05/09/2021 485
A. Sử dụng khẩu hiệu thúc đẩy dân chủ đề can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác Show
B. Tăng cường khôi phục và phát triển tính năng động và sức mạnh của nền kinh tế Mỹ
C. Từng bước thiết lập trật tự thế giới đa cực để đóng vai trò lãnh đạo thế giớĐáp án chính xác
D. Đảm bảo an ninh cho nước Mỹ với một lực lượng quân sự mạnhXem lời giải
Phương pháp giải: SGK Lịch sử 12, trang 45. Cách giải: Trong thập kỷ 90 của thế kỉ XX, nước Mỹ dưới thời tổng thống B. Clinton theo đuổi mục tiêu trong chiến lược “Cam kết và mở rộng” gồm: - Đảm bảo an ninh cho nước Mỹ với một lực lượng quân sự mạnh, sẵn sàng chiến đấu. - Tăng cường khôi phục và phát triển tính năng động và sức mạnh của nền kinh tế Mỹ. - Sử dụng khẩu hiệu thúc đẩy dân chủ đề can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác. => Đáp án D: sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, trật tự thế giới hình thành theo xu thế đa cực nhưng Mĩ vẫn cố gắng thiết lập trật tự thế giới “đơn cực” nhằm chi phối và lãnh đạo toàn thế giới. Chọn đáp án: CCÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp ở Đông Dương (1919 – 1929), thực dân Pháp đã thực hiện biện pháp gì để nắm quyền chỉ huy nền kinh tế Đông Dương? Xem đáp án » 05/09/2021 1,574
Ý nào dưới đây không phải là âm mưu của đế quốc Mỹ trong cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất? Xem đáp án » 05/09/2021 917
Điểm khác nhau căn bản giữa Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng cộng sản Việt Nam do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo với Luận cương chính trị của Đảng cộng sản Đông Dương do Trần Phú soạn thảo là Xem đáp án » 05/09/2021 555
Hội nghị Ianta (2/1945) quyết định lực lượng chiếm đóng Nhật Bản sau Chiến tranh thế giới thứ hai là quân đội Xem đáp án » 05/09/2021 483
Điểm khác nhau cơ bản giữa cuộc cách mạng công nghiệp ở thế kỉ XVIII - XIX với cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật hiện đại là Xem đáp án » 05/09/2021 433
Thắng lợi quân sự nào của ta đã đánh dấu chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” bị phá sản về cơ bản? Xem đáp án » 05/09/2021 426
Sự kiện nào đánh dấu Nguyễn Ái Quốc chính thức trở thành Đảng viên Cộng sản? Xem đáp án » 05/09/2021 399
Mục đích chung của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất (1897 – 1914) và cuộc khai thác thuộc địa lần thứ 2 (1919 – 1929) của thực dân Pháp thực hiện ở Đông Dương là Xem đáp án » 05/09/2021 340
“Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả chứ không chịu mất nước, chứ không chịu làm nô lệ”. Câu văn này trích trong văn bản nào? Xem đáp án » 05/09/2021 338
Quyết định nào của hội nghị ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Đông Dương lần thứ 8 (5 - 1941) được coi là một điển hình sáng tạo trong việc vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin về khởi nghĩa vũ trang vào Việt Nam? Xem đáp án » 05/09/2021 330
Sự kiện nào đánh dấu phong trào công nhân Việt Nam bước đầu chuyển từ đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác? Xem đáp án » 05/09/2021 206
Tại sao từ những năm 70 của thế kỷ XX, các nước Tây Âu, Nhật Bản đều có sự điều chỉnh trong chính sách đối ngoại? Xem đáp án » 05/09/2021 203
Sự kiện nào đã mở đầu cho kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người? Xem đáp án » 05/09/2021 197
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự nhượng bộ của thực dân Anh đối với Ấn Độ thông qua phương án “ Mao-bát-tơn”? Xem đáp án » 05/09/2021 182
Cuộc cách mạng nào đã đưa Ấn Độ trở thành một trong những quốc gia sản xuất phần mềm lớn nhất thế giới? Xem đáp án » 05/09/2021 177
Chương 3ĐÁNH GIÁ CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI CỦA MỸ DƯỚI THỜITỔNG THỐNG BILL CLINTON VÀ TÁC ĐỘNG CỦA NÓ ĐẾNQUAN HỆ QUỐC TẾ VÀ VIỆT NAM3.1. Một số đánh giá về việc triển khai chính sách đối ngoại của Mỹ dướithời Tổng thống Bill Clinton3.1.1. Những thành tựuTrong hai nhiệm lãnh đạo nước Mỹ, chính quyền Tổng thống BillClinton đã đề ra những chính sách đối ngoại đối với các nước trong khu vựcvà thế giới trên tất cả các lĩnh vực như kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội vàđã đạt được những kết quả cụ thể.Về chính trị.- quân sựCó thể nói Tổng thống Bill Clinton thực sự có một tầm nhìn về vai tròlãnh đạo của Mỹ sau chiến tranh Lạnh. Cách nhìn nhận đó không có gì khácso với người tiền nhiệm Bush (cha). Theo quan điểm này, nước Mỹ vẫn làtrung tâm và là người lãnh đạo thế giới, trật tự thế giới do Mỹ lãnh đạo chứkhông phải một quốc gia nào khác trên thế giới.Theo quan điểm của Cố vấn An ninh quốc gia Anthony Lake: "...Kếthừa một học thuyết “ngăn chặn” phải là một chiến lược “mở rộng” mở rộngmột nền dân chủ tự do trên toàn thế giới. "Khi nó đã làm cho chiến lược củaTT Bush giảm đi cái mà nhà chính trị học Gaddis Smith gọi là nó" tầmthường...” [101, 23]Chính quyền Tổng thống Bill Clinton cũng nhận thức rõ được cần phảithay đổi đường lối chính sách đối ngoại cho phù hợp với một trật tự thế giớimới. Theo như nhận định của Cố vấn an ninh quốc gia Anthony Lake, chiếnlược "ngăn chặn" đã lỗi thời bởi chiến lược này được đưa ra trong bối cảnhthế giới vẫn bị phân chia thành hai cực đối đầu Xô – Mỹ mà mục tiêu xuyênsuốt của chiến lược này tiêu diệt Liên Xô và khối XHCN, xác lập một vị trílãnh đạo thế giới mới. Trong khi đó, chiến lược “Cam kết và mở rộng” của78 Tổng thống Bill Clinton lại có mục tiêu hoàn toàn khác. Điểm khác biệt ở đâylà tình hình quốc tế đã thay đối, nước Mỹ cũng không phải nước Mỹ của thờichiến tranh Lạnh nữa, thế giới trong thời kỳ chính quyền Bill Clinton cầmquyền là thế giới “đa cực”, Mỹ là siêu cường duy nhất. Mỹ trong giai đoạnngoài mục tiêu lãnh đạo thế giới, Washington còn có nhiệm vụ truyền bá cácgiá trị dân chủ tự do theo kiểu Mỹ và phương Tây ra toàn thế giới.Cách nhìn về thế giới của Tổng thống Bill Clinton đã khác trước, ôngkhông nhìn về Châu Âu như một thế giới chung nhất như trong thời kỳ chiếntranh Lạnh mà đã nhìn nhận và đánh giá đúng hơn về một Châu Á – TháiBình Dương đang ngày càng phát triển và có vai trò, vị trí rất quan trọng trênbản đồ thế giới, bởi sự xuất hiện của các cường quốc mới nổi như TrungQuốc, Ấn Độ, các quốc gia ASEAN và các nước NICs cũng sức mạnh kinh tếcủa Nhật Bản ngày càng phát triển. Chính quyền Bill Clinton cũng nhìn nhậnthấy rằng bản thân họ cũng là một nước Thái Bình Dương, nơi họ có nhiềuđồng minh và lợi ích ở đó như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand.Cho nên, việc Mỹ duy trì vai trò của mình trong khu vực này như thế nào sẽảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích, an ninh quốc gia Mỹ như vậy trong thế kỷ XXI.Với những mục tiêu trên trong đường lối đối ngoại của mình chínhquyền Tổng thống Bill Clinton đã thu lại được những thành quả sau.Mỹ duy trì được vị trí siêu cường về chính trị và quân sự thế giới.Chính quyền Bill Clinton đóng vai trò làm trung gian hòa giải cho nhiều cuộcxung đột khu vực và quốc tế. Thông qua Liên Hợp Quốc, Mỹ đã làm trunggian hòa giải cho cuộc xung đột giữ Isarel và Palestine bằng Hiệp định hòabình Oslo (Na Uy) năm 1993 giữa Thủ tướng Yitzhak Rabin và Chủ tịch mặttrận giải phóng dân tộc PRO Palestine, Yasser Arafat.Mỹ đóng vai trò làm trung gian hòa giải để chấm dứt cuộc nội chiến ởLiên Bang Nam Tư cũ (1988 -1995) giữa người Hồi giáo, người Croatia vàSerbia bằng Hiệp định hòa bình "Dayton" ở Dayton vào 8/1995.79 Tổng thống Bill Clinton cũng là người đỡ đầu cho chính phủ của Tổngthống Haiti, Aristide, trở lại Haiti cầm quyền năm 1994 sau khi bị tướng RaulCedras đảo chính năm 1989.Mỹ làm trung gian hòa giải cho cuộc xung đột ở khu vực ThượngKarabắc giữa Acmênia và Agiecbaizan thông qua nhóm MINKS (bao gồmMỹ, EU, Nga) được thành lập ở Belarut năm 1992.Mỹ tham gia giải quyết cuộc xung đột ở Bắc Ireland giữa lực lượngquân đội Cộng hòa Ireland (IRA) và quân đội Anh.Mỹ vẫn duy trì vai trò và vị thế của mình đối với các nước đồng minh ởkhu vực và trên thế giới thông qua các tổ chức chính trị quân sự do Mỹ lập ratừ thời chiến tranh Lạnh. Đồng thời, chính quyền Mỹ cũng vẫn duy trì Hiệpước Bắc Đại Tây Dương NATO, coi đây là công cụ để can thiệp vào cácnước, các liên minh quân sự song phương.Sức mạnh chính trị và quân sự của nước Mỹ được thể hiện thông quachi phí quân sự nước Mỹ luôn chiếm 50% tổng chi phí quân sự toàn cầu.Chính quyền Tổng thống Bill Clinton cũng đã thành công trong việcgiải quyết hòa bình cuộc chiến ở Bắc Ireland giữa người theo đạo Tin Lành vàCông giáo.Quân đội Mỹ sãn sàng can thiệp vào bất cứ điểm nóng xung đột nàotrên thế giới mà không cần đến sự cho phép của Liên Hợp Quốc. Mỹ cho máybay không người lái tấn công các căn cứ quân sự ở Afganistan và Xu Đăngvới lý do đây là căn cứ quân sự của lực lượng Alqueda của Bin Laden. Đưalực lượng đặc nhiệm Mỹ tái trở lại Philippine sau khi rút lực lượng quân sự rakhỏi nước này năm 1992.Chính quyền Tổng thống Bill Cliton đã tiến hành đàm phán với một sốquốc gia Hồi giáo ôn hòa (Arap Xeut, Kôet, Ai Cập) nhằm ra tăng ảnh hưởngcủa mình ở khu vực Trung Đông để Khống chế và làm suy yếu chính quyềnHussen ở Iraq.80 Bất chấp sự phản đối của Trung Quốc, chính quyền Bill Clinton vẫncho phép Tổng thống Đài Loan Lý Đăng Huy sang thăm Washington. Đây làmột động thái cho thấy Mỹ không bao giờ bỏ rơi Đài Loan.Về kinh tếTheo quan điểm của Cố vấn An ninh quốc gia Sandy Berger ... “phảiđưa ra các mục tiêu xây dựng một Châu Âu thống nhất, hòa bình để tăngcường an ninh và kiến thiết kinh tế trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương,trong khi xác định chính xác mục tiêu chính sách đối ngoại của Mỹ. Sự phêbình chính xác trong chính sách đối ngoại của chính quyền Clinton là khôngtập trung vào tầm nhìn mà cao hơn nữa thiếu sự quan tâm...” [101, 24]Tồng thống Bill Clinton đã đưa ra các lệnh trừng phạt để áp đặt cácquốc gia vi phạm dân chủ và nhân quyền, các quốc gia có những chương trìnhhạt nhân như Iran, Iraq, Lybia, Cuba.Chính quyền Tổng thống Bill Clinton hiểu sớm hơn, tốt hơn, và sâu sắchơn so với nhiều nhà lãnh đạo khác rằng toàn cầu hóa không chỉ đơn giản làmột từ thông dụng hợp thời trang, lưu ý rằng: "Tất cả mọi thứ từ sức mạnhcủa nền kinh tế, sự an toàn của các thành phố, sức khỏe của người dân củachúng tôi phụ thuộc vào những sự kiện nó không chỉ trong biên giới quốc giamà còn là một nửa thế giới”.[101, 24]Trong hai nhiệm kỳ của Tổng thống Bill Clinton phù hợp với xu thếcủa thời đại (Internet, dân chủ hóa, mở cửa thị trường) một mức độ chưa từngthấy trong hội nhập toàn cầu. Đây không phải là mục tiêu để Hoa Kỳ thựchiện theo xu hướng toàn cầu hóa mà Clinton đã tìm cách để tăng tốc và tậndụng các lực lượng này và hạn chế bất ổn của nó. Ông đã nỗ lực để làm giảmcác rào cản về thương mại và đầu tư bằng việc hoàn tất Hiệp định Thươngmại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) với Canada và Mexico, kết thúc Vòng đàm phánUruguay của Hiệp định chung về Thuế quan và Thương mại (GATT), hỗ trợviệc thành lập tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và kêu gọi Quốc hộithông qua đạo luật “tăng trưởng châu Phi” như AIDS và các bệnh truyềnnhiễm khác lây lan khắp các quốc gia đang phát triển, Nhà Trắng cùng với81 Ngân hàng Thế giới WB và các quốc gia công nghiệp phát triển tăng ngânsách cho y tế cộng đồng. Khi mở cửa thị trường nó không chỉ đẩy mạnh đầutư qua biên giới mà còn đẩy mạnh tội phạm xuyên biên giới với nhận định đóTổng thống Bill Clinton đã thúc đẩy các sáng kiến để chống lại nạn rửa tiềnquốc tế vì nó chính là kết quả của việc nuôi dưỡng tham nhũng và làm cho thịtrường bất ổn. Nhà Trắng cũng ưu tiên cao về vấn đề môi trường, bầu ra mộtngười phụ trách các vấn đề toàn cầu của Bộ Ngoại giao và kết hợp các vấn đềmôi trường đóng góp vào chiến lược trong chính sách đối ngoại của Mỹ.Trong hai nhiệm kỳ Tổng thống, chính quyền Bill Clinton đã đạt đượcmột số kết quả.Chủ trương của Tổng thống Bill Clinton là duy trì mức tăng trưởngthấp và lạm phát thấp nói chung đang được thực hiện. Cơ quan dự trữ liênbang FED duy trì mức lãi xuất thấp nhằm thúc đẩy kinh tế tăng trưởng sau đợtđầu suy thoái bước đầu đã có kết quả; Năm 1993 là năm đầu tiên dưới sự lãnhđạo của Bill Clinton, tăng trưởng GDP cả năm đạt +2,7% so với 2,1% năm1992. Năm 1994 tăng +4,1%, riêng quý IV năm 1994 tăng lên tới 5,4%, lạmphát cả hai năm là 2,6%.[41, 10]Nền kinh tế phát triển quá nóng có nguy cơ lạm phát tăng cao. Chínhquyền Clinton phải đưa ra chính sách thắt chặt tiền tệ, kìm hãm tốc độ tăngtrưởng. Năm 1995, tốc độ tăng trưởng GDP đột ngột tụt xuống +1,5%. Năm1995, đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI vào Mỹ đạt 75 tỷ USD tăng hơn 30%so với năm 1993. Xu thế này được phát triển mạnh là do Mỹ tập trung vàoxuất khẩu nhiều mặt hàng, đồng đô la của Mỹ giảm đáng kể nhằm tạo ra lợithế cạnh tranh cho các nhà xuất khẩu Mỹ và tạo sự hấp dẫn đối với các nhàđầu tư nước ngoài có tỷ giá nội tệ cao hơn đồng USD như Thụy Sỹ, Đức.Đầu tư FDI tăng góp phần thúc đẩy nền kinh tế Mỹ tăng trưởng vàphát triển. Trong hai năm 1994, 1995, Hoa Kỳ là quốc gia có mức xuất khẩucao nhất thế giới và giành vị trí nước có sự cạnh tranh lớn nhất trong buônbán quốc tế.82 Ngân sách quốc phòng giảm dần. Năm 1993 là 297,5 tỷ USD so với307,336 tỷ USD năm 1992. Năm 1996 là 253 tỷ USD. Thâm hụt ngân sáchliên bang năm 1995 giảm xuống còn 163,8 tỷ USD so với 290,2 tỷ USD năm1992. Tỷ lệ tiết kiệm thấp chỉ ở mức 3%/năm so với 7%/năm vào thập kỷ 70và 8% thập kỷ 60. Thất nghiệp giảm, năm 1993, tỷ lệ thất nghiệp so với tổngsố lao động là 6,5%. Tháng 6 năm 1996 là 5,3%, đây là mức thất nghiệp thấpnhất trong vòng 6 năm qua. Trong gần 4 năm qua chính quyền Bill Clinton đãtạo ra 8,5 triệu việc làm, chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ.Mặc dù Mỹ chiếm 4,7 % dân số thế giới, nhưng GDP theo đầu ngườichiếm 31,2% trong tổng số 31,4% GDP toàn cầu. Năm 2000, Mỹ đạt 9,996 tỷUSD, lớn gấp đối so với GDP Nhật Bản (4,62% GDP) và gấp 10 so với TrungQuốc Tính từ năm 1990 đến năm 1998, kinh tế mỹ tăng 25% gần gấp đôi sovới EU (15%) và Nhật Bản (9%).[41, 17-19]Trong giai đoạn chính quyền Bill Clinton nắm quyền, Mỹ giữ vai tròchủ đạo trong các thiết chế tài chính, thương mại thế giới như IMF, WTO,WB. Nền kinh tế Mỹ có sức cạnh tranh lớn trong nền kinh tế thế giới. Đồngđô la chiếm 60% giao dịch thương mại toàn cầu.Mặc dù tình hình kinh tế Mỹ đã có nhiều thay đổi và phát triển hơn sovới những năm đầu thập kỷ 90. Nhưng kinh tế Mỹ vẫn còn tồn tại một số hạnchế. Mặc dù tình trạng thất nghiệp giảm, nhưng chỉ mang tính cơ cấu, khógiải quyết. Nhiều vấn đề xã hội tiếp tục diễn ra trầm trọng trong lúc ngân sáchchi tiêu về y tế cắt giảm, nạn ma túy, bạo lực, mại dâm tràn lan. Vấn đề làmcho người Mỹ lo lắng nhất, đó là nạn tội ác dâng cao, những vụ giết ngườihàng loạt vẫn đang xẩy ra và ngày càng phát triển.Về văn hóaTrong hai nhiệm kỳ của mình Tổng thống Bill Clinton đã xây dưng vàtừng bước xác lập được các tiêu chuẩn, giá trị Mỹ trên thế giới và áp đặt cácquốc gia trên thế giới phải tuân theo những tiêu chuẩn Mỹ đưa ra. Giá trị đóchính là quyền tự do của con người (cá nhân) là đối tượng, “Văn minhphương Tây là ưu việt”.83 Bên cạnh đó chính quyền Tổng thống Bill Clinton cũng xác lập được“Dân chủ, nhân quyền, dân tộc, tôn giáo” coi đây là tiêu chuẩn để đánh giá,định vị các quốc gia trên thế giới là dân chủ hay không dân chủ. Chính quanđiểm này đã làm cho chính quyền Bill Clinton phê phán và áp đặt nhiều quốcgia là vi phạm dân chủ và nhân quyền như Trung Quốc, Cuba.Trong một Hội nghị quốc tế về nhân quyền của Liên Hợp Quốc tổ chứcnăm 1993, chính quyền Tổng thống Bill Clinton cũng đã nêu rõ những tháchthức về vấn đề nhân quyền của các quốc gia trên thế giới, Ông nói “..thuyếttương đối không thể trở thành nơi trú ẩn cuối cùng của sự đàn áp".[88, 25].Cũng bàn về vấn đề này, Ngoại trưởng Mỹ Warren Christopher lên án mạnhmẽ những nỗ lực xác định quyền con người trên cơ sở nguồn gốc, lịch sử, vănhóa và tôn giáo khác nhau các quốc gia thể hiện điều này rõ ràng nhất làTrung Quốc, Syria, Iran và Cuba.Có thể nhận thấy, Ngoại trưởng Christopher đã nhìn nhận vấn đề dânchủ và nhân quyền ở nhiều nước bằng con mắt lo ngại nhưng chưa có nhữngbiện pháp để đưa ra những ứng xử đối với các quốc gia vi phạm vấn đề này.Tuy nhiên, bảy năm sau đó, người tiền nhiệm của Christopher làMadeleine Albright đã nhìn nhận sâu sắc về vấn đề này bằng việc triệu tậpmột Hội nghị gồm hơn 100 quốc gia tại Vacsava, Ba Lan để đưa ra dự thảotoàn cầu về các nguyên tắc chung của nền dân chủ.Qua đây có thể thấy Madeleine Albright đã có những nhận thức mớimang tính thực tiễn hơn bằng việc thông qua các diễn đàn về dân chủ và nhânquyền để lên án các quốc gia vi phạm các tiêu chuẩn về nhân quyền. Điềuquan trọng là nước Mỹ dưới thời Albright đã xác lập và hình thành được giátrị về dân chủ và nhân quyền trên toàn thế giới.Thành tựu về văn hóa chính quyền Clinton đạt được trong nhiện kỳ củamình được thể hiện như sau:Cuối năm 1999 trên thế giới có 180 triệu người sử dụng Internet thìriêng Mỹ đã chiếm 50% trong số đó, 46% lượng thông tin chung chuyển trênInternet là xuất phát từ Mỹ.84 Các chương trình truyền hình và phim ảnh của Mỹ chiếm 3/4 thị trườngthế giới. Trong lĩnh vực nghe nhìn, Mỹ chiếm 83,1% thu nhập, 18,2% tỷ USDsản xuất phim trên thế giới. Toàn cầu hóa, tiếng Anh là ngôn ngữ chủ đạo trênInternet và đại đa số các chương trình Internet đều bắt nguồn từ Mỹ; [100].Chính quyền Bill Clinton đã giải quyết được 20 triệu việc làm cho nhân dân.Chính quyền Clinton thúc đẩy các giá trị Mỹ, tư tưởng dân chủ, tự dovà nhân quyền theo kiểu phương Tây ra khắp các quốc gia và khu vực trên thếgiới thông qua các tổ chức phi chính phủ thân Mỹ như các giáo hội nhà thờcông giáo, Cơ Đốc, tổ chức Fulbright, quỹ phát triển dân chủ Mỹ.Mỹ thông qua chương trình thúc đẩy tự do Internet để truyền bá các giátrị văn hóa Mỹ, dân chủ Mỹ ra khắp thế giới. 10/13 kênh trang mạng toàn cầucủa Mỹ như Yahoo, Google. Tận dụng triệt để ưu thế về truyền thông đểquảng bá các giá trị Mỹ ra thế giới như Châu Á, Mỹ, Châu Âu Mỹ có các đàicủa "nước tự do" để chống lại các nước đối lập với Mỹ về ý thức hệ, cũng nhưtruyền bá văn hóa Mỹ ra thế giới. Washington hiện đang duy trì ưu thế tuyệtđối về các kênh truyền thông như kênh truyền hình CNN, ABC, VOA, AB;Mỹ quảng cáo văn hóa Mỹ thông qua các thương hiệu văn hóa Mỹ nhưMC Donal, quần bò Jean. Thông qua các viện quốc tế EII.Tóm lại, sau 8 năm thực hiện chiến lược "Cam kết và mở rộng" ,chính quyền Tổng thống Bill Clinton đạt được khá nhiều trên các lĩnh vựckinh tế, chính trị, xã hội và đối ngoại. Về kinh tế, ngân sách Liên Bang đượccân bằng sau một thời kỳ thâm hụt kéo dài. Nền kinh tế Hoa Kỳ đạt chu kỳtăng trưởng dài nhất trong lịch sử, tăng trưởng kéo dài 117 tháng liên tục. Hộinhập kinh tế thông qua tự do hóa thương mại được tăng cường. Về xã hội,kinh tế tăng trưởng mạnh giúp Hoa Kỳ giải quyết được các vấn đề xã hội nhưnạn thất nghiệp và giảm tỷ lệ nghèo. Về chính trị, Mỹ đạt được những bướcđầu trong việc mở rộng NATO về hướng Đông, tăng cường ảnh hưởng ở cáctổ chức quốc tế và khu vực. Trong Thông điệp liên bang năm 2000, Tổngthống Bill Clinton đã khẳng định sự thịnh vượng của Hoa Kỳ : "Chúng ta maymắn được sống vào thời điểm này của lịch sử. Từ trước tới nay đất nước85 chúng ta chưa bao giờ được hưởng cùng một lúc nhiều sự thịnh vượng và tiếnbộ xã hội với ít khủng hoảng trong nước và ít nguy cơ đe dọa từ bên ngoàinhư hiện nay... Đồng bào Mỹ của tôi, tình hình liên bang của chúng ta làhùng mạnh nhất chưa từng có.. ".[10, 8]3.1.2. Những hạn chếBên cạnh những thành công, chính sách đối ngoại của Mỹ dưới thờiTổng thống Bill Clinton cũng gặp phải một số những khó khăn, hạn chế trongviệc thực thi chính sách đối ngoại. Điều này được thể hiện trên các lĩnh vựcvề kinh tế, chính trị- an ninh, văn hóa- xã hội như sau:Về Kinh tếChính quyền Tổng thống Bill Clinton đã xây dựng mô hình "Chủ nghĩatự do mới trong kinh tế" theo quan điểm của Giáo sư Harvard JorgeDomínguez"... một hệ thống thị trường tự do sẽ tạo ra sự thịnh vượng và tiến bộ trên quymô toàn cầu. "Làm thế nào để các nhà phân tích đánh giá chiến lược cụ thểtrong chính sách đối ngoại của Mỹ?..." [88, 23] trên thực tế mô hình chủnghĩa tự do mới trong chiến lược của Tổng thống Bill Clinton áp đặt vào cácnước ở khu vực Mỹ Latinh, đã đẩy các nước này vào tình trạng sụp đổ và mấtkiểm soát. Đánh giá về chiến lược này của Tổng thồng Bill Clinton theo tờNew York Time và một số quan điểm của những nhà phân tích là " rôngTkhông", "quá thận trọng" và thiếu" tầm nhìn ".[81, 23]Chính quyền Bill Clinton coi Tổ chức Thương mại thế giới WTO chỉ làcông cụ cho nhóm "Nhóm bộ tứ phòng xanh" trong đó lợi ích chủ yếu thuộcvề các nước như Mỹ, EU, Canada, Nhật Bản, các nước còn lại cơ hội chỉ là50/50.Từ nhưng chính sách trên mà nước Mỹ cũng gặp một số những hạn chếvà khó khăn khi triển khai và thực hiện chiến lược của mìnhHàng hóa Mỹ gặp phải sự cạnh tranh mạnh từ những hàng hóa từ cácnước EU, Nhật Bản, Trung Quốc, NICS và các nước đang phát triển. Tình86 trạng thâm hụt buôn bán thương mại trong buôn bán của Mỹ với các quốc giatrên thế giới gia tăng, đặc biệt trong buôn bán với Trung Quốc.Tuy Mỹ chiếm ưu thế lớn trong nền kinh tế thế giới cũng như trong cáctổ chức kinh tế, tài chính và tiền tệ quôc tế nhưng không vì thế Mỹ có thể ápđặt bất cứ giá trị kinh tế nào theo tiêu chuẩn của Mỹ vào các nước trên thếgiới. Chủ nghĩa tự do mới trong kinh tế của Mỹ áp đặt cho các nước Mỹ LaTinh trong thập niên 90 của thế kỷ XX thì đến đầu thể XXI bị phá sản. TạiAghetina chính sách kinh tế mới của Tổng thống MeNem đã bị sụp đổ năm1998, dẫn đến quốc gia này rơi vào khủng hoảng kinh tế, chính trị, xã hộitrầm trọng trong suốt 5 năm (1998-2003). Nợ nước ngoài của Aghentina hơn300 tỷ USD, lạm phát luôn duy trì ở mức 300%, trong vòng 5 năm có 4 Tổngthống thay nhau cầm quyền.Kinh tế Mỹ chịu sự cạnh tranh khốc liệt của các nền kinh tế phát triểnvà mới nổi trên thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil, EU. Thêm vào đó,do nền kinh tế Mỹ phụ thuộc quá nhiều vào năng lượng nhập khẩu từ bênngoài, nên khi các quốc gia này có bất ổn về chính trị thì nó sẽ ảnh hưởng trựctiếp đến nền kinh tế Mỹ.Mặc dù, Mỹ là người ra "luật chơi" và có quyền điều hành tổ chứcThương mại thế giới WTO, nhưng việc Mỹ sử dụng chủ nghĩa bảo hộ mậudịch trong kinh tế nhằm duy trì ưu thế của hàng hóa Mỹ đối với các thànhviên khác của WTO đã gặp phải sự chống lại quyết liệt của các nước này.Như các vụ tranh chấp thương mại về các sản phẩm chuối với Costa Rica vàParama, tôm và thép với Brazil.Về chính trị- an ninhCó thể nói Chiến lược đối ngại của Mỹ dưới thời Tổng thống BillClinton còn gặp môt số hạn chế nhất định đó là "Lối tư duy chiến tranh Lạnh"vẫn còn tồn tại bởi lẽ sau chiến tranh Lạnh thế giới vẫn còn tồn tại nhiều xungđột, mâu thuẫn, lối tư duy chiến tranh Lạnh vẫn còn tồn tại trong giới hoạchđịnh chính sách đối ngoại Mỹ và lãnh đạo Mỹ. Minh chứng rõ nhất cho điều87 này là mối quan hệ Nga – Mỹ, sau chiến tranh Lạnh nước Mỹ vẫn đối xử vớiNga theo tư duy của "kẻ thắng trận" với nước "bị bại trận".Ngân sách chi cho đối ngoại bị cắt giảm lớn gây khó khăn cho việctriển khai và thực hiện chính sách đối ngoại của Mỹ. Mỹ có 35 tòa đại sứ vàtòa lãnh sự phải đóng cửa vì không có ngân sách để hoạt động. Chi phí chicho các hoạt động ngoại giao giảm xuống còn 18,3 tỷ USD (giảm 20% so vớinăm 1990), trong khi ngân sách quân sự vẫn giữ ở mức cao là 80% so với thờikỳ chiến tranh lạnh. Chi phí quốc phòng của Mỹ được so sánh bằng ngân sáchcủa 10 quốc gia cộng lại của các nước có chi phí quốc phòng lớn trên thếgiới.[41]Tuy Mỹ chiếm ưu thế chiếm ưu thế tuyệt đối về chính trị và quân sự sovới các nước khác trên thế giới nhưng không vì thế chính sách đối ngoại củaMỹ không phải tất cả đều thành công. Chiến lược can thiệp nhân đạo của Mỹvào Somali bị thất bại hoàn toàn năm 1993, buộc quân đội Mỹ rút hoàn toànra khỏi Somali. Đối với Haiti, Mỹ đã thất bại trong việc ra điều kiện đối vớiTổng thống Aitsit trong việc thúc đẩy chủ nghĩa tự do mới trong kinh tế ởquốc gia Vùng Caribe này. Mỹ thất bại trong việc giải quyết cuộc xung đột ởvùng Hồ lớn Châu Phi giữa người Hutu và người Tutsi ở Ruwanda vào năm1994, làm 1 triệu người chết.Cái được gọi là Học thuyết Clinton cho rằng “...Hoa Kỳ và các đồngminh sẽ can thiệp khi cần thiết để ngăn chặn tội diệt chủng và các thảm họanhân đạo khác, đại diện cho một sự khởi đầu táo bạo từ các nguyên lý chiếntranh lạnh hẹp, lợi ích chiến lược có thể biện minh cho cam kết quân sự ởnước ngoài của Mỹ...”.[98, 27]Mỹ đã góp phần kéo dài cuộc nội chiến ở Nam Tư trong suốt 7 năm(1988 -1995) thông qua việc cùng với các cơ quan mật vụ của Đức, Pháp,Anh tài trợ cho người Croatia, Slovenia, Bosnia chiến đấu chống lại ngườiSerbia. Mỹ tài trợ và nuôi dưỡng cho lực lượng KLA ở Kosovo chuyên tàn sátngười Serbia và người thiểu số khác ở khu vực này, dẫn đến cuộc chiến tranh88 |
