Mời các bạn xem thêm kiến thức tử vi phong thủy căn mệnh năm sinh và giải mã giấc mơ tại chuyên mục Tử vi phong thủy tại Netmode.Com.Vn
Theo dõi Massageishealthy trên Google News
Trước khi Tết đến, người Nhật trang trí kadomatsu (cây thông) ở cạnh cửa, còn vào những ngày đầu năm mới, người Nhật thường treo Shimenawa trước cửa nhà, cây nêu hoặc cây Kadomatsu gồm những cành thông xếp vào những ống tre tươi vát chéo. Ngoài ra, người Nhật còn treo bùa Shimekazari trong ngày Oshougatsu với ý nghĩa không cho ma quỷ vào nhà.
Người Nhật thường đặt cây gì trước cửa khi Tết đến – Văn hóa Tết Nhật Bản
Từ lâu, Nhật Bản đã nổi tiếng không chỉ bởi ý chí kiên cường của con người mà còn được biết đến là một đất nước có nền văn hóa đặc sắc, mang đậm nét Á Đông và được gọi bằng những mỹ từ như đất nước hoa anh đào hay xứ sở mặt trời mọc… để ca ngợi vẻ đẹp của đất nước Nhật Bản.
Có nhiều biểu tượng đại diện cho nền văn hóa Nhật Bản như trang phục truyền thống Kimono, hình ảnh các võ sĩ Samurai, manga Nhật, các món ăn đặc trưng như sushi, sashimi… Và bên cạnh đó, không thể không kể đến một nét đặc trưng khác của văn hóa Nhật Bản, đó là những lễ hội truyền thống diễn ra xuyên suốt các tháng trong năm.
Nền văn hóa Nhật Bản như trang phục truyền thống Kimono
Tìm hiểu vị thần Toshigami sama trong văn hóa Nhật Bản
Đầu tiên, có lẽ phải kể đến Oshougatsu – ngày tết của người Nhật, ngày lễ mang đậm nét đặc trưng nhất của người Nhật Bản từ xưa đến nay.
Nhật Bản là cường quốc công nghiệp phát triển đứng thứ 3 trên thế giới (sau Mỹ và Trung Quốc ) và là nước châu Á đầu tiên đã mở cửa du nhập văn hoá, văn minh phương Tây ngay từ năm 1868 với công cuộc cải cách duy tân mang tên Thiên hoàng Minh Trị (Meiji).
Do đó, người Nhật từ lâu đã không đón Tết Nguyên Đán theo thời gian âm lịch như Việt Nam, Trung Quốc và một số nước châu Á khác. Đây là dịp quan trọng mà người Nhật nghênh đón vị thần Toshigami sama đến thăm nhà.
Thiên hoàng Minh Trị (Meiji)
Trước khi Tết đến, người Nhật trang trí kadomatsu (cây thông) ở cạnh cửa, là loài cây đại diện cho sức sống bất diệt, cũng như tinh thần và con người Nhật Bản. tương truyền rằng, vị thần Toshigami sama sẽ hạ giới và trú ẩn trong cây Tùng này.
Ngày xưa người ta thường dựng cây Tùng vào ngày 13/12 là ngày bắt đầu các công việc chuẩn bị đón Tết. Còn gần đây là ngày 27 hoặc 28 nhưng người ta tránh không dựng cây Tùng vào ngày 29 và đêm giao thừa.
Ngày 29 có số 9 trong tiếng Nhật cùng âm đọc với chữ “khổ”, còn trang trí cây vào đêm giao thừa được gọi là Hitoyokazari được hiểu là chỉ nghênh đón thần trong một đêm nên bị cho là thất lễ.
Trước khi Tết đến, người Nhật trang trí kadomatsu (cây thông) ở cạnh cửa
Một số gia đình treo shimenawa (rơm bện với những băng giấy ngũ sắc dán xung quanh) trước cửa nhà với ý nghĩa trừ ma quỷ và chào đón những vị thần, tượng trưng cho những điều tốt lành sẽ luôn hiện diện trong cuộc sống của họ.
Thừng bện bằng cỏ được treo ở điện thờ hoặc nơi thờ cúng, kính dâng lên thần linh cầu tài lộc; lá cây màu trắng nói lên sự trinh bạch không tì vết; còn dải giấy trắng mang ý nghĩa tẩy sạch vết nhơ và xua đuổi tà ma.
Một số gia đình treo shimenawa (rơm bện với những băng giấy ngũ sắc dán xung quanh)
Cùng tìm hiểu ngày tết của người NhậtNgười Nhật còn đặt wakazari (dây thừng quấn thành vòng tròn nhỏ , và đc kết hoa lên phía đầu, chỗ móc treo) trong bếp với ý nghĩa tạ ơn những vị thần lửa và thần nước đã đem lại cuộc sống sung túc, những bữa cơm gia đình đầm ấm; ngoài ra, wakazari còn đc treo ở mui xe ô tô và xe đạp để cầu an toàn trong năm mới.
Phong tục đón Tết truyền thống của người Nhật
Nhật Bản – một đất nước phát triển lớn mạnh về kinh tế, khoa học kỹ thuật, … và đặc biệt là văn hóa Nhật – một giá trị truyền thống lan rộng không chỉ trong nước mà cả ngoài cộng đồng quốc tế.
Ngày nay trong quá trình hội nhập, văn hóa phương Tây tràn ngập mang lại sức ảnh hưởng không hề nhỏ đến văn hóa Nhật Bản, khiến Nhật Bản từ lâu đã không còn đón tết âm lịch như các nước Châu Á khác. Tuy nhiên tết truyền thống Nhật Bản vẫn luôn giữ gìn được những sắc thái văn hóa đặc trưng của phương Đông.
Phong tục đón Tết truyền thống của người Nhật
Việt Nam – Nhật bản từ lâu đã thiết lập mối quan hệ ngoại giao với sự hợp tác, giao lưu được mở rộng từ chính trị, kinh tế, khoa học công nghệ và văn hóa. Giao lưu văn hóa giữa hai nước được diễn ra sôi nổi đã góp phần thúc đẩy hợp tác nghệ thuật, là cơ hội để hiểu hơn về văn hóa, xã hội hai nước và tăng thêm sự gắn kết giữa thế hệ trẻ hai nước.
Chính vì thế “Lễ hội tết truyền thống Oshougatsu” trở thành chương trình thường xuyên nhằm tái hiện không khí, hoạt động trong ngày tết truyền thống Nhật Bản tại Việt Nam.
Chương trình thường niên phi lợi nhuận này được hoạt động nhằm phát triển giao lưu văn hóa Việt – Nhật, bên cạnh đó giới thiệu tới người Việt những nét đặc trưng về phong tục, tập quán, những món ăn và trò chơi truyền thống Nhật Bản trong ngày tết truyền thống này.
Vậy lễ hội Oshougatsu là gì ?
Tháng Giêng tại Nhật Bản được gọi là “Oshougatsu” có nghĩa là “Chính Nguyệt”. Tết cổ truyền trong tiếng Nhật gọi là “Oshougatsu” bắt nguồn từ phong tục chào đón vị thần năm mới Toshigamisama, vị thần tượng trưng cho sức khỏe, may mắn và phát đạt.
Ngày xưa khi Nhật Bản còn đón tết âm lịch như các nước khu vực châu á khác, Oshougatsu được dùng để gọi cho lễ chào đón năm mới. Tuy nhiên sau này Nhật bản chuyển sang đón tết dương tức là ngày đầu tiên của tháng riêng dương lịch – một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng nhất trong năm, một dịp để mọi người trong gia đình xa gần tụ họp, cầu chúc cùng nhau đón năm mới.
Tháng Giêng tại Nhật Bản được gọi là “Oshougatsu” có nghĩa là “Chính Nguyệt”
Tết Oshougatsu diễn ra từ ngày 1 đến 3-1. Người dân Nhật Bản chuẩn bị cho lễ hội từ ngày 8/12 đến 12/12. Vào những ngày này, mọi gia đình đều dọn dẹp sạch sẽ, chuẩn bị đồ dùng và trang trí nhà cửa đón năm mới. Ngày 1/1 là một ngày quan trọng, đánh dấu sự bắt đầu của một năm mới.
Người ta quan niệm rằng, xem mặt trời mọc vào ngày này là việc làm tốt nhất để chào đón một năm mới thịnh vượng, may mắn và tốt đẹp. Tết Nhật Bản có những điểm tương đồng với các nước phương Đông, tuy nhiên cũng có nét đặc sắc về phong tục tập quán khác biệt với nhiều nghi thức đặc biệt và mang phong cách riêng của một đất nước giàu truyền thống.
Món ăn quan trọng nhất của năm mới là “món Tết”. Các món ăn ngày tết đc gọi là osechi. Đó thường là món ăn ngọt, làm bằng các nguyên liệu thông thường như rễ cây ngưu bang, trứng cá, tảo ăn, khoai lang, hạt dẻ…Người Nhật dùng những món ăn đơn giản nhưng giàu ý nghĩa tượng trưng này để ăn tết là xuất phát từ tâm lý cầu ước vạn sự tốt lành.
Bánh Tết làm vào ngày 28 hoặc 30 Tết.Làm bánh trong ngày 29 bị cho rằng ắt phải ăn bánh khổ, nghĩa là quanh năm phải nếm trải khổ đau. Bánh Tết (ozoni) được nấu thành canh cùng với khoai sọ, rau xanh, cà rốt, đây là đồ cúng đồng thời cũng là đồ ăn cho mọi người với ý nghĩa được ăn đồ cúng là hưởng lộc thần linh và được thần linh phù hộ cho.
Làm bánh trong ngày 29 bị cho rằng ắt phải ăn bánh khổ
Đêm 30 tết là thời gian gia đình sum họp, cùng nhau ăn tất niên và chờ đón khoảnh khắc giao thừa. Kết thúc bữa cơm tất niên, nhiều người sẽ đến các đền, chùa gần nhà để đón giao thừa.
Trước khi đi lễ phải rửa tay, vệ sinh răng miệng sạch sẽ. Tại chùa, người Nhật sẽ tung những đồng xu (thường là đồng mệnh giá 500, 100, 50 và 10 yen) vào các hòm công đức lớn đặt ngay cửa.
Sau đó, họ sẽ chắp tay cúi lạy 2 lễ, vỗ tay 2 lần trước khi chắp tay cầu nguyện và cuối cùng lạy thêm 1 lễ nữa. Đúng thời khắc chuyển giao sang năm mới, chuông tại tất cả các đền, chùa trên toàn nước Nhật sẽ đồng loạt điểm 108 tiếng.
Theo quan niệm xưa, tiếng chuông vang lên 108 lần để xua đi 108 ham muốn trần tục khiến con người phải khổ sở. Tiếng chuông ngân nga đồng thời trên cả nước gửi đi thông điệp và lời cầu nguyện của tất cả mọi người cho một năm mới hạnh phúc, bình an.
Hiện nay, rất nhiều ngôi chùa ở Nhật dành việc đánh chuông cho 108 người dân đến lễ chùa sớm nhất vào thời điểm đó. Được là 1 trong 108 người gióng lên hồi chuông báo hiệu sự chuyển giao là mong muốn của rất nhiều người Nhật vì đó là dấu hiệu may mắn đầu tiên ngay trước thềm năm mới.
Rất nhiều ngôi chùa ở Nhật dành việc đánh chuông cho 108 người dân đến lễ chùa sớm nhất
Người ta tin rằng vị thần Toshigamisama sẽ truyền cho gia chủ một nguồn sinh lực mới vào những chiếc bánh Tết nên sau khi cúng thần, những chiếc bánh này sẽ được chia ra cho mọi người cùng thưởng thức để tiếp nhận nguồn sinh lực.
Nguồn sinh lực này được gọi là sức mạnh của thần Toshigamisama. Đây cũng chính là nguồn gốc của Toshidama có nghĩa là lì xì. Người ta thường cho quà, bánh hoặc tiền cho trẻ con khi chúng đến thăm và chúc Tết để cầu mong cho chúng được khỏe mạnh, gia tộc được an khang thịnh vượng.
Kể từ mồng 1 trở đi, cấp dưới đi chúc Tết cấp trên, bạn bè thân thích và bà con phường xóm cùng chúc tết lẫn nhau. Người Nhật coi đây là cuộc thăm viếng đầu Xuân, và gọi 3 ngày đầu tháng giêng là “ba ngày chúc tụng”.
Tặng nhau thiếp mừng năm mới cũng là nét đặc sắc trong phong tục đón mừng năm mới của người Nhật. Nhật Bản là nước phát hành thiếp chúc mừng năm mới nhiều nhất trên thế giới.
Tặng nhau thiếp mừng năm mới
Phương pháp đưa thiếp mừng của bưu điện Nhật rất đặc biệt. Trước hết tập trung toàn bộ các thiếp chúc mừng năm mới rồi đem gửi đến nhà người nhận vào đúng ngày mồng 1 Tết. Ngày này, mọi người ngồi ngắm những tấm thiếp chúc tết muôn hình muôn vẻ từ mọi nơi gửi đến, ôn lại quá khứ, chờ đón tương lai. Đây quả thực là sự hưởng thụ đặc biệt.
Các hoạt động của người Nhật đầu năm để cầu những điều may mắn
Treo Shimenawa trước cửa nhà
Vào dịp này, các gia đình Nhật Bản sẽ đặt trước cổng nhà hoặc công ty cây nêu hoặc cây Kadomatsu gồm những cành thông xếp vào những ống tre tươi vát chéo. Người Nhật quan niệm tre là chiếc thang để đón thần năm mới, còn thông mang lại sự may mắn và trường thọ.
Ngoài ra những vật dụng khác như dây thừng bện bằng cỏ khô, các dải giấy trắng cũng được dùng để trang trí, tượng trưng cho những mong ước của người Nhật trong năm mới. Ngoài ra, người Nhật còn treo bùa Shimekazari trong ngày Oshougatsu với ý nghĩa không cho ma quỷ vào nhà.
Người nhật thường đặt loại cây nào trước cửa khi Tết đến
Tương truyền rằng, vị thần Toshigamisama sẽ hạ giới và trú ẩn trong cây tùng này. Ngày xưa người ta thường dựng cây tùng vào ngày 13/12 là ngày bắt đầu các công việc chuẩn bị đón Tết.
Còn gần đây là ngày 27 hoặc 28 nhưng người ta tránh không dựng cây tùng vào ngày 29 và đêm giao thừa. Trên khung cửa của không ít gia đình Nhật còn trang trí các vật phẩm như đồ đan bằng lá màu trắng, quả quýt, thừng bện bằng cỏ, dải giấy trắng.
Tùng tượng trưng cho trẻ mãi không già; quả quýt màu da cam tượng trưng cho muôn đời thịnh vượng; thừng bện bằng cỏ được treo ở điện thờ hoặc nơi thờ cúng, kính dâng lên thần linh cầu tài lộc; lá cây màu trắng nói lên sự trinh bạch không tì vết; còn dải giấy trắng mang ý nghĩa tẩy sạch vết nhơ và xua đuổi tà ma.
Thờ cúng tổ tiên và các vị thần
Thờ cúng tổ tiên và các vị thần
Cũng như các nước châu á khác, năm mới là dịp kính nhớ ông bà, tổ tiên, và các vị thần. Họ đặt các loại bánh dầy, bánh Tokonoma lên bàn thờ, nhằm tỏ lòng thành kính, và mong được các thần linh phù hộ.
Bản chất việc thờ cúng tổ tiên là nhắn nhủ niềm tin người sống cũng như người chết đều có sự liên hệ mật thiết và hỗ trợ nhau. Con cháu thì thăm hỏi, khấn cáo tiền nhân, tổ tiên thì che chở, dẫn dắt hậu thế. Đây là một lễ vô cùng quan trọng, để tưởng nhớ. thể hiện lòng thành kính, đạo hiếu với người đã khuất.
Các hoạt động truyền thống trong ngày Oshougatsu
Cũng như Tết cổ truyền tại Việt Nam, trong các ngày Oshougatsu người Nhật cũng ăn cơm tất niên, viết bưu thiếp, lì xì cho trẻ em và đi lễ chùa… Để đón mừng ngày Oshougatsu, họ chuẩn bị bằng việc dọn dẹp vệ sinh nhà cửa sạch sẽ với quan niệm sẽ rửa trôi những điều không may của năm cũ, chào đón những gì tốt đẹp nhất của năm mới.
Các hoạt động truyền thống trong ngày Oshougatsu
Ngày cuối cùng của năm cũ người Nhật sẽ cùng nhau ăn bữa cơm tất niên với đông đủ các thành viên trong gia đình. Bữa ăn được chuẩn bị kĩ lưỡng, chu đáo với những món ăn truyền thống làm từ ngũ cốc, cá và hải sản. Trong bữa ăn mọi người sẽ cùng nhau trò chuyện, chia sẻ về những dự định của mình trong năm mới với không khí đầm ấm, hạnh phúc.
Mùng 1 tết ăn bánh dầy Ozoni
Mùng 1 tết ăn bánh dầy Ozoni
Trong truyền thuyết cổ ngày xưa của Nhật Bản, vào ngày mùng 1 tết, vị thần Toshidon đã xuất hiện, ban tặng cho các em bé ngoan và vâng lời cha mẹ loại bánh dầy Ozoni. Từ đó, với mong muốn được hưởng nhiều những món quà của các vị thần, người Nhật Bản thường ăn Ozono vào mùng 1 tết.
Lì xì đầu năm
Người Nhật thường có truyền thống viết bưu thiếp trong dịp Tết. Điều này gần giống với văn hóa phương Tây khi mà người gửi bưu thiếp sẽ viết những lời chúc tốt đẹp nhất, thể hiện những tình cảm chân thành nhất đến người mình yêu thương. Phong tục này cũng thể hiện rõ văn hóa “cảm ơn” của người Nhật Bản.
Lì xì đầu năm
Cũng giống như ở Việt Nam, vào ngày đầu năm mới, trẻ em Nhật Bản cũng được nhận tiền mừng tuổi từ bố mẹ, ông bà và người thân. Tiền mừng tuổi đó được gọi là Otoshidama . Otoshidama được người lớn tặng cho trẻ con với hi vọng sang năm mới, thêm một tuổi mới, đứa trẻ đó sẽ mau ăn chóng lớn, chững chạc và thành công trong học hành.
Trò chơi dân gian
Trò chơi dân gian
Tại Nhật Bản, trò thả diều Takoage khá phổ biến vào dịp năm mới. Những chiếc diều có hình dáng, cách trang trí khác nhau tùy từng địa phương. Ngoài ra còn rất nhiều trò chơi truyền thống như đánh cầu lông Hanetsuki, chơi quay Komamawashi,… Đây là hoạt động thu hút được rất nhiều người tham gia và hưởng ứng.
Đi chùa đầu năm mới
Đi chùa đầu năm đã trở thành phong tục của người Nhật, những ngôi chùa đã trở thành những nơi thu hút đông khách nhất. Mọi người đến các đền, chùa để cầu mong hạnh phúc, may mắn trong năm mới. Họ thường mua bùa, và rút quẻ và lấy đó để chiêm nghiệm cho những ngày tới trong năm.
Đi chùa đầu năm mới
Khác với một số nước, viếng thăm nhà của người thân, bạn bè không phải là hoạt động phổ biến của người Nhật bởi quan niệm Oshougatsu là Tết sum vầy, đoàn viên nên Tết Nhật Bản hầu như chỉ khép kín trong gia đình, ngoài ra ở Nhật không có truyền thống đốt pháo ngày Tết nên không khí năm mới tương đối bình lặng.
Oshougatsu là Tết sum vầy, đoàn viên
Oshougatsu Nhật bản với những tập tục, nghi lễ thú vị được tổ chức trong nhiều thế kỉ và đã phát triển những truyền thống độc đáo, và bên cạnh đấy đây là một cách truyền bá văn hóa Nhật đến người dân trong và ngoài nước.
Massageishealthy sưu tầm và tổng hợp nhiều nguồn.
Ẩm thực - Món ngon Nhật Bản