 Hãng tư vấn và môi giới thị trường hàng hoá StoneX (Hoa Kỳ) vừa cho biết thị trường đường thế giới niên vụ 2022/2023 (tháng 10/2022 – tháng 10/2023) sẽ rơi vào tình trạng dư cung ở mức độ lớn. Dự báo thời tiết thuận lợi sẽ giúp sản lượng đường tại khu vực châu Á tăng cao hơn so với các kỳ vọng trước đây. Điều này sẽ khiến giá đường trên thị trường quốc tế giảm xuống vào cuối năm nay và trong Quý 1 năm 2023. Theo StoneX, sản lượng đường tại khu vực châu Á tăng đáng kể sẽ bù đắp lại sự điều chỉnh giảm nhẹ sản lượng đường của Brazil trong niên vụ tới. Cụ thể, sản lượng đường của Ấn Độ trong niên vụ 2022/2023 dự kiến đạt 36,5 triệu tấn, tăng 1 triệu tấn so với mức dự kiến 35,5 triệu tấn của niên vụ 2021/2022. Sản lượng đường của Thái Lan trong niên vụ 2022/2023 cũng được dự báo sẽ đạt 11,5 triệu tấn, tăng tới 1,4 triệu tấn so với mức dự kiến 10,1 triệu tấn trong niên vụ 2021/2022. Ấn Độ và Thái Lan đều là những quốc gia sản xuất đường lớn nhất thế giới. StoneX cũng dự báo sản lượng đường tại Trung Quốc trong niên vụ 2022/2023 sẽ tăng thêm 0,4 triệu tấn, lên mức 10,3 triệu tấn. Đồng thời, nhập khẩu đường của Trung Quốc trong niên vụ 2022/2023 được dự báo sẽ giảm 1 triệu tấn so với niên vụ 2021/2022, xuống còn 4,5 triệu tấn do nhu cầu sử dụng suy yếu khi nước này đang áp dụng các biện pháp phong toả tại nhiều thành phố lớn. Tại Brazil, StoneX dự báo các nhà máy mía đường sẽ tăng cường sử dụng mía đường để sản xuất ethanol thay vì sản xuất đường. Dự báo tỷ lệ phân bổ mía cho sản xuất đường tại Brazil được StoneX điều chỉnh giảm còn 44,8%, thấp hơn mức 45,5% được đưa ra trong dự báo hồi tháng 3/2022. Việc sản xuất ethanol hiện đem lại lợi nhuận tốt hơn cho các nhà máy ép mía đường tại Brazil trong bối cảnh giá năng lượng trên toàn cầu tăng cao. Sản lượng đường của khu vực Trung Nam, vùng sản xuất mía đường chính tại Brazil, được dự báo sẽ đạt 33,9 triệu tấn trong niên vụ 2022/2023. Con số này thấp hơn so với mức dự báo 34,5 triệu tấn của niên vụ 2021/2022 nhưng vẫn cao hơn so với hồi niên vụ 2020/2021. Ông Rodrigo Martini, chuyên gia phân tích thị trường đường và ethanol tại StoneX, nhận định thị trường đường chuẩn bị bước vào xu thế giá xuống và trong trung hạn, giá đường chỉ được hỗ trợ nếu như nhu cầu sử dụng ethanol tại Brazil tăng lên, khiến nguồn cung đường từ nước này giảm xuống. Theo Chủ tịch Liên đoàn nông dân trồng mía Thái Lan Narathip Anantasuk, sản lượng mía cao kỷ lục là nhờ vào lượng mưa nhiều hơn và những giống mía tốt hơn hứa hẹn cho năng suất cao hơn. Trong niên vụ 2021-2022, sản lượng mía của Thái Lan ở mức 92,1 triệu tấn. Theo Chủ tịch Liên đoàn nông dân trồng mía Thái Lan Narathip Anantasuk, sản lượng mía cao là nhờ vào lượng mưa nhiều hơn và những giống mía tốt hơn hứa hẹn cho năng suất cao hơn.
"Sản lượng mía trong niên vụ 2022 -2023 sẽ đạt mức cao nhất trong 4 năm, kể từ niên vụ 2019-2020 khi cả nước phải hứng chịu hạn hán", ông Narathip dự báo. Ông Narathip nói rằng ông lo ngại tổng chi phí canh tác mía, bao gồm cả thu hoạch, sẽ tăng lên 1.500 baht/tấn trong niên vụ 2022-2023, từ 1.100 baht/tấn của niên vụ trước. “Giá phân bón đã tăng gấp ba lần và có vẻ như chính phủ không có phản ứng gì để giảm giá", ông nói. Mặt khác, ông Narathip còn lo ngại về giá mía bán cho các nhà máy đường trong niên vụ 2022-2023. Bởi các nhà đường thông báo sẽ mua mía với giá đảm bảo ít nhất là 1.200 baht/tấn, nhưng giá cuối cùng sẽ do Văn phòng Ủy ban Mía đường (OCSB) quyết định. OCSB đã chấp thuận giá điểm cho mía có độ ngọt thương mại là 10 ở mức 1.070 baht/tấn, nhưng giá cuối cùng sẽ được ấn định sau. "Nếu giá cuối cùng thấp hơn 1.200 baht/tấn thì vẫn chưa biết ai sẽ chịu trách nhiệm", ông Narathip cho hay. Trước đó, chính phủ Thái Lan cho biết sẽ trả cho nông dân trồng mía thêm 120 baht/tấn để thu hoạch mía tươi mà không cần đốt gốc như một phần trong nỗ lực của nhà nước nhằm giảm ô nhiễm không khí. Thông tin từ Hiệp hội mía đường Việt Nam (VSSA) cũng cho biết trong tháng 5 ghị nhận hiện tượng thay đổi thời tiết, với tổng lượng mưa tại nhiều khu vực trong cả nước cao hơn mức trung bình nhiều năm khiến cho nhu cầu đường giảm thấp. Trong nửa đầu tháng 5, nguồn cung đường từ nhập khẩu tiếp tục đưa đường vào thị trường thông qua nhập khẩu trực tiếp chính ngạch và đường gian lận thương mại qua biên giới Tây Nam đang tràn vào, cộng với đường từ vụ ép 2021-2022 và cả đường lỏng siro ngô tiếp tục được nhập khẩu. Nửa cuối tháng 5, tiếp tục xu hướng thống trị của đường nhập lậu và đường nhập khẩu từ các nước ASEAN. Các nhà máy buộc phải giảm giá bán đường đến mức dưới giá thành sản xuất để có tiền thanh toán mía cho nông dân, nhưng cũng không bán được đường. "Sự bế tắc đầu ra tháng thứ tư liên tục đang đe dọa nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng mía đường và cùng với tình trạng các vật tư nông nghiệp tăng giá đã khiến cho nỗ lực phục hồi vùng nguyên liệu mía của ngành đường Việt Nam gặp nhiều trở ngại", VSSA nhận định. Giá đường sản xuất từ mía trong nước tùy phẩm cấp đường (chất lượng và cỡ hạt) và đường nhập lậu (giá có VAT, đồng/kg) dao động ở mức như sau:
VSSA dự báo các nguồn cung dồi dào trong khi nhu cầu tiêu thụ đường chưa tăng nên sẽ không có hiện tượng thiếu hụt đường trong tháng 6 và các tháng kế tiếp. Ưu thế thị trường vẫn thuộc về các loại đường và chất ngọt có nguồn gốc nhập khẩu và giá đường trong nước sẽ có diễn biến gắn với giá đường thế giới. "Giá đường tại thị trường Việt Nam sẽ tiếp tục ở mức thấp hơn nhiều so với giá đường của các quốc gia trồng mía lân cận (Trung quốc, Indonesia, Philippine)", Hiệp hội mía đường Việt Nam cho hay. |
