Cách bảo quản hoa lay ơn sau thu hoạch

Cách bảo quản hoa lay ơn sau thu hoạch

Củ hoa lay ơn

Củ hoa lay ơn rất đặc biệt. Ở dưới gốc thường có 1 củ lớn (đường kính 3,5-4cm). Dưới củ lớn lại có rất nhiều củ nhỡ (đường kính từ 1,5-2,5cm) và củ nhỏ (đường kính từ 0,8-1cm). Củ lớn được đem gieo trồng sẽ cho cây có hoa. Sau khi thu hoạch hoa, ta bớt lại mỗi cây 2-3 lá và tiếp tục chăm sóc thêm 50-70 ngày nữa. Sau đó ta thu hoạch các loại củ. Mỗi cây sẽ cho 1 củ lớn, 4-5 củ nhỡ và 10 – 30 củ nhỏ. Củ nhỡ và củ nhỏ ta đem trồng tiếp. Phải 5-6 tháng sau mới được thu hoạch. Củ nhỏ sẽ thành củ nhỡ; củ nhỡ sẽ thành củ lớn. Ta thu lại củ để giữ giống cho vụ sau

Tưới nước

Độ ẩm đầy đủ là cần thiết cho sự sinh trưởng của hoa lay ơn, tuy nhiên nếu duy trì độ ẩm quá cao và thường xuyên sẽ làm cây bị nhiễm một số bệnh nguy hiểm có trong đất như bệnh lỡ cổ rễ (Rhizoctonia solani), bệnh héo vàng (Fusarium solani), bệnh thối đen rễ, thối củ (Pythium spp.)…

Nếu cây khô hạn sinh trưởng yếu dẫn đến chất lượng hoa giảm do vậy phải thường xuyên giữ ẩm ở độ ẩm đất (duy trì ẩm độ khoảng 70%). Tùy theo điều kiện thời tiết, độ ẩm đồng ruộng, cứ 2 - 3 ngày tưới một lần

Kỹ thuật vun xới, tỉa mầm

Sau trồng 7 - 10 ngày, mầm mọc khỏi mặt đất, thường 1 củ có 1 mầm, nhưng có những củ mọc ra 2 - 3 mầm, khi đó ta cần tỉa loại bỏ những mầm phụ chỉ để lại 1 mầm chính. Khi tỉa một tay ấn chặt gốc 1 tay tỉa mầm, tránh làm lay gốc cây.

Vun đợt 1 khi cây được 3 lá tiến hành vun nhẹ, sau đó khi cây cao 40 - 50cm tiến hành vun đợt 2, đợt này cần vun cao để chống đổ. Sau vun đợt 2 cần cắm cọc cố định cây, để cây không bị đổ. Nếu loại cây thấp chỉ cần cắm 1 số cọc ở mép luống, mỗi cọc cắm cách nhau từ 1,5 - 2m, sau đó dùng dây căng và buộc cây. Loại cây cao, trồng những nơi gió nhiều thì khoảng cách cắm cọc dày hơn, khoảng 1m cắm 1 cọc.

Bón phân

Lượng bón (cho 1 sào Bắc bộ)

Phân chuồng hoai mục : 500 - 1.000kg;

Phân lân: 20 - 30kg Supelân;

Phân Kali: 10kg Kali clorua;

Phân đạm: 10kg urê;

Phân vi sinh: 50 - 70kg, một số hộ trồng hoa phun dịch trùn quế định kỳ để cho cây mập, chất lượng hoa được đẹp hơn.

- Cách bón:

+ Bón lót: Toàn bộ phân chuồng + 3/4 phân lân + 1/2 phân vi sinh. Bón lót bằng cách trộn đều các loại phân với nhau, tiến hành sẻ rạch và bón xuống rạch, sau đó lấp một lớp đất mỏng rồi đặt củ giống lên trên.

+ Bón thúc: Lượng phân còn lại chia đều cho các lần bón, cứ 7 - 10 ngày bón một lần kết hợp với tưới phân chuồng loãng (hoặc ủ đậu tương hòa loãng tưới). Riêng phân vi sinh, bón khi cây được 3 lá.

Ngoài ra có thể sử dụng phân bón lá: Komix, Sporay-N-Grow, Đầu Trâu… phun định kỳ 7 - 10 ngày/lần vào giai đoạn cây có từ 2 - 5 lá mang lại hiệu quả cao.

Trong quá trình bón không nên bón phân sát gốc, bà con nên bón kết hợp với việc xới xáo, làm cỏ. Sau khi bón xong cần tưới đẫm cho tan phân để cây hấp thu. Bón bổ sung canxi cũng cần thiết trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, có thể phun hoặc bón thêm 2 - 3 lần khi cây được 4 - 6 lá.

Thu hoạch và bảo quản hoa

* Thu hái hoa

- Thời gian thu hoạch: Khi có 1 - 2 hoa nhú màu, nên cắt vào trước 10 giờ sáng để hoa được tươi lâu, giữ được chất lượng hoa.

- Vị trí cắt: Chừa lại 1 lá hoàn chỉnh để cây tiếp tục quang hợp nuôi củ (trong trường hợp tiếp tục thu củ) hay nhổ cả củ hoặc cắt sát đất.

- Sau khi cắt hoa xong phải bó kín phần đầu hoa và dựng thẳng để cho cành hoa không bị cong và gãy.

* Phân loại, đóng gói

Sau khi cắt, phải phân loại theo độ tuổi, cấp hoa để thuận tiện cho vận chuyển, tiêu thụ và bảo quản.

Dùng dây buộc chặt phần gốc, dùng giấy hay bao buộc chặt phần ngọn để bảo vệ hoa.

* Bảo quản hoa:

Có 2 hình thức bảo quản: bảo quản bằng ướp đá và bảo quản trong kho lạnh với điệu kiện ẩm:

+ Bảo quản bằng ướp đá: Dùng tấm xốp ghép thành thùng sau đó đập đá cây cho vào, cứ 1 lớp đá rồi để 1 lớp hoa nằm lại phủ 1 lớp đá… sau cùng đậy nắp hoặc phủ kín bằng chăn bong giữ lạnh (hoa được bọc kín đầu và buộc chặt gốc) mô hình này chỉ áp dụng qui mô nhỏ. Thời gian có thể bảo quản được tối đa 10 ngày, cứ 5 ngày đảo hoa 1 lần.

+ Bảo quản trong kho lạnh ẩm: Hoa được bọc kín đầu và dựng trong kho lạnh độ ẩm, nhiệt độ 6 - 10 độ C, ẩm độ 80 - 90%./.

Kỹ thuật trồng dưa hấu vụ Tết

Để có được những bông hoa đạt chất lượng tối đa và tươi đẹp đến tay người sử dụng là cả một quá trình chăm sóc, bảo quản từ khâu trồng đến khâu thu hoạch và sau thu hoạch. Công nghệ Bảo quản & cải tiến hoa cắt cành sau thu hoạch do Tập đoàn Gadot Agro đã ra đời với trên 55 năm nghiên cứu và phát triển nhằm tìm ra những giải pháp tốt nhất trong xử lý hoa cắt cành. Đã được Bộ Công nghệ sau thu hoạch Israel công nhận thành quả. Dù chỉ mới xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2011 nhưng công nghệ này đang được nhiều nhà vườn hay doanh nghiệp xuất khẩu tín nhiệm.

1. Tìm hiểu quy trình chung cho mọi loại hoa cắt cành:

Mỗi công đoạn đều đóng vai trò quan trọng như nhau, tuy nhiên tuỳ vào nhu cầu sử dụng là để phân phối trong nội địa, lưu kho lạnh hay xuất khẩu đi mà người trồng hoa hay đại lý sỉ hoa tập trung nhiều vào quy trình đó.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng và tuổi thọ của hoa cắm bình:

– Thời điểm thu hoạch tối ưu

• Hoa nên được cắt vào lúc đang phát triển vì chắc chắn sẽ tiếp tục tăng trưởng sau đó nên cũng kéo dài được thời gian cắm bình.

• Những hoa nên thu hoạch vào thời điểm nụ: Hoa hồng, cẩm chướng, Iris, Liatris, Gladiolus…

• Những hoa nên thu hoạch vào thời điểm bung nụ: Hoa lan, hoa cúc, đồng tiền…

– Xử lý sâu bệnh, côn trùng gây hại cho hoa: Nấm boytrytis trên hoa hồng, nhện đỏ, sâu tấn công hoa và lá, bệnh sương mai, bọ trĩ, …

– Điều kiện kỹ thuật bảo quản: Phải giữ vệ sinh môi trường và dụng cụ sạch từ khâu trồng đến khâu tiêu dùng. Bởi nếu điều kiện kỹ thuật không tốt sẽ gây ra nhiều nấm và sâu bệnh truyền sang cây khoẻ, gây nghẽn mạch dẫn, sản sinh nhiều ethylene gây hại cho hoa …

– Nước: Hoa khác nhau thì mức độ nhạy cảm với vi sinh vật cũng khác nhau.

Cách bảo quản hoa lay ơn sau thu hoạch
Sự phát triển của nấm và vi khuẩn trong nước gây tắc nghẽn mạch dẫn, làm cho hoa không thể hút nước và dinh dưỡng để nuôi cây sau khi bị cắt khỏi cây mẹ. Đây cũng chính là nguyên nhân chính làm cho hoa mau héo và thối nước.

Vì vậy, việc xử lý nước và kiểm soát độ pH đóng vai trò quan trọng ngay từ giai đoạn ban đầu.

Tránh sử dụng nước có chứa các ion có hại như: Natri (Na) vì nó gây độc cho hoa cẩm chướng và hoa hồng. Flo (F) rất độc với đồng tiền, lay ơn …

– Một yếu tố ảnh hưởng khác mang tính quyết định đối với chất lượng hoa cắt cành là Ethylene:

Ethylene là hóc môn thực vật dạng khí sản sinh ra từ một lượng lớn quả chín hay hoa héo úa hay từ các vật liệu hữu cơ (xăng, dầu, khói thuốc…). Ethylene gây ảnh hưởng đến nhiều loại hoa nhạy cảm với khí này dù ở nồng độ rất nhỏ (0.1pm).

Tác hại của Ethylene:

* Hoa lily:  Gây lão hoá sớm, làm mỏng cánh hoa, rụng nụ sớm, hoa bị cong xuống bất thường và giảm đi số lượng của hoa.

* Hoa cẩm chướng: Ngăn hoa nở, cánh hoa bị cuộn lại, gây lão hoá cho hoa chỉ sau vài giờ.

* Hoa lan Dedrobium, lan vũ nữ, lan Cymbidium: Gây vàng sớm, khô và gãy đài, vàng sạm màu ở cánh.

* Hoa hồng: (tuỳ thuộc vào từng giống hoa) hình dạng hoa khác thường, không bung nụ được, gây rụng cánh và lá.

* Hoa tulip: Ngăn hoa phát triển về chiều cao, hoa bị lão hoá sớm do mất nhiều nước, làm rụng nụ sớm và gây dị dạng cho hoa.

Cách bảo quản hoa lay ơn sau thu hoạch
Vì vậy, với những loại hoa nhạy cảm với ethylene như trên thì yêu cầu cần thiết là làm thế nào để ức chế được từ khâu xử lý đến khâu vận chuyển đi.

3. Điều kiện bảo quản hoa cắt cành:

– Bảo quản ở độ ẩm tương đối > 95%.

– Bảo quản ở nhiệt độ thấp để ngăn mất nước.

– Sau khi cắt gốc khỏi cây mẹ phải bảo đảm thông mạch dẫn, ngăn ngừa vi khuẩn sinh trưởng để tạo điều kiện cho hoa hút đủ nước và dinh dưỡng nuôi cây được lâu dài.

– Phải cung cấp dinh dưỡng hợp lý cho từng loại hoa cắt cành. Vì vậy, mỗi loại hoa cắt cành sẽ có một quy trình xử lý khác nhau và điều kiện lưu trữ khác nhau và các chất này đều có trong sản phẩm TOG – dinh dưỡng bảo quản hoa cắt cành theo Công nghệ Israel.

4. Các bước bảo quản sau thu hoạch:

Nếu là người trồng hoa hay đại lý thu mua cần xử lý hoa trong kho lạnh hay xuất khẩu đi thi quy trình sẽ là:

+ Bước 1: Thu hái hoa vào thời điểm thích hợp.

+ Bước 2: Xử lý ngay vào dung dịch TOG 6 nhằm giảm độ pH và vi khuẩn trong nước, đồng thời thông mạch dẫn kích thích hoa hút nước, ngăn chặn một số vi khuẩn và vi nấm ở ngoài đồng và làm sạch hoa.

+ Bước 3: Cắt tỉa, bao gói lại hoa và xử lý ngay vào dung dịch gồm TOG 30 (phù hợp cho hoa cẩm chướng, cát tường, sen, kỳ lân, lan, lily, huệ sông Nile …) + TOG 75 (ức chế được Ethylene cả bên trong và bên ngoài). Đây là 2 thành phần dinh dưỡng chính giúp hoa cứng cáp, tươi mới, ngăn tình trạng “gãy cổ” hoa, ngăn vàng, héo úa ở cả hoa và lá, đồng thời giữ màu – mùi gốc hoa ban đầu. Chất lượng hoa sẽ được cải thiện và thời gian cắm bình là tối đa.

Thời gian xử lý ở giai đoạn này nên từ 4 – 8 giờ, nhiệt độ mát, cường độ ánh sáng 1.000 Lux.

Cách bảo quản hoa lay ơn sau thu hoạch
+ Bước 4: Di chuyển hoa vào kho lạnh (lưu kho) với nhiệt độ từ 2 – 4 độ C trong thời gian từ 24 giờ  – 72 giờ (tuỳ loại hoa), độ ẩm 85% – 95% theo đúng khuyến cáo của Hãng Gadot Agro. Lúc này, thời gian và nhiệt độ đóng vai trò chủ chốt nhằm hạn chế hoa nở, giúp hoa “ngủ” khi cần nhưng vẫn giữ được độ tươi mới và màu hoa gốc ban đầu.

Ưu điểm của việc giữ hoa ở nhiệt độ thấp nhằm giảm thất thoát nước trong quá trình trao đổi chất (Carbohydrates), ngăn ngừa sâu bệnh, giảm sự tăng trưởng và ức chế độ nhạy cảm với ethylene của hoa… tuy nhiên, cũng gặp phải nhược điểm là hoa dễ bị “rét” và đông cứng.

+ Bước 5: Nếu thời gian lưu trữ lâu hơn thì nên tái xử lý với TOG 6 cho đến khi xuất đi nhằm tiếp tục thông mạch dẫn, ngăn vi khuẩn sinh trưởng trở lại.

– Nếu nhu cầu là phân phối trong nội địa thì thời gian xử lý sẽ ngắn hơn:

+ Bước 1: Thu hái hoa vào thời điểm thích hợp.

+ Cắt tỉa, bao gói và xử lý ngay vào dung dịch TOG Galileo với nồng độ 0.1%, xử lý từ 01 – 4 giờ ở nhiệt độ từ 16 – 26 độ C với độ ẩm 85% – 95%. Đây là giai đoạn quan trọng để hoa được bù lại phần nước và dinh dưỡng đã bị hao tổn sau khi bị cắt khỏi cây mẹ.

– Và nếu nhu cầu là shop hoa hay người tiêu dùng thì thuốc dưỡng hoa Long Life có thể bổ trợ cho các TOG trên:

Một gói thuốc dưỡng hoa Long Life x 0.5 lít nước: giúp hoa tiếp tục tươi lâu hơn, kích thích nở hoa, giữ nước sạch trong 14 ngày và không cần thay nước mới.

5. Phương pháp kích thích hoa nở nhanh:

Việc cắt sớm tại vườn làm cho hoa bị non yếu, không thể nở: 3% đường Saccoro + TOG Galileo ở nhiệt độ bình thường trong nhà, độ ẩm 85% – 90%. Ngoài ra, cũng có thể dùng thuốc dưỡng hoa Long Life với nồng độ 2%.