Cách làm bài văn lập luận chứng minh Luyện tập

Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 7, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.

Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Cách làm bài văn lập luận chứng minh”.

1. SOẠN VĂN CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH SIÊU NGẮN

Các bước làm bài văn lập luận chứng minh

Theo đề văn: Nhân dân ta thường nói “Có chí thì nên”. Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ đó.

1. Tìm hiểu đề và tìm ý

a) Xác định yêu cầu chung của đề.

Chứng minh tư tưởng của câu tục ngữ là đúng đắn

b) Câu tục ngữ khẳng định điều gì?

– Chí là hoài bão, ý chí, nghị lực, sự kiên trì

– Ai có chí thì sẽ thành công.

c) Chứng minh:

– Về lí lẽ: Bất cứ việc gì như việc học ngoại ngữ nếu không kiên tâm thì có học được không?

Nếu gặp khó khăn mà không có ý chí vượt lên thì không làm được gì?

– Về thực tế là những tấm gương tiêu biểu (đọc lại bài văn Đừng sợ vấp ngã để lấy dẫn chứng).

2. Lập dàn bài

a) Mở bài: Câu tục ngữ đúc rút một chân lí: có ý chí, nghị lực trong cuộc sống sẽ thành công.

b) Thân bài:

– Xét về lí:

+ Chỉ cho con người vượt trở ngại.

+ Không có chí sẽ thất bại.

– Xét về thực tế:

+ Những tấm gương thành công của những người có chí.

+ Chí giúp con người vượt qua những chướng ngại lớn

c) Kết bài:

– Phải tu dưỡng chí.

– Bắt đầu chuyện nhỏ sau này là chuyện lớn.

3. Viết bài

– Tập trung viết đúng theo chủ đề và dàn ý đã lập.

– Phân chia thời gian hợp lí.

4. Đọc lại và sửa chữa

– Đọc và sửa lỗi chính tả.

Luyện tập

Cho hai đề văn sau:

Đề 1: Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ: Có công mài sắt, có ngày nên kim.

Đề 2: Chứng minh tính chân lí trong bài thơ:

Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên.

(Hồ Chí Minh)

Em sẽ làm theo các bước như thế nào? Hai đề bày có gì giống và khác so với đề văn đã làm mẫu ở trên?

Trả lời:

– Cả hai đề văn đều rất giống chân lí ở bài văn mẫu: có chí thì nên

– Tuy nhiên cách thức diễn đạt khác nhau:

+ Đề 1: lấy một hành động của ý chí làm nguyên nhân có công mài sắt là có chí và một kết quả cụ thể có ngày nên kim tức là thì nên

+ Đề 2: hai dòng đầu nói rõ hơn câu tục ngữ, hai dòng sau dùng bằng chứng để thấy khả năng diệu kì của chí

– Làm theo các bước như sau

Đề 1

• Mở bài: giới hiệu vấn đề: có công mài sắt có ngày nên kim
• Thân bài:

– Giải thích nghĩa của câu tục ngữ: có chí phấn đấu chăm chỉ rèn luyện ắt có ngày thành công

– Chứng minh câu tục ngữ

+ Mọi việc đều cần sự cố gắng phấn đấu, nỗ lực không ngừng của bản thân mới đem lại hiệu quả

+ Thành quả luôn là phản lực tương đương của công sức ta đã bỏ ra

+ Lười nhác chỉ chuốc lấy thất bại

+ Dẫn chứng

– Bài học rút ra cho bản thân

• Kết bài: khái quát lại vấn đề

Đề 2

• Mở bài: giới thiệu vấn đề
• Thân bài:

– Giải thích nội dung bài thơ: có chí ắt làm nên

– Chứng minh chân lí:

+ Không có việc gì làm khó được ta khi ta đã có quyết tâm

+ Chí khí là nguồn sức mạnh dồi dào to lớn đưa ta đi tới thành công

+ Không có chí khí ta mãi chẳng thể nào có được thành công mình muốn

+ Dẫn chứng

– Bài học

• Kết bài: khái quát vấn đề

2. SOẠN VĂN CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH CHI TIẾT

3. SOẠN VĂN CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH HAY NHẤT

Học sinh xem câu hỏi bên trên.

Cả hai đề văn đều rất giống chân lí ở hài văn mẫu. Đó là “Có chí thì nên”. Tuy nhiên cách thức diễn đạt khác nhau.

Đề 1: Lấy một hành động của ý chí làm nguyên nhân “có công mùi sắt” là “có chí” . Và một kết quả cụ thể “có ngày nên kim” tức là “thì nên”.

Đề 2: Hai dòng đầu nói rõ hơn câu tục ngữ.

Hai dòng sau dùng bằng chứng để thấy khả năng kì diệu của “chí”

Học sinh xem câu hỏi bên trên.

– Điểm giống nhau: Cả hai câu tục ngữ và bài thơ đều có ý khuyên răn con người phải bền lòng, không được nản chí trước khó khăn của công việc và hoàn cảnh.

– Điểm khác nhau:

– Có chí thì nên thiên về khẳng định quyết tâm của con người.

– Có công mài sắt có ngày nên kim thiên về nói đến sự cần mẫn, kiên trì trong công việc.

– Bài thơ có hai ý:

+ Ý thứ nhất: Nếu không bền lòng thì sẽ không làm được việc gì.

+ Ý thứ hai: Khẳng định sức mạnh lớn lao của ý chí và quyết tâm

Phần I

CÁC BƯỚC LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

1. Tìm hiểu đề và tìm ý

2. Lập dàn bài

3. Viết bài

4. Đọc lại và sửa chữa

Phần II

LUYỆN TẬP

Đề 1

  Đề 1: Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ: Có công mài sắt, có ngày nên kim.

1. Tìm hiểu đề và tìm ý:

a) Xác định yêu cầu chung: đề nêu ra một tư tưởng thể hiện bằng một câu tục ngữ và yêu cầu chứng minh tính đúng đắn của tư tưởng đó.

b) Câu tục ngữ khẳng định điều gì?

   Câu tục ngữ khẳng định: muốn có thành công, làm được việc lớn thì ta phải chăm chỉ, làm từng chút một.

c) Lập luận:

- Xét về lí lẽ: làm việc gì cũng cần phải kiên trì, chịu khó mới thành công được.

- Xét về thực tế: có rất nhiều tấm gương nhờ chăm chỉ, không chịu từ bỏ mà thành công.

2. Lập dàn bài:

* Mở bài: Nêu vai trò quan trọng của ý chí và nghị lực trong cuộc sống.

* Thân bài:

- Giải thích nghĩa của câu tục ngữ: có chí phấn đấu chăm chỉ rèn luyện ắt có ngày thành công

- Chứng minh cụ thể:

 + Về lí lẽ: mọi việc đều cần sự cố gắng phấn đấu, nỗ lực không ngừng của bản thân mới đem lại hiệu quả. Lười nhác chỉ chuốc lấy thất bại

+ Dẫn chứng (những tấm gương vượt khó trong cuộc sống)

- Bài học rút ra cho bản thân.

* Kết bài: Khái quát, khẳng định lại vấn đề.

3. Viết bài:

- Mở bài cần lập luận.

- Dùng các từ liên kết.

- Nêu lí lẽ rồi phân tích.

- Sắp xếp theo trình tự hợp lí.

4. Đọc và sửa chữa.

Đề 2

Đề 2: Chứng minh tính chân lí trong bài thơ:

“Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”.

(Hồ Chí Minh).

   Các bước làm tường tự đề 1:

Lập dàn bài:

* Mở bài: Giới thiệu vấn đề.

* Thân bài:

- Giải thích nội dung bài thơ: có ý chí nhất định sẽ thành công.

- Chứng minh chân lí:

    + Không có việc gì làm khó được ta khi ta đã có quyết tâm.

    + Ý chí là nguồn sức mạnh dồi dào to lớn đưa ta đi tới thành công.

    + Không có chí khí ta chẳng thể nào đạt được mục tiêu mình muốn.

    + Dẫn chứng trong cuộc sống.

- Bài học rút ra.

* Kết bài: Khái quát, khẳng định vấn đề.

 => So sánh với đề văn mẫu:

- Giống nhau: cả hai bài đều có ý khuyên răn con người phải bền lòng, không đươc nản chí khi gặp khó khăn và thử thách.

- Khác nhau:

+ “Có công mài sắt, có ngày nên kim”: thiên nói về sự cần mẫn, chăm chỉ, kiên trì của con người trong công việc.

+ “Có chí thì nên”: thiên nói về sự quyết tâm, ý chí của con người.