Hướng dẫn vệ sinh rốn trẻ sơ sinh

Để chăm sóc cho trẻ sơ sinh trong những tuần đầu đời, việc quan trọng nhất mà mẹ cần chú ý là cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh. Nếu không vệ sinh đúng cách, có thể gây ra viêm rốn, nhiễm trùng rốn, khiến sức khỏe của bé bị ảnh hưởng, dẫn đến nhiễm trùng máu, và trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh trước khi rụng?

Các bước rửa rốn cho trẻ sơ sinh tại nhà

Thông thường, sau khi sinh, mẹ và trẻ mới sinh được xuất viện từ 2 đến 5 ngày khi trạng thái khỏe mạnh. Tại thời điểm này, việc chăm sóc cho trẻ sơ sinh không còn nằm trong trách nhiệm của bác sĩ, y tá mà thay vào đó là do mẹ hoặc người thân quan tâm.

Nếu bạn không biết cách chăm sóc cho rốn của trẻ, hãy nhờ bác sĩ hướng dẫn hoặc tham khảo các hướng dẫn vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh mà không gây rụng. Trước tiên, mẹ cần chuẩn bị các dụng cụ cần thiết như cồn 70 độ, bông vô trùng, gạc vô trùng, dụng cụ này dễ tìm mua tại các cửa hàng thuốc. Để vệ sinh rốn của trẻ, mẹ cần rửa tay sạch với xà phòng và có thể làm sạch lại bằng cồn 70 độ.

Sau khi tay được rửa sạch, mẹ sẽ quan sát và kiểm tra vùng rốn của trẻ, để xác nhận không có dấu hiệu bất thường như cuống rốn mềm, chảy mủ, mùi khó chịu, vùng da xung quanh đỏ và sưng. Mẹ sẽ lấy một miếng bông vô trùng thấm nước muối sinh lý và xoa quanh vùng rốn. Miếng bông đầu tiên sẽ dùng để lau từ dưới rốn đến cuống rốn, tiếp theo là quanh rốn và vùng tiếp xúc với da bụng, cuối cùng là vùng da xung quanh rốn. Sau khi hoàn tất việc lau sạch, mẹ nên để rốn trẻ tự nhiên khô, không nên băng rốn.

Bao lâu thì nên vệ sinh rốn cho trẻ?

Nếu dây rốn chưa rụng, mẹ có thể thực hiện việc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh 1 lần trong ngày đầu tiên. Trong vòng từ 5 đến 15 ngày sau, dây rốn của bé sẽ tự khô và rụng.

Chú ý: Mẹ không nên cho phép cuống rốn của trẻ tiếp xúc với nước tắm hoặc nước xà phòng, vì sẽ làm tăng thời gian khô rốn và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh sau khi đã rụng

Sau khoảng 1 đến 2 tuần kể từ khi sinh, dây rốn của trẻ sơ sinh sẽ rụng, coi như việc chức năng của các mạch máu trong dây rốn đã ngừng hoạt động. Tuy nhiên, trong giai đoạn mới rụng, các mạch máu trong cuống rốn vẫn còn vật lộn và có thể trở thành cửa ngõ cho vi khuẩn xâm nhập. Do đó, việc vệ sinh dây rốn trong thời gian này là rất quan trọng.

Sau khi dây rốn đã rụng, mẹ vẫn nên duy trì việc vệ sinh bằng nước muối sinh lý. Cho đến khi dây rốn hoàn toàn khô, mẹ nên giữ cho dây rốn khô thoáng. Vệ sinh sau khi rốn rụng cần được thực hiện hàng ngày hoặc sau mỗi lần trẻ đi vệ sinh để tránh các chất bẩn dính trên dây rốn.

Các cách vệ sinh cuống rốn cho trẻ sơ sinh đã được chia sẻ, từ trước đến sau khi rốn rụng. Hy vọng việc chia sẻ này giúp các mẹ yên tâm về việc chăm sóc con mình. Tuy nhiên, lưu ý rằng chăm sóc và vệ sinh cuống rốn là điều quan trọng để hạn chế việc nhiễm trùng cho trẻ.

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh tưởng chừng đơn giản nhưng không phải ai cũng biết cách làm. Hãy cùng Smartbibi tìm hiểu phương pháp vệ sinh dây rốn chuẩn nhất qua bài viết sau.

Vì sao cần vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh?

Rốn là “cầu nối” cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đến bé. Theo chuyên gia, sau khi chào đời em bé sẽ được cắt bỏ dây rốn để tách với mẹ. Chính vì vậy, lúc này rốn là một vết thương hở cần được chăm sóc để nhanh khô, lành.

Nếu rốn không được vệ sinh sạch sẽ, tình trạng nhiễm trùng có thể xảy ra, thậm chí lan ra các mô xung quanh gây viêm nóng, đỏ đau,… Dưới đây là những biến chứng mà bé có thể gặp phải nếu mẹ không vệ sinh rốn đúng cách cho con.

• Nhiễm trùng: Trẻ có nguy cơ nhiễm trùng rốn nếu không vệ sinh sạch sẽ do các vi khuẩn tấn công. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương, đe dọa tính mạng của bé
• Một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm trùng mẹ cần chú ý như rốn có mùi hôi, chảy dịch, rốn sưng đỏ kèm theo sốt cao, quấy khóc, bỏ bú,…
• Rốn bị hoại tử: Ở cấp độ nhiễm trùng nặng kèm các dấu hiệu chảy máu, bầm tím, sưng đỏ, rụng sớm mẹ cần lưu ý. Bởi đây có thể là dấu hiệu rốn bị hoại tử
• Viêm mạch máu rốn: Ở cấu trúc bình thường dây rốn gồm có 3 mạch máu chính là 2 động mạch và 1 tĩnh mạch. Nếu không vệ sinh sạch sẽ mạch máu rất dễ bị viêm, sinh ra mùi hôi khó chịu
• Uốn ván rốn: Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh sai cách còn tăng nguy cơ uốn ván. Ở giai đoạn đầu, sau khi vi khuẩn uốn ván xâm nhập trẻ vẫn chưa có biểu hiện rõ ràng. Tuy nhiên khoảng 7 ngày sau, bệnh sẽ xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao liên tục, bỏ bú, co giật, miệng sùi bọt mép, thậm chí đe dọa tính mạng

Chính vì thế, vệ sinh rốn trẻ sơ sinh là việc hết sức quan trọng để tránh biến chứng nguy hiểm cũng như hỗ trợ rốn lành nhanh hơn.

Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng gì?

Tùy vào tình trạng sức khỏe của bé mà việc sử dụng dung dịch vệ sinh dây rốn có sự khác nhau. Cụ thể:

Trẻ sơ sinh không bị nhiễm trùng rốn

Trẻ sơ sinh đã khô và rụng dây rốn hoặc không có dấu hiệu gì bất thường mẹ không cần thoa dung dịch lên rốn của con. Sau khi tắm rửa chỉ cần dùng khăn xô sạch lau khô cho bé là được.

Trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng rốn

Đối với các bé rốn chưa rụng mẹ nên vệ sinh ngày 1-2 lần, tốt nhất là nên thực hiện sau khi tắm xong. Theo chuyên gia, mẹ nên sử dụng dung dịch vệ sinh rốn chuyên dụng như cồn 70 độ vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh hoặc nước muối sinh lý 0,9%. Ngoài ra mẹ cũng có thể sử dụng dung dịch Milian hoặc Eosin để bôi vào rốn của trẻ 4 lần/ngày. Tuyệt đối không dùng thuốc sát khuẩn Povidine hoặc bất kỳ mẹo vặt dân gian nào lên vùng rốn con.

Hướng dẫn cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Một trong những mối quan tâm hàng đầu của mẹ khi chăm sóc trẻ sơ sinh đó là vệ sinh dây rốn thế nào. Theo chuyên gia, tùy vào giai đoạn lành rốn mà việc vệ sinh sẽ được thực hiện khác nhau. Dưới đây là cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đơn giản tại nhà.

Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh khi chưa rụng

Sau sinh 3-5 ngày, mẹ được xuất viện về nhà. Lúc này, mẹ sẽ là người trực tiếp chăm sóc dây rốn cho con. Do đó, nếu chưa biết cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh mẹ có thể nhờ nhân viên y tế hướng dẫn hoặc thực hiện theo các bước dưới đây.

• Bước 1: Rửa tay sạch sẽ trước khi vệ sinh dây rốn cho bé, có thể rửa lại với cồn 70 độ
• Bước 2: Chuẩn bị dụng cụ vệ sinh bao gồm cồn 70 độ, nước muối sinh lý 0,9%, bông vô trùng, gạc vô trùng
• Bước 3: Sau khi bé tắm rửa xong mẹ nên sử dụng khăn xô thấm khô vùng rốn
• Bước 4: Quan sát và kiểm tra thêm dấu hiệu bất thường tại khu vực rốn như cuống rốn mềm nhũn, có dịch mủ chảy ra, mùi hôi, vùng da xung quanh sưng đỏ
• Bước 5: Lấy bông vô trùng thấm nước muối sinh lý lau nhẹ quanh rốn. Miếng bông đầu tiên lau từ chân rốn ngược lên cuống rốn. Miếng bông tiếp theo lau vòng quanh rốn. Sau đó dùng một miếng khác lau phần da xung quanh rốn
• Bước 6: Sau khi lau xong mẹ để rốn bé khô tự nhiên mà không cần dùng băng rốn. Nên chọn những bộ quần áo mỏng, thoáng, thấm hút mồ hôi

Mẹ nên vệ sinh thế này mỗi ngày 1 lần, duy trì liên tục trong vòng 5-15 ngày sau sinh.

Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh sau khi rụng

Dây rốn đã rụng có cần chăm sóc nữa không? Câu trả lời là có mẹ nhé. Theo chuyên gia, cách vệ sinh rốn sau rụng cho trẻ sơ sinh cần thực hiện đúng để nhanh liền hơn. Bởi thời gian đầu sau khi rốn rụng mạch máu vẫn chưa đóng kín. Đây là “cửa ngõ” để các vi trùng xâm nhập tấn công. Do đó, giữ sạch vùng da của rốn là điều vô cùng cần thiết. Mẹ hãy tiếp tục duy trì cách vệ sinh rốn đã rụng cho trẻ sơ sinh. Đồng thời giữ rốn khô tự nhiên, không băng gạc.

Những lưu ý khi vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh

Trong suốt quá trình chăm sóc, vệ sinh dây rốn trước và sau rụng mẹ cần lưu ý một số vấn đề dưới đây.

• Để rốn thoáng mát và khô tự nhiên
• Cẩn thận khi mặc tã cho bé, sao cho hạn chế cọt sát, tổn thương tại rốn
• Lựa chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát cho trẻ sơ sinh
• Tuyệt đối không được tự ý bứt, cắt dây rốn của bé khi rốn chưa rụng
• Không để phân su hoặc nước tiểu của bé dính vào cuống rốn. Trường hợp dính mẹ cần vệ sinh sạch lại
• Không dùng thuốc hoặc bất kỳ bài thuốc dân gian nào khi chưa có sự chỉ định của các bác sĩ để bôi lên rốn của con

Trẻ sơ sinh khi nào cần đi khám rốn?

Khi áp dụng cách vệ sinh rốn sau khi rụng cho trẻ sơ sinh nếu có các dấu hiệu sau mẹ cần đưa bé đi khám.

• Chảy máu vùng rốn: Việc ma sát với tã có thể khiến phần cuống rốn đã khô của bé rỉ máu. Tuy nhiên tình trạng này sẽ chỉ diễn ra một lúc sau đó ngừng lại. Trường hợp máu ở vùng rốn chảy nhiều, liên tục mẹ cần đưa bé đi khám
• Xuất hiện chồi thịt ở rốn: Ở một số bé sau khi rốn rụng sẽ có hạt trắng hoặc vàng lợn cợn. Đây là biểu hiệu của bệnh u hạt rốn. Lúc này ngoài việc vệ sinh hàng ngày mẹ cũng cần phải cho bé đi khám để được điều trị kịp thời
• Rốn rỉ nước, mủ và có mùi hôi: Tình trạng này thường gặp ở rất nhiều bé do bề mặt rốn bị ẩm nên dễ sinh mủ và dịch. Vì thế nếu mẹ nhận thấy mùi hôi bất thường kèm theo mủ vàng thì đây có thể là do nhiễm trùng. Nên đưa bé khi khám và điều trị sớm, tránh để nguy hiểm tính mạng
• Vùng da quanh rốn sưng, đỏ: Hiện tượng này xảy ra chủ yếu là do cách mẹ vệ sinh rốn sai khiến con bị sưng tấy, có máu. Trường hợp này để đảm bảo an toàn hãy đưa bé đến gặp các bác sĩ kiểm tra
• Sau 3 tuần rốn chưa rụng: Tùy vào cơ địa mỗi bé mà thời gian rụng rốn ở trẻ sơ sinh sẽ không giống nhau. Thời gian trung bình để bé rụng rốn là từ 8-10 ngày. Ở một số bé có thể mất đến 2 tuần. Tuy nhiên nếu quá 3 tuần mà rốn chưa rụng mẹ cần đưa trẻ đi khám

KẾT LUẬN

Áp dụng cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh thật sự vô cùng cần thiết. Điều này không những giúp con hạn chế nhiễm khuẩn mà còn hỗ trợ dây rốn nhanh khô. Vì vậy đừng quên share, lưu bài viết để dùng khi cần mẹ nha.