Trước kia, thuốc tránh thai có tác dụng khi phụ nữ sử dụng theo một liệu trình nhất định. Ngày nay, sau khi làm chuyện ấy phụ nữ có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp. Tuy nhiên, sử dụng loại thuốc này có thật sự an toàn? Khi nào nên sử dụng thuốc để đạt hiệu quả tốt nhất?
1. Công dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp
thuốc tránh thai khẩn cấp là một trong những biện pháp phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn. Thông thường loại thuốc này được sử dụng theo cách uống. Thuốc có tác dụng tránh thai nhờ cơ chế làm quá trình rụng trứng ở nữ giới bị chậm. Ngoài ra, thuốc tránh thai còn có tác dụng ngăn cản sự “gặp gỡ” giữa trứng và tinh trùng. Từ đó, thuốc có thể ngăn chặn sự thụ tinh, hoặc không cho trứng được thụ tinh được vào ổ trong tử cung.
Sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp có thể hạn chế quá trình thụ tinh của trứng và tinh trùng
Sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp mang lại hiệu quả cao, nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng loại thuốc này có thể xảy ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, các bác sĩ đã khuyến cáo không nên lạm dụng thuốc quá nhiều, chỉ nên dùng trong các trường hợp sau:
-
Người phụ nữ không sử dụng thuốc tránh thai trước khi quan hệ.
-
Khi thực hiện quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su hoặc có vấn đề khi sử dụng bao cao su như thủng bao, tuột bao,...
-
Khi cả hai không mong muốn có con.
-
Trong trường hợp người nữ bị cưỡng bức, hiếp dâm.
2. Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Hiện nay, trong các hiệu thuốc có bán nhiều loại thuốc ngừa thai khẩn cấp, không cần kê đơn. Do đó, chỉ cần bạn trên 17 tuổi có thể sử dụng chúng mà không cần sự cho phép của bác sĩ. Tuy nhiên, những loại thuốc phòng ngừa khẩn cấp khác nhau sẽ có cách sử dụng và liều lượng khác nhau.
Những loại thuốc thông thường: Thuốc tránh thai 24 giờ, 36 giờ, 48 giờ, 72 giờ và thuốc ngừa thai khẩn cấp 120 giờ. Cụ thể như sau:
2.1. Thuốc tránh thai 24h
Loại thuốc này được sử dụng sau khi quan hệ khoảng một ngày. Nếu chuyện đã xảy ra hơn 24 giờ đồng hồ thì việc sử dụng thuốc này không còn tác dụng. Do đó, nếu bạn lựa chọn thuốc ngừa thai 24 giờ thì phải uống trước khi quan hệ tròn 1 ngày.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp 24 giờ cần lưu ý thời gian
2.2. Thuốc tránh thai 36 giờ
Cũng giống như thuốc tránh thai 24 giờ, thì thuốc tránh thai 36 giờ có tác dụng sau khi quan hệ 36 giờ. Để tránh thai, bạn phải uống thuốc trong vòng 36 giờ đổ lại.
2.3. Thuốc tránh thai 48 giờ
Đây là loại thuốc tránh thai có tác dụng sau khi quan hệ tình dục khoảng 2 ngày (48 giờ đồng hồ). Loại thuốc tránh thai này gồm 2 viên. Trong khoảng 48 giờ bạn phải uống hết 2 viên thuốc này. Khi uống bạn phải đảm bảo giữa 2 lần uống phải có khoảng cách tối thiểu là 12 giờ đồng hồ.
2.4. Thuốc tránh thai 72 giờ
Đây là thuốc có tác dụng tránh thai sau quan hệ ngoài ý muốn trong khoảng thời gian khá dài. Để hiệu quả sử dụng loại thuốc này được tốt nhất, bạn nên uống hai viên trong khoảng 3 ngày.
2.5. Thuốc tránh thai 120 giờ
Tương đương với tác dụng của các loại khác, thuốc này có tác dụng sau khi quan hệ 120 giờ. Thuốc có tác dụng sau khoảng thời gian lâu nhất (5 ngày). Để thuốc phát huy tác dụng hiệu quả nhất, bạn hãy uống trong khoảng thời gian tác dụng của thuốc bộc lộ tốt nhất.
Tuy nhiên, lời khuyên tốt nhất dành cho bạn là trong trường hợp phải dùng đến thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn nên dùng các loại thuốc có tác dụng trong thời gian ngắn. Như vậy, bạn có thể vừa được đảm bảo sức khỏe, tác dụng của thuốc cũng được phát huy hiệu quả cao nhất có thể.
3. Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thật sự an toàn không?
Thành phần chủ yếu trong thuốc tránh thai là các loại hormones trong nội tiết tố nữ như: Hormones estrogen, hormones progesterone,... Các loại hormone này có tác dụng làm dày màng tử cung, hạn chế quá trình thụ tinh. Bên cạnh đó, những loại thuốc này làm tăng hàm lượng hormone trong cơ thể người phụ nữ và gây ra một số tác dụng phụ như:
-
Làm thay đổi, biến động chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ như: Chậm kinh, không có kinh, rong kinh,... Thậm chí có nhiều trường hợp sử dụng thuốc quá nhiều dẫn đến tình trạng tắc ống dẫn trứng, khó rụng trứng,... dẫn đến vô sinh
-
Ảnh hưởng đến cảm xúc, tâm trạng của người sử dụng. Một số người còn suy giảm ham muốn tình dục.
-
Nồng độ hormon trong cơ thể thay đổi dẫn đến nội tiết tố da cũng thay đổi. Sau khi dùng thuốc phụ nữ có thể xuất hiện nhiều mụn, nám, tàn nhang, ửng đỏ, sạm da,...
Nổi nhiều mụn đỏ là một trong những hậu quả xấu do sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp
-
Người dùng sẽ có các biểu hiện như: Ăn không ngon, buồn nôn, mệt mỏi, đau tức ngực,... Tuy nhiên, tình trạng này sẽ biến mất sau 5 đến một tuần sử dụng thuốc.
-
Nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, đái tháo đường, các bệnh về gan, thận đối với người sử dụng thuốc tránh thai là rất cao.
-
Các chuyên gia đã cho rằng, phụ nữ sử dụng nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp có nguy cơ chửa ngoài tử cung lớn hơn những phụ nữ không thường sử dụng.
-
Việc sử dụng thuốc tránh thai loại khẩn cấp còn tiềm ẩn nguy cơ nhầm lẫn chảy máu cơ quan sinh dục bất thường do u xơ tử cung với tác dụng không mong muốn của thuốc.
Do đó, để hạn chế tác dụng phụ của thuốc bạn cần sử dụng thuốc đúng liều, đúng trường hợp thật sự cần thiết. Chị em cũng nên đi khám phụ khoa theo định kỳ để hạn chế khả năng xấu có thể xảy ra.
4. Những lưu ý mà bạn nên biết khi sử dụng thuốc
Như vậy, thuốc tránh thai khẩn cấp có hai mặt lợi-hại rõ ràng. Bởi vậy, những lưu ý khi sử dụng thuốc được rất nhiều người quan tâm. Những điều này nhằm hạn chế những ảnh hưởng bất lợi từ tác dụng phụ của thuốc. Bạn nên trạng bị cho mình những kiến thức liên quan đến vấn đề này để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Điều đầu tiên và quan trọng nhất bạn cần lưu ý khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào chính là hướng dẫn sử dụng. Bạn cần nắm rõ thành phần của thuốc, tác dụng phụ có thể xảy ra (những điều này đều có trong giấy hướng dẫn sử dụng). Làm như vậy, bạn có thể đề phòng các trường hợp xấu có thể xảy ra như: Phản ứng, dị ứng với các thành phần của thuốc,...
Thứ hai, bạn cần tuân thủ theo liệu trình, thời gian uống thuốc. Các chuyên gia đã khuyến cáo rằng, không nên uống 2 liệu trình thuốc tránh thai khẩn cấp trong vòng một tháng. Trong trường hợp bạn uống thuốc rồi mà vẫn thấy chậm kinh, hãy đến bệnh viện kiểm tra. Biện pháp này có thể phát hiện kịp thời tình huống bạn đã mang thai, bác sĩ sẽ cho bạn lời khuyên kịp thời.
Thứ ba, mặc dù thuốc tránh thai là biện pháp phòng tránh khá hiệu quả. Tuy nhiên, biện pháp này không thể ngăn chặn sự lây nhiễm các bệnh có thể lây qua đường tình dục.
Hãy sử dụng bao cao su để bảo vệ bản thân
Dựa trên cơ sở tình trạng sức khỏe, nhu cầu, tình huống cụ thể, các bạn hãy chọn lựa cho mình biện pháp an toàn. Hơn hết, bạn hãy sử dụng các biện pháp có độ an toàn mà cũng có hiệu quả cao như: Sử dụng bao cao su, đặt vòng,...
Trên đây là những kiến thức cơ bản nhất về các loại thuốc tránh thai khẩn cấp. Hy vọng, chúng tôi có thể hỗ trợ bạn trong quá trình tìm hiểu về vấn đề này. Bên cạnh đó, để tránh những rủi ro, tốt hơn hết bạn nên đến các phòng khám, bệnh viện. Các bác sĩ sẽ thực hiện các bước kiểm tra cũng như cung cấp cho bạn những phương pháp hiệu quả, thiết thực. Các chị em không nên quá lạm dụng thuốc mà hãy thực hiện cách tránh thai an toàn nếu có thể.
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai dễ sử dụng, có tác dụng bảo vệ bạn không mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ được sử dụng trong giới hạn và nếu lạm dụng quá mức có thể dẫn đến suy giảm phản ứng của cơ thể với thuốc, kéo theo nhiều hệ lụy đến sức khỏe tiêu cực khác. Sau đây là một số điều cần biết về thuốc tránh thai khẩn cấp.
1. Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong trường hợp nào
Viên thuốc tránh thai khẩn cấp là một biện pháp tránh thai cho phụ nữ sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc sử dụng biện pháp tránh thai thất bại như: sử dụng bao cao su nhưng bị thủng hay bị rách hoặc phụ nữ đang sử dụng thuốc uống tránh thai mà quên uống từ 2 ngày trở lên; đang sử dụng thuốc tiêm tránh thai mà thời gian tiêm bị chậm kỳ quy định, tính sai thời điểm dụng trứng. Ngoài ra, viên thuốc tránh thai khẩn cấp cũng được dùng khi đối tượng nữ bị hiếp dâm hoặc cưỡng bức quan hệ tình dục.
2. Tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương tự như thuốc viên tránh thai hằng ngày, nó có chứa hoóc-môn nữ progestin. Tuy nhiên, hàm lượng kích thích tố progestin trong thuốc tránh thai khẩn cấp cao hơn nên sẽ làm ức chế hoặc trì hoãn rụng trứng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản sự di chuyển của tinh trùng vào lòng tử cung, cản trở sự thụ tinh, ức chế sự phát triển của nội mạc tử cung, ngăn cản sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
3. Các loại thuốc tránh thai và cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên là loại mà liều dùng chỉ có 1 viên duy nhất.
Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên có thành phần Levonorgestrel hàm lượng 1,5mg được khuyến cáo nên sử dụng càng sớm càng tốt và tối đa trước 72 giờ sau khi quan hệ không có biện pháp bảo vệ. Nếu uống trong vòng 24 giờ đầu tiên thì hiệu quả tránh thai là 95%, từ 25-48 giờ tiếp theo hiệu quả tránh thai giảm còn 85 % và từ 49-72 giờ hiệu quả tránh thai chỉ còn 58%.
Đối với thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên chứa thành phần Mifepristone , hàm lượng 10mg thì được khuyến cáo sử dụng càng sớm càng tốt để đạt hiệu quả cao nhất và tối đa trong vòng 120 giờ sau khi quan hệ tình dục.
- Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên thì mỗi viên chứa 0,75mg Levonorgestrel. Viên thứ nhất uống càng sớm càng tốt, không chậm hơn 72 giờ và viên thứ hai uống sau viên thứ nhất 12 giờ (không để chậm hơn 16 giờ). Nhất thiết phải uống đủ 2 viên mới có tác dụng phòng tránh mang thai.
* Người sử dụng phải lưu ý thuốc khẩn cấp mình sử dụng là loại nào (1 viên hay 2 viên) để sử dụng theo đúng hướng dẫn.
4. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
- Không dùng thuốc tránh thai khẩn cấp quá 2 lần trong 1 tháng và 3 lần trong 1 năm để tránh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Nếu uống thuốc mà xảy ra tình trạng nôn thì nếu tình trạng này xảy ra dưới 2h sau khi uống thuốc thì mới phải uống bù liều khác.
- Một số tác dụng không mong muốn khi sử dụng thuốc bao gồm buồn nôn, nhức đầu, căng ngực, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt...
- Các thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng khi thai đã hình thành. Chu kỳ kinh nguyệt sẽ bắt đầu trong tháng tới, nếu không thấy kinh nguyệt xuất hiện, bạn cần xét nghiệm để xem mình có mang thai hay không.
- Uống nhiều viên thuốc tránh thai khẩn cấp không làm tăng cường khả năng tránh thai, bạn chỉ cần uống đủ và đúng theo hướng dẫn.
5. Những trường hợp nào không nên dùng và thận trọng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
- Những trường hợp không nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp:
Người đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai.
Xuất hiện tình trạng chảy máu âm đạo bất thường không rõ nguyên nhân.
Người có tiền sử viêm tắc tĩnh mạch hoặc bệnh huyết khối.
- Những trường hợp nên thận trọng khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp:
Người đang mắc bệnh tiểu đường.
Người có tiền sử rối loạn tuần hoàn máu não.
Người bị bệnh động kinh, bệnh tim.
* Như vậy, thuốc tránh thai khẩn cấp có hai mặt lợi và hại rõ ràng. Bởi vậy, những lưu ý khi sử dụng thuốc được rất nhiều người quan tâm. Những điều này nhằm hạn chế những ảnh hưởng bất lợi từ tác dụng phụ của thuốc. Bạn nên trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến vấn đề này để bảo vệ sức khỏe của bản thân.