Triệu chứng dễ bị lạnh cũng rất thường thấy khi bạn thiếu iot. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hơn 80% những người có lượng hormone tuyến giáp thấp cảm thấy nhạy cảm với thời tiết lạnh hơn bình thường.
Khi bị thiếu iot, nồng độ hormone tuyến giáp sẽ giảm mạnh và tốc độ trao đổi chất cũng giảm. Điều này có nghĩa là cơ thể sẽ tạo ra ít nhiệt hơn và bạn sẽ dễ bị lạnh hơn.
Ngoài ra, hormone tuyến giáp giúp tăng cường hoạt động của chất béo nâu, một loại chất béo chuyên tạo nhiệt. Nồng độ hormone tuyến giáp thấp do thiếu iốt có thể khiến loại chất béo này không tạo nhiệt hiệu quả và khiến bạn bị lạnh.
6. Thiếu iot khiến nhịp tim thay đổi
Nhịp tim có thể bị ảnh hưởng bởi lượng iot trong cơ thể. Khi cơ thể thiếu iot, tim bạn sẽ đập chậm hơn bình thường. Đặc biệt, tình trạng thiếu iốt nghiêm trọng sẽ làm nhịp tim chậm bất thường khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt và có thể ngất.
7. Thiếu iot ảnh hưởng đến trí nhớ
Việc thiếu iốt có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ và quá trình học tập. Một nghiên cứu trên hơn 1.000 người trưởng thành cho thấy những người có nồng độ hormone tuyến giáp cao hơn thực hiện các bài kiểm tra về trí nhớ tốt hơn.
Hormone tuyến giáp giúp não tăng trưởng và phát triển nên việc thiếu iot để thúc đẩy quá trình tạo hormone này có thể ảnh hưởng tới não. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phần não kiểm soát trí nhớ dài hạn có tên hồi hải mã nhỏ hơn ở những người có nồng độ hormone tuyến giáp thấp.
8. Thiếu iot ảnh hưởng tới thai kỳ
Phụ nữ mang thai có nguy cơ thiếu iot cao do họ không những cần đáp ứng nhu cầu iot hàng ngày của chính mình mà còn phải đáp ứng nhu cầu của em bé trong bụng. Nhu cầu iot cũng tiếp tục tăng cao trong suốt thời kỳ cho con bú vì trẻ sơ sinh nhận iot qua sữa mẹ.
Việc không tiêu thụ đủ iot trong thời kỳ mang thai và cho con bú có thể gây ảnh hưởng xấu lên cả mẹ và bé. Người mẹ có thể gặp các triệu chứng của tuyến giáp hoạt động kém như bướu cổ, mệt mỏi và lạnh. Trẻ sơ sinh thì có thể chậm phát triển thể chất và trí não. Hơn nữa, tình trạng thiếu iốt nghiêm trọng khi đang mang thai có thể làm tăng nguy cơ thai chết lưu.
9. Thiếu iot ảnh hưởng kinh nguyệt
Triệu chứng kinh nguyệt ra quá nhiều và không đều có thể xuất hiện do thiếu iot dẫn đến thiếu hormone tuyến giáp. Một nghiên cứu cho biết đến 68% phụ nữ có nồng độ hormone tuyến giáp có chu kỳ kinh nguyệt không đều, trong khi chỉ có 12% phụ nữ khỏe mạnh gặp tình trạng này.
Nghiên cứu cũng cho thấy những phụ nữ có lượng hormone tuyến giáp thấp có chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn và ra máu nhiều hơn. Điều này là do nồng độ hormone tuyến giáp thấp làm gián đoạn các tín hiệu của hormone có liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
10. Thiếu iot gây bệnh bướu cổ
Bướu cổ là hậu quả phổ biến nhất của tình trạng thiếu iot. Triệu chứng của bệnh này là phần trước của cổ sưng lên do tuyến giáp phát triển quá lớn. Tuyến giáp là một tuyến nhỏ ở phía trước cổ và có chức năng tạo ra hormone tuyến giáp khi nhận được tín hiệu từ hormone kích thích tuyến giáp (TSH). Khi nồng độ TSH trong máu tăng lên, tuyến giáp sẽ sử dụng iot để tạo ra hormone tuyến giáp.
I-ốt (Iodine)là một trong những vi chất dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe con người, nhất là trẻ em. Thiếu hụt I-ốt ở trẻ em có thể gây nhiều tác động xấu đến sự phát triển và sức khỏe của trẻ trong tương lai. Theo tổng kết từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hiện nay trên thế giới có khoảng một tỷ rưỡi người sống trong vùng thiếu I-ốt và có nguy cơ bị các rối loạn do thiếu I-ốt. Trong đó 655 triệu người có tổn thương não và 11,2 triệu người bị đần độn. Hiểu được tầm quan trọng của việc bổ sung lượng I-ốt cần thiết hàng ngày cho trẻ sẽ giúp phụ huynh nuôi dưỡng trẻ toàn diện hơn.
Ở trẻ, thiếu hụt I-ốt được nhận biết thông qua những dấu hiệu sau đây
Là một trong những vi chất rất quan trọng đối với cơ thể, I-ốt giúp tuyến giáp tổng hợp các hormon điều chỉnh quá trình phát triển của hệ thần kinh trung ương, phát triển hệ sinh dục và các bộ phận trong cơ thể như tim mạch, tiêu hóa, da – lông – tóc – móng, duy trì năng lượng cho cơ thể hoạt động… tham gia tạo hormon tuyến giáp trạng T3 (tri-iodothyronin) và T4 (thyroxin) bằng các liên kết đồng hóa trị. Các hormon này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa phát triển cơ thể, kích thích tăng quá trình chuyển hóa tới 30%, tăng sử dụng ôxy và làm tăng nhịp tim. Ngoài ra, I-ốt còn có vai trò trong việc chuyển hóa Beta – caroten thành vitamin A, tổng hợp protein cho cơ thể hoặc hấp thụ đường trong ruột non.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng lượng I-ốt cần thiết hàng ngày cho trẻ khác nhau tùy theo từng lứa tuổi. Đối với trẻ còn bú từ sơ sinh đến 6 tháng cần 40 mcg, trẻ còn bú từ 6 đến 12 tháng cần 50mcg, trẻ từ 1 đến 3 tuổi cần 70mcg, trẻ từ 4 đến 9 tuổi cần 120 mcg, từ 10 đến 12 tuổi cần 140 mcg, đối với người trưởng thành là 150 – 200 mcg.
Khi bị thiếu I-ốt trẻ sẽ có những biểu hiện như chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng, nghễnh ngãng, giảm năng lực học tập, lùn, đần độn… Ngoài ra thiếu I-ốt còn gây ra bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và hoạt động của cơ thể, giảm khả năng lao động – sáng tạo của trẻ, trẻ thường xuyên mệt mỏi, kém tập trung…
Tác hại của tình trạng thiếu I- ốt đối với sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ em
Trẻ em và phụ nữ mang thai là những đối tượng rất dễ bị thiếu I-ốt do nhu cầu thường tăng cao. Ở phụ nữ mang thai, nếu thiếu I-ốt người mẹ có nguy cơ sảy thai, sanh non, thai chết lưu trong bụng mẹ. Nếu tình trạng thiếu I-ốt nặng có thể làm cho não bộ bào thai kém phát triển, trẻ ra đời sẽ chậm phát triển trí tuệ, đần độn và thường có những khuyết tật bẩm sinh như điếc, lác mắt, liệt, cận thị… Đối với trẻ em thiếu I-ốt sẽ gây chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng, dễ gây bệnh bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và hoạt động của toàn cơ thể.
Đối với xã hội, thiếu I-ốt sẽ giảm thể lực, giảm sức lao động và trí thông minh của con người dẫn đến nền kinh tế bị trì trệ, xã hội chậm phát triển. Hậu quả của việc thiếu I-ốt đối với con người và xã hội là rất quan trọng.
Phòng tránh tình trạng thiếu I-ốt sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện hơn, phòng tránh bướu cổ và đần độn
Việc phòng ngừa tình trạng thiếu I-ốt ở trẻ thật sự rất dễ thực hiện, vì trên thực tế chỉ cần chú ý bổ sung lượng I-ốt cần thiết hàng ngày cho cơ thể bằng những loại thực phầm giàu chất I-ốt như các loại hải sản (tôm-cua-cá-ghẹ..), rong biển, tảo biển, các loại rau xanh đậm (rau dề, rau đay, mồng tơi, bồ ngát…), I-ốt cũng hiện diện trong các lại trái cây tươi, trong thịt và trong sữa. Đặc biệt hiện nay người dân được khuyến cáo sử dụng muối I-ốt thường xuyên trong việc chế biến thức ăn để phòng tránh hiệu quả tình trạng cơ thể bị thiếu hụt lượng I-ốt, nhất là trẻ em đang tuổi tăng trưởng.
Phòng ngừa tình trạng thiếu I-ốt ở trẻ có thể áp những từ chính chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ, cụ thể:
Với trẻ từ 0-6 tháng tuổi được bú mẹ hoàn toàn thì người mẹ nên ăn nhiều hải sản và dùng muối I-ốt hoặc nước mắm có pha chất I-ốt để nguồn dưỡng chất quan trọng này tiết qua sữa mẹ bổ sung lượng I-ốt cần cho bé.
Với trẻ đã ăn dặm thì cần bổ sung I-ốt qua chế độ ăn uống hàng ngày của trẻ. I-ốt thường có rất nhiều trong các loại hải sản như cá, tôm, cua, ghẹ… và có nhiều trong các loại rau như rong, tảo biển, rau câu, rau xanh, cải bắp… Trứng và các thực phẩm từ sữa cũng là một nguồn cung cấp I-ốt khá phổ biến và phong phú cho trẻ. Vì vậy người mẹ nên chú ý thêm các loại thực phẩm chứa nhiều chất I-ốt này vào thực đơn hàng ngày cho trẻ.
Bổ sung các thực phẩm giàu I-ốt, như: Các loại hải sản: tôm, cua, cá, ghẹ… rong biển, tảo biển; các loại rau: rau xanh đậm, rau dền, rau đay, mồng tơi,… Các loại trái cây tươi, thịt và sữa.
Có thể thêm chút muối I-ốt hoặc nêm nước mắm có chứa chất I-ốt nhưng người mẹ cần chú ý chỉ nêm nhạt thôi để tránh những tổn hại cho thận của trẻ.
Sử dụng muối I-ốt thay cho muối thường trong ăn uống và chế biến thức ăn hàng ngày là đủ nhu cầu I-ốt cho cơ thể và phòng được các rối loạn do thiếu I-ốt. Dùng muối I-ốt thường xuyên hàng ngày không ảnh hưởng đến sức khỏe vì lượng I-ốt dư sẽ được thải ra ngoài theo nước tiểu.
PHÒNG ĐIỀU DƯỠNG
BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG THÀNH PHỐ
Trong cơ thể, iốt rất cần cho hoạt động của tuyến giáp. Ngay từ trong giai đoạn đầu của bào thai, cơ thể thai nhi hoàn toàn chịu ảnh hưởng đến việc hấp thu i-ốt của bà mẹ. Vào tuần 12 của thời kỳ thai nghén, thai nhi đã cần i-ốt để tự tổng hợp hormon tuyến giáp.
Khi thiếu i-ốt cơ thể sẽ phát sinh nhiều bệnh tật và các rối loạn chuyển hóa khác. Thiếu i-ốt ở thai phụ dễ dẫn đến sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non. Thiếu i-ốt nặng trong giai đoạn mang thai trẻ sinh ra dễ bị đần độn, câm, điếc và các dị tật bẩm sinh khác.
Ở trẻ em, thiếu i-ốt sẽ gây chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng, nghễnh ngãng... Bướu cổ và đần độn là hai biểu hiện hay gặp nhất liên quan đến thiếu i-ốt. Bướu cổ có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào trong cuộc đời, trong khi đó đần độn xuất hiện ngay từ lúc bào thai nếu người mẹ bị thiếu i-ốt nặng.
Bướu cổ là bệnh lý tuyến giáp thường gặp do thiếu i-ốt.
Phòng ngừa thiếu i-ốt như thế nào?
Bổ sung thực phẩm giàu i-ốt
Trong bữa ăn hằng ngày cần tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu i-ốt như các loại trái cây tươi, thịt và sữa. Đặc biệt là hải sản: tôm, cua, cá, ghẹ, rong biển, tảo biển.
Các loại rau xanh đậm, rau dền, mồng tơi, rau cần, cải xoong, rau chân vịt… cũng là nguồn thực phẩm giàu i-ốt.
Cần bổ sung các thực phẩm giàu i-ốt trong bữa ăn hằng ngày.
Sử dụng muối i-ốt
Để phòng ngừa nguy cơ bệnh tật do thiếu i-ốt, chúng ta nên sử dụng muối i-ốt thay cho muối thường trong ăn uống và chế biến thức ăn hàng ngày. Cách sử dụng muối i-ốt cũng giống như muối thường, có thể dùng ướp thịt, cá, muối dưa cà, nêm thức ăn đang nấu trên bếp như bình thường.
Muối i-ốt không làm thay đổi mùi vị thức ăn. Lượng i-ốt được trộn vào muối an toàn cho cả người không thiếu i-ốt. Dùng muối i-ốt thường xuyên hàng ngày không ảnh hưởng đến sức khỏe vì lượng i-ốt dư thừa sẽ được thải ra ngoài theo nước tiểu.
Nên sử dụng muối i-ốt thay cho muối thường khi chế biến thức ăn để phòng ngừa thiếu iốt.
Lưu ý: Sau khi mua muối i-ốt về cần để trong lọ có nắp đậy kín. Do i-ốt là chất dễ bay hơi nên lưu ý để muối i-ốt ở nơi khô ráo, không rang muối i-ốt, không để muối i-ốt gần bếp lửa nóng hay nơi có ánh nắng chiếu vào.
Ăn nhiều đồ ngọt ảnh hưởng thế nào đến làn da của bạn?