Hầu hết các cơn thèm ăn của bà bầu đều đột nhiên xuất hiện và chúng có thể cảm thấy áp đảo. Nguyên nhân gây ra chúng là gì? Hormone, phải không? Cùng đi tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây!
Phụ nữ mang thai thèm ăn gì? Chúng tôi khảo sát các bà bầu trong cộng đồng và gần 40% cho biết, “Hãy cho tôi một thứ gì đó ngọt ngào”. Ít hơn một chút (33%) đã lựa chọn đồ ăn nhẹ có vị mặn. Những người hâm mộ thức ăn Mexico và các món ăn cay khác chiếm vị trí thứ ba (17%). Cuối cùng (10%) là những người thích trái cây có múi, táo xanh, và các loại thực phẩm chua khác.
Những điều này có nghĩa gì? Dưới đây là những gì các chuyên gia nói:
Các món ăn vặt: Bánh mì sandwich Cheez Whiz, có ai thích không?
Khoảng một nửa số phụ nữ tại Mỹ cho biết họ có ít nhất một món thèm ăn trong thời kỳ mang thai, Judith Brown - tác giả cuốn What to eat before, During and After Mangiad cho biết. Và những món họ thèm không chỉ là dưa chua và kem. Chúng rất đa dạng. Các bà mẹ tại BabyCenter thú nhận thèm dưa chua cuộn trong pho mát, salsa vừa múc ra khỏi hũ và vâng, ngay cả mỡ bít tết. Và trên dải mùi vị ngọt ngào, mặn, cay và chua thì niềm đam mê của một phụ nữ đối với ô liu đen trên bánh phô mai Sara Lee nằm ở đâu?
Một người mẹ khác nói với chúng tôi rằng cô ấy đã ăn một khẩu phần bánh mì sandwich Cheez Whiz đều đặn mà bây giờ cô ấy (sau khi có con) không thể chịu đựng được khi nhìn thấy nó. Cà tím, đặc biệt là trên pizza, là nỗi ám ảnh của một bà bầu khác.
Nguyên nhân gây ra chứng thèm ăn là gì? Có phải hormone không?
Elizabeth Somer, tác giả của cuốn Nutrition for a Healthy Evil, cho rằng, có thể một phần là như vậy. Những thay đổi hormone cực độ mà người phụ nữ phải trải qua trong thời kỳ mang thai có thể có ảnh hưởng rất lớn đến vị và mùi. (Điều này có thể giúp giải thích tại sao phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh cũng có thể cảm thấy thèm ăn và chán ăn). Tuy nhiên, Somer nói rằng, không ai biết chắc điều này.
Một điều chúng ta biết là những cơn chán ăn và thèm ăn đi đôi với nhau. Trong một nghiên cứu tại Ethiopia, phụ nữ bị chứng chán ăn lại thèm ăn nhiều hơn gấp đôi so với những người không chán ăn. Và trong các nghiên cứu tại Đại học Minnesota, Judith Brown nhận thấy rằng phụ nữ mang thai - như những người chúng tôi đã hỏi - thích vị ngọt hơn mặn.
Thèm ăn có ý nghĩa gì?
Một số chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ tin rằng thèm ăn là có ý nghĩa. Ví dụ, một số chuyên gia cho rằng việc thèm một lượng lớn nước đá và các chất không phải là thực phẩm, chẳng hạn như bột giặt và chất bẩn hoặc đất sét (pica), liên quan đến tình trạng thiếu sắt hoặc kẽm, nhưng không có đủ nghiên cứu để chứng minh mối quan hệ nhân quả.
Bà mụ và là người bán thảo mộc tại San Francisco - Cynthia Belew nói rằng một số loại thèm ăn có thể đáng chú ý. Ví dụ, những bác sĩ về y học thay thế tin rằng sự thiếu magiê có thể gây ra việc thèm chocolate. Thực phẩm chứa magiê bao gồm ngũ cốc nguyên cám, đậu, các loại hạt và rau xanh như rau bina.
Belew cũng nhận thấy, nhiều bệnh nhân của bà cần nhiều axit béo cần thiết hơn trong chế độ ăn uống của họ. Khi họ bắt đầu sử dụng dầu cá hoặc dầu lanh, tình trạng thèm ăn của họ biến mất. Tương tự, sự thèm thịt đỏ dường như là một tiếng kêu gọi bổ sung protein.
Brown đồng ý rằng trong một số trường hợp có thể có một nguyên nhân sinh học cho sự thèm ăn. Bà đề cập đến những phụ nữ mang thai ác cảm với một số loại thức ăn hoặc thức uống có thể có hại (như soda, cà phê, hoặc rượu). Trong khi đó Somer lại không nhìn thấy nhiều sự liên kết giữa sự thèm ăn của một bà bầu và nhu cầu cơ thể của cô ấy.
“Mọi người nghĩ các cơn thèm ăn của họ là có ý nghĩa, nhưng các nghiên cứu cho thấy không có mối liên hệ giữa thèm ăn và nhu cầu dinh dưỡng”, bà chia sẻ. “Nếu mọi người thèm ăn những gì cơ thể cần, tất cả chúng ta sẽ ăn thêm bông cải xanh và ít chocolate hơn.”
Và tại thời điểm này, bằng chứng - dù khó bỏ qua – chỉ là giai thoại. Brown cho biết: “Không có một lời giải thích khoa học nào về sự thèm ăn, không có dữ liệu nào cho thấy những gì các bà bầu thèm có liên quan đến thứ cơ thể họ hoặc em bé cần và không có dữ liệu nào cho thấy việc thèm ăn là có hại”.
Phải làm gì với các cơn thèm ăn khi mang bầu?
Cuối cùng, các chuyên gia mà chúng tôi đã tham vấn đồng ý rằng bạn nên chú ý đến sự thèm ăn của bạn - thưởng thức những món lành mạnh và tìm ra những lựa chọn thay thế cho những món ít lành mạnh hơn.
Somer cho biết: “Hầu hết những cơn thèm ăn và chán ăn đều thú vị hơn là nghiêm trọng và phần lớn có thể được nuông chiều một cách có tiết chế”. “Một chế độ ăn uống lành mạnh là chế độ ăn đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và tình cảm cũng như sở thích của bạn.”
Bà đề nghị các bà bầu nên chiều lòng các cơn thèm ăn của họ hơn là chiến đấu với chúng bằng cách dùng sữa chua đông lạnh có ít chất béo thay thế cho kem. Thèm kẹo đôi khi là kết quả của việc giảm lượng đường trong máu, do đó ăn các bữa ăn nhỏ, thường xuyên cũng có thể giúp hạn chế mong muốn lạm dụng món tráng miệng.
Các cách khác để kiềm chế cơn thèm ăn không lành mạnh: Ăn sáng mỗi ngày (bỏ bữa ăn sáng có thể làm cơn thèm ăn tệ hơn), tập thể dục nhiều và đảm bảo bạn có nhiều sự hỗ trợ về tinh thần.
Nếu bạn thấy mình thèm những thứ không phải là thực phẩm, chẳng hạn như hồ bột, phấn, bột, chất bẩn, hoặc một số lượng lớn đá lạnh, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Một số nghiên cứu ước tính rằng hơn 1/3 phụ nữ mang thai có các cơn thèm ăn tương tự. Bởi vì một loại thèm ăn phi thực phẩm có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ của bạn, điều đặc biệt quan trọng là hãy nói về chúng với bác sĩ của bạn.
Khi mang thai, sự thay đổi nội tiết tố khiến thói quen ăn uống và khẩu vị của mẹ bầu cũng khác với bình thường. Một số phụ nữ mang thai bị ốm nghén, chán ăn, nghén ngủ nhưng một số người nghén ngọt, thèm và muốn ăn nhiều đồ ngọt. Vậy nghén đồ ngọt khi mang thai có tốt không? Chế độ ăn nào phù hợp với người bị nghén đồ có vị ngọt mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng?
1. Vì sao phụ nữ mang thai bị nghén ngọt?
nghén ngọt ở phụ nữ mang thai là tình trạng khẩu vị mẹ bầu chỉ ưa các đồ ăn ngọt chứa nhiều đường tự nhiên hoặc tổng hợp như: bánh kẹo ngọt, socola, nho, bánh kem,.... Nguyên nhân do sự thay đổi hormone và nội tiết tố mạnh mẽ khi mang thai, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và khẩu vị ăn. Trong khi nhiều phụ nữ mang thai thèm chua, ốm nghén chán ăn thì có tới 40% trường hợp thai phụ bị nghén đồ ngọt.
Nghén ngọt khiến phụ nữ mang thai ăn rất nhiều thực phẩm ngọt
Như vậy, nghén đồ ngọt là một trong các tình trạng khá thường gặp ở phụ nữ mang thai. Thông thường sau khi hết tam cá nguyệt thứ nhất, tình trạng nghén ngọt sẽ giảm dần và biến mất.
Đồ ăn ngọt thường dễ gây kích thích vị giác, giúp bà bầu có tinh thần thoải mái, sảng khoái hơn. Tuy nhiên ở nhiều mẹ bầu nghén đồ ngọt, họ chỉ thích và chỉ ăn các thức ăn ngọt, các loại thực phẩm khác không hợp khẩu vị nữa.
Vì thế nghén đồ ngọt khi mang thai là hết sức bình thường, giúp mẹ bầu có thể ăn uống ngon miệng hơn, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ và bé. Tuy nhiên ngoài thức ăn ngọt, nếu không bổ sung cân bằng các dưỡng chất khác hoặc ăn ngọt quá đà thì sẽ gây nhiều tác hại.
Đồ ăn ngọt chứa rất nhiều đường và carbohydrate
2. Nghén ngọt có ảnh hưởng gì đến mẹ và thai nhi?
Theo các nghiên cứu, trung bình 7 phụ nữ mang thai lại có một người mắc tiểu đường thai kỳ. Đây là tình trạng đường huyết tăng cao trong suốt thời gian mang thai, một phần do tăng tiết insulin để cung cấp đủ năng lượng và dinh dưỡng cho thai nhi, một phần do chế độ ăn của mẹ bầu. Đó là lý do tại sao những bà bầu bị nghén đồ ngọt có nguy cơ cao bị tiểu đường thai kỳ.
Nhiều trường hợp phụ nữ mang thai có chế độ ăn uống lành mạnh, sức khỏe tốt song khẩu vị khi mang thai thay đổi, nghén ngọt khiến họ thích và ăn nhiều thực phẩm chứa đường. Do lượng đường hấp thụ không được kiểm soát lại chứa nhiều đường tinh chế dễ gây tiểu đường thai kỳ.
Việc tiêu thụ quá nhiều đồ ăn ngọt không những gây tiểu đường cho mẹ mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Đường dư trong máu mẹ được chuyển qua nhau thai, tiếp tục làm tăng glucose trong máu thai nhi. Kết quả cơ thể trẻ tăng tiết insulin để chuyển hóa lượng đường lớn này, khiến bé phát triển lớn hơn, gây nhiều nguy hiểm và biến chứng sinh nở.
Tiểu đường thai kỳ khiến thai phụ phải đối mặt với nhiều biến chứng sức khỏe nguy hiểm như: sản giật, tiền sản giật, cao huyết áp, sinh non, đa ối,… Với thai nhi, tiểu đường thai kỳ làm tăng tỉ lệ rối loạn tăng trưởng, dị tật thai, chết lưu đột ngột, sảy thai,…
Nghén ngọt làm tăng nguy cơ béo phì ở mẹ bầu
Bên cạnh đó, nghén ngọt cũng làm tăng nguy cơ béo phì cho mẹ, cản trở sự phát triển não của thai nhi. Nghén đồ ngọt nếu không kiểm soát chế độ ăn tốt sẽ gây rất nhiều hệ lụy sức khỏe.
3. Kiểm soát chế độ ăn cho thai phụ bị nghén ngọt thế nào?
Ở người bị nghén ngọt, đồ ăn ngọt chứa nhiều đường là thực phẩm hàng đầu họ thèm và muốn ăn. Vì thế không nên cắt bỏ hoàn toàn thực phẩm ngọt trong chế độ dinh dưỡng của mẹ bầu, song cần kiểm soát lượng đường phù hợp vừa tốt cho sự phát triển của bé, vừa kích thích sự thèm ăn của mẹ.
Khi xây dựng chế độ ăn cho thai phụ bị nghén ngọt, cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Thai phụ có thể ăn các món bánh quy, bánh kem, kẹo,… khi bị nghén ngọt nhưng lưu ý không ăn quá nhiều mỗi lần và tối đa 2 lần/ngày.
- Nên ăn hoa quả ngọt thay cho các loại thực phẩm ngọt chế biến sẵn chứa nhiều đường tổng hợp, đường hóa học như.
- Ăn nhiều hoa quả, rau xanh, thực phẩm tốt như: Sữa chua, táo xanh, nho, đậu nành, dâu,…
Đường tự nhiên đến từ các loại hoa quả tốt hơn cho mẹ và thai nhi
- Chia nhỏ các bữa ăn chính trong ngày kể cả đồ ăn ngọt để đường huyết sau khi ăn không tăng cao đột ngột.
- Cố gắng ăn kết hợp với nhiều loại thức ăn cung cấp đa dạng, đầy đủ chất dinh dưỡng khác nhau như đạm hay chất xơ, đường tự nhiên trong rau củ quả.
- Chồng và gia đình nên động viên chia sẻ với mẹ bầu tránh căng thẳng, stress, việc giữ một tinh thần hạnh phúc, sảng khoái cũng giúp giảm nhu cầu ăn đồ ngọt.
Ở phụ nữ mang thai bị béo phì, thừa cân thì cần thực hiện một chế độ ăn lành mạnh, kiểm soát tốt cả lượng đường và carbohydrate nạp vào cơ thể để ngăn ngừa tiểu đường thai kỳ. Bên cạnh đó cần thường xuyên khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra đường huyết cũng như khám xét nghiệm thai để phát hiện sớm bất thường.
Nếu mẹ bầu bị “nghiện” đồ ăn ngọt từ trước, nhu cầu ăn đồ ngọt trong thai kỳ tăng gấp 2 - 3 lần không thể kiểm soát thì có thể liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và can thiệp kịp thời. Thai kỳ là quãng thời gian quan trọng giúp bé được chào đời khỏe mạnh và có một cuộc đời tốt đẹp, vì thế mẹ bầu nên thực hiện chế độ ăn uống, nghỉ ngơi nghiêm túc.
Nhằm giúp các sản phụ có sự chăm sóc và chuẩn bị tốt nhất trong suốt 9 tháng 10 ngày quan trọng, giảm thiểu những thủ tục phức tạp, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cung cấp các gói chăm sóc sức khỏe thai sản trọn gói.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cung cấp nhiều gói khám và chăm sóc thai sản
Đội ngũ y bác sỹ chuyên môn đầu ngành cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại tại MEDLATEC sẽ giúp mẹ bầu và thai nhi được chăm sóc phát triển tốt nhất. Gói chăm sóc sức khỏe thai sản thực hiện khám thai đầy đủ từ những tháng đầu tiên, siêu âm xét nghiệm định kỳ theo đúng tiêu chuẩn quốc tế. Ngoài việc được thăm khám và tư vấn, thai phụ cũng được tư vấn xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện thể thao, ngăn ngừa và giảm những triệu chứng ốm nghén khó chịu.
Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp đến hệ thống Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trên cả nước hoặc qua hotline 1900 56 56 56 để được thăm khám và hỗ trợ về tình trạng nghén ngọt hay gói thăm khám sức khỏe sản phụ.