Peru ở đâu

Trang chủ » Các nước Châu Mỹ » Mỹ Latinh và Caribê » Các nước Nam Mỹ » Peru

Quốc kỳ Peru

Peru tên chính thức là Cộng hòa Peru, là một quốc gia nằm ở phía tây Nam Mỹ. Nó được bao bọc ở phía bắc bởi Ecuador và Colombia, ở phía đông bởi Brazil, phía đông nam bởi Bolivia, ở phía nam bởi Chile và ở phía tây bởi Thái Bình Dương. Peru là một […]

Vị trí Peru trên bản đồ

Tên đầy đủ: Công hòa Peru

Tên tiếng Anh: Peru

Loại chính phủ: Cộng hòa lập hiến

ISO: pe, PER

Tên miền quốc gia: pe

Múi giờ: UTC -5h

Mã điện thoại: +51

Thủ đô: Lima

Các thành phố lớn: Arequipa, Trujillo

Diện tích: 1.285.215 km².

Khí hậu: Khô cằn và ôn hòa ở vùng ven biển, ôn đới đến lạnh lẽo ở Andes, ấm áp và ẩm ướt ở vùng đất thấp trong rừng rậm.

Nhân khẩu

Dân số: 32.971.846 người (07/2020 theo DanSo.org)

Dân tộc chính: Bản địa (45%), mestizo (37%), Châu Âu (15%), Châu Phi, Nhật Bản, Trung Quốc và khác (3%).

Tôn giáo: Công giáo La Mã (90%).

Ngôn ngữ: Tiếng Tây Ban Nha

Tài nguyên: Đồng, bạc, vàng, dầu mỏ, gỗ, cá, quặng sắt, than đá, phốt phát, kali, thủy điện, khí đốt tự nhiên.

Sản phẩm Nông nghiệp: Cà phê, bông, mía, gạo, khoai tây, ngô, chuối, nho, cam, coca; thịt gia cầm, thịt bò, các sản phẩm từ sữa; cá.

Sản phẩm Công nghiệp: Khai thác và tinh chế khoáng sản và kim loại, khai thác và tinh chế dầu khí, khí đốt tự nhiên, đánh bắt và chế biến cá, dệt may, quần áo, chế biến thực phẩm, thép, chế tạo kim loại.

Xuất khẩu: đồng, vàng, chì, kẽm, thiếc, quặng sắt, molypden, bạc; dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ, khí đốt tự nhiên; cà phê, măng tây và các loại rau, trái cây, may mặc và dệt may, bột cá, cá, hóa chất, sản phẩm kim loại và máy móc, hợp kim

Đối tác xuất khẩu: Trung Quốc 22,1%, Hoa Kỳ 15,2%, Thụy Sĩ 8,1%, Canada 7% (2015)

Nhập khẩu: xăng dầu và các sản phẩm dầu mỏ, hóa chất, nhựa, máy móc, xe cộ, TV, máy xúc điện, máy xúc lật, điện thoại và thiết bị viễn thông, sắt thép, lúa mì, ngô, sản phẩm đậu nành, giấy, bông, vắc-xin và thuốc

Đối tác nhập khẩu: Trung Quốc 22,7%, Hoa Kỳ 20,7%, Brazil5,1%, Mexico 4,5% (2015)

Tiền tệ: Nuevo Sol

GDP: 228,99 tỷ USD (2019 theo IMF)

Tổng quan

Peru tên chính thức là Cộng hòa Peru, là một quốc gia nằm ở phía tây Nam Mỹ. Nó được bao bọc ở phía bắc bởi Ecuador và Colombia, ở phía đông bởi Brazil, phía đông nam bởi Bolivia, ở phía nam bởi Chile và ở phía tây bởi Thái Bình Dương. Peru là một quốc gia cực kỳ đa dạng sinh học, có nhiều môi trường sống khác nhau.

Dãy núi Andes chạy song song với Thái Bình Dương; giúp xác định ba khu vực truyền thống để mô tả đất nước về mặt địa lý. Vùng bờ biển (costa) về phía tây là một đồng bằng nhỏ hẹp chủ yếu là khí hậu khô cằn trừ các thung lũng được tạo ra bởi các con sông theo mùa. Vùng miền núi (sierra) là khu vực Andes; nó bao gồm các cao nguyên Altiplano cũng như đỉnh Huascaran cao nhất của đất nước, 6.768 m. Vùng thứ ba là rừng (selva), địa hình bằng phẳng bao phủ bởi rừng nhiệt đới Amazon mở rộng về phía Đông. Gần 60 phần trăm diện tích của đất nước nằm trong khu vực này.

Peru là quốc gia đa sắc tộc, bao gồm người Amerindians, châu Âu, châu Phi và châu Á. Ngôn ngữ chính là tiếng Tây Ban Nha, mặc dù một số lượng đáng kể người Peru nói tiếng Quechua hoặc ngôn ngữ bản địa khác. Peru được chia thành 25 khu vực. Nó là một nước đang phát triển với một chỉ số phát triển con người cao, số điểm và mức độ nghèo đói khoảng 25,8 phần trăm. Các hoạt động kinh tế chính của nó bao gồm khai thác, sản xuất, nông nghiệp và đánh bắt cá.

Nền kinh tế của Peru được phân loại có thu nhập trung bình và là nền kinh tế lớn thứ 39 trên thế giới. Peru là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trên thế giới do sự bùng nổ kinh tế giàu trong những năm 2000. Nó có chỉ số phát triển con người khoảng 0,752 theo dữ liệu 2011. Trong lịch sử, hoạt động kinh tế của đất nước đã được gắn với xuất khẩu, trong đó cung cấp ngoại tệ mạnh để tài trợ nhập khẩu và thanh toán nợ nước ngoài. Mặc dù họ đã cung cấp nguồn thu đáng kể, tăng trưởng tự duy trì và bình đẳng hơn phân phối thu nhập đã được chứng minh khó nắm bắt. Theo dữ liệu 2010, 31,3% tổng dân số là người nghèo, trong đó có 9,8% sống trong nghèo đói cùng cực. Lạm phát trong năm 2012 là thấp nhất trong số các nước Mỹ Latin, chỉ có 1,8%, nhưng tăng trong năm 2013 do giá dầu và hàng hóa giá tăng; như năm 2014 nó đứng ở mức 2,5%. Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm đều đặn trong những năm gần đây và như năm 2012 ở mức 3,6%.

Dịch vụ chiếm 53% tổng sản phẩm trong nước, tiếp theo là sản xuất (22,3%), công nghiệp khai khoáng (15%) và các loại thuế (9,7%). Tăng trưởng kinh tế gần đây đã được thúc đẩy bởi sự ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện điều kiện thương mại và tăng đầu tư và tiêu dùng. Thương mại dự kiến sẽ tiếp tục tăng sau khi thực hiện một thỏa thuận thương mại tự do với Hoa Kỳ ký ngày 12 tháng 4 năm 2006. Xuất khẩu chính của Peru là đồng, vàng, kẽm, dệt may, và bột cá; các đối tác thương mại chính của nó là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Brazil và Chile.

Cập nhật lúc: 02:15, 24/05/2022

Số ca nhiễm: 495.414.438

Tử vong: 6.191.519

Xem chi tiết

• Mỹ
• Ấn Độ
• Trung Quốc
• Singapore
• Hàn Quốc
• Nhật Bản

Đất nước Peru

Lã Thế Tuấn (Nguồn tham khảo: Wikipedia CNN Peru Today)

10:35 09/11/2017

Peru là quốc gia Nam Mỹ, giáp với Ecuador, Colombia, Brazil, Bolivia và Chile. Phía tây của đất nước hướng ra Thái Bình Dương. Peru được biết đến là một đất nước của nhiều nền văn hóa cổ đại. Kể từ thế kỷ 16, khi người Tây Ban Nha chinh phục mảnh đất này thì theo thời gian, cho dù gặp nhiều biến động xã hội nhưng đây vẫn là một quốc gia giàu bản sắc.

Bên dãy núi Andes.

Peru là một quốc gia rộng lớn, chia thành nhiều tiểu vùng địa lý- khí hậu, trong đó có những khu vực đồng bằng khô hạn, vùng đất núi thuộc dãy Andes, những khu rừng nhiệt đới ở bồn địa Amazon. Tuy rộng tới gần 1,3 triệu km2 nhưng Peru lại khá thưa dân. Tới nay, con số ước chừng 31 triệu người, với nhiều dân tộc khác nhau, và mật độ dân cư phân bố cũng không đồng đều giữa các vùng miền, nhất là ở thành thị và vùng núi. Người dân Peru sử dụng ngôn ngữ Tây Ban Nha là chính, sau đó là tiếng Quechua - cũng được cho là ngôn ngữ dân tộc, đi cùng với một số ngôn ngữ bản địa, hay còn gọi là ngôn ngữ thiểu số. Chính sự đa dạng dân tộc, đa dạng ngôn ngữ, cách biệt giữa các vùng địa lý đã cho Peru ngày nay một nền văn hóa đa dạng, độc đáo, thể hiện trên các lĩnh vực nghệ thuật, ẩm thực, văn chương, và âm nhạc...

Sự đa dạng khí hậu của Peru bắt nguồn từ ảnh hưởng của dãy núi Andes và hải lưu Humboldt. Từ đó có những vùng đất ôn hòa, lượng mưa thấp, độ ẩm cao. Lại có nơi vào mùa hạ mưa khá dữ dội. Có nơi mùa đông lạnh giá. Cũng chính vì thế mà hệ dộng- thực vật của Peru rất phong phú, với nhiều loài được coi là đặc hữu, và cũng có nhiều loài được ghi vào Sách Đỏ thế giới. Về thực vật, Peru sở hữu 21.462 loài, trong đó có tới 5.855 loài đặc hữu.

Một vùng kiến trúc cổ vĩ đại.

Peru có nhiều dân tộc và cũng khá độc đáo so với các quốc gia khác. Trong đó phải kể đến người Mestizo (người lai da trắng và da đỏ). Họ chiếm gần 60% dân số cả nước. Kế đến là người Quechua, xấp xỉ 28%. Còn lại là những cộng đồng khác, ít người, như người Aymara (chiếm khoảng 2,7% dân số cả nước). Người da đỏ Amazon (khoảng 1,8%). Người da trắng (gần 5%). Người Mulatto (lai giữa người da trắng và da đen, khoảng 1,6%)... Tuy nhiều dân tộc nhưng nhìn chung người Peru sống chan hòa, hiền hậu, không có mâu thuẫn sắc tộc và cũng không có sự phân biệt.

Tuy thế, các nhà nghiên cứu dân tộc học cho rằng, người da đỏ chính là chủ nhân của vùng đất này. Theo đó người da đỏ sống ở lãnh thổ Peru ngày nay khoảng hơn 1.000 năm trước khi người Tây Ban Nha đến đây (thế kỉ 16). Nhưng theo thời gian, với nhiều lý do, số người da đỏ bản địa giảm dần. Theo sử gia Noble David Cook thì vào giữa thế kỉ 16, cả Peru có khoảng trên 5 triệu người da đỏ bản địa, nhưng tới nay con số chỉ còn khoảng trên dưới 1 triệu người. Đáng chú ý khoảng thời gian từ năm 1600 đến năm 1620, người da đỏ Peru suy giảm nghiêm trọng do không đương đầu được với những bệnh truyền nhiễm. Một thông tin chưa được giới chức xác nhận, tới nay trên lãnh thổ Peru có khoảng 15 bộ lạc da đỏ sống trong những vùng núi hoang sơ vẫn chưa tiếp xúc với nền văn minh hiện tại.

Phiên chợ của người dân địa phương.

Như đã nói, từ sự đa dạng về dân tộc, khác biệt về địa lý nên văn hóa Peru cũng rất đa dạng, phong phú. Tuy thế, người ta vẫn cho rằng dòng văn hóa bản địa da đỏ là dòng chảy chính, kết hợp với văn hóa Tây Ban Nha để hình thành một nền văn hóa “độc nhất vô nhị trên trái đất”.

Văn hóa bản địa người da đỏ tới nay vẫn hiển hiện qua nghệ thuật gốm, đồ dệt may, trang sức và những công trình điêu khắc của văn hóa tiền Inca. Người Inca nổi tiếng là những thợ thủ công bậc nhất thế giới. Họ cũng là những người thợ đá, những nhà xây dựng tài ba, dựng lên được những công trình kiến trúc vượt thời gian.

Một biểu hiện độc đáo của văn hóa Peru chính là nghệ thuật ẩm thực. Đó là sự pha trộn hài hòa đến độ tinh tế các món ăn của người bản địa với phong cách ẩm thực châu Âu - mà rõ rệt là ẩm thực Tây Ban Nha. Sau này, ẩm thực Peru còn có màu sắc của ẩm thực vùng Trung Đông, Trung Hoa và chút ít châu Phi do những người di dân mang lại.

Riêng về âm nhạc, người Peru tự hào là những nghệ sĩ chân chính. Âm nhạc của họ hòa quyện giữa âm nhạc thổ dân da đỏ với âm nhạc Tây Ban Nha và châu Phi. Vì thế, nó có tính hội hè, mạnh mẽ khỏe khoắn và cũng đặc biệt trữ tình về mặt giai điệu. Trong lễ hội, cùng với vũ điệu Flamenco thì người ta cũng rất hào hứng với những vũ đạo dân gian Marinera, Tondero, Zamacueca, Diablada và Huayno

Một góc thủ đô Lima về đêm.

Đến Peru mà không đến thủ đô Lima là một sai lầm, bởi đây là thành phố tuyệt vời kết hợp giữa những gì xa xưa với một phần hiện đại đầy màu sắc. Lima còn được biết đến với tên gọi “Thành phố của các hoàng đế” bởi hệ thống cung điện, đền đài vững chãi cũng như những huyền thoại hào hùng “không bao giờ dứt”. Nhà thám hiểm Francisco Pizarro là người đã chinh phục đế chế Inca và sáng lập nên Lima vào ngày 18-1-1535 và tên gọi “Thành phố của các hoàng đế” cũng bắt đầu từ khi đó. Lima cũng được coi là “thủ phủ ẩm thực” bởi trên bất cứ đường phố nào cũng có nhiều quán ăn, ngon và rẻ, thái độ phục vụ tận tình.

Nhưng, một điều thú vị nữa khi đến Peru, đó là được nghe kể về bùa chú và những tập tục, cho dù xã hội hiện đại hầu như không chấp nhận. Người dân sống ở vùng núi tới nay vẫn rất tin vào tâm linh và thường sử dụng nhiều loại bùa trong cuộc sống hàng ngày. “Đó cũng là một chỗ dựa cho niềm tin nguyên sơ”- Lapaluos Stalimaru, một nhà nghiên cứu văn hóa bản địa nhận xét. Ngay cả trước các cửa hiệu buôn bán, hay là quán ăn ở thành thị, trước cửa người ta cũng hay kín đáo dán những lá bùa: một cái hướng vào với hy vọng sẽ có nhiều khách vào cửa hàng của mình.

Theo ông Hugo Apaza Quispe- giáo sư sử học ở thành phố Puno, để tự bảo vệ bản thân, dân Peru miền núi thường có bùa đựng trong một lọ nhỏ, luôn mang theo bên mình. Lọ bùa đó gồm hạt Cuti màu đỏ có chấm đen để tránh những ghen tị, hiềm khích; cây Murachi được khắc thành hình một đôi vợ chồng có tác dụng bảo vệ hạnh phúc gia đình; một miếng nam châm để hút những kim loại như tiền, đồng, vàng, bạc vào gia đình. Cạnh đó, còn có 7 loại gỗ khác nhau để tránh 7 loại điềm gở như bệnh tật, sa sút trong làm ăn.

Chủ đề: văn hóa Peru cổ đại nam mỹ giàu bản sắc