Đoạn văn nêu lên bài học được rút ra từ Giọt sương đêm - Mẫu 1Giọt sương đêm của nhà văn Trần Đức Tiến đã để lại cho người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc. Nhà văn đã khắc họa chân dung thế giới loài vật hiện lên vô cùng độc đáo. Nhân vật chính là ông khách Bọ Dừa sau một hành trình dài dừng chân bên xóm trọ Bờ Giậu để tìm một chỗ ngủ. Khung cảnh làng quê thân thuộc và giọt sương đêm vô tình đánh thức nỗi nhớ quê hương khiến Bọ Dừa quyết định sáng hôm sau sẽ trở về quê hương của mình. Qua câu chuyện của Bọ Dừa, nhà văn muốn gửi gắm một bài học ý nghĩa. Đôi khi guồng quay bộn bề của cuộc sống mưu sinh đã kéo con người ta quên đi mất những điều quý giá. Những ai đang mưu sinh nơi đất khách quê người, đừng quên mất quê hương, nguồn cội của mình. Bài học đem đến cho chúng ta những ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống. Show Hướng dẫn trả lời câu 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 109 SGK Ngữ văn lớp 6 tập 1 – sách Chân trời sáng tạo: Ôn Tập –bài 4 những trải nghiệm trong đời Câu 1.Dựa vào bảng sau hãy tóm tắt nội dung của ba văn bản [làm vào vở]: Trả lời: Bảng tóm tắt nội dung chính của ba văn bản
Câu 2. Theo em, cách cảm nhận cuộc sống của các nhân vật trong ba văn bản trên có gì giống và khác nhau. –Theo em, cách cảm nhận cuộc sống của các nhân vật trong ba văn bản trên có gì giống và khác nhau. + Giống nhau: các nhân vật đều có những trải nghiệm từ cuộc sống và qua các trải nghiệm đó, mỗi nhân vật đều rút ra được cho bản thân những bài học quý giá. + Khác nhau: – Bài học đường đời đầu tiên: nhân vật đã trải qua vấp ngã, sai lầm khiến bản thân phải ân hận. Từ đó rút ra được bài học cho chính mình. – Giọt sương đêm: nhân vật đã trải qua một đêm thức trắng và sực tỉnh, nhận ra điều mình lãng quên từ lâu. – Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ: nhân vật đã có những cảm nhận sâu sắc về cuộc sống thông qua những trải nghiệm từ thiên nhiên, con người xung quanh mình. Câu 3. Trong ba văn bản trên, văn bản nào thuộc thể loại truyện đồng thoại? Dựa vào đâu, em cho là như vậy? –Văn bản Bài học đường đời đầu tiên và Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ thuộc thể loại truyện đồng thoại. Vì hai văn bản đều có những đặc điểm đặc trưng của truyện đồng thoại: + Nhân vật là các loài vật được nhân hoá. + Nhân vật mang những đặc điểm sinh hoạt của loài vật vừa thể hiện đặc điểm của con người. Câu 4. Vẽ sơ đồ sau vào vở và điền vào những đặc điểm của kiểu bài kể lại một trải nghiệm của bản thân. –Sơ đồ Câu 5. Em rút ra bài học kinh nghiệm gì về cách kể lại một trải nghiệm của bản thân. –Bài học kinh nghiệm về cách kể lại một trải nghiệm của bản thân. + Xác định đề tài và lựa chọn trải nghiệm của bản thân kỉ niệm sâu sắc, ý nghĩa. + Nhớ lại những sự việc và sắp xếp các ý theo trình tự câu chuyện hợp lí. Câu 6.Qua những gì đã học trong bài này, em nghĩ gì về ý nghĩa của trải nghiệm đối với cuộc sống của chúng ta –Qua những bài học này , em hiểu rằng trong cuộc sống những trải nghiệm sẽ giúp ta có thêm kinh nghiệm sống, cảm nhận thiên nhiên, con người và cuộc sống trọn vẹn hơn. Từ đó, em hiểu được những giá trị trong cuộc sống và hoàn thiện nhân cách, tâm hồn mình hơn.
Bài trướcViết một bài văn [ khoảng 400 chữ] kể lại một trải nghiệm của bản thân Bài tiếp theoTheo em, vì sao học sinh thường yêu thích và trông đợi mùa hè? Hãy nói về vẻ đẹp của thiên nhiên hoặc một trải nghiệm đáng nhớ từ một Đoạn trích "Giọt sương đêm" của Trần Đức Tiến đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc và gợi ra nhiều suy ngẫm cho mỗi người về quê hương, nguồn cội. Dưới ngòi bút tài hoa của nhà văn, chân dung của các loài vật hiện lên vô cùng đẹp đẽ, sống động Bài làm: Viết đoạn văn nêu lên bài học được rút ra từ văn bản “Giọt sương đêm” Bài làm Đoạn trích"Giọt sương đêm" của Trần Đức Tiếnđã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc và gợi ra nhiều suy ngẫm cho mỗi người về quê hương, nguồn cội. Dưới ngòi bút tài hoa của nhà văn, chân dung của các loài vật hiện lên vô cùng đẹp đẽ, sống động.Bọ Dừa vì mải miết mưu sinh mà quên đi quê hương mình.Đến một ngày vô tình trở thành người khách trọ, khi giọt sương đêm vô tình làm lạnh cổ, vị khách mới sực tỉnh và da diết nhớ về quê hương để rồi vị khách quyết định trở về nơi chôn nhau cắt rốn của mình. Chính guồng quay bất tận của cơm áo gạo tiền đã cuốn con người vào trong những lo toan vụn vặt mà quên đi suối nguồn của yêu thương. Đó chính là khoảnh khắc thức tỉnh của nhân vật và cũng là bài học sâu sắc mà tác giả gửi đến bạn đọc chúng ta. Những ai đang mưu sinh nơi đất khách quê người, những ai vì một lí do nào đó phải xa quê để bươn chải, hãy lắng lòng một chút để nghĩ về mẹ cha, về tổ tông, nguồn cội. Qua văn bản "Giọt sương đêm, bạn đọc không chỉ thấy được thế giới nhiều màu sắc của các loài vật, mà qua sự thức tỉnh của Bọ Dừa, chúng ta còn rút ra bài học cho chính bản thân mình: dù bạn là ai hay ở đâu trên địa cầu này thì hãy luôn nhớ về tổ tông, nguồn cội và quê hương yêu dấu của chúng ta. Ngữ Văn 6 Bài 4 Đọc: Giọt sương đêm [Trần Đức Tiến]I. Tìm hiểu chung1. Tác giả Trần Đức Tiến [1953] - Quê quán: làng Cao Đà, xã Nhân Mỹ, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. - Trần Đức Tiến viết nhiều tác phẩm dành cho thiếu nhi, truyện đồng thoại của ông tinh tế, hồn nhiên. 2. Tác phẩm - PTBĐ chính: Tự sự. - Xuất xứ: In trongXóm Bờ Giậu, NXB Kim Đồng, 2018. II. Đọc hiểu văn bản1. Cuộc gặp gỡ của bọ dừa và thằn lằn - Thời gian: Trời chạng vạng tối. - Không gian: Xóm Bờ Giậu. - Lí do gặp gỡ: Bọ Dừamuốn hỏi một chỗ trọ trong xóm. - Cuộc gặp gỡ: + Bọ Dừa:
→ Thái độ lịch sự, hợp tác, nhờ cậy. Luyện tậpĐâukhôngphải thông tin về vị "khách" đến xóm Bờ Giậu? Thích lá trúc. Nghề buôn. Họ Cánh Cứng. Béo. Râu dài. + Thằn Lằn:
→ Thân thiện, nhanh nhẹn, hiếu khách. 2. Cuộc nói chuyện của thằn lằn và bác cóc - Thời gian: Trời chạng vạng tối. - Không gian: Xóm Bờ Giậu. - Lí do gặp gỡ: Thằn Lằn đến thông báo về sự có mặt của Bọ Dừa. - Cuộc gặp gỡ: + Thằn Lằn:
+ Cụ giáo Cóc: Thông thái, hiểu biết.
→ Nghệ thuật điệp ngữ "Có...", "Anh..."+ Liệt kê + So sánh "Anh ria dài như hai sợi ăng-ten vắt vẻo". →Nhận ra ngay Bọ Dừa chỉ từ hình dáng được Thằn lằn cung cấp.
Luyện tậpThông tin nàokhôngđược nhắc đến trong cuộc trò chuyện giữa Thằn Lằn và cụ giáo Cóc? Sự xuất hiện của Bọ Dừa. Hình dáng của Bọ Dừa. Cuộc nói chuyện giữa Bọ Dừa và Thằn Lằn. Sự đa dạng của họ cánh cứng. 3. Sự tác động của giọt sương đêm đếnquyết định của Bọ Dừa - Cảnh đêm sương: Bọ Dừa cảm nhận từng sự chuyển động trong đêm. + Trời nhiều mây. + Sương rơi lần trong tiếng thở dài của gió. + Lá cây xào xạc. + Côn trùng trong lòng đất rỉ rả mãi điệu buồn.
- Quyết định của Bọ Dừa: + Nguyên nhân: Một giọt sương rơi trúng cổ ông khách rớt xuống khiến Bọ Dừa rùng mình, tỉnh hẳn. + Cả đêm đó Bọ Dừa chẳng chợp mắt được nhưng lại rất hài lòng.→ Cảm thấy biết ơn vì điều đó. + Giọt sương khiến Bọ Dừa sực nhớ quê nhà. Bao nhiêu năm biền biệt đi xa, mải làm ăn mà Bọ Dừa quên mất quê hương. + Quyết định trở về quê hương. → Nghệ thuật: Nhân hóa. → Giọt sương đó trong trẻonhư sự thức tỉnh đối với Bọ Dừa, khiến Bọ Dừa trở về với bản thể, nhớ về quê hương. ➩Ý nghĩa của câu chuyện: Tác phẩmnhắc nhở con người đừng vì cuộc sống làm ăn xô bồ mà quên đi quê hương của mình. Luyện tậpTại sao sau đêm sương Bọ Dừa lại quyết định về quê? Vì đêm sương đó nhắc nhớBọ Dừa về quê hương. Vì đêm sương đó nhắc nhớBọ Dừa về đồng trúc quê hương. Vì đêm sương đó nhắc nhớBọ Dừa về bạn bè. Vì đêm sương đó nhắc nhớBọ Dừa về nghề nghiệp. III. Tổng kết
IV. Chuẩn bị đọcCâu 1 [trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1] Em đã từng thấy bọ dừa chưa? Em đã biết gì về tập tính của bọ dừa? Nếu chưa biết gì về bọ dừa, em hãy hỏi người khác hoặc tìm hiểu thông tin từ sách và Internet. - Em đã từng nhìn thấy bọ dừa. Chúng là loài côn trùng thường sống ngoài đồng, cỏ. - Bọ dừa có tên khoa học là Brontispa longissima [Gestro], thuộc họ Ánh kim [Chrysomelidae], Bộ cánh cứng, lớp côn trùng, ngành chân đốt, giới động vật. Câu 2 [trang 93 SGK Ngữ văn 6 tập 1] Đã bao giờ có một sự việc bất ngờ xảy ra khiến em thay đổi quyết định của mình? Chia sẻ với các bạn về trải nghiệm ấy. - Em từng xảy ra sự việc bất ngờ: một lần, em đã không nghe lời mẹ trốn đi chơi nắng cả buổi trưa và về bị sốt. Từ đó, em rút ra bài học cần nghe lời người lớn, tránh đi chơi trời nắng gay gắt sẽ dễ bị ốm. V. Trải nghiệm cùng văn bảnCâu 1 [trang 95 SGK Ngữ văn 6 tập 1] Theo em, vì sao giọt sương lại làm cho Bọ Dừa quyết định về quê? Vì khi giọt sương lạnh toát rơi bộp xuống cổ, ông sực nhớ quê nhà, bao nhiêu năm biền biệt đi xa, mải làm ăn, ông quên khuấy đi mất. Vì vậy giọt sương đã làm cho Bọ Dừa quyết định về quê. Câu 2[trang 95 SGK Ngữ văn 6 tập 1] Lời của cụ giáo Cóc có ý nghĩa gì? Lời cụ giáo Cóc có ý nghĩa: những điều nhỏ bé đôi khi khiến chúng ta thao thức, trăn trở vì nó gợi về những kỉ niệm và yêu thương. Vì một kỉ niệm trong quá khứ ùa về khiến Bọ Dừa sực tỉnh, giật mình, suy nghĩ về những điều đã bỏ quên từ lâu đó chính là nỗi nhớ quê nhà. Đôi khi những thứ nhỏ nhặt lại tác động mạnh mẽ đến cuộc sống của mỗi chúng ta. VI. Suy ngẫm và phản hồi1. Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Nhân vật trong truyện gồm những ai? Truyện kể theo ngôi thứ ba, nhân vật trong truyện gồm có: Thằn Lằn, Bọ Dừa, cụ giáo Cóc. 2. Đoạn văn sau được kể bằng lời của người kể chuyện hay lời của nhân vật? Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng. Đoạn văn được kể bằng lời của người kể chuyện. 3. Dưới đây là một số đoạn văn tóm lược các sự việc trong truyện. Em hãy dùng sơ đồ sự việc đã học ở bài 1 [Lắng nghe lịch sử nước mình] để sắp xếp các sự việc ấy theo đúng trật tự được kể trong truyện. a] Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê. b] Thằn Lằn thông báo với cụ giáo Cóc về sự xuất hiện của nhà buôn Cánh Cứng ở xóm Bờ Giậu đêm ấy. c] Thằn Lằn đến nhà cụ giáo Cóc kể cho cụ nghe câu chuyện Bò Dừa mất ngủ. d] Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc, nửa đêm, sương rơi trúng cổ làm Bọ Dừa tỉnh ngủ. e] Bọ Dừa ghé đến xóm Bờ Giậu và hỏi thăm Thằn Lằn về một chỗ trọ qua đêm dưới vòm lá trúc. Trong những sự việc nêu trên, theo em sự việc là quan trọng nhất? Vì sao? Sắp xếp các sự việc: e – b – d – a–c. Theo em sự việc a]“Sáng hôm sau, sau khi kể cho Thằn Lằn nghe về một đêm mất ngủ của mình, Bọ Dừa khoác ba lô hành lí lên vai, chào tạm biệt Thằn Lằn để về quê"là quan trọng nhất. Vì sự việc này có ý nghĩa sâu sắc, sau một đêm mất ngủ, Bọ Dừa nhận ra chính mình, quay trở về quê hương sau bao năm xa cách, quên lãng. 4. Trong đoạn văn sau, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả các loại bọ cánh cứng? Anh sống trên cây. Anh đào hang dưới đất. Anh lặn xuống nước sâu. Anh béo tốt nhẵn nhụi. Anh gầy còm mảnh mai, Anh trọc đầu không râu. Anh ria dài như hai sợi ăng ten vắt vẻo. Anh hiền lành nhút nhát. Anh ngổ ngáo mọc sừng. Điều này thể hiện đặc điểm nổi bật gì của truyện đồng thoại? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật điệp từ “anh” được lặp lại 9 lần ở đầu mỗi câu, bên cạnh đó tác giả còn sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hóa và sử dụng nhiều từ láy. Qua đó nhằm nhấn mạnh, diễn tả sự đa dạng về các loài bọ cánh cứng. 5. Lí do đã khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ ở xóm Bờ Giậu? Lí do khiến Bọ Dừa quyết định về quê sau một đêm mất ngủ: Trong đêm thanh vắng, ông lắng rõ được những âm thanh quen thuộc. Đặc biệt là khi giọt sương rơi xuống cổ khiến ông sực nhớ quê nhà. Những âm thanh, hình ảnh đó đã gợi nhắc ông về hình ảnh quê hương mà bao lâu nay ông bỏ quên. 6. Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ấy là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì? Trải nghiệm của Bọ Dừa trong đêm ấy là ông đã ngủ ngoài trời và ông đã có cơ hội được ngắm nhìn trời mây, lắng nghe âm thanh của lá cây, côn trùng, tiếng gió, tiếng sương rơi. Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp: đôi khi vì cuộc sống bận rộn khiến chúng ta quên đi những điều thân thuộc, gần gũi với chính mình. Vì vậy hãy biết trân trọng những giá trị của cuộc sống. 7. Nhận xét về cách kết thúc câu chuyện của tác giả. Nếu là em, em sẽ kết thúc câu chuyện này như thế nào? Truyện có kết thúc mở. Cách kết thúc đó của tác giả để mỗi người đọc sẽ tự cảm nhận, tự suy nghĩ và chiêm nghiệm về lời nói của cụ giáo. |
