Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024

Trong thế giới bóng đá, hai ông lớn là PSG và Man City là những đội bóng từng bị vi phạm luật công bằng tài chính. Vậy luật công bằng tài chính bóng đá là gì, chúng ta cùng bongdalu tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Luật công bằng tài chính bóng đá là gì? Luật này được gọi là Financial Fair Play (FFP) và nó được khởi xướng bởi vị cựu chủ tịch vĩ đại của vị cựu chủ tịch UEFA Michel Platini ở thời điểm năm 2009. Luật này được đưa ra nhằm đảm bảo môi sự cạnh tranh công bằng, minh bạch từ các câu CLB bóng đá châu Âu.

Luật này yêu cầu các đội bóng phải công khai tình hình tài chính của câu lạc bộ bao gồm các việc chi tiêu hay các khoản nợ. Luật công bằng tài chính cũng yêu cầu các đội phải công khai những giao dịch chuyển nhượng, mua bán các cầu thủ.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
Luật công bằng tài chính bóng đá là gì?

Dù được đưa ra đề xuất từ năm 2009, song điều luật này chỉ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/06/2011. Đây chính là một điều đánh dấu bước ngoặt to lớn của nền bóng đá châu Âu khi luật không cho phép các câu lạc bộ đang gặp khó khăn tài chính tham dự cúp châu Âu.

Luật công bằng tài chính bóng đá là gì? Ở thời điểm đó, cựu chủ tịch UEFA đã chia sẻ: “50% các CLB đang dùng tiền để làm loạn và khiến bóng đá mất chất của chúng. Chúng ta cần phải ngăn điều này lại và điều luật này được ra đời với sức mệnh đó. Chúng ta sẽ không triệt hạ các đội bóng vừa và nhỏ, ngược lại, chúng ta sẽ giúp họ phát triển”.

Không chỉ vậy, luật công bằng tài chính bóng đá còn kiểm soát cả việc cân bằng tài chính về các khoản lương, phí chuyển nhượng và tiền bán vé, các hợp đồng quảng cáo, bản quyền truyền hình. Tuy nhiên, FFP sẽ không kiểm soát các chi phí dùng cho đào tạo trẻ và xây dựng SVĐ hoặc khu luyện tập.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
Tác dụng của luật công bằng tài chính

Tác dụng của luật công bằng tài chính bóng đá là gì?

Tác dụng của luật công bằng tài chính

Luật công bằng tài chính bóng đá là gì thì chúng ta đã biết ở phần trên. Nhưng tác dụng của luật công bằng tài chính bóng đá là gì thì lại là điều mà khiến nhiều người cảm thấy thắc mắc.

Trong thời đại kim tiền, sự chênh lệch về tài chính giữa các CLB đã dẫn đến sự mất cân bằng. Những ông chủ giàu có sẵn sàng chi bộn tiền để chiêu mộ những ngôi sao xuất chúng của bóng đá thế giới. Điều này đương nhiên sẽ dẫn đến sự mất cân bằng nghiêm trọng khiến các trận đấu gần như rơi vào tình trạng một chiều.

Minh chứng là việc Man City và PSG, những đội bóng đang phát triển rất nhanh ở thời đại kim tiền như hiện nay. Điểm tương đồng là họ đều được sở hữu bởi những ông chủ giàu có và sẵn sàng chi tiêu không giới hạn. Cả hai hiện đều đang là thế lực tại giải VĐQG.

Bởi vậy, sự ra đời của luật công bằng tài chính bóng đá sẽ giúp cân bằng lại sức mạnh của các đội bóng. Nó giúp hạn chế việc “lạm phát” của các đội bóng, giúp họ xây dựng được nền tảng tài chính vững chắc.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
Những hình thức phạt của luật công bằng tài chính

Tuy nhiên, điều lệ này vẫn mang lại khá nhiều những sự bất cập. Đặc biệt là các đội bóng lớn thì vẫn sẽ tiếp tục phát triển vững mạnh bởi các cầu thủ giỏi sẽ không đầu quân cho những đội bóng nghèo và có chất lượng chuyên môn kém.

Paris St Germain ký hợp đồng với Lionel Messi đã khơi lại cuộc tranh luận về luật Công bằng tài chính để UEFA phải thay đổi.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
Trong nỗ lực ngăn Paris Saint Germain giành được Lionel Messi, Barcelona đã gửi đơn kiện đối thủ vì vi phạm Luật công bằng tài chính. Ảnh: PSG

Tranh cãi bùng lên từ vụ Lionel Messi

Luật Công bằng tài chính (FFP) được UEFA đưa ra vào năm 2009 để ngăn các câu lạc bộ chi tiêu vượt quá khả năng của họ và sai lệch thị trường, yêu cầu các đội phải cân bằng giữa lương và phí chuyển nhượng với doanh thu. PSG, và Manchester City, từng bị tuyên là vi phạm nhưng sau đó đều không bị trừng phạt quá nặng khi thắng kiện thông qua Tòa án Trọng tài Thể thao.

FFP đã được nới lỏng vào năm ngoái do đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, trong khi việc đó có mục đích giúp các câu lạc bộ đối phó với cú sốc tài chính thì dường như lại là lý do để PSG và Man City - mới mua Jack Grealish với giá 100 triệu bảng, có cơ hội “phóng tay”. Liệu 2 đội có phải lo lắng về các cuộc điều tra trong tương lai nhằm vào việc chi tiêu của họ?

Doanh thu của PSG trong mùa giải 2019-20 là 541 triệu Euro, theo báo cáo từ KPMG, trong khi hóa đơn tiền lương ở mức 405 triệu Euro. Hướng đến mùa 2021-22, khoản chi cho lương của PSG đã tăng vọt kể từ khi ký hợp đồng với Georginio Wijnaldum, Sergio Ramos và Gianluigi Donnarumma. Việc không mất phí chuyển nhượng cho phép họ đưa ra mức lương cao hơn.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
PSG và Manchester City đã đầu tư rất nhiều vào chuyển nhượng cũng như quỹ lương tăng vọt theo từng ngôi sao đến với họ. Ảnh: UEFA

PSG cũng chi 60 triệu Euro mua hậu vệ cánh Achraf Hakimi từ Inter Milan, trong khi việc ký hợp đồng với Lionel Messi càng khiến hóa đơn lương tăng cao hơn nữa. Trong khi đó, doanh thu đã giảm do đại dịch, thỏa thuận bản quyền truyền hình của Ligue 1 sụp đổ, nhưng hiện tại, họ không chịu sức ép phải có sự cân bằng.

Thay đổi không có lợi cho Barcelona hay Real Madrid…

Giám đốc nghiên cứu và ổn định tài chính của UEFA, Andrea Traverso, cho rằng, quy định về sự cân bằng thậm chí còn có thể bị loại bỏ hoàn toàn. Tháng 4 vừa qua, ông đã mô tả quy tắc này là "không mục đích" trong thời hậu đại dịch. Vì thế, ông đề xuất các quy định mới nên tập trung vào hiện tại và tương lai hơn là trừng phạt các câu lạc bộ vì vi phạm trong quá khứ.

UEFA từ chối bình luận về tương lai của FFP, hoặc liệu việc nới lỏng quy định có mở đường cho PSG ký hợp đồng với Messi hay không. Nhưng họ muốn thay đổi.

Thay đổi quan trọng UEFA là cho phép các chủ sở hữu tự bỏ tiền ra để giảm bớt tổn thất. Nhưng quy định này sẽ chỉ có lợi cho PSG – với người Qatar hậu thuẫn, hay Man City – thuộc quyền sở hữu của giới chủ UAE, chứ không có lợi cho các đội thuộc sở hữu của các hội viên như Real Madrid hay Barcelona.

Luật công bằng tài chính của uefa là gì năm 2024
UEFA và Chủ tịch Aleksander Ceferin đang muốn thực hiện những thay đổi về các quy định tài chính. Ảnh: UEFA

Giải La Liga cũng quy định các đội phải tuân theo luật tài chính, trong đó đặt ra ngân sách tối đa cho mỗi đội ở mỗi mùa theo thu nhập dự kiến ​​của họ. Ngân sách của Barca cho mùa giải 2019-20 là 671 triệu Euro, giảm xuống còn 347 triệu Euro ở mùa giải trước do đại dịch. Theo nhận định, con số này rơi vào khoảng từ 160 đến 200 triệu Euro cho mùa tới, khiến họ không thể ký hợp đồng với Messi. Ngược lại, PSG được hưởng lợi từ việc Liên đoàn bóng đá Pháp hoãn yêu cầu các câu lạc bộ của họ chỉ chi 70% doanh thu cho tiền lương.

“Phạt cho tồn tại?”

UEFA cũng tính đến giới hạn quỹ lương ở mức 70%, thay cho FFP. Bất kỳ đội nào vi phạm sẽ phải trả một khoản gọi là "thuế hàng xa xỉ". Nghĩa là, nếu vượt mốc 70% đó, đội bóng phải nộp một khoản phí cho phần vượt qua đó, và sẽ tăng lên đối với những vi phạm nhiều lần. Số tiền đó được chia cho các đội trong giải đấu như một cách để cân bằng lại tình hình.

Quy định này sẽ ngăn các đội nhiều tiền thổi bay đối thủ về mặt tài chính. Họ sẽ không thể thâu tóm các tài năng đắt giá mà không nghĩ đến hậu quả. Nhưng cũng sớm có quan điểm cho rằng, với những gã nhà giàu như PSG hay Man City, liệu quy định đó có rơi vào diện “phạt cho tồn tại”?