơ thể.

- Khi trời oi bức: mồ hôi chảy thành dòng.

- Trời lạnh: mao mạch ở da co lại, cơ chân lông co giúp giảm tỏa nhiệt. Nếu lạnh quá thi cơ co liên tục để sinh nhiệt (phản xạ run).

Loigiaihay.com

• Bài 2 trang 106 SGK Sinh học 8

  Giải bài 2 trang 106 SGK Sinh học 8. Hãy giải thích các câu sau: - " Trời nóng chóng khát, trời mát chóng đói" - " Rét run cầm cập"

• Bài 3 trang 106 SGK Sinh học 8

  Giải bài 3 trang 106 SGK Sinh học 8. Để phòng cảm nóng, cảm lạnh, trong lao động và sinh hoạt hằng ngày em cần phải chú ý những điểm gì?

• Chế độ ăn uống mùa hè và mùa đông khác nhau như thế nào? Vào mùa hè chúng ta cần làm gì để chống nóng?

  - Chế độ ăn uống mùa hè và mùa đông khác nhau như thế nào? - Vào mùa hè chúng ta cần làm gì để chống nóng? - Để chống rét, chúng ta phải làm gì? - Vì sao nói: rèn luyện thân thể cũng là một biện pháp chống nóng, lạnh? - Việc xây nhà ở, công sở, ... cần lưu ý những yếu tố nào để góp phần chống nóng, chống lạnh? - Trồng cây xanh có phải là một biện pháp chống nóng không? Tại sao?

• Mọi hoạt động của cơ thể đều sinh nhiệt. Vậy nhiệt do hoạt động của cơ thể sinh ra đã đi đâu và để làm gì?

  Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 105 SGK Sinh học 8.

• Người ta đo thân nhiệt như thế nào và để làm gì? Nhiệt độ cơ thể ở người khoẻ mạnh khi trời nóng và khi trời lạnh thay đổi như thế nào?

  Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 105 SGK Sinh học 8.

• Da có những chức năng gì? Đặc điểm nào của da giúp da thực hiện được chức năng bảo vệ?

  Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 2 trang 133 SGK Sinh học 8.

• Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

  I. Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện, II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện.

• Bài 1 trang 143 SGK Sinh học 8

  Giải bài 1 trang 143 SGK Sinh học 8. Tại sao nói dây thần kinh tủy là dây pha?

• Lý thuyết bài trụ não, tiểu não, não trung gian

  I - Vị trí và các thành phần của não bộ. II. Cấu tạo và chức năng của trụ não

I. Cơ chế điều nhiệt

Nhiệt độ cơ thể được điều hoà bởi cơ chế feedback thần kinh.

- Mùa nóng:

Việc đổ mồ hôi để điều hòa thân nhiệt được xảy ra khi nhiệt độ cơ thể đang quá cao (ví dụ như sốt hoặc căng thẳng) hoặc khi cơ thể cần được thư giãn để duy trì trạng thái cân bằng với nhiệt độ môi trường xung quanh (ví dụ trời nắng nóng)
Quá trình tỏa nhiệt nếu vẫn chưa đủ để làm giảm nhiệt độ của cơ thể để điều hòa thân nhiệt, bộ não sẽ tiếp tục gửi tín hiệu thần kinh đến tuyến mồ hôi nằm bên dưới da để tiết ra mồ hôi lên trên bề mặt da, mục đích của việc này là sự bay hơi của mồ hôi sẽ lấy đi nhiệt trên bề mặt da một cách nhanh chóng.

Đổ mồ hôi sẽ giúp làm ẩm, tăng cường hệ miễn dịch cho làn da và tạo điều kiện cho việc hạ nhiệt độ cơ thể.

-Mùa lạnh:

Khi nhiệt độ bên ngoài môi trường giảm, cơ thể sẽ tự giữ nhiệt bằng cách co các mao mạch máu gần bề mặt da lại, tức là hạn chế máu lưu thông qua gần bề mặt da một cách ít nhất có thể, do đó, ít có nhiệt bị mất đi, đây cũng là nguyên nhân cơ thể chúng ta thường hay cảm thấy da tái nhợt vào mùa lạnh.

1. Khái niệm về điểm chuẩn (set-point)

Điều hoà thân nhiệt là quá trình cơ thể điều chỉnh, cân đối cường độ sinh nhiệt và thải nhiệt sao cho nhiệt độ trung tâm duy trì gần điểm chuẩn 37oC. Khi nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn mức này, tốc độ thải nhiệt cao hơn sinh nhiệt để đưa thân nhiệt trở về 37oC. Ngược lại, khi thân nhiệt giảm dưới điểm chuẩn, tốc độ sinh nhiệt sẽ cao hơn thải nhiệt.

2. Các nơ-ron vùng trước chéo thị giác-dưới đồi trước

Vùng trước chéo thị giác-dưới đồi trước có nhiều nơ-ron nhạy cảm nóng và một ít nơ-ron nhạy cảm lạnh. Những nơ-ron này có chức năng như những cảm biến nhiệt để kiểm soát thân nhiệt.

Khi vùng này bị kích thích nóng sẽ gây tăng tiết mồ hôi và giãn mạch da giúp chống nóng, đồng thời các quá trình sinh nhiệt cũng bị ức chế. Vì vậy, nó cũng được xem là một trung tâm điều nhiệt.

3. Các receptor nhiệt ở da và tổ chức

Các receptor nhiệt ở da bao gồm receptor nhận cảm lạnh và nóng, trong đó receptor nhận cảm lạnh nhiều hơn gấp 10 lần.

Các receptor nhiệt còn tìm thấy ở các tổ chức bên trong cơ thể như tuỷ sống, khoang bụng và quanh tĩnh mạch lớn. Nó cũng phát hiện lạnh là chủ yếu. Tuy nhiên khác với receptor ở da, nó tiếp xúc với nhiệt độ trung tâm hơn là nhiệt độ ngoại vi.

4. Vùng dưới đồi sau - Tích hợp các tín hiệu

Các tín hiệu nhận cảm nhiệt ngoại biên tham gia điều nhiệt chủ yếu là thông qua vùng dưới đồi. Vùng mà các tín hiệu này kích thích nằm ở hai bên rìa của vùng dưới đồi sau. Các tín hiệu nhiệt trung ương từ vùng trước chéo thị giác-dưới đồi trước cũng được truyền về vùng dưới đồi sau. Tại đây, tất cả các tín hiệu nhận cảm nhiệt được tổng hợp lại để kiểm soát quá trình sinh nhiệt và giữ nhiệt của cơ thể giúp điều hoà thân nhiệt.

Giải bài tập Sinh học 8, bài 33: Thân nhiệt.

Bùi Thị Trang

2017-03-02T11:24:20+07:00 2017-03-02T11:24:20+07:00 Thân nhiệt người ta luôn ổn định, bởi vì cơ thể người có các chế độ điều hoà thân nhiệt thông qua hệ thần kinh như tăng, giảm quá trình dị hoá, điều tiết sự co dãn mạch máu dưới da và cơ co chân lông , thoát mồ hôi…để đảm bảo sự cân bằng giữa sinh nhiệt và toả nhiệt.

Chúng ta cần tăng cường rèn luyện thân thể để tăng khả năng chịu đựng khi nhiệt độ môi trường thay đổi, đồng thời biết sử dụng các biện pháp và phương tiện chống nóng lạnh một cách hợp lí. /themes/cafe/images/no_image.gif

Bài Kiểm Tra //baikiemtra.com/uploads/bai-kiem-tra-logo.png

Thứ năm - 02/03/2017 11:24

• In ra

Thân nhiệt người ta luôn ổn định, bởi vì cơ thể người có các chế độ điều hoà thân nhiệt thông qua hệ thần kinh như tăng, giảm quá trình dị hoá, điều tiết sự co dãn mạch máu dưới da và cơ co chân lông , thoát mồ hôi…để đảm bảo sự cân bằng giữa sinh nhiệt và toả nhiệt.

Chúng ta cần tăng cường rèn luyện thân thể để tăng khả năng chịu đựng khi nhiệt độ môi trường thay đổi, đồng thời biết sử dụng các biện pháp và phương tiện chống nóng lạnh một cách hợp lí.

- Nhiệt độ cơ thể người khỏe mạnh thì khi trài nóng và khi trời lạnh là bao nhiêu và thay đổi như thể nào?.

Nhiệt độ ở cơ thể người khỏe mạnh khi trời nóng và khi trời lạnh là 37°C.

+ Khi trời lạnh: nhiệt tỏa ra mạnh làm cơ thể mất nhiệt nên mao mạch ở da co lại làm giảm lượng máu qua da giúp giảm bớt sự mất nhiệt (đây là phản xạ).

+ Khi trời nóng: cơ thể tăng tỏa nhiệt bằng phản xạ dãn mao mạch => tăng lượng máu qua da (nóng => đỏ mặt).

• Nếu nhiệt độ môi trường xấp xỉ bằng hoặc cao hơn nhiệt độ cơ thể thì sự tỏa nhiệt trực tiếp không được thực hiện mà cơ thể thực hiện cơ chế tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi sẽ lấy đi một lượng nhiệt của cơ thể (để một lít nước bay hơi cần 540 Kcal).

- Người ta đo thân nhiệt như thế nào và để làm gì?.

Người ta đo thân nhiệt bằng nhiệt kế, để theo dõi nhiệt độ cơ thể => xác định cơ thể bình thường hay bị bệnh.

- Mọi hoạt động của cơ thể đều sinh nhiệt. Vậy nhiệt do hoạt động của cơ thể đã đi đâu và để làm gì?.

Mọi hoạt động của cơ thể đều sinh nhiệt. Nhiệt do hoạt động của cơ thể sinh ra đã tỏa ra môi trường ngoài qua da, hô hấp, bài tiết, để bảo đảm thân nhiệt ổn định.

- Khi lao động nặng, cơ thể có những phương thức tỏa nhiệt nào?.

Khí lao động nặng, cơ thể tỏa nhiệt qua hơi nước ở hoạt động hô hấp và tỏa nhiệt qua da, qua sự bốc hơi của mồ hôi, vì vậy người lao động thì hô hấp mạnh và đổ mồ hôi.

- Vì sao khi mùa hè, da người ta hồng hào, còn mùa đông, nhất là khi trời rét, da thường tái hoặc sởn gai ốc?.

+ Mùa hè (trời nóng) da hồng hào vì mao mạch ở da dãn ra, tăng lượng máu qua da giúp cơ thể tỏa nhiều nhiệt.
+ Mùa đông (trời lạnh) da tái xanh do mao mạch co lại, giảm lượng máu qua da => làm giảm sự tỏa nhiệt qua da, đồng thời cơ chân lông co lại gây sởn gai ốc (nổi da gà) cũng làm giảm sự tỏa nhiệt qua da (nếu trời lạnh quá).

- Khi trời nóng, độ ẩm không khí cao, không thoáng gió (trời oi bức), cơ thể ta có những phản ứng gì để cân bằng thân nhiệt?.

Khi trời nóng, độ ẩm không khí cao, không thoáng gió mồ hôi tiết ra nhiều, khó bay hơi nên mồ hôi chảy thành dòng, nhiệt khó thoát đi được ta cảm thấy bực bội, khó chịu.

- Từ những ý kiến trả lời trên hãy rút ra kết luận về vai trò của da trong sự điều hòa thân nhiệt?.

Rút ra kết luận về vai trò của da trong sự điều hòa thân nhiệt:

Da là cơ quan giữ vai trò quan trọng nhất trong điều hòa thân nhiệt.
Khi trời nóng và lao động nặng, mao mạch ở da dãn giúp tỏa nhiệt nhanh, đồng thời tăng tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi lấy đi một lượng nhiệt của cơ thể.
Khi trời lạnh mao mạch ở da co lại, cơ chân lông co để giảm tỏa nhiệt.
Khi trời quá lạnh, còn có hiện tượng cơ co dãn liên tục để sinh nhiệt (phản xạ run).
Mọi hoạt động điều hòa thân nhiệt của da đều là phản xạ.

- Chế độ ăn uống giữa mùa hè và mùa đông khác nhau như thế nào?.

Chế độ ăn uống ở mùa hè và mùa đông khác nhau:

+ Chế độ ăn uống mùa hè: tránh ăn những thức ăn sinh nhiều nhiệt, ăn những thức ăn có nước.
+ Chế độ ăn uống ở mùa đông: ăn những thức ăn sinh nhiều năng lượng như các thức ăn có chất béo.

- Vào mùa hè chúng ta cần làm gì để chống nóng?.

Vào mùa hè ta chống nóng bằng cách:
+ Đội nón (mũ) khi ra nắng.
+ Không chơi thể thao ngoài nắng và nhiệt độ không khí cao.
+ Sau khi lao động nặng hoặc đi nắng về, mồ hôi ra nhiều không được tắm ngay, không ngồi nơi lộng gió, không bật quạt quá mạnh – để tránh giảm thân nhiệt đột ngột.

Để chống rét, chúng ta phải làm gì?.

Trời lạnh cần giữ ấm cơ thể nhất là cổ, ngực, chân, không ngồi nơi hút gió.

Vì sao nói rèn luyện thân thể cũng là một biện pháp chống nóng, lạnh ?.

Rèn luyện thân thể cũng là một biện pháp chống nóng lạnh vì rèn luyện thể dục thể thao giúp tăng khả năng chịu đựng của cơ thể.

Việc xây nhà ở, công sở... cẩn lưu ý những yếu tố nào để góp phần chống nóng chống lạnh?.

Việc xây nhà ở, công sở... cần lưu ý những yếu tố để góp phần chống nóng, chống lạnh sau:

Hướng nhà phải tránh được ánh nắng trực tiếp mặt trời, có nhiều gió vào mùa hè, tránh được gió lạnh vào mùa đông.

- Trồng cây xanh có phải là một biện pháp chống nóng không? Tại sao?.

Trồng cây xanh cũng là ruột biện pháp chống nóng vì trồng cây xanh tạo bóng mát.

Trình bày các cơ chế điều hòa thân nhiệt trong cúc trường hợp: trời nóng, trời oi bức và khi trời rét?.

Cơ chế điều hòa thân nhiệt trong các trường hợp:
+ Trời nóng: mao mạch ở da dãn ra giúp tỏa nhiệt nhanh, đồng thời tăng tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi giúp giảm nhiệt cơ thể. Khi trời oi bức; mồ hôi chảy thành dòng.
+ Trời lạnh: mao mạch ở da co lại, cơ chân lông co giúp giảm tỏa nhiệt. Nếu lạnh quá thì cơ co liên tục để sinh nhiệt (phản xạ run).

Hãy giải thích các câu:

Giải thích các câu:

+ “Trời nóng chóng khát, trời mát chóng đói”:

Khi trời nóng, nước trong cơ thể bị mất nhanh nhiều để giảm nhiệt, làm cho cơ thể thiếu nước nên ta thấy mau khát.
Khi trời lạnh, quá trình chuyển hóa trong cơ thể tăng (để tăng sinh nhiệt) nên ta mau đói.

+ “Lấy vợ hiền hòa, làm nhà hướng Nam”:

Làm nhà hướng Nam: tránh được ánh nắng trực tiếp của mặt trời, hướng Nam có nhiều gió vào mùa hè (gió Đông Nam) nên thoáng mát, về mùa dông tránh được gió Đông Bắc.

+ “Rét run lập cập”: khi trời lạnh quá thì cơ co liên tục để sinh nhiệt. (phản xạ run).

Để phòng cảm nóng, cảm lạnh, trong lao động và sinh hoạt hàng ngày em cần chú ý những điểm gì?.

Để phòng cảm nóng, cảm lạnh, trong lao động và sinh hoạt hàng ngày em cần chú ý:

+ Phòng cảm nóng: khi trời nóng bức, độ ẩm không khí cao mà sự tỏa nhiệt và thoát mồ hôi của cơ thể không thực hiện được thì thân nhiệt tăng cao tức ta bị cảm nóng.

Vì vậy để tránh cảm nóng ta cần phải:

Chống nóng bằng cách phải đội nón khi ra nắng. Không chơi ngoài nắng gắt (trưa hè).
Tạo điều kiện cho cơ thể thoát nhiệt: uống nước đầy đủ, quạt vừa phải, mặc quần áo thoáng mát...
Sau khi đi ngoài nắng về tránh tắm nước lạnh ngay, ngồi mơi gió lùa, quạt quá mạnh... cơ thể bị giảm nhiệt đột ngột, chưa thích ứng kịp cũng gây cảm (trúng gió).
+ Phòng cảm lạnh: Cơ thể phải được giữ ấm nhất là cổ, ngực, chân.

Một trong những biện pháp chữa cảm nóng là: xông. Tại sao?.

Gợi ý trả lời câu hỏi:

Xông cơ thể bằng hơi nóng của nước lá cây (xả, dầu gió, hành, tỏi, bưởi,...) làm cơ thể thoát nhiều mồ hôi - giúp giải nhiệt - mau hết cảm nóng.

©Bản quyền thuộc vềBài kiểm tra.Ghi rõ nguồn Bài kiểm tra.com khi sao chép nội dung này.

Điều hòa thân nhiệt ở cơ thể là gì?

Việc đổ mồ hôi để điều hòa thân nhiệt được xảy ra khi nhiệt độ cơ thể đang quá cao (ví dụ như sốt hoặc căng thẳng) hoặc khi cơ thể cần được thư giãn để duy trì trạng thái cân bằng với nhiệt độ môi trường xung quanh (ví dụ trời nắng nóng)
Quá trình tỏa nhiệt nếu vẫn chưa đủ để làm giảm nhiệt độ của cơ thể để điều hòa thân nhiệt, bộ não sẽ tiếp tục gửi tín hiệu thần kinh đến tuyến mồ hôi nằm bên dưới da để tiết ra mồ hôi lên trên bề mặt da, mục đích của việc này là sự bay hơi của mồ hôi sẽ lấy đi nhiệt trên bề mặt da một cách nhanh chóng.

Đổ mồ hôi sẽ giúp làm ẩm, tăng cường hệ miễn dịch cho làn da và tạo điều kiện cho việc hạ nhiệt độ cơ thể.

BẠN CÓ BIẾT?
Khi nhiệt độ bên ngoài môi trường giảm, cơ thể sẽ tự giữ nhiệt bằng cách co các mao mạch máu gần bề mặt da lại, tức là hạn chế máu lưu thông qua gần bề mặt da một cách ít nhất có thể, do đó, ít có nhiệt bị mất đi, đây cũng là nguyên nhân cơ thể chúng ta thường hay cảm thấy da tái nhợt vào mùa lạnh.

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Thân nhiệt

• Thân nhiệt là nhiệt độ của cơ thể.
• Thân nhiệt luôn ổn định 370C (không dao động quá 0,50C) là do sự cân bằng giữa sinh nhiệt và toả nhiệt .
• Thân nhiệt phản ánh tình trạng sức khỏe.

1.2. Các cơ chế điều hoà thân nhiệt

a. Vai trò của da trong điều hòa thân nhiệt

Da có vai trò quan trọng trong điều hoà thân nhiệt

– Cơ chế:

• Khi trời nóng: Mao mạch da dãn, lưu lượng máu qua da nhiều tạo điều kiện cho cơ thể tăng cường tỏa nhiệt đồng thời tăng cường tiết mồ hôi, mồ hôi bay hơi sẽ lấy đi một lượng nhiệt của cơ thể.
• Khi trời lạnh : Mao mạch da co lại, lưu lượng máu qua da ít nên da tím tái. Đồng thời cơ chân lông co lại nên sởn gai ốc làm giảm thiểu sự tỏa nhiệt qua da

– Mọi hoạt động điều hoà thân nhiệt đều là phản xạ dưới sự điều khiển của hệ thần kinh

b. Vai trò của hệ thần kinh trong điều hòa thân nhiệt

Hệ thần kinh đóng vai trò chủ đạo trong hoạt động điều hòa thân nhiệt
Hệ thần kinh điều tiết sự tỏa nhiệt bằng cách:

Sự tăng, giảm quá trình dị hóa ở tế bào
Phản ứng co, dãn mạch máu dưới da
Tăng, giảm tiết mồ hôi
Co, duỗi cơ chân lông

1.3. Phương pháp chống nóng, chống lạnh

– Nhiệt độ môi trường cao nhưng không thông thoáng, sự tỏa nhiệt và thoát mồ hôi bị ngưng trệ làm nhiệt độ cơ thể tăng cao à dễ bị cảm nóng.
– Đi nắng hay vừa lao động nặng xong, thân nhiệt đang cao mà tắm ngay hay ngồi nghỉ nơi gió lùa là có thể bị cảm sốt.
– Mùa rét, cơ thể mất nhiều nhiệt mà không giữa cho cơ thể đủ ấm à cảm lạnh.
– Chúng ta cần thường xuyên chống nóng, chống lạnh để giữ cơ thể khỏe mạnh.