Bà bầu bị ngứa khi mang thai thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên, tình trạng này lại gây mất thẩm mỹ và khiến mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu.
Mang thai là thời điểm mà cơ thể người phụ nữ sẽ trải qua rất nhiều biến đổi về trạng thái tâm lý và thể chất. Do sự thay đổi của nội tiết tố, hệ miễn dịch và sự lớn dần của tử cung theo sự phát triển của thai nhi, làn da của bà bầu sẽ bị giãn, khô, đi kèm với đó là cảm giác ngứa ngáy, khó chịu ở nhiều bộ phận.
Bà bầu bị ngứa khắp người phải làm sao? Nếu bạn cũng đang ở trong tình trạng này, những chia sẻ sau của Hello Bacsi có thể rất hữu ích với bạn đấy.
Bà bầu bị ngứa có phải là điều bình thường?
Bị ngứa khi mang thai là điều khá bình thường. Theo thống kê, có đến 40% phụ nữ mang thai gặp phải vấn đề này và ngứa sẽ biến mất sau khi sinh. Bạn có thể bị ngứa ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể, thậm chí là ngứa toàn thân. Nhưng thường gặp nhất là bà bầu ngứa lòng bàn tay, lòng bàn chân, bà bầu bị ngứa tay chân hoặc bà bầu bị ngứa bụng.
Ngoài ra, bà bầu bị ngứa còn có thể kèm theo dấu hiệu phát ban toàn thân, rạn da khi mang thai quá mức, làm xuất hiện những mảng da bị ngứa ở bụng, ngực, mông, đùi… Tuy nhiên, nếu nhận thấy tình trạng ngứa và mẩn đỏ trở nên dữ dội, vượt ngoài tầm kiểm soát, bạn nên đến bệnh viện khám để xác định chính xác nguyên nhân.
Bị ngứa khi mang thai: Nguyên nhân do đâu?
Bình thường, ít ai để tâm đến chuyện ngứa ngáy, nhưng với các mẹ bầu thì chỉ một thay đổi nhỏ nhất của cơ thể cũng có thể gây lo lắng cả ngày dài vì không biết điều này có ảnh hưởng đến sức khỏe của bé hay không.
Về cơ bản, bà bầu ngứa da không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi bởi nguyên nhân khiến bà bầu bị ngứa toàn thân đa phần là do rối loạn tuần hoàn trong cơ thể người mẹ, do sự gia tăng của hormone estrogen hoặc do thai nhi phát triển, cơ thể tăng cân khiến da vùng bụng, đùi, ngực… bị rạn, gây ngứa.
Tuy nhiên, bà bầu bị ngứa khi mang thai cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng ứ mật thai kỳ, đặc biệt là nếu bị ngứa khi mang thai tháng cuối.
Ứ mật thai kỳ là tình trạng mà mật (một chất lỏng được tạo ra ở gan giúp hệ tiêu hóa phá vỡ chất béo) không lưu thông bình thường trong các ống nhỏ của gan mà tích tụ lại trong da, gây ngứa ngáy dữ dội toàn thân. Tình trạng này không gây phát ban nhưng khiến da ửng đỏ, đau rát với những vết xước nhỏ do gãi nhiều.
Theo các chuyên gia, tình trạng mẹ bầu ứ mật trong thai kỳ sẽ biến mất trong vài ngày sau sinh mà không để lại biến chứng. Tuy nhiên, mẹ bầu bị ứ mật thai kỳ có thể bị sinh non. Do đó, nếu bà bầu bị ngứa toàn thân đi kèm với các dấu hiệu trên thì cần gặp bác sĩ để có cách điều trị sớm.
Bên cạnh việc tăng cân, thay đổi hormone, còn có một số nguyên nhân khác khiến bà bầu bị ngứa, chẳng hạn như bệnh sẩn phù ở phụ nữ có thai (PUPPP). Đây là bệnh thường gặp ở 3 tháng cuối thai kỳ và không ảnh hưởng nhiều đến bé cưng trong bụng.
Bà bầu bị ngứa khắp người phải làm sao? Đâu là cách khắc phục hiệu quả?
Nếu nguyên nhân gây ngứa khi mang thai là do mắc chứng ứ mật thai kỳ, bạn sẽ được theo dõi chặt chẽ cho đến khi em bé chào đời. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể cho bạn uống các loại thuốc để giảm ngứa hoặc các loại kem dưỡng da an toàn. Tình trạng ứ mật trong gan còn có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ vitamin K, do đó bác sĩ sẽ chỉ định bổ sung vitamin K nếu cần thiết.
Nếu chỉ bị ngứa do khô và rạn da, bạn có thể thử một số biện pháp đơn giản sau để giảm cảm giác ngứa ngáy, khó chịu:
1. Có bầu bị ngứa không nên cào, gãi
Một trong những sai lầm mà nhiều bà bầu bị ngứa hay mắc phải là gãi mạnh. Thực tế, bạn càng gãi thì lại càng ngứa và càng làm cho vùng da sẩn ngứa lan rộng, lâu dần có thể để lại sẹo về sau. Do đó, thay vì gãi, bạn có thể dùng một chiếc khăn ấm hoặc một chiếc khăn mát chườm vào vùng da bị ngứa để cảm thấy dễ chịu hơn.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên chọn những bộ quần áo rộng, làm từ các loại vải tự nhiên như cotton để tránh tình trạng quần áo cọ xát vào da, gây kích ứng và khiến bạn ngứa ngáy, khó chịu.
Bạn cũng có thể sử dụng thêm các loại gel hoặc tinh dầu được chiết xuất từ các thành phần tự nhiên như dầu dừa, hạnh nhân, hướng dương… để giữ ẩm và chống rạn da.
2. Duy trì chế độ ăn giàu dinh dưỡng
Để tránh gặp phải tình trạng ngứa ngáy, khó chịu thường xuyên, bạn cần uống đủ nước mỗi ngày và ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin A, vitamin D như cá, gan, trứng, các loại rau củ, các sản phẩm từ sữa, dầu ô liu… Ngoài ra, bạn cũng nên tránh các loại thức ăn cay nóng và dễ gây dị ứng như thức ăn nhanh, ớt…
3. Bà bầu bị ngứa nên thường xuyên tập thể dục
Bà bầu nên duy trì thói quen tập thể dục điều độ mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga, thiền… Hoạt động này không chỉ giúp nâng cao sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch mà còn giúp máu lưu thông tốt hơn, từ đó giúp giảm cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Nếu bạn chọn những bài tập ngoài trời, đừng quên bôi kem chống nắng để ngăn ngừa những vết thâm trên da nhé.
4. Tăng cường đề kháng da bằng cách giữ vệ sinh cơ thể
Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể và là nơi tiếp xúc đầu tiên với môi trường bên ngoài. Chính vì vậy, đây là “địa phương” lý tưởng để các loại vi khuẩn gây bệnh tấn công và cư ngụ.
Cũng giống như các bộ phận khác trên cơ thể, da cũng có khả năng đề kháng tự nhiên hay còn gọi là đề kháng da để chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây hại. Nếu đề kháng da suy yếu, da bạn sẽ trở nên nhạy cảm, dễ bị tổn thương, ngứa ngáy trước sự kích thích của các tác nhân gây hại từ bên ngoài và bên trong cơ thể.
Do đó, một trong những cách đơn giản nhất để giảm nguy cơ bị ngứa trong thời gian mang thai là tìm cách tăng cường đề kháng da. Thực tế, việc này rất đơn giản, ngoài việc duy trì một lối sống lành mạnh, bạn chỉ cần thường xuyên vệ sinh cơ thể bằng một sản phẩm chăm sóc da thích hợp, không có mùi hương quá mạnh để tránh gây kích ứng da.
Việc tăng cường vệ sinh cơ thể bằng một sản phẩm sữa tắm diệt khuẩn phù hợp, có khả năng kết hợp cùng đề kháng da còn giúp bảo vệ mẹ bầu hiệu quả khỏi các vi khuẩn gây bệnh, từ đó luôn khỏe mạnh trong thai kỳ.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
06/05/2019
| |
Quá trình mang thai là thời kỳ mà người phụ nữ sẽ trải qua rất nhiều biến đổi về trạng thái tâm lý và thể chất. Do sự thay đổi của nội tiết tố hay hệ miễn dịch trong thời kỳ mang thai và sự lớn dần của tử cung theo sự phát triển của thai nhi trong những tháng đầu, làn da các mẹ bầu bị giãn, khô đi kèm những vấn đề về da liễu như nổi mề đay, nổi mẩn ngứa, gây cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.
Ngứa là thuật ngữ y học chỉ cảm giác khó chịu ngoài da, hay triệu chứng của một tổn thương ở da dẫn đến gãi. Một số thai phụ thấy lòng bàn tay, lòng bàn chân bị ửng đỏ và ngứa ngáy, số khác lại bị ngứa kèm với dấu hiệu phát ban toàn thân, rạn da quá mức làm xuất hiện những mảng ngứa ở bụng, ngực, mông, đùi… (những tháng cuối của thai kỳ). Đây là một triệu chứng thường gặp ở 40% phụ nữ trong thời kỳ mang thai và thường sẽ biến mất sau khi sinh con. Tuy nhiên, ngứa cũng có thể là một bệnh lý da liễu kéo dài, đồng thời cũng không loại trừ tình trạng ứ mật trong gan (ứ mật thai kỳ), làm cho mật không lưu thông bình thường trong các ống nhỏ của gan, muối mật tích tụ lại trong da gây ngứa “dữ dội” toàn thân. Tình trạng này không gây phát ban, nhưng khiến da ửng đỏ, đau rát với những vết cắt nhỏ ở vùng da bị chà xát nhiều vì ngứa, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi.
Ngứa do khô và rạn da thường không cần điều trị đặc biệt. 5 lời khuyên giúp các chị em phòng ngừa hoặc cải thiện cảm giác khó chịu của ngứa
1-Tránh cào, gãi khi ngứa. Nên nhớ rằng khi bị ngứa, càng gãi thì lại càng khiến cho lớp da bị ngứa kích thích gây ngứa ngáy hơn. Có thể
| |
dùng một chiếc khăn mát hoặc một chiếc khăn ấm chườm lên vùng da bị ngứa, giúp giảm bớt cơn ngứa. Hoặc có thể dùng túi chườm mát hoặc túi chườm ấm để làm dịu cơn ngứa..
2- Thường xuyên giữ sạch thân thể. Tránh tắm nước nóng lâu dưới vòi hoa sen. Nước nóng làm
| |
khô da và làm nặng thêm cảm giác ngứa. Nên tắm bằng nước ấm và sử dụng vải bông xốp mềm để chà nhẹ toàn thân. Sữa tắm nên chọn loại có độ pH vừa phải, không kích ứng (phù hợp với cả làn da mẫn cảm). Có thể tắm với nước ấm mà không cần sữa tắm. Nếu sử dụng bốn tắm, nên pha thêm nước yến mạch hoặc baking soda (bicarbonate de soude) trong bồn tắm. Điều này có tác dụng làm dịu cơn ngứa, tuy nhiên cần tránh ngâm mình lâu trong bồn tắm. Các “mẹo” này có tác dụng cải thiện tình trạng bị ngứa da khi mang thai.
3- Giữ ẩm và chống rạn da bằng các loại gel hoặc tinh dầu được chiết xuất từ các thành phần tự nhiên như dầu dừa, hạnh nhân, hướng dương, .... . Với vùng bụng, bạn nên bôi (xoa) kem một cách nhẹ nhàng, tránh kích thích gây co bóp tử cung. Tránh các loại xà phòng hoặc các sản phẩm chăm sóc da có chứa nồng độ soude cao, dễ gây kích ứng có thể làm tăng cơn ngứa . Nên giữ vùng kín luôn được khô thoáng, sạch sẽ. Nếu muốn dùng dung dịch vệ sinh phụ nữ, nên chọn loại phù hợp cho phụ nữ mang thai và không nên lạm dụng vì chúng có thể làm thay đổi môi trường pH tự nhiên của âm đạo.
| |
4- Thường xuyên tập thể dục với các động tác nhẹ nhàng để máu lưu thông. Nên mặc trang phục thông thoáng bằng sợi tự nhiên như
cotton và màu sáng. Tránh ra ngoài lúc trời nắng hay ở những nơi nóng bức và đừng quên bôi kem chống nắng để nhằn ngừa những đốm thâm trên da. Ngâm chân mỗi tối trước khi đi ngủ cùng với nước muối pha loãng hay nước chè xanh, nước lá trầu…, cũng là một phương pháp tốt. Đồng thời cũng nên tránh tiếp xúc với các vật dụng cũ bị bụi bẩn chứa mạt bụi có thể gây ngứa.
5- Uống nhiều nước trong ngày (1,5 - 2 lít). Tăng cường các loại thức ăn giàu vitamin A (có trong cá, gan, trứng, các loại rau, củ…), vitamin D (có trong cá biển, dầu gan cá, các sản phẩm từ sữa…), dầu ôliu. Hạn chế các thức ăn cay và gia vị “nóng”dễ gây dị ứng như: ớt, tỏi, hẹ,...
| |
Dấu hiệu nên đến khám tại các cơ sở y tế
Đa số các trường hợp bị ngứa khi mang thai đều an toàn cho sức khỏe của mẹ và bé. Bất tiện duy nhất của tình trạng ngứa ở các mẹ bầu, là làm ảnh hưởng đến yếu tố thẩm mỹ và khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé, có một số dấu hiệu của “bệnh” ngứa cần được khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ:
- Ngứa toàn thân đi kèm dấu hiệu vàng da: có thể bạn đang mắc phải chứng mật kém lưu thông.
- Bị phát ban và sốt: triệu chứng của chứng thủy đậu, herpes…
- Ngứa đi kèm với tổn thương ngoài da: chàm, vảy nến…
- Ngứa kèm theo dấu hiệu nóng rát âm đạo: nhiễm nấm âm đạo hoặc mắc phải các chứng bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Phương pháp điều trị ngứa cho thai phụ
| |
Bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc sử dụng kem cortisone chống lại bệnh chàm, kháng nấm chống nấm, hoặc kháng sinh ... Trong một số trường hợp khẩn cấp, dung kháng histamine có thể được bác sĩ da liễu sử dụng để giúp giảm ngứa tức thời, nhưng đây không là biện pháp cuối cùng mà còn tùy thuộc vào tình trạng tâm lý của người bệnh.
Minh Tâm
(theo Revue médical Suisse & Etre parents)