Đầu tiên ta bắt đầu tìm hiểu trước về một số khái niệm cơ bản về động cơ đốt trong 4 kỳ - cũng là loại động cơ dùng cho Niva, để thống nhất thuật ngữ khi trao đổi nhé:

- Lốc máy (engine block): Phần chứa xi lanh và trục khuỷu - Đầu quy lát (engine head): Phần nắp đậy xi lanh, có chứa trục cam và các van hút + van xả. - Điểm chết trên: là điểm mà piston không thể lên cao hơn nữa trong xi lanh - Điểm chết dưới: là điểm mà piston không thể xuống hơn nữa trong xi lanh - Buồng đốt (combustion chamber): là khoảng không gian giới hạn bởi đỉnh piston ở điểm chết trên và mặt trong đầu quy lát. - Hành trình piston (Stroke): Khoảng cách giới hạn hai đầu bởi điểm chết trên và điểm chết dưới. - Dung tích xi lanh: Thể tích hình trụ giới hạn bởi lòng trong xi lanh và hành trình piston. Công thức tính: Dung tích = Hành trình * * (Đường kính xi lanh / 2)^2 * số xi lanh Ví dụ: động cơ các em Niva 1600 của chúng ta có 4 xi lanh và đường kính trong lòng mỗi xi lanh là 7,9 cm và hành trình 8 cm, như vậy thể tích của xi lanh sẽ là: 8* 3,14* (7,9/2)^2 * 4 = 1568 cm3 -Tỷ số nén (compression ratio): Được tính bằng công thức Tỷ số nén =(Dung tích xi lanh + dung tích buồng đốt) / dung tích buồng đốt.

Ta đã biết tỷ số nén của động cơ Niva 1600 theo công bố của nhà sản xuất là 8,5:1 từ đó suy ra thể tích buồng đốt của nó sẽ là 209 cm3. Thông số này có thể được dùng cho các mục đích tính toán các chỉ số khác về sau này.

Last edited by a moderator: 6/4/12

• 3

Sau đó ta tìm hiểu về động cơ Niva 1600 và các dòng động cơ anh em của nó để xem nên bắt đầu từ đâu. Về lịch sử, đây là một động cơ dựa trên thiết kế cực kỳ lạc hậu của những năm 1960. Xuất phát từ thiết kế động cơ 1300 cc của FIAT 124, các kỹ sư của VAZ đã cố gắng nâng cấp để có một động cơ lớn hơn cho các dòng xe bự hơn mà không cần thiết kế mới từ đầu.

Thông số cụ thể: - Model: VAZ2121 - Loại động cơ: Bốn kỳ sử dụng chế hòa khí - Số cylinder và cách sắp xếp: Bốn cylinder xếp thẳng hàng - Đường kính cylinder: 79mm - Hành trình piston: 80mm - Dung tích động cơ: 1,568 lít - Tỷ số nén: 8,5:1 - Công suất cực đại ở 5.400 rpm: 73 HP - Mô men xoắn cực đại ở 3.400 rpm: 114 N m - Tốc độ duy trì tối thiểu (rpm) 850-900

Vậy còn các loại động cơ anh em với Niva thì sao nhỉ. Trong họ hàng động cơ của Niva có các loại sau: - 1200 cc

• Đường kính cylinder: 76mm
• Hành trình piston: 66 mm

- 1300 cc

• Đường kính cylinder: 79mm
• Hành trình piston: 66 mm

- 1500 cc

• Đường kính cylinder: 76mm
• Hành trình piston: 80 mm

- 1600 cc

• Đường kính cylinder: 79mm
• Hành trình piston: 80 mm

- 1700 cc

• Đường kính cylinder: 82mm
• Hành trình piston: 80 mm

Tóm gọn lại là ta có: - 1200 và 1500 dùng trái 76mm - 1300 và 1600 dùng trái 79mm. Riêng 1700 xài trái 82 mm - 1200 và 1300 có cùng hành trình 66mm - 1500, 1600 và 1700 có cùng hành trình 80mm

Đầu quy lát của tất cả các loại động cơ này đều giống hệt nhau và có thể lắp lẫn thoải mái. Sự khác biệt nằm ở lốc máy với đường kính và độ cao của các xi lanh.

Ngoài ra còn có sự khác biệt nữa nằm ở cấu tạo piston - Với các loại động cơ còn lại có hành trình dài là 1500, 1600 và 1700, piston khi ở điểm chết trên ở thấp hơn miệng lốc máy chừng 1 -2 mm tùy loại.

Piston loại này đầu piston cấu tạo dạng đĩa nông và không chừa khoảng không cho van hút và van xả.

- Với hai loại động cơ hành trình ngắn là 1200 và 1300, piston khi ở điểm chết trên lên sát miệng lốc máy. Đầu piston loại này thấp hơn loại trên 1mm (tính từ điểm chốt piston lên đỉnh cao nhất của piston). Piston loại này đầu piston cấu tạo dạng phẳng và có chừa khoảng không cho van hút và van xả.

Ngoài ra còn có nhiều hệ động cơ khác cùng họ cho các dòng Lada sau này nhưng em không cập nhật được thông tin. Em chỉ biết là trục khuỷu vẫn lắp vừa và có hành trình lớn hơn như 82mm, 84mm, 86mm,…

Như vậy ta biết được phương hướng chôm đồ lẫn nhau của các loại này để tiện việc mua sắm ở tiệm ve chai.

Last edited by a moderator: 6/4/12

• 4

Phương hướng nâng cấp động cơ Niva 1600 Trước khi tính đến chuyện động dao kéo, em cần phải xác định mục tiêu mà em cần là gì đã. Như các bác cũng biết, các chỉ số về động cơ hay được quan tâm đến là: - Công suất cực đại: đối với Niva thì đạt được ở 5.400 rpm là 73 HP - Mô men xoắn cực đại: đối với Niva thì đạt được ở 3.400 rpm, 114 N m - Mức tiêu hao nhiên liệu: thông số nhà sản xuất cung cấp là 8,25 l/100km trên đường trường ở tốc độ 90km/h. Thông số thực tế mà nhiều anh em chơi Niva ghi nhận là dao động từ 10l đến 20l trên 100km.

Thường thì mọi người độ xe quan tâm nhất đến cái chỉ số công suất cực đại là bao nhiêu mã lực và coi đây như chỉ số đánh giá sức mạnh động cơ. Thực ra theo em chỉ số này chỉ có ý nghĩa khi chạy hết ga mà thôi, mà trên thực tế có mấy khi chúng ta có cơ hội làm việc này. Như các bác cũng biết tại khu vực phía Nam của chúng ta chỉ có đúng 40 km đường cho chạy tốc độ trên 80km/h mà lại thu phí đắt lòi mắt. Em nhớ không nhầm thì xe em đạt tốc độ này ở khoảng hơn 3000 vòng/phút tí xíu khi đi số 4. Như vậy cái công suất cực đại ở 5600 vòng/phút với em cũng chả ý nghĩa gì. Với lại nếu độ máy để dịch chuyển công suất cực đại lên phía vòng tua cao thường đồng nghĩa với việc hi sinh mô men xoắn ở vòng quay thấp. Điều này dẫn đến việc động cơ cực yếu ở tua thấp, ví dụ động cơ xe đua F1 chỉ có dung tích xi lanh 2,4 lít nhưng có công suất cực đại hàng trăm mã lực, đạt được ở …17.000 vòng/phút. Vì thế các bác có thể thấy các tay đua F1 trên đường đua dũng mãnh bao nhiêu thì lúc bò từ từ ra chỗ nhận giải nom vụng về và ngớ ngẩn bấy nhiêu. Đó cũng là cảm giác của mấy ông độ máy xe để đua nhưng phải lái chính cái xe đó đi vào thành phố lúc đông xe: lúc nào cũng phải kéo lên tua máy cao thì mới kéo nổi, nhưng ở tua máy đó thì xe lại vọt nhanh quá, lại nhả ga đạp côn => lặp lại từ đầu.

Momen xoắn cực đại thì khác, nó thể hiện khả năng tăng tốc ở tốc độ thấp cũng như khả năng vượt các chướng ngại vật khi offroad. Tất nhiên cái gì nhiều quá cũng không tốt, ví dụ như nếu các bác vác một cái máy diesel cho tàu thủy (vốn được tối ưu hóa momen xoắn ở tua thấp 1200-1500 vòng/phút) lên Niva thì chỉ có thể dùng nó như máy kéo vì đạp trên trên 2000 vòng phút sẽ thấy chả còn tý lực nào nữa, kết quả là xe chả thể nào chạy nhanh hơn 50k/hm cả. Trên thực tế, trục cam của Niva đã được thiết kế để tối ưu hóa mô men xoắn ở tua thấp và hy sinh công suất cực đại rồi. Thế nên em cần chỉ số này cao thêm chút so với hiện nay nữa là được, và nếu đạt được trong dải 2500-3000 vòng/phút là tốt nhất. Bên cạnh đó mômen xoắn và dải vòng tua 1000-2000 phải tốt hơn hiện tại để em có thể cho chân côn nghỉ ngơi nhiều hơn khi offroad, lúc đó chỉ cần về số chậm và rủn rỉn chân ga chút xíu thôi.

Chỉ số tiêu hao nhiêu liệu thì khỏi nói rồi, em muốn càng thấp càng tốt nhưng khi cần đạp thì vẫn phải thấy vọt chứ đừng có ì ì mãi không lên.

Tóm lại em chỉ mong muốn độ máy sao cho ăn ít xăng nhất và có mô men xoắn tốt hơn ở vòng tua tầm 2500-3000 vòng/phút. Có bác nào ... dám phản đối không nào.

Last edited by a moderator: 8/4/12

• 5

Bắt đầu vào các phương án độ chế các bác nhé. Đề bài đã có: Động cơ Niva 1600 cc cần được nâng cấp sao cho ăn ít xăng nhất và có mô men xoắn tốt hơn ở vòng tua tầm 2500-3000 vòng/phút. Cho phép mọi phương pháp độ chế miễn sao xe vẫn đăng kiểm được. Phương pháp nạp cưỡng bức bằng supercharger tạm thời không được đề cập đến. Theo em có các phương án khả dĩ sau đây mà em sẽ lần lượt trình bày:

1. Cải thiện khả năng nạp-xả của động cơ.
2. Tối ưu hóa khả năng đốt cháy nhiên liệu
3. Tăng thể tích công tác của động cơ
4. Tăng tỷ số nén của động cơ.

• 6

Ủng hộ Mig 2 tay 3 chân. Còn cái này nữa, lúc tháo xe kiengiang1976 ở garage CVA, mình lại thấy em này xài trái 78, hơi lạ, Mig có nghe nói về trái 78 của Niva chưa?

Last edited by a moderator: 7/4/12

• 7

  Zero Elevation nói:

mong các Bác cố gắng cải thiện công suất máy ! nhớ ngày trước tết đi Vĩnh Long gặp một Bác đi Niva màu trắng tại Tiền Giang, vừa chạy vừa chờ giao lưu mà chẳng thấy Bác ấy đâu ! buồn !